Hamshahri Newspaper

كيارش طهماسبي
روماني جهت پيوستن به اتحاديه اروپا در سال 2007 اقداماتي براي اعتمادسازي انجام مي دهد.
از جمله اين اقدامات كه به منظور قانع ساختن بروكسل(مقر اتحاديه اروپا در بروكسل قراردارد) بايد انجام شود، مبارزه با فساد در روماني است.
از همين رو اوانالونگسكو يكي از گزارشگران بي بي سي به بررسي وضعيت روماني- زادگاهش- پرداخته است: در مركز ميدان دانشگاه شهر بخارست- پايتخت روماني- نمادهايي از گذشته تلخ و آينده شيرين اين كشور در كنار يكديگر قرار گرفته اند.
سه صليب به ياد كشته شدگان قيام عليه نظام كمونيستي و چائوشسكو از سال 1989، در اين ميدان بنا شده اند.
تنها در چند قدمي اين سه صليب، ساعت بزرگ الكترونيكي قرارداده شده كه به شمارش روزهاي باقيمانده تا اول ژانويه سال 2007 - زمان پيوستن احتمالي روماني به اتحاديه اروپا- مي پردازد.
روماني در 15سالي كه از سقوط نظام ديكتاتوري در اين كشور مي گذرد، روند رو به رشدي را طي كرده است؛ اما اكنون بايد به اين روند، شتاب بيشتري داده شود تا روزشمار اين ساعت عظيم الجثه در جهت معكوس به كار نيفتد. ايون رادوكو به من گفت: ما هنوز به آنجا نرسيده ايم و آماده پيوستن به اتحاديه اروپا نيستيم. او پيرمردي مزرعه دار و روستايي است كه چين و چروك، چهره اش را پوشانده است.
من با او در فصل پاييز و پس از وقوع سيلاب هايي كه روستايش را تخريب كرده بودند، ملاقات كردم؛ روستاي وي در منطقه كوهستاني كارپاتي قرار دارد.
ايون 70ساله در حالي كه گل ولاي جلوي در خانه اش را رفت و روب مي كرد، گفت: در حالي كه اروپايي ها افرادي بسيار منضبط و سازمان يافته هستند، روماني پر از دزد است؛ در دادگاه هاي قضايي، پليس و هر جاي ديگر دزدان به رتق و فتق امور مي پردازند. آنها بايد همانگونه كه من گل و لاي جلوي در خانه ام را مي روبم، بدون درنظرگرفتن هيچ ترحمي پاكسازي شوند.
رشوه
او همچنين درباره مبارزه اش در دادگاه براي به دست آوردن مجدد قطعه زميني كه خانواده اش پيش از ظهور كمونيست ها مالك آن بودند، صحبت كرد.
اما او متقاعد شده بود تا زماني كه به اعضاي محكمه رشوه نپردازد، حكم عادلانه اي درباره وي صادر نخواهد شد. براساس نظرسنجي هاي انجام شده، 85درصد از رومانيايي ها نيز مانند ايون فكر مي كنند.
نتايج اين نظرسنجي به قدري شگفت آور بود كه ترايان باسسكو- رئيس جمهور روماني- در سخناني شماتت آميز گفت: فساد اداري به ورزش ملي ما بدل شده است، بنابراين بايد با قاطعيت طي سال آينده از پرداخت رشوه به مؤسسات دولتي خودداري كنيم.
بسياري در اين چارچوب معتقدند كه صحبت كردن در اين باره بسيار آسان تر از عمل كردن به آن است.
سيگار و صابون
پس از سال ها حاكميت امپراتوري عثماني و پس از آن كمونيست ها، فساد اداري در روماني ريشه دوانده است.
من نيز خود در اين نظام بزرگ شدم و پس از مدتي به اين درك رسيدم كه تنها با دادن يك بسته سيگار كنت يا با تقديم يك بسته صابون لوكس، مي توان كاري كرد كه خط تلفن به جاي چند سال، ظرف چند هفته وصل شود.
شرايط قدري تغيير كرده و امروز بسته سيگار كنت يا صابون، كارايي گذشته خود را از دست داده اند و تنها با مقدار زيادي پول است كه مي توان كار خود را پيش برد.
بانك جهاني برآورد كرده كه رومانيايي هايي كه درآمد ماهانه آنان كمتر از 200 پوند(350دلار يا 293يورو) است، سالانه 500هزار پوند رشوه بابت برخورداري از خدمات بهداشتي مناسب پرداخت مي كنند.
فساد در بالادست
پديده اي به نام پرداخت رشوه در روماني مقامات حكومتي را نيز بي نصيب نگذاشته است.
اخيراً مبلغ يك ميليون يورو (معادل 700هزار پوند) يكي از سياستمداران ارشد رومانيايي را با مشكل مواجه ساخته است. آدريان ناستاسه- سخنگوي پارلمان سفلي- كه پيش از آن نيز سمت نخست وزيري را عهده دار بود، پس از آنكه طي سخناني مدعي شد از طرف يكي از اقوام نزديك همسرش مبلغ زيادي پول نقد و سه آپارتمان دريافت كرده است، از سوي بخش ضدفساد دادستاني احضار شد.
پس از بررسي هاي اوليه از دارايي هاي اين عضو خانواده همسر اين سياستمدار، مشخص شد وي- كه اخيراً در 97سالگي درگذشته است- در يكي از آپارتمان هاي كوچك متعلق به دوران كمونيست ها زندگي مي كرده و حقوق بازنشستگي ناچيزي به وي مي رسيده است. پس از آنكه نتيجه اين تحقيقات مشخص شد، ناستاسه كه در وضعيت بدي گرفتار شده بود، ادعا كرد كه اين خانم عضو خانواده همسرش ثروت خود را از راه فروش جواهرات خانواده به دست آورده و آن را در بازار معاملات املاك سرمايه گذاري كرده است اما آقاي ناستاسه پيش از اين از مقامات حزب جوانان كمونيست بوده و تحصيلات خود را در رشته حقوق به پايان رسانده است. او علاقه زيادي به خريد و فروش املاك مسكوني، خريد نقاشي هاي هنرمندان سورئاليست و زندگي در شرايط بسيار عجيب دارد. وي در قالب يك سياستمدار مخالف دوست در حزب سوسيال دموكرات- كه به نمايندگي از فقرا وارد عرصه سياسي شده- شهرت يافته است.
تكذيب قاطع
ناستاسه و همسرش به دليل انجام معاملات مشكوك در بخش املاك مورد بازجويي قرار گرفته اند، اما تاكنون شواهد متقني در اين رابطه به دست نيامده است. اخيراً نيز شايعه اي مبني بر مفقودشدن اسناد نقل و انتقال املاك از دفتر ناستاسه به بيرون درز پيدا كرده است.
ناستاسه قوياً هرگونه سوءاستفاده از ثروت خويش در راه رسيدن به اهداف سياسي را تكذيب كرده است.
با اين حال او كه تحت فشار شديد از سوي هم فكرانش قرار دارد، از سمت رهبر حزب سوسيال دموكرات استعفا داده است.
وزير سابق دارايي روماني نيز پس از آنكه نتوانست دليل قانع كننده اي درباره نحوه خريد 8 ملك از 23ملك تحت مالكيت خويش بياورد، از عضويت در حزب سوسيال دموكرات كناره گيري كرد.
هدف قراردادن ماهي بزرگ
اما مقامات اداره ضد فساد، تنها اپوزيسيون حكومتي را هدف قرار نداده اند.
آنها اكنون در حال بررسي نحوه انجام معاملات ملكي از سوي ثروتمندترين تاجر روماني هستند. او همزمان سمت وزارت كابينه در دولت ا ئتلافي راست ميانه را نيز عهده دار است. اين اقدامات از سوي اداره مفاسد روماني عليه مفسدان اقتصادي در حالي صورت مي گيرد كه اخيراً بروكسل ضمن ناكافي دانستن اين اقدامات، خواستار مبارزه اداره مفاسد با ماهي هاي بزرگ(مفسدان بزرگ) شده است. با افزايش فشارها عليه مقام هاي رومانيايي، به نظر مي رسد آنها در چرخشي 180درجه اي و با انتخاب مونيكا ماكووي- وكيل سابق سازمان حقوق بشر- در سمت وزير دادگستري جديد روماني، مراحل جديدي از مبارزه عليه فساد را آغاز كرده باشند.
يكي از ديپلمات هاي خارجي در همين چارچوب گفت: او (مونيكا ماكووي) وجدان دولت است.
اداره ضد فساد
سال گذشته، اين خانم كه به تازگي به سمت وزير دادگستري منصوب شده بود، ضمن بازنگري در شيوه مبارزه با مفاسد اقتصادي، دادستان جديدي را در رأس اداره مبارزه عليه فساد دولتي به كار گمارده است. او همچنين مصونيت سياسي نمايندگان مجلس و وزراي دولت روماني را لغو كرده و 100هزار نفر از كارمندان دولت، دادستان ها و قاضي ها را موظف كرده به طور رسمي فهرست دارايي هاي خود را انتشار دهند.
طي ملاقاتي كه با مونيكا ماكووي داشتم، وي به من گفت: اصلاحات در ساختار اداره مفاسد اقتصادي از عمده ترين اصلاحاتي بوده كه در اروپا صورت گرفته است. او در حالي كه با مخالفت هاي زيادي از سوي قضات قديمي روبه رو شده از حمايت قضات و دادستان هاي جوان برخوردار است.
او تأكيد كرده است: من در انتظار نتايج اقدامات جديد در مبارزه عليه تروريسم هستم. اين بخشي از قرارداد با اتحاديه اروپاست. هنگامي كه درباره اقدامات وزير دادگستري جديد از ايون رادكوي مزرعه دار سؤالاتي پرسيدم، او در حالي كه همچنان به رفت و روب گل در محل در ورودي خانه اش مي پرداخت، گفت: خدا به او قوت دهد.