شنبه ۲۸ مرداد ۱۳۸۵ - سال چهاردهم - شماره ۴۰۶۳ - Aug 19, 2006
جليل شهناز: نگذاريد موسيقي سنتي منسوخ شود
محمدرضا شجريان در مراسم بزرگداشت جليل شهناز: تنها خواننده اي هستم كه خود را شاگرد او مي دانم
012132.jpg
گروه ادب و هنر- عصر روز چهارشنبه ۲۵ مرداد، فرهنگسراي هنر مراسمي را براي تجليل از جليل شهناز و زنده ياد درويش خان، برجسته ترين نوازندگان تار ايران، برگزار كرد.
در اين مراسم كه با حضور چهره هاي مطرحي چون محمدرضا شجريان، محمد حقوقي، همايون خرم، داريوش پيرنياكان و... برپا شد، شجريان و پيرنياكان به ذكر خاطرات و نكاتي درباره شهناز پرداخته و صداي حسن كسايي، استاد ني نيز براي حاضران پخش شد.
شجريان: شهناز در ما زندگي مي كند
محمدرضا شجريان استاد آواز ايراني گفت: ساز «استاد شهناز» همانند آبشاري خروشان در لحظه فرو مي ريزد و در ذهنيت شنونده تصويري بوجود مي آورد كه من آرزو داشتم، اي كاش دستي در فيلمبرداري داشتم و كليپي از آن مي ساختم.
به گزارش ايسنا، شجريان در عين حال تأكيد كرد: مطمئن هستم كسي نمي تواند كليپي بسازد كه نمايشگر حال و هواي معنوي ساز شهناز باشد.
محمدرضا شجريان با اشاره به اينكه درباره ساز شهناز نمي توان صحبت كرد، ادامه داد: من با ساز شهناز زندگي مي كنم و صداي ساز او در من جاري است. فكر من يك فكر آوازي است و تنها سازي كه خاصيت آوازي دارد ساز جليل شهناز است. شهناز براي من دنياي ديگري است و دوست دارم ساز او را به تنهايي بشنوم.
استاد شهناز به بيان واقعي در ساز رسيده است و تنها حسن كسايي است كه در كنار شهناز يگانه است.
شجريان همچنين مطرح كرد: سالهاست كه با ساز شهناز زندگي مي كنم و در ماشينم جز ساز شهناز چيز ديگري ندارم تا از آن لذت ببرم. ساز شهناز عطر و پيامي دارد كه آدم را به فضايي مي برد كه ديگران نمي توانند. شهناز در ما زندگي مي كند و ما با شهناز زندگي مي كنيم.
شجريان با تاكيد بر اينكه پيشوند «استاد» براي او كم است. افزود: او در گيرودار تقليد از ديگران نماند و من تنها خواننده اي هستم كه خودم را شاگرد شهناز مي دانم.
پيرنياكان: من با شهناز نوازنده شدم
داريوش پيرنياكان نيز با اشاره به اينكه صحبت ازاين دو مرد (درويش خان و شهناز) كمي دشوار است ، نوآوري را نقطه اشتراك اين نوازنده هاي برجسته تار دانست و خاطر نشان كرد: هم درويش خان ،هم استاد شهناز در دوره خود نوازندگاني بودند كه ضمن در نظر گرفتن شيوه پيشينيان شيوه اي جدي را بنيان گذاشتند. درويش خان قالب هاي موسيقي ايراني را گسترش داد و باعث تنوع حال ها در آن شد.
وي افزود: امروزه عده اي بر طبل رديف مي كوبند و عده اي به طبل نبودن رديف كه هر دو راه غلط است.
رديف ،شيوه آموزش موسيقي ايراني است و هركس بخواهد نوازنده شود بايد آن را بياموزد.
در تارنوازي شهناز با توجه به تمام نوانديشي هايش مي توان رد پاي رديف و احاطه ايشان به رديف را ديد همين طور در نوازندگي درويش خان.
