Hamshahri Newspaper

فرهاد رضايي
روان شناسان دانشگاه تورنتو بر اين باورند كه نوزادان تا هنگام رسيدن به نخستين سالگرد تولد خويش، عمليات كوك كردن گوش هاي خود با ريتم و آهنگ فرهنگ جامعه اي كه در آن به دنيا آمده اند را به پايان مي رسانند.
اين پژوهشگران تصريح مي كنند كه زبان هر جامعه و فرهنگي داراي موسيقي، ريتم يا آهنگ منحصر به فردي ست و نوزادان براي يادگيري هرچه بهتر زبان مادري جامعه خود، ابتدا به كوك كردن گوش هاي خويش با اين ريتم ها مي پردازند و در نخستين سال تولد، سيستم شنيداري را با اين آهنگ ميزان مي كنند.
براي مثال، يافته هاي حاصل از تحقيقات اخير دانشمندان نشانگر آن است كه نوزادان آمريكاي شمالي به موسيقي بومي اين منطقه خو مي گيرند و نسبت به تغييرات آن واكنش نشان مي دهند، در حالي كه واكنشي نسبت به تغييرات در موسيقي هاي بومي ساير مناطق و كشور ها، از سوي اين نوزادان مشاهده نمي شود.
قدرت يادگيري
بررسي هاي ديگري كه در اوايل سال 2005 ميلادي روي مهارت هاي شنيداري نوزادان انجام شد، نتايج شگفت آوري در پي داشته و به روشني پرده از اين واقعيت برگرفته كه نوزادان شش ماهه، بيش از بزرگسالان براي تشخيص ريتم هاي پيچيده موزيكال سازش يافته اند و دقت حيرت انگيزي در اين زمينه از خود به نمايش مي گذارند.
سندرا ترهاب ، روان شناس دانشگاه تورنتو كه آزمايش هاي گسترده اي در اين زمينه ترتيب داده است، مي گويد: در تازه ترين تحقيقات، كودكان 12 ماهه نشانه هايي از كوك و ميزان شدن با موسيقي و ريتم هاي فرهنگ خويش را به نمايش گذاشته اند.
وي و همكارانش در بررسي هاي خود، كودكان 12 ماهه را درمعرض تركيبي از تست هاي گوناگون قرار داده اند تا بيش از پيش دريابند كه مغز انسان پس از تولد و در طول زمان، چگونه مسير توسعه و تكامل را سپري مي كند.
با وجود آنكه نتايج تحقيقات نشانگر آن است كه كودكان يك ساله بخوبي براي ريتم هاي ميراث موسيقايي فرهنگ خويش، كوك و ميزان شده اند، كودكان در اين سن همچنان گوش هاي بهتري از بزرگسالان براي دقت در ريتم هاي پيچيده موسيقي و ريتم هاي خارجي و غير بومي دارند.
براي مثال، كودكان يك ساله منطقه آمريكاي شمالي كه چند مرتبه در روز و به مدت چندين هفته در معرض پخش موسيقي هاي بومي منطقه بالكان قرار داده شده اند و به طور منفعلانه ضمن تجربه فعاليت هاي عادي روزمره خود به طور ناخودآگاه به اين ريتم ها گوش فرا داده اند، قادر خواهند بود خطاهاي عمدي در اين نوع ريتم ها را بخوبي تشخيص دهند. اين در حالي ست كه به گفته پژوهشگران، افراد بزرگسالي كه به طور نه چندان محسوس و به صورت منفعلانه به شنيدن اين نوع موسيقي ها و ريتم هاي غير بومي مي پردازند، از توانايي مورد نظر برخوردار نخواهند بود.
مهارت هاي زباني
ترهاب مي گويد: همچنين يافته هاي مشابهي نيز در نتايج حاصل از آزمايش ها و تحقيقات مرتبط با مهارت هاي زباني نوزادان و كودكان مشاهده مي شود.
به گفته اين روان شناس دانشگاه تورنتو، كودكي كه در سنين پيش دبستاني شروع به يادگيري يك زبان خارجي مي كند، به هنگام بلوغ و بزرگسالي، لهجه كاملي در آن زبان خارجي به نمايش خواهد گذاشت.
وي مي افزايد: اما كساني كه در سنين بالاتر شروع به يادگيري يك زبان خارجي و بيگانه مي كنند، با دشواري هاي بيشتري براي آموختن سيستم هاي آوايي آن زبان خارجي خواهند داشت و حتي اين امر، منجر به ايجاد ناسازگاري هايي ميان برخي صداها در زبان مادري وي و زبان خارجي مورد نظر خواهد شد.
