ترجمه: فرهاد رضائي
پيچيدگي هاي مغز و سيستم ادارك بشر همواره يكي از موضوع هاي جالب توجه و بسيار اسرار آميزي بوده كه دانشمندان علوم مختلف را به تفكر و تحقيق در اين زمينه واداشته است.
امروزه با توسعه شتابان فن آوري هاي مدرن، دانشمندان گوناگوني در حوزه هاي مختلف از جمله عصب شناسي، فيزيولوژي، روان شناسي، رفتارشناسي و... در صدد شناخت هرچه بيشتر اسرار مغز آدمي هستند تا دريابند به راستي چيست كه از گونه هومو ساپينس يك موجود متفاوت با ساير موجودات زنده مي سازد.
در اين ميان، ارتباط ميان زبان و مغز در بسياري از موارد در كانون توجه قرار داشته، به طوري كه شمار فراواني از پژوهشگران بر اين باورند كه زبان در شيوه تفكر، شناخت و درك انسان تاثيرگذار است و در واقع، مي توان گفت به نوعي چارچوب شناختي ما را نسبت به محيط پيرامون، شكل مي بخشد.
منشور زبان
عصب شناساني كه سرگرم بررسي ساختار و تحليل سيستم عملكردي بخش هاي مختلف مغز هستند، اعلام كردند: نتايج حاصل از جديدترين تحقيقات در اين زمينه، نشان مي دهد نيمكره چپ مغز انسان ممكن است به جهان پيرامون از درون يك كانال زباني يا يك منشور زبان بنگرد.
گزارش جديدي كه در شماره اخير ژورنال علمي نيچر انتشار يافته، حاكي است درك ما از رنگ هاي گوناگون مي تواند متكي بر اين نكته باشد كه آنها را از سمت راست ميدان ديد يا سمت چپ آن مشاهده كنيم.
پژوهشگران دانشگاه كاليفرنيا با كشف اين موضوع، تصريح كردند: چنين پديده اي در شيوه عملكرد مغز انسان نشانگر آن است كه زبان چطور مي تواند شيوه مشاهده و نگرش ما نسبت به جهان اطراف را دستخوش تغيير كند.
بر اساس اين گزارش، نظريه تاثيرگذاري زبان بر ادراك و شناخت انسان ، ايده جديدي به شمار نمي رود، به طوري كه بنجامين لي ورف ، زبان شناس آمريكايي، در دهه 1930 نظريه جنجال برانگيز خود در اين زمينه را ارائه داد.
وي در اين نظريه تاكيد كرد: ساختار زبان حتي بر شيوه تفكر انسان ها نيز تاثير مي گذارد و نتايج حاصل از تحقيقات بعدي نيز به روشني نشان داد كه اين نظريه دست كم در برخي موارد صادق است.
با وجود انجام برخي تحقيقات در اين زمينه در دهه هاي گذشته، تاثيرگذاري زبان روي ادارك و شيوه تفكر بشر همچنان به عنوان يك پرسش باقي مانده است و دانشمندان فراواني به ويژه عصب شناسان و متخصصان مغز در پي آن هستند كه دامنه اين تاثيرگذاري و شيوه و ساز و كار دقيق آن را تا حد ممكن مشخص كنند.
دو نيمكره؛ دو نگرش
به گزارش نشريه نيچر، شماري از پژوهشگران دانشگاه كاليفرنيا در بركلي ايالات متحده آمريكا به سرپرستي ريچارد ايوري در چارچوب تحقيقات خود، به بررسي اين تاثيرات روي داده هاي بينايي ورودي به مغز از طريق چشم و اعصاب بينايي پرداخته و آن را در مورد نيمكره هاي چپ و راست مغز بررسي كرده اند و به اين ترتيب، نتايج حاصل از تحقيقات آنها ممكن است شواهد علمي جالب توجهي را در اين زمينه در اختيار ساير محققان قرار دهد.