اين نوازنده تار با اشاره زيبايي در نوازندگي استاد شهناز درباره جمله بندي هاي موسيقايي وي گفت: جمله بندي استاد شهناز به تمام معنا آوازي است، انگار كه يك خواننده آواز مي خواند و شما مي توانيد دنبالش كنيد. نوانس ها در جمله بندي هاي استاد شهناز كاملا به هم مرتبط است و از قاعده خاصي پيروي مي كند كه در شنونده اثر بسياري مي گذارد.
وي درباره چهارمضراب هاي شهناز و جواب آوازهاي وي تصريح كرد: اگر چه چهار مضراب هاي استادان گذشته بسيار باارزش است، اما چهار مضراب هاي استاد شهناز چيز ديگري است.
علاوه بر آن، جواب آوازهاي شهناز از شاهكارهاي جواب آواز در موسيقي ايراني است. او از تمامي امكانات ساز بهره مي گيرد و با قرينه سازي و سوال و جواب هاي زيبا، قدرت و تكنيك را در خدمت زيبايي مي آورد. من با ساز ايشان به تارنوازي علاقمند شدم و به كارم ادامه دادم.
كسايي: قدرت شهناز خارق العاده است
در ادامه جلسه پيام صوتي حسن كسايي، نوازنده ني و يار ديرين جليل شهناز پخش شد. كسايي در اين نوار گفت: شناخت موسيقي كار هركسي نيست. همه موسيقي را گوش مي دهند و دوست مي دارند اما كسي كه سره را از ناسره تشخيص بدهد و بتواند درك مقاماتي را كه استاد شهناز نواخته اند داشته باشد، بسيار نادر است. همه ساز مي زنند و همه خوب ساز مي زنند، ولي قدرت نوازندگي و محفوظات و لحظات موسيقي كه آقاي شهناز مي دانند و اجرا كرده اند،چيزي كه در دست همگان باشد نيست؛ يعني رديف موسيقي ايران نيست. قدرت آقاي شهناز در جواب دادن و دونوازي خارق العاده است. من ۶۰ سال با ايشان همنوازي كرده ام و ساز بنده با ساز شهناز گره خورده است.
شهناز: نگذاريد موسيقي سنتي منسوخ شود
از جمله بخش هاي ديگر اين برنامه، پخش فيلمي از استاد شهناز بود.  شهناز در اين فيلم با انتقاد از موسيقي سبك امروز گفت: اين موسيقي اگر چه جاي خود را دارد، ولي در كشوري كه هنرش عالمگير ا ست، چرا بايد موسيقي اصيل را ترك كرده و به سمت چنين موسيقي اي برويم؟
نوازنده برتر تار در ايران در بخش ديگري از فيلم گفت: مجريان موسيقي نبايد بگذارند موسيقي اصيل و سنتي ايران، منسوخ شود.
اجراي زنده تار توسط تارنواز نوجوان اصفهاني، دونوازي هوشنگ اميرحشمتي و سعيد رودباري، از شاگردان شهناز، اجراي موسيقي همراه با آواز علي جهاندار، سخنراني محمد حقوقي  شاعر و منتقد ادبي و اجراي زنده قطعه «مرا عاشقي شيدا تو كردي » از ساخته هاي مرحوم تجويدي توسط محمدرضا شجريان از ديگر برنامه هاي اين مراسم بود.

چهره روز
عبداللعي دستغيب و كودتاي ۲۸ مرداد
012135.jpg
مهر: عبدالعي دستغيب، نويسنده و منتقد ادبي گفت: با كودتاي ۲۸ مرداد ۳۲ ادبيات سياه و كافه نشيني رواج يافت و تنها چند نفر مثل شاملو و نصرت رحماني و بهرام صادقي از اين گرداب نجات يافتند. ادبيات در اين دوره صورتي تراژيك به خود مي گيرد و مثل ادبيات بعد از هجوم مغول سرشار از غم شكست مي شود كه تا دهه پنجاه نيز امتداد مي يابد.
دستغيب ضمن بيان اين مطلب افزود: تاريخ عرصه تاثير و تاثرات متقابلي است كه نشات گرفته از كنش هاي اجتماعي است. هر واقعه سياسي و اجتماعي مهم در روحيات و انديشه هاي عموم مردم و به ويژه روشنفكران ، اهل قلم و صاحبان فكر تاثير مي گذارد.