با وجود اين، بزرگسالان و افراد بالغ نيز مي توانند به يادگيري يك زبان خارجي و بيگانه بپردازند و آن را بخوبي بياموزند. نتايج تحقيقات انجام شده در اين زمينه نشان مي دهد براي افراد بزرگسالي كه قصد آموزش زبان جديدي، بيگانه با زبان مادري خويش را دارند، بهترين روش در كسب شيوايي بيان در زبان مورد نظر، آن است كه به طور انفعالي و آگاهانه در معرض آن زبان و لهجه منحصرش قرار گيرند؛ البته بديهي ست كه به اين منظور بهترين راه، قرارگيري در جامعه اي ست كه در آن جامعه از زبان مورد نظر استفاده مي شود.ترهاب ضمن اشاره به توانايي هاي ويژه و حيرت آور انسان ها در سنين كودكي، بر اين باور است كه افراد بزرگسال نيز مي توانند پيچيدگي هاي نهفته در ريتم هاي خارجي را در قالب يك فرآيند يادگيري انفعالي تشخيص دهند.
سازگاري فرهنگي
ارين هانون ، پروفسور روان شناسي در دانشگاه هاروارد در كمبريج ايالت ماساچوست آمريكا مي گويد: يافته هاي تحقيقاتي به روشني نشان مي دهد كودكان چطور در حال سازش يافتن با فرهنگ جامعه خود هستند و اين كار را به طور ناخودآگاه و به اين منظور انجام مي دهند كه موجودات كارآمدتري در جامعه و دنياي خويش باشند.
وي تصريح مي كند: افراد بزرگسال از حساسيت كمتري نسبت به ريتم هاي خارجي و بيگانه برخوردارند و حساسيت آنان در اين زمينه با افزايش سن كاهش مي يابد، زيرا آنها در فرآيند آشنايي با ساختار ريتميك و آهنگين جامعه خود، به اندازه كافي كارآمد شده اند و با كسب اين سازگاري طبيعي، ديگر نيازي به وجود حساسيت بالا در اين زمينه به طور طبيعي وجود نخواهد داشت.
ترهاب نيز بر اين باور است كه نوزادان و كودكان فقط سرگرم يادگيري چيزهايي هستند كه به محيط زندگي آنها مربوط مي شود و اين فرآيند طبيعي به آنان اجازه مي دهد تا به طور بهينه و مطلوب توجه مستقيم خود را متوجه محيط پيرامون كنند. به گفته اين روان شناس دانشگاه تورنتو، در واقع در قالب چنين فرآيندي ست كه شما مي آموزيد به چه چيزهايي توجه بيشتر داشته باشيد و از چه مواردي غفلت كنيد.
اما اگر والدين بخواهند فرزندانشان به ريتم هاي فرهنگي مختلفي گوش فرا دهند و به آنها خو گيرند، چه اتفاقي مي افتد؟ آيا والدين بايد بچه هاي خود را از همان روز هاي آغازين تولد در معرض طيف وسيعي از موسيقي ها قرار دهند؟ ترهاب مي گويد كاربرد يافته هاي حاصل از تحقيقات اخير در ارتباط با شيوه رفتار والدين چندان روشن نيست. براي مثال، اين امر امكانپذير است كه بچه ها را در معرض طيف وسيع و گسترده اي از انواع موسيقي ها يا زبان هاي گوناگون قرار دهيم و آنها در چنين شرايطي از هر كدام، بخشي را مي آموزند، اما اين وضعيت براي يادگيري آنچه به فرهنگ بومي و مادري كودكان مربوط مي شود، كافي نخواهد بود. ترهاب در پايان تاكيد مي كند: نتايج حاصل از اين تحقيقات نمي تواند پند و نصيحتي براي والدين درباره بايدها و نبايدهاي رفتاري آنان در اين زمينه به همراه داشته باشد. وي مي افزايد: اين نتايج در واقع فقط مشاهده اي از شيوه يادگيري و آموزش نوزادان و كودكان و آن چيزي ست كه آنها مي دانند.
منبع: نشنال جئوگرافيك

بايدها و نبايدها درانتظار نوزادان و كودكان
تحقيقات دانشمندان نشان مي دهد كه نوزادان تا قبل از رسيدن به يك سالگي شناخت خوبي نسبت به موسيقي جامعه اي كه در آن متولد شده اند به دست مي آوردند و حتي مي توانند پيچيدگي هاي ريتم هاي اين موسيقي را تشخيص دهند. تحقيقات مشابه ديگري نشان مي دهد كه كودكاني كه تا قبل از رسيدن به سن هفت سالگي شروع به آموختن يك زبان خارجي مي كنند در سنين بزرگسالي با لهجه كاملا درستي به آن زبان صحبت مي كنند، در حالي كه يادگيري در سنين بالاتر با دشواري هاي بيشتري همراه خواهد بود .سازگاري كودكان با فرهنگ جامعه اي كه در آن زندگي مي كنند نيز بسيار سريع تر و بهتر از بزرگسالان است. آنها حساسيت هاي بيشتري نسبت به محيط اطرافشان دارند و بنابراين بهتر با آن سازگار مي شوند. تمام موارد فوق نشان دهنده فرآيند يادگيري نوزادان و كودكان هستند، اما هنوز روش هاي روشني براي تعيين نوع رفتار والدين با فرزندانشان در جهت استفاده بهينه از نتايج تحقيقات فوق به دست نيامده است.