به گفته اين دانشمندان، زبان به طور عمده در نيمكره چپ مغز پردازش مي شود، يعني همان نيمكره اي كه با سيگنال ها و داده هاي بينايي دريافت شده از سمت چپ شبكيه هر دو چشم انسان سر و كار دارد و آنها را بررسي و تجزيه و تحليل مي كند.
با توجه به اين كه نور انعكاس يافته از اجسام موجود در سمت راست ميدان بينايي به طور عمده به سوي ناحيه چپ شبكيه چشم هدايت مي شود، محققان چنين استنتاج كرده اند كه رنگ هاي مربوط به اشياي موجود در سمت راست ميدان بينايي، ممكن است در معرض تاثيرات ناشي از زبان قرار گيرند. از سوي ديگر، سيگنال ها و داده هاي بينايي اشيايي كه در سمت چپ ميدان بينايي انسان قرار دارند، بيشتر به نيمكره راست مغز راه مي يابند و از اين رو، انتظار بر اين است كه كمترين ميزان تاثيرپذيري از زبان را در سيستم مغزي متحمل شوند.
آزمون ميدان سبز
پژوهشگران دانشگاه كاليفرنيا براي بررسي درستي نظريه خود، آزمايش ويژه اي ترتيب دادند؛ آنها در اين آزمايش، تصويري از مربع هاي سبز چيده شده پيرامون يك دايره را به گروهي از داوطلبان نشان دادند و سپس، به اندازه گيري زمان صرف شده براي كشف مربع داراي رنگ به نسبت متفاوت (سبز تيره تر از سايرين) در افراد مختلف پرداختند.
به اين ترتيب، آزمايش مورد نظر چندين بار تكرار شد و در آنها، دانشمندان مربع متفاوت را گاهي در ناحيه چپ ميدان بينايي و گاه در سمت راست
قرار دادند. همچنين بررسي ها در مورد مربعي با رنگ به كلي متفاوت همچون رنگ آبي نيز انجام شد و در هر مورد، زمان صرف شده براي تشخيص مربع مورد نظر در ميان ساير مربع هاي سبز رنگ، بر حسب محل قرارگيري آن در سمت راست يا چپ ميدان ديد به طور دقيق مورد سنجش قرار گرفت.
نتايج حاصل از اين سلسله آزمايش ها نشان داد زمان صرف شده براي تشخيص مربع داراي رنگ به نسبت تيره تر يا مربع داراي رنگ متفاوت همچون آبي در ميان ساير مربع ها، هنگامي كه در سمت چپ ميدان بينايي قرار گرفته باشد، مشابه و يكسان است، اما هنگامي كه مربع متفاوت در سوي ديگر و سمت راست اين ميدان قرار داده مي شود، تشخيص و شناسايي مربع سبز تيره نسبت به تشخيص مربع آبي رنگ، با صرف زمان بيشتري همراه است.پژوهشگران آمريكايي بر اين باورند كه اين اختلاف زمان تشخيص در مورد رنگ آبي، به سبب آن است كه اين رنگ در زبان هاي مختلف، نام متفاوتي با رنگ سبز دارد و نيمكره چپ مغز كه مي توان آن را يك نيمكره زبان دوست ناميد، آبي و سبز تيره تر از سايرين را با سرعت مشابهي تشخيص مي دهد، اما در مورد نيمكره راست مغز اين طور نيست.ايوري تصريح مي كند كه نتايج حاصل از اين آزمايش ها مي تواند وابستگي افزايش تفاوت ها يا تشابه ها متكي بر زبان را در سيستم پردازش مغز انسان به نمايش گذارد، اما اين پديده فقط در يك نيمكره مغز انسان ظاهر مي شود.
بازي حافظه
ايوري و همكارانش در دانشگاه كاليفرنيا نظريه خود را در بوته آزمون ديگري نيز قرار دادند؛ به طوري كه آنها اين بار از آزمايش شوندگان خواستند تا يك سري از كلمات را در جريان آزمون هاي ديداري خود به حافظه بسپارند.
نتايج حاصل از اين آزمايش و مقايسه نتايج آن
بر اساس قرارگيري كلمه ها در دو سوي راست يا چپ ميدان بينايي افراد مورد آزمايش، تاييد ديگري بر اين نظريه ارائه كرد و همچنين نشان داد كه حافظه نيز بازيگر ديگري در اين زمينه به شمار مي رود.
به گفته محققان، دو منشور حافظه و زبان، كانال مهمي به شمار مي روند كه مغز ما بخشي از شناخت خود از دنياي اطراف را از طريق اين كانال كسب مي كند و در بسياري از موارد، از درون اين دو منشور به جهان و محيط پيرامون خود مي نگرد.
زبان و تفكر
بسياري از دانشمندان بر اين باورند كه شكل گيري انديشه هاي گوناگون در مغز انسان و تبادل آنها بدون زبان و نقش مهمي كه در مغز ايفا مي كند، ممكن نيست. به عبارت ديگر، اين نظريه بيش از پيش قوت گرفته است كه انديشه ها به ياري زبان شكل مي گيرند، تكامل مي يابند و با ديگران در ميان گذاشته مي شوند و به سايرين انتقال مي يابند. البته مقصود از زبان نه گفتار صرف، بلكه چارچوبي به نام زبان براي بيان عقايد و انديشيدن درباره آنهاست.
شماري از پژوهشگران بر اين نكته تاكيد دارند كه انديشه ها فقط از طريق واژه ها و تركيب كلمه ها با يكديگر شكل مي گيرند و البته شمار ديگري از دانشمندان نيز انتقادات و اصلاحاتي را در خصوص اين نظريه ارائه مي دهند.
به گفته برخي از اين محققان، واقعيت ها به وسيله كلمه ها و در چارچوب واژه ها و تركيب آنها در مغز انسان انعكاس مي يابند و موجبات شناخت بشر از محيط پيرامون خود را فراهم مي كنند. البته نبايد فراموش كرد كه چنين ايده اي به هيچ وجه به مفهوم يكسان بودن انديشيدن با سخن گفتن نيست، زيرا مي توان جمله ها و كلمه ها را بدون بيان هيچ مفهوم و محتوايي، پشت سر يكديگر رديف كرد و بيان داشت.
پرداختن به زبان و نقش آن در چارچوب و قالب هاي مغزي براي تجزيه و تحليل داده ها و سيگنال هاي ورودي و درك آنها، بدون ترديد به عنوان يكي از زمينه هاي تحقيقاتي مهم جهان علم باقي خواهد ماند و در اين ميان، چشم ها بيش از همه به عصب شناسان و متخصصان فيزيولوژي اعصاب دوخته شده است تا پرده از اسرار بيشتري در اين زمينه برگيرند.
منبع:ژورنال نيچر

شباهت هاي گسترده ساختاري، عملكردي و رفتاري ميان انواع موجودات زنده از گياهان و جانوران گرفته تا تك سلول هاي ابتدايي، همواره در كانون توجه زيست شناسان قرار داشته و در دهه هاي اخير با توجه به پيشرفت هاي تكنولوژيك، بررسي و تحقيق در زمينه شباهت هاي مولكولي و ژنتيكي نيز به آنها افزوده شده است.
ترافيك تكاملي
بررسي هاي جديد زيست شناسان و تكامل دانان نشانگر آن است كه درخت تكاملي و خويشاوندي جانوران در برخي قسمت ها بيشتر به يك بوته تكامل شباهت دارد تا يك درخت!
بر اساس گزارش انتشار يافته در شماره اخير ژورنال ساينس ، نتايج تحقيقات تكاملي مدرن به ويژه با بهره گيري از روش هاي مولكولي، نشان مي دهد درخت خانوادگي جانوران در آغاز، شبيه به يك بوته بوده و سياره زمين ترافيك شديدي از ارتباطات خويشاوندي و تكاملي را در ميان موجودات زنده به نظاره نشسته است.
دو دهه پيش با ظهور و توسعه تكنيك هاي مدرن به ويژه در فن آوري هاي نوين مرتبط با تجزيه و تحليل DNA و ذخاير ژنتيكي سلول ها براي بررسي ارتباطات خويشاوندي و روابط تكاملي ميان موجودات زنده، امكان بازبيني و اصلاح درخت هاي تكاملي رسم شده براي گياهان، جانوران، قارچ ها و ساير موجودات زنده ابتدايي فراهم شد.از آن هنگام تاكنون، شواهد و تحليل هاي ژنتيكي حرف نخست را در اين عرصه زده است؛ به طوري كه دانشمندان با تكيه بر روش هاي مولكولي، به تنظيم و ترسيم دقيق شاخه هاي مختلف درخت حيات پرداخته اند و اين تكنيك ها نقش حياتي در بازبيني و تصحيح روابط ترسيم شده ميان گروه هاي مختلف جانوري به ويژه پستانداران ايفا كرده است.
بوته در هم تنيده
به گزارش نشريه ساينس ، محققان دانشگاه ويسكانسين مديسون با توجه به صرف زمان طولاني و تلاش هاي فراواني كه تاكنون براي بازسازي درخت حيات انجام شده است، بر اين باورند كه به سبب الگو و طرح تكاملي جانوران نخستين كه بيشتر به بوته شباهت داشته است، بازسازي شاخه به شاخه درخت خويشاوندي اين موجودات بسيار دشوار است .
اين گزارش مي افزايد بر اساس نتايج حاصل از بررسي هاي اخير، در ابتداي تكامل و شكوفايي جانوران روي سياره زمين، بسياري از انواع اين موجودات زنده در قالب شاخه هاي بسيار زياد و در هم پيچيده اي تكامل يافتند و شبكه متراكم و در هم تنيده اي از روابط خويشاوندي و فاميلي را پديد آوردند. در گزارش اخير انتشار يافته در نشريه ساينس ، محققان دانشگاه ويسكانسين و كارشناسان موسسه فن آوري ماساچوست (MIT) حجم انبوهي از ديتا و اطلاعات مولكولي در زمينه تكامل جانوران را مورد استناد خود قرار داده و با بهره گيري از مدل هاي كامپيوتري مدرن و پيشرفته، تلاش كرده اند تا تصويري روشن و دقيق از درخت خويشاوندها و ارتباطات فاميلي را ميان گروه هاي مختلف آنان به نمايش درآورند.
بر اساس اين گزارش، تكنيك مورد نظر همچنين در مورد قارچ ها نيز به كار گرفته شده و نتايج آن ارائه شده است. اين دانشمندان آمريكايي اعلام كرده اند كه نتايج حاصل از تحقيقات تكاملي اخير آنان، به وسيله شواهد ديرين شناختي به دست آمده در سال هاي گذشته نيز مورد تاييد قرار گرفته است.

ديلي استار
روزنامه ديلي استار خبر اول خود را به گزارشي درباره درخواست سازمان ملل متحد از بشار اسد اختصاص داده است. در پي انتشار خبر درخواست سازمان ملل مبني بر بازجويي از بشار اسد، مقامات سازمان ملل ضمن تكذيب اين خبر اعلام كرده اند كه اين سازمان صرفا خواستار انجام يك مصاحبه با بشار اسد شده بود. اين درخواست غيرعادي در حالي از سوي سازمان ملل مطرح مي شود كه چندي پيش عبدالحليم خدام- معاون پيشين رئيس جمهوري سوريه- ادعاهايي را عليه وي در رابطه با پرونده ترور رفيق حريري- نخست وزير فقيد لبنان- مطرح كرده بود.
لاخورنادا
روزنامه لاخورنادا چاپ مكزيك سفر دوره اي انتخاباتي رهبر شورشيان اين كشور با موتورسيكلت را براي عنوان عكس و خبر اول خود برگزيده است. صدها نفر از شورشيان ساپاتيستا نيز با شنيدن خبر سفر رهبر خود در دره جنگلي لاگاروچا -نقطه شروع سفر- گردآمدند. شورشيان نقابدار ساپاتيستا در روستاي مايان براي استقبال از سابكو ماندانته ماركوس- رهبر شورشيان مكزيك- يك گارد احترام تشكيل دادند.
ليبراسيون
روزنامه ليبراسيون خبر اول خود را به تلاش هاي ديپلماتيك اروپا براي حل مناقشه ميان روسيه و اوكراين كه مختل شدن جريان گاز در سراسر اروپا را در پي آورده، اختصاص داده است. خاويرسولانا
- مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا- در اين باره گفته است كه سعي دارد هر دو طرف را قانع كند گفت وگوها را از سر گيرند. تصميم روسيه براي توقف صدور گاز ارزان اوكراين به افت شديد جريان گاز در شماري از كشورهاي اروپايي منجر شد.
در تاگسشپيگل
روزنامه در تاگسشپيگل فروريختن سقف يك سالن پاتيناژ در آلمان را براي موضوع عكس اول خود برگزيده است.
مقام هاي پليس در جنوب آلمان در اين باره اعلام كرده اند، شمار كساني كه در اثر فروريختن سقف سالن پاتيناژ روي يخ كشته شده اند، به 11نفر رسيده است.
در زمان حادثه حداكثر۵۰نفر در داخل اين سالن پاتيناژ در شهر بادراشينهال واقع در كوه هاي آلپ در منطقه باواريا حضور داشتند.

شواليه رياضي
پروفسور جان بال ، يكي از مشهورترين رياضي دانان جهان از دانشگاه آكسفورد انگلستان، در آستانه سال نو ميلادي موفق به دريافت نشان شواليه شد. به گزارش خبرگزاري بي. بي. سي، پروفسور بال رئيس اتحاديه بين المللي رياضيات (IMU) است كه يكي از نهاد هاي مهم در دانش رياضي به شمار مي رود و زمينه همكاري و مشاركت رياضي دانان سراسر جهان را در راستاي پيشبرد اين دانش در افق هاي جديد فراهم مي آورد.
اين گزارش مي افزايد: اين پروفسور دانشگاه آكسفورد به سبب فعاليت خستگي ناپذير خود براي حمايت از پيشرفت دانش رياضي در كشورهاي
در حال توسعه، موفق به دريافت نشان شواليه شده است. بر پايه اين گزارش، پروفسور بال جوايز و نشان هاي برجسته فراواني را در كارنامه كاري خود دارد، اما در گفت و گو با خبرنگار بي.بي.سي، انتخاب خود براي دريافت نشان شواليه را سبب تعجب خويش عنوان كرده است؛ به طوري كه وي مي گويد: خبر اين انتخاب مرا حيرت زده و غافلگير كرد و تاكنون حتي براي يك لحظه به چنين چيزي فكر نكرده بودم.
بيشترين معروفيت پروفسور بال به سبب تلاش هاي گسترده وي براي تحقيق در زمينه اصول رياضي نهفته در رفتار مواد انعطاف پذير همچون لاستيك هاست.
سازوكار تنظيم خواب
يك گروه بين المللي از دانشمندان گرد هم آمده اند تا با به كارگيري روش هاي نوين، پرده از اسرار خواب برگيرند.
گزارش خبرگزاري ها حاكي است كه پژوهشگران 5 كشور اروپايي در قالب يك كنسرسيوم بين المللي عهده دار پروژه اي موسوم به STREP براي بررسي فيزيولوژي خواب و انواع اختلالات خواب در انسان شده اند؛ پروژه اي كه بودجه آن را اتحاديه اروپا تامين مي كند و قرار است اين طرح در مدت 3 سال به اجرا درآيد.
بر اساس اين گزارش، بررسي مكانيسم و سازوكار دقيق فرآيند تنظيم خواب، در كانون اين طرح علمي بزرگ قرار دارد و كارشناسان رشته هاي علمي مختلف در اجراي آن مشاركت خواهند كرد.
اين گزارش مي افزايد: هزينه اجراي اين پروژه كه پژوهشگران 7 دانشگاه و موسسه تحقيقاتي در فنلاند، هلند، ايتاليا، سوئد و سوئيس در آن دخالت دارند، يك ميليون و 400 هزار يورو برآورد شده است.
به گفته دانشمندان، فرآيند تنظيم خواب براي حفظ سلامت رواني و جسمي انسان، بسيار مهم و ضروري است و هرگونه مشكل در اين سيستم مي تواند به ايجاد اختلال خواب و ناخوشي هاي مختلف منجر شود.
گرگي در پوست گوسفند
دانشمندان موفق به كشف پروتئيني شدند كه در بدن موجود زنده، همچون گرگي در لباس گوسفند عمل مي كند و سلول هاي بدن گياهان، جانوران و انسان ها را با مهارت بالاي خود فريب مي دهد.
به گزارش شماره هفته اخير ژورنال ساينس اكسپرس ، محققان دانشگاه كورنل و موسسه تحقيقات گياهي بويس تامپسون اعلام كردند اين پروتئين كه از يك باكتري بيماريزا منشأ مي گيرد، به هنگام ورود به پيكره گياهان، رفتار يكي از كليدي ترين پروتئين هاي ميزبان را تقليد مي كند.
بر اساس اين گزارش، پروتئين مورد نظر كه AvrPtoB نام دارد به وسيله گروهي از باكتري ها موسوم به سودوموناس  ها توليد و منتشر مي شود و با به كارگيري شيوه خاص خود، سيستم دفاعي بدن ميزبان را فريب مي دهد و موانع ايمني و تدافعي را
در هم مي شكند.
به گفته پژوهشگران دانشگاه كورنل، اين پروتئين شگفت انگيز قادر است مكانيسم مرگ برنامه ريزي شده سلول ها يا خودكشي سلولي (PCD) را در ميزبان متوقف  كند و سبب بروز معضلات بزرگي براي ميزبان خود  شود.
فرآيند مرگ برنامه ريزي شده يا خودكشي سلول ها براي از ميان برداشتن سلول هاي فرسوده، ناقص يا
غير ضروري براي بدن موجودات پرسلولي بسيار مفيد و مهم است و توقف اين فرآيند طبيعي، پيامدها و آثار منفي نامطلوبي را به همراه خواهد داشت.
هورمون گرسنگي
دانشمندان آمريكايي موفق به كشف هورمون جديد ديگري شدند كه در تنظيم و كنترل احساس گرسنگي نقش مهمي ايفا مي كند.
به گزارش شماره اخير ژورنال ساينس ، گروهي از محققان دانشگاه استنفورد پس از انجام يكسري بررسي كامپيوتري اطلاعات ژنتيك مرتبط با چاقي در انسان و نيز انجام تحقيقات بيشتر، هورمون جديدي را شناسايي كردند كه همراه با هورمون هاي ديگري كه پيش از اين كشف شده اند، ميزان اشتها و سطح گرسنگي را تحت كنترل خود دارند.
براساس اين گزارش، هورمون تازه كشف شده برخلاف موارد پيشين، از قابليت سركوب گرسنگي برخوردار است و تعادل ميان اين هورمون و ديگر هورمون هاي تقويت كننده اشتها، سرانجام ميزان گرسنگي انسان را تعيين مي كند.
به گفته اين دانشمندان، با بهره گيري از اين هورمون مي توان روش موثر و كارآمدي براي مقابله با گسترش اضافه وزن و چاقي را در ميان جوامع توسعه داد.