اقتصاد انرژي
امكان تحقق ضريب برداشت ۳۰ درصدي از مخازن نفتي
ايسنا: ازدياد برداشت از مخازن با تزريق آب، گاز و يا تناوب آب و گاز انجام مي شود كه در تمام روش ها، پژوهش انجام مي شود و برحسب پشتيباني شركت نفت علاقمنديم در تمام پروژه هاي كارشناسي ارشد و دكترا روي پروژه هاي مورد نياز كشور كار كنيم.
دكتر ايرج گودرز نيا، مسئول بخش مهندسي نفت دانشگاه صنعتي شريف، درباره چگونگي تحقق برنامه دولت براي افزايش ضريب برداشت از مخازن نفتي تا مرز ۳۰ درصد تا پايان برنامه چهارم توسعه تاكيد كرد: ما توان علمي اين كار را داريم و راه تحقق افزايش ضريب برداشت از مخازن و استفاده از دانش فني موجود اين است كه شركت نفت، پروژه ها را تعريف كند و در اختيار دانشجويان قرار دهد و پس از اتمام تحقيقات علمي ، آنها را به اجرا درآورد. وي با بيان اين كه ضريب برداشت از هر مخزن نفتي عدد مخصوصي است و به نوع آن مخزن بستگي دارد، اظهار كرد: مخازن نفتي در كشورهاي مختلف با يكديگر تفاوت دارند و چون بيشتر مخازن نفتي ايران با شكست همراه هستند، بنابراين پژوهش براي برداشت از مخازن نفتي ايران منحصر به فرد هستند و بايد توسط متخصصان ايراني انجام شود.
او با بيان اين كه لابه لاي خلل و فرج بافت يك مخزن، نفت وجود دارد، افزود: گاهي لايه هاي مختلف كف دريا كه بر اثر فشار ايجاد شده اند، در اثر حركات زمين، زلزله يا آتشفشان مي شكنند كه در اين صورت مخزن از لايه هاي گسسته تشكيل مي شود و برداشت بهينه از مخزن شكست دار، متفاوت است.
مسئول بخش مهندسي نفت دانشگاه صنعتي شريف در مورد ميزان برداشت اوليه از مخازن نفتي توضيح داد: اگر مخزن از مواد سنگين تشكيل شده باشد و به طور علمي برداشت انجام نشود، ممكن است تا ۹۰ درصد از ذخيره نفتي در آن باقي بماند؛ در حالي كه اگر نفت سبك تر باشد و از روش ازدياد برداشت مناسب استفاده شود، مقدار برداشت بيشتر خواهد بود.
گودرز نيا خاطرنشان كرد: در زمان هاي ابتداي برداشت از چاه هاي نفتي، خارجي ها به فكر ما نبودند و چندان به موضوعات علمي و فني توجه نمي كردند؛ به طوري كه گاهي گاز خارج شده از چاه را آتش مي زدند و فقط از نفت آن استفاده مي كردند؛ در صورتي كه لازم است روش هايي پيدا كنيم كه از گاز نيز استفاده كنيم و حداقل اگر سوزاندن آن اجباري است، از انرژي حرارتي آن بهره برداري كنيم. وي با اشاره به اين كه در چاه هاي ايران، نفت بالا مي آيد و فوران مي كند، يادآوري كرد: در همه كشورها تا زماني كه نفت با فشار خودش بالا مي آيد به طور طبيعي آن را برداشت مي كنند و پس از آن روش هاي ثانويه و ثالثيه را به كار مي برند. وي افزود: ازدياد برداشت با تزريق آب (معمولا آب دريا)، گاز و يا تناوب آب و گاز انجام مي شود. براي نمونه اگر گرانروي مخزني بالا باشد، با تزريق بخار آب با درجه حرارت بالا به مخزن، گرانروي نفت را كاهش داده و برداشت آن را راحت تر مي كنند. اين استاد دانشگاه در مورد نوع بافت مخزن و تاثير آن در نوع ماده تزريقي در برداشت ثانويه تشريح كرد: بعضي بافت هاي سنگين آب دوست و برخي نفت دوست هستند كه هر دو نوع مخزن در ايران وجود دارد و در نتيجه كار پژوهشي مشخص مي كند كه هر مخزن چه نوع بافتي دارد و بهتر است چه سيالي به آن تزريق شود؛ ولي از آنجا كه منطقه ما زلزله خيز است، بافت كربنات گسسته بيشتر ديده مي شود. وي، درباره طرح برداشت صيانتي از مخازن و اجراي آن در شرايط كنوني تصريح كرد: شركت نفت از نظر اطلاعاتي بسته است و ما آگاه نيستيم كه آيا از مخازن به نحو بهينه استفاده مي شود يا خير و يا اين كه برداشت چقدر و چگونه بوده است.
|