وقتي فرمان مشروطه صادر شد و نشاط را به جامعه آورد نويسندگان و شاعران هم كه طالب فضايي براي فعاليت بودند، آثاري را در اين باره پديد آوردند اما بعد از زماني كه محمدعلي شاه مجلس را به توپ بست، اندوه و افسردگي بر مشروطه خواهان غالب شد تا اينكه انقلابيون به تهران آمدند و مشروطه و مجلس را احيا كردند.
جهان و الفباي ايران از دوره مشروطه وارد مرحله اي تازه شد.نويسنده شاعر شكست (نقد و تحليل اشعار مهدي اخوان ثالث) اضافه كرد: تاثير فضاي باز را در نوشته هاي روزنامه صور اسرافيل و تصانيف ملك الشعراء بهار و مقالات دهخدا مي توان مشاهده كرد كه با كودتاي نظامي ۱۲۹۹ اين فضا دستخوش سركوب و ارعاب قرار گرفت و نويسندگان و فعالان روزنامه نگار را به لاك خودشان فروبرد. در اين زمان، بهار ناله مرغ سحر را سر مي دهد و خود را خواهان آزادي نشان مي دهد.
دستغيب تصريح كرد: به طور كلي جامعه ما تحولات زيادي را بعد از هجوم مغولان از سر نگذرانده و آنچه بوده مربوط به سياست هاي خارجي در ايران بوده است؛ چرا كه ساختار فئودالي اجازه حركت از پائين را به مردم نمي داد و تحولات در بالا رخ مي داد.
اين منتقد ادبي آثار آل احمد، بهرام صادقي و شاملو را حركتي تازه در جهت مثبت نگري و برون رفت از تلخ انديشي عنوان كرد و به مهر گفت: اينان البته همچنان آن واقعه را از ياد نبرده اند، اما سعي مي كنند قدري روزآمدتر بنويسند. بنابراين، ديگر  كسي خواهان تابوت و مرگ و افيون نبود و كم كم به آثار قابل تاملي دست پيدا كرديم.
عبدالعلي دستغيب تصريح كرد: تاثير كودتاي ۲۸ مرداد به هيچ فرم و شكل ادبي خاصي منجر نشد و تنها در محتوا رخ داد.
پيش از آن، داستان و شعر ما دگرگوني هاي خود را صورت داده بود و نيما و هدايت هر يك در مقطعي دست به ابتكارات جديد در ادبيات ايران زدند. در واقع اين محتوا بود كه به تراژدي نزديك شد و به عنوان نمونه، توللي و نادرپور و نصرت رحماني به تاسي از بودلر ادبيات سياه را پايه گذاردند.

همكاري جاني دپ و برتن
012141.jpg
گروه ادب و هنر- «سويني تاد» ششمين همكاري مشترك سينمايي جاني دپ و تيم برتن است. فيلم، قصه اش را از يك نمايش موزيكال به همين نام مي گيرد كه پيش از اين، چند جايزه از مراسم تئاتري معتبر «توني» گرفته است.
به نوشته نشريه ورايتي، كمپاني دريم وركز، تهيه كننده اين كمدي سياه دلهره آور است. قصه فيلم درباره مرد جواني به نام سويني تاد است كه در دوران حكومت ملكه ويكتوريا به ناحق در دادگاه محكوم شده و به زندان مي افتد. او به خاطر جرمي كه مرتكب نشده، چند سال از عمر خود را در زندان مي گذراند و بعد از آزادي از زندان فقط در يك انديشه است: انتقام گيري از قاضي دادگاهي كه او را محكوم كرده است.
كار توليد فيلم، در روزهاي آغازين سال ۲۰۰۷ در شهر لندن شروع مي شود و برتن قصد دارد آن را براي نمايش در آخرين روزهاي همين سال آماده نمايش كند. برتن و دپ كه همكاري مشترك خود را از سال ۱۹۹۰ با «ادوارد دست قيچي» شروع كردند، در طول اين سال ها فيلم هاي «ادوود»، «اسليپي هالو»، انيميشن «عروس مرده» و «چارلي و كارخانه شكلات سازي» را با يكديگر كاركرده اند. اين فيلم آخري، مدتي قبل از سيماي جمهوري اسلامي پخش شد.
نمايش موزيكال «سويني تاد» كه توسط استفن سانديم نوشته شده، در طول سال هاي اخير با موفقيت بسيار زيادي روي صحنه برادوي بوده است. قبل از برتن، چند فيلمساز ديگر هم تلاش كرده بودند كارگرداني اقتباس سينمايي اين نمايش را به عهده بگيرند.

فيلمسازان جوان محله ها مسابقه مي دهند
همشهري آنلاين -  جشنواره فيلم محلات تهران وارد مرحله توليد شد.
مجيد جوزاني، معاون فرهنگي شهرداري تهران با اعلام اين خبر گفت: چهار هزار نفر از جوانان محلات تهران ۲۰۰ عنوان فيلم را ظرف يك ماه آينده خواهند ساخت. اين جوانان ۱۵ تا ۲۰ ساله در كلاس   هاي آموزش فيلم سازي شهرداري تهران كه در محلات مختلف تهران برگزار شده است، شركت كرده اند. آنها پس از ۶ هفته آموزش، فيلم هاي خود را به مسابقه مي گذارند.
وي در ادامه گفت: فيلم ها در ۳ دسته ۱۳۷ ثانيه اي، كوتاه (كمتر از ۳۰ دقيقه) و نماآهنگ ارائه مي شود. موضوع اين سه بخش در باره هويت ۱۷۰ محله تهران است. جوانان از اين طريق زيبايي ها، ناهنجاري ها معماري و هر آنچه كه به آن تمايل داشته باشند را به تصوير مي كشند. در اين جشنواره يك بخش ويژه براي كساني كه بخواهند براي پاسداشت اسوه هاي جنگ و نشر ارزش هاي دفاع مقدس فيلم بسازند، وجود دارد. آنها نيز تا پاين شهريور ماه فرست دارند.
مجيد جوزاني با اشاره به اينكه شهرداري براي جوانان تسهيلات مورد نياز براي فيلمسازي  را فراهم مي كند، گفت: ساير جوانان علاقه مند به فيلمسازي كه در اين كلاس ها شركت نكرده اند، هم مي توانند در جشنواره فيلم محلات شركت كنند.مرحله نهايي جشنواره فيلم محلات همزمان با عيد فطر برگزار خواهد شد.

كتاب هاي نوجوانان پرخواننده ترين است
ايسنا: روزنامه لس آنجلس  تايمز در مقاله اي با عنوان اغلب، ادبيات نوجوان به معناي نويسنده جوان است، نوشت:  در حالي كه اغلب بخش هاي صنعت كتاب با ركود مواجه است، ادبيات نوجوان و كتاب هاي اين حوزه از استقبال زيادي در ميان مردم برخوردار است.
اين روزنامه آمريكايي ادامه داد: توجه به ادبيات نوجوان زماني آشكار مي شود كه بدانيم فروش داستان هاي تخيلي كه اغلب براي رده سني نوجوانان نوشته مي شود، طي شش سال گذشته رشدي بيش از ۲۳ درصد داشته است و پيش بيني مي شود كه طي سال هاي آتي اين رشد افزايش بيشتري پيدا كند.در اين ميان دختران اكثريت خريداران اين گونه كتاب ها را تشكيل مي دهند و ناشران عمدتا ًاستراتژي هاي بازاريابي خود را بر روي آنان متمركز كرده اند.توسعه و محبوبيت ادبيات نوجوان در حالي صورت مي گيرد كه طي سال هاي گذشته اين عرصه شاهد حضور نويسندگان جواني نيز بوده است كه از آن جمله مي توان به آمليا آنواتر رودس، نويسنده مجموعه داستان هاي جالب در جنگل هاي تاريكي اشاره كرد كه در سن ۱۴سالگي نگارش آن را آغاز كرد.
از مشهورترين اين نويسندگان جوان كريستوفر پائوليني است كه در سن ۱۵سالگي نوشتن اولين بخش از مجموعه اي سه قسمتي به نام آراگون را آغاز كرد و با اتمام آن، توانست يك ميليون و ۵۰۰ هزار نسخه در سراسر جهان به فروش برساند.

به سيد حسن نصرالله
شرب مدام
012138.jpg
گروه ادب و هنر- سيد بزرگ حسن نصرالله، در عرض ۳۳ روز مقاومت، چنان حماسه اي از هنر مقاومت در صحنه زندگي اجرا كرد كه بسياري از مشاعر را براي سرودن شعر برانگيخت.
جواد محقق يكي از شاعران نام آشنايي است كه پس از سالها سكوت شعري، غزلي سرود و به پاي سيد حسن نصرالله ريخت با تضميني از يكي از اشعار معروف ميرزاده عشقي: «از خون جوانان وطن لاله دميده است»
پس از چاپ اين شعر با عنوان «فتح خداوند» از شاعر گرانقدر محمدحسن حسيني خواستيم نقدي و نظري با هدف كشف زيبايي هاي شعر محقق برايمان ارسال كند كه اين دوست عزيز هم به جاي نقد، غزلي ديگر با تضميني از فتح خداوند سرود و به روزنامه فرستاد. اگرچه شعر محقق پيش از اين در همشهري به چاپ رسيده، اما به جهت لذت بيشتر و به فرموده حافظ شرب مدام، بار  ديگر اين دو غزل را تقديم  به همه آزادگان و شهداي حاضر و غايب-  به ويژه سيدحسن نصرالله- مي كنيم:
فتح خداوند
عمري ست عرب، مثل تو- يك مرد- نديده ست
تنها نه نديده ست، كه حتي نشنيده ست
تو، هيمنه نام خداوندي و هرگز
چشمي به جهان، برتر از آن نام، نديده ست
تو، قله سرسوده به خورشيدي و بي شك
بالاتر از آن، هيچ عقابي نپريده ست
اي خون خدا در رگ مردان خداوند
پشت ستم از هيبت نام تو خميده ست
نامت همه  جا بر لب مردان غيور است
زين تسمه كه از گرده بيداد كشيده ست
آن نعره چون رعد، رسا باد در عالم
تا صيحه صهيون، به سكوتي نرسيده ست
دست از تن اين لشكر بيداد بينداز
تا پا ز فلسطين و ز لبنان نكشيده ست
سرمايه جاويد جوان هاي جهان باد
خوني كه بر آن خاك خداوند دويده ست
امروز اگر زخمي شب كيش تريني
فردا علم نام تو بر بام سپيده ست
دور است، ولي ديرنه اي فتح خداوند
آن وعده كه در آيه قرآن مجيد است
با كي دگر از حمله پاييز به دل نيست
«از خون جوانان وطن لاله دميده ست»
گفتم كه به پايت غزلي سرخ بريزم
بالاي تو هرچند، فراتر ز قصيده ست!
جواد محقق
صاعقه
گفتند كسي در دل شب تيغ كشيده ست
مردي كه تبارش عطش و عشق و شهيداست
پيداست از اين همت دريايي ات اي مرد!
پشت تو به قد قامت امواج رشيد است
شمشير تو اين آينه قهر الهي
تفسير همان «اقرب من حبل وريد» است
فرياد بكش صاعقه ثاقب دوران
خون تو به رگهاي شب تيره دويده ست
اين سرخ شهابان شتابان دل شب
برق سم اسبان سواران سپيده ست
تنها نه فلسطين و نه لبنان كه به تحقيق
«عمريست عرب مثل تو يك مرد نديده ست.»
محمد حسن حسيني

اخبار كوتاه
گفت وگو با سايه در خانه هنرمندان
ايسنا: فيلم «گفتگو با سايه» درباره صادق هدايت كه توسط خسرو سينايي براساس تحقيقي از حبيب احمدزاده تهيه و كارگرداني شده است، پنجشنبه دوم شهريور ماه در خانه هنرمندان به نمايش درمي آيد.
در اين جلسه ابتدا خسرو سينايي در مقدمه اي درباره فيلم صحبت مي كند و سپس فيلم به نمايش درخواهد آمد و پس از آن؛ جلسه پرسش و پاسخ با حضور جهانگير هدايت، خسرو سينايي و حبيب احمدزاده برگزار مي شود.
بن هور و زورباي يوناني در حوزه هنري
فيلم هاي «ايوان مخوف»، «باري ليندون»، «بن هور»، «مرگ در ونيز» و «زورباي يوناني» از امروز تا پنجشنبه دوم شهريور در سالن كوچك حوزه هنري به نمايش گذاشته مي شوند.
«ايوان مخوف» سرگئي آيزنشتاين سانس ۱۶ روز ۲۸ مرداد، «باري ليندون» استنلي كوبريك سانس ۱۸ روز ۲۸ مرداد، «ايوان مخوف ۲» سانس ۱۶ روزهاي ۲۸ و ۲۹ مرداد، «بن هور» ويليام وايلر سانس ۱۸ روز ۲۹ مرداد، «مرگ در ونيز» لوكينو ويسكونتي سانس ۱۸ روزهاي ۳۰ و ۳۱ مرداد و «زورباي يوناني» مايكل كاكويانيس سانس ۱۶ روز دوم شهريور به نمايش درخواهند آمد.عموم علاقمندان براي ديدن اين فيلم ها مي توانند به سالن كوچك حوزه هنري واقع در تقاطع خيابان هاي حافظ و سميه مراجعه كنند.
برگزاري جلسات فيلم تئاتر
اولين دوره جلسات تئاتر ويژه هنرمندان اداره تئاتر و گروههاي وابسته از شهريور ماه در اداره تئاتر برگزار مي شود.
اولين دوره اين جلسات با مرور برداشت هاي گوناگون را از نمايشنامه «هملت» اثر جاودانه ويليام شكسپير آغاز و برنامه دقيق و زمان بندي نهايي جلسات متعاقباً اعلام مي شود.
برگزاري نخستين جشنواره شعر كودك
مهر: نخستين «جشنواره شعر كودك» طي روزهاي پنج شنبه و جمعه ، بيست و سوم و بيست و چهارم شهريور ماه در اصفهان برگزار مي شود.
در اين جشنواره دو روزه كه با هدف تشويق نوقلمان و علاقه مندان به شعر كودك و گردهمايي چهره هاي فعال و مطرح اين حوزه فرهنگي و ادبي برگزار مي شود ، صاحبان آثار برتر ادبي شناخته و تقدير خواهند شد.
جشنواره فيلم وارش برگزار نمي شود
مهر: مدير كل ارشاد مازندران برگزاري جشنواره بين المللي فيلم وارش را كه بايد طبق برنامه شهريور ماه در بابل برگزار مي شد، به دليل نبود اعتبار منتفي اعلام كرد.
محمداسماعيل امامزاده در اين باره گفت: برگزار نشدن جشنواره وارش دليل بر حذف آن از برنامه هاي فرهنگي نيست، زيرا اين جشنواره در دفتر جشنواره هاي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به ثبت رسيده است.
چهارمين جشنواره فيلم كوتاه وارش به صورت بين المللي در سال ۸۳ برگزار شد كه در آن كشورهاي حاشيه درياي خزر از جمله قرقيزستان، قزاقستان، ارمنستان، تاجيكستان، تركمنستان، آذربايجان و گرجستان حضور داشتند.

ادب و هنر
اجتماعي
اقتصادي
دانش فناوري
بـورس
زادبوم
حوادث
بين الملل
فرهنگ و آموزش
سياسي
شهر تماشا
سلامت
شهري
ورزش
صفحه آخر
همشهري ضميمه
|  اجتماعي   |   ادب و هنر   |   اقتصادي   |   دانش فناوري   |   بـورس   |   زادبوم   |   حوادث   |   بين الملل   |  
|  فرهنگ و آموزش   |   سياسي   |   شهر تماشا   |   سلامت   |   شهري   |   ورزش   |   صفحه آخر   |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |