چهارشنبه ۱۳ ارديبهشت ۱۳۸۵ - - ۳۹۷۵
سايه شوم غارتگران بر فراز تمدن هاي كهن
ميراث فراموش شده
005907.jpg
ترجمه: آرش نهاوندي
مسأله حفاظت از آثار باستاني در سرزمين هاي داراي پيشينه تاريخي از ديرباز مطرح بوده است.
از اواخر قرن نوزدهم كه ناپلئون بناپارت، امپراتور فرانسويان در رأس لژيونرهاي خود پا به مصر گذاشت، ميراث فرهنگي كشورهاي مصر، ليبي، تونس و برخي ديگر از تمدن هاي بزرگ تاريخي با خطري عظيم مواجه شد؛ خطر غارت ابنيه باستاني و انتقال اشياي آن به موزه هاي اروپايي.
در واقع ناپلئون با آوردن تعدادي از باستانشناسان فرانسوي به خاك مصر، باب جديدي از تاريخ تاراج آثار باستاني را گشود.
اينك پس از گذشت دو سده از حضور نيروهاي استعمارگر فرانسوي در مصر، ليبي- كشور همسايه مصر- مورد تهاجم گسترده غارتگران ميراث فرهنگي واقع شده؛ تاراجي كه به واسطه ضعف متوليان فرهنگي ليبي در سراسر كشور گسترش يافته و حتي رئيس اداره باستانشناسي اين كشور را بر آن داشته تا به طور صريح و بي پرده به انتقاد از وضعيت اين آثار تاريخي بپردازد.
برخي از بهترين مجموعه هاي باستاني حفاظت شده در ليبي قرار دارند. در واقع اين مجموعه ها در برگيرنده آثاري منحصر به فرد از تمدن هاي يوناني، رومي و بيزانسي هستند.
اين سرمايه هاي عظيم تاريخي كه عامل اصلي جذب توريست ها به ليبي هستند، در حال حاضر در معرض تهديدي فزاينده از سوي غارتگران اشياي باستاني قرار دارند.
مقامات اداره باستانشناسي ليبي در همين راستا معتقدند كه عدم سرمايه گذاري كافي در اين بخش كاهش تدابير حفاظتي از آثار تاريخي را در پي آورده است.اين وضعيت در حالي ميراث فرهنگي ليبي را با تهديدات بسياري مواجه كرده كه در موزه طرابلس- پايتخت ليبي- همچنان آثار گرانبهايي از تمدن باستان و تاريخ معاصر ليبي نگهداري مي شوند.تدابير امنيتي شديدي براي حفاظت از اين مركز فرهنگي اتخاذ شده است.
 بدين ترتيب كه بازديدكنندگان از موزه موظف به تحويل كيف و ساك خود به مقامات حفاظتي موزه پس از ورود به سالن هاي اصلي هستند.
اين تدابير در حالي انجام مي گيرند كه مسئولان امنيتي موزه، ابتدايي ترين تدابير حفاظتي را به اجرا نمي گذارند و در نتيجه اين سوء نظارت، بسياري با دوربين هاي خود وارد سالن موزه شده و از اشياي تاريخي عكسبرداري مي  كنند.
كمال اشتوي - مدير موزه- در حالي كه از تدابير امنيتي به كار گرفته شده در موزه بسيار مأيوس به نظر مي رسد، اعمال دزدان آثار باستاني را به تجاوز به بخشي از تاريخ ليبي تشبيه مي كند. او پيوستن پاره اي از مردم ليبي به باندهاي دزدان اشياي تاريخي را به خانواده اي تشبيه كرده كه تعدادي از اعضايش را از دست داده است.
او در همين چارچوب مي افزايد: در اين موزه نيز بايد نظارت دقيقي بر ورود و خروج دوربين هاي عكاسي صورت گيرد، اين درست همان تدابيري است كه در موزه هاي تمام دنيا اتخاذ مي شود. در واقع اين گونه است كه ما مي توانيم ضريب امنيتي موزه را بالا ببريم. او در پايان مي گويد: وضعيت امنيتي به گونه اي است كه رئيس اداره باستانشناسي ليبي خود دست به كار شده تا به نحوي از انحا بتواند گره از اين معضل باز كند.
شبكه بين المللي
آمارهاي رسمي بيانگر آن است كه از سال 1990 تاكنون بيش از 90 شيء تاريخي از جمله، ظروف سفالي نقش دار و مجسمه هاي باستاني در ليبي ربوده شده اند. اما اين تنها آمار رسمي است و در حقيقت تعداد آثار ربوده شده خيلي بيشتر از اين حرف ها است.بيشتر دزدان سايت هاي باستاني و حتي برخي از سايت هايي كه بر اثر تحقيقات زمين شناسي كشف شده اند را مورد حمله قرار داده اند. اغلب سايت هاي ياد شده توسط شركت هاي اكتشافي ذخاير نفت از زير خروارها خاك بيرون آورده شده اند.اغلب موارد دزدي در موزه ها و سايت هاي باستانشناسي نظير شاهات در جنوب ليبي، سابراتا در نزديكي طرابلس و
ابي كاماش در شرق كشور و در نزديكي مرزهاي مصر، به ثبت رسيده اند.
اين مناطق، بيشتر توسط مقامات مسن و غيرتعليم ديده كه دستمزدهاي بسيار پاييني نيز دريافت مي كنند، اداره مي شوند. البته بنابر اعتقاد مقامات ليبيايي قاچاقچيان اشياي تاريخي به تنهايي عمل نمي كنند كه در واقع عضوي هستند از اعضاي شبكه جرايم سازمان يافته بين المللي.
سازمان نظارت بر امور امنيتي در زمينه ميراث فرهنگي ليبي طي گزارشي موارد دزدي و تعدي به سايت هاي باستاني را متوجه اداره باستانشناسي ليبي دانسته است. در بخشي از اين گزارش آمده است: اداره باستانشناسي ليبي نتوانسته آن طور كه بايد و شايد تدابير امنيتي مناسبي را جهت حفاظت از سايت هاي باستاني و تاريخي به عمل آورد. سازمان نظارت ليبي افزوده است: اين سهل انگاري در حالي انجام مي گيرد كه به منظور اجراي تدابير امنيتي، بودجه مكفي در اختيار اداره باستانشناسي گذاشته شده است.
در اين گزارش همچنين از وزارتخانه هاي دادگستري و امنيت ملي به دليل عدم برخورد با عوامل اين دزدي ها به شدت انتقاد شده است.
عصبانيت
گيما عناق -رئيس اداره باستانشناسي مصر- در واكنش نسبت به اين گزارش گفته است: دليل اصلي شكست طرح هاي امنيتي اين اداره را بايد در اختصاص ندادن بودجه مكفي به آن و بوروكراسي اداري، جست وجو كرد.
او در حالي كه چهره اش پس از شنيدن گزارش مقامات سازمان نظارت در ليبي، از فرط عصبانيت برافروخته شده بود، افزود: ما فضاي بسيار محدودي براي انجام اقدامات در نظر گرفته شده در اختيار داريم، ما حتي نمي توانيم نيروهاي متخصص و زبده را به خود جذب كنيم.
او در توجيه ديدگاه خود گفت: اگر ما از اختيارات بيشتري برخوردار بوديم برقراري امنيت در سايت هاي تاريخي مخارج بيشتري را مي طلبيد.
آقاي عناق در حالي كه از شدت عصبانيت مي لرزيد، به تشريح وضعيت بدي كه اداره اش دچار آن شده است، پرداخت: ما از داشتن بودجه اي مكفي جهت ارتقاي سيستم هاي نظارتي بي بهره ايم، ما مدت ها است از ضعف، عدم كارايي،  عدم اختصاص بودجه كافي و توسعه نيافتگي در زمينه عمليات باستانشناسي رنج مي بريم.در همين راستا اداره باستانشناسي ليبي اعلام كرده است كه در سال 2005 دولت بودجه اي معادل 3ميليون دينار (23/2 ميليون دلار) به اين اداره اختصاص داد كه البته اين فقط رقمي بود كه روي كاغذ مرقوم شده بود و به ادعاي اداره باستانشناسي تنها يك چهارم آن به بخش ميراث فرهنگي اختصاص يافت.
عناق گفت: بودجه بسيار  اندكي صرف پرداخت دستمزد كارمندان اداره باستانشناسي مي شود و اگر بتوان اين بودجه را افزايش داد، آنگاه وضعيت سايت هاي باستاني از نظر امنيتي نيز بهبود پيدا خواهد كرد.
عناق گفت: اگر شما به يك نگهبان ميراث فرهنگي در روز تنها كمي پيش از دو دلار بپردازيد، آنگاه او با علم به ارزش اشياي باستاني كه در بازار سياه صدها هزار دلار معامله مي شوند، وسوسه خواهد شد و تلاش خواهد كرد تا در سود ناشي از فروش قاچاقي اين اشياء سهمي داشته باشد.
ارتباط مصري
در اين راستا همسايگان ليبي از جمله مصر نيز سود سرشاري برده اند. برخي از اشياي ربوده شده در مرز مصر به دست پليس افتاده و به موزه ملي اسكندريه انتقال يافته اند.آقاي عناق در اين ارتباط مي گويد: ضعف در طبقه بندي اشياي تاريخي و ثبت سندي آنها سبب شده است كه روند بازگشت اشياي مسروقه به كشور (ليبي) به كندي انجام گيرد.
او مي افزايد: اگر چه اعتراف به اين مسأله بسيار سخت است، اما بايد بگويم كه ليبي هيچ گونه مدركي در دست ندارد، تا بتواند از آن طريق به مقامات مصري ثابت كند كه اشياي مسروقه متعلق به سايت باستاني سابراتا هستند.
وزارت فرهنگ ليبي نيز در همين چارچوب اعلام كرده است، دولت ليبي در حال مذاكره با ديپلمات هاي مصري در طرابلس بر سر بازگرداندن اشياي مسروقه به ليبي است.
وزارت فرهنگ ليبي كه به عنوان متولي ميراث فرهنگي اين كشور انجام وظيفه مي كند، افزوده است: اقداماتي نيز به منظور نصب فنس هاي حفاظتي در اطراف سايت هاي باستانشناسي انجام گرفته اند. علاوه بر اين قرار است دستگاه هايي به منظور نظارت بيشتر نيز نصب شوند. وزارت فرهنگ ليبي همچنين در لايحه اي از كنگره ملي (بدنه قانونگذاري ليبي)
درخواست كرده است تا نمايندگان اين مجلس قوانين سخت تري را به منظور حفاظت از آثار تاريخي اين كشور به تصويب برسانند.
البته اداره باستانشناسي ليبي نيز افزايش بودجه خود را به منظور استخدام جوانان و تربيت آنان جهت اجراي تدابير امنيتي، خواستار است. اين درخواست در حالي مطرح مي شود كه اين اداره از نظر داشتن باستانشناسان متبحر و راهنمايان با استعداد نيز در مضيقه است.
بنابر عرف رايج، مقامات سازمانهاي مختلف متولي امور فرهنگي خود را در اين زمينه به كم كاري متهم مي كنند.
البته آنها بر سر يك نكته توافق نظر دارند و آن اين است كه تا دير نشده بايد گام هايي جهت حفاظت از ميراث فرهنگي ليبي برداشته شود.
منبع: بي بي سي

پيشخوان
005901.jpg
شانگهاي ديلي
اين روزنامه چيني گزارش اول خود را به اخراج يكي از رؤساي بيمارستانهاي اين كشور اختصاص داده است. جرم اين فرد خاطي و چند تن از معاونانش صدور يك صورتحساب يك ميليون يواني براي خانواده يكي از بيماران اين بيمارستان بوده است كه بر اثر سرطان فوت كرده است. مسئولان بيمارستان به دليل تشخيص هاي نادرست، بارها آزمايشات گوناگوني را روي بيمار انجام داده بودند كه همين امر باعث بالا رفتن صورتحساب او مي شد.
005904.jpg
هيندوستان تايمز
گزارش اول اين روزنامه به ماجراي گروگانگيري و گردن زدن يك مهندس هندي در افغانستان اختصاص داده شده است. در اين گزارش در حالي كه تصويري از خانواده سوريا رايانا چاپ شده است، واكنش مردم و مقامات رسمي هند به اين واقعه تلخ شرح داده شده است.

جهانشهر
گزارش
دخل و خرج
زيبـاشـهر
نمايشگاه
سلامت
شهر آرا
|  گزارش  |  جهانشهر  |  دخل و خرج  |  زيبـاشـهر  |  نمايشگاه  |  سلامت  |  شهر آرا  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |