عكس:گلنازبهشتي
حسن حيدري: عباس رضوي در محله ملك واقع در خيابان شريعتي به دنيا آمد و فوتبال را از محلات تهران آغاز كرد . در آن زمان در تيم خردسالان افسر كه تيم وابسته به باشگاه تاج بود با عباس كردنوري، حسين فرزامي، عادلخاني و... همبازي بود ، بعد از مدتي هم در تيم جوانان اقبال زير نظر ناصر عظيمي يكي از زحمت كشان اين رشته ورزشي فوتبال بازي كرد كه به تدريج در اين تيم به عنوان مربي بازيكن به فعاليت ورزشي   ادامه داد . تيم اقبال كه محمدعلي صنعت كاران مدير آن بود ابتدا در دسته دوم فوتبال فعاليت داشت كه بعد از صعود به رقابت هاي دسته اول با اين تيم قهرمان تهران شدند . در سن 26 سالگي فوتبال را كنار گذاشت و به حرفه مربيگري روي آورد و اولين بار نيز در زماني كه در تيم اقبال عضويت داشت در يك كلاس مربيگري بين المللي شركت كرد .
* سابقه مربيگري خود را در ايران بيان كنيد؟
- در جام تخت جمشيد با ابومسلم و برق شيراز كار كردم و در رده هاي ملي با تيم هاي نوجوانان، جوانان و اميد فعاليت داشتم، بعد از انقلاب نيز به عنوان مربي تيم ملي براي جام استقلال ليبي به همكاري دعوت شدم.
* فعاليت شما با تيم استقلال در چه زماني بود؟
- بعد از انقلاب در كنار منصور پورحيدري هدايت اين تيم را برعهده داشتيم، اما با مشكلات زيادي روبه رو بوديم. ورزش در آن دوره اولويت اول نبود و بودجه كافي در اختيار آن قرار نمي گرفت تا تيم هايي مانند استقلال و پرسپوليس به خوبي حمايت شوند.
* در مورد حضورتان در مجارستان توضيح دهيد؟
- در سال 1362 براي سرمايه گذاري در بخش خصوصي به همراه خانواده عازم كشور مجارستان شديم.بعد از حضور در بوداپست در دانشگاه بوداپست يك دوره درجه يك ورزشي را پشت سر گذاشتم سپس فعاليت خود را با باشگاه واشاش آغاز كردم.
* در ابتدا فعاليت خود را از كدام رده  سني آغاز كرديد؟
- در آن زمان من به عنوان مربي دروازه بان هاي تيم نونهالان واشاش شروع كردم. كار در آن برهه برايم بسيار دشوار بود، زيرا بايد در پشت دروازه نه در زمين اصلي تمرين مي كرديم.در روزهاي نخست تنها با 2 نفر تمرين مي كردم در ابتدا نيز به زبان مجاري آشنايي كافي نداشتم و به تدريج مجبور بودم هم تمرين كنم هم به كلاس زبان بروم. بعد از چند هفته نفرات دروازه بانان به 18 نفر افزايش يافت كه بعدها از بين اين نفرات 3 دروازه بان براي تيم ملي جوانان مجارستان انتخاب شدند.
* كار اصلي مربيگري را در واشاش چگونه آغاز كرديد؟
- در همان سال بعد از اخراج مربي نونهالان واشاش رهبري اين تيم را به من سپردند كه در زمان ابتداي فصل اين تيم در ميانه جدول قرار داشت بعد از پايان مسابقات تيم نونهالان واشاش قهرمان شد.بعد از اين موفقيت در سال 84 به عنوان سرمربي تيم جوانان واشاش فعاليت خود را ادامه دادم بعدها نيز به عنوان كمك مربي تيم اول واشاش و مربي تيم دوم اين باشگاه با مبلغ 3 هزار دلار در سال به كار خود ادامه دادم.
* در چه سالي به سوئد نقل مكان كرديد؟
- در سال 1992 من به عنوان اولين مربي خارجي در سوئد آغاز به كار كردم در آن كشور نيز با تيم هاي پايه مقام هاي زيادي را بدست آوردم.
* آيا تاكنون براي حضور در تيم ملي به عنوان سرمربي دعوت شده ايد؟
- در زمان مهندس فراهاني قرار شد به همراه روكر كه در آن زمان در لاتزيو دستيار اريكسون بود با فدراسيون فوتبال ايران وارد مذاكره شويم، اما عليرغم اين كه به توافقات نهايي رسيده بوديم شرايط براي حضور ما مهيا نشد.
* با كدام انگيزه تيم راه آهن را براي هدايت در ليگ  برتر انتخاب كرديد؟
- من به خاطر بيماري  مادرم به ايران برگشتم و از طريق عبدالعلي چنگيز، مربيگري راه آهن به من پيشنهاد شد. به دليل اين كه راه آهن از جمله تيم هاي سازنده فوتبال كشور به حساب مي آيد و استعدادهاي فراواني در اين باشگاه مطرح شدند، معيار انتخابم اين ديدگاه بود.اصولاً  معتقد هستم وقتي كه در باشگاهي شرايط بكر باشد براي كار در آن انسان ارضا مي شود، زيرا در آنجا حاصل كار خودش را مي بيند، راه آهن نيز اين گونه تيمي بود.به طور مثال اگر قرار باشد ما تابلويي را براي خود ترسيم كنيم قطعاً  اگر اثر خود ما باشد زيباتر خواهد بود تا از روي كپي نقاشي كنيم.
* بحث مالي چگونه بود؟
- به جنبه مادي فكر نكردم و قرارداد سفيد امضاء  كردم.
* به نظر شما فوتبال ايران نسبت به گذشته پيشرفتي داشته است؟
- از ديد كارشناسي و تخصصي خودم بعد از سالها دوري از ايران و مقايسه يك باره در اين 22 سال اولين چيزي كه حس كردم فوتبال ايران هنوز تفكر حرفه اي و ساختار حرفه اي ندارد. فكر فوتبال ايران آهسته است، دليل افت وخيزهاي تيم ملي به همين موضوع بستگي دارد.
* تفاوت فوتبال كنوني ما با دهه پنجاه را شرح دهيد؟
- قطعاً تفاوت هاي بسياري دارد در حال حاضر تيم ها بيشتر تمرين مي كنند، تغذيه نسبت به گذشته بهتر شده ارتباط با فوتبال حرفه اي بيشتر شده، توانايي  جسمي افزايش پيدا كرده است ولي نسبت به اين زمانبندي فوتبال ايران رشد نكرده است. در حال حاضر در مقايسه با عربستان، كره جنوبي ، ژاپن و ديگر كشورهاي همسايه مي بينيم كه اين كشورها قوس صعودي فراواني داشته اند در حالي كه در گذشته فوتبال آنها در سطح پايين تري نسبت به فوتبال ايران بوده است.به طور مثال امارات فوتبال را با مهاجراني آغاز كرد كه بعدها پدر فوتبال اين كشور لقب گرفت، اكنون مي بينيم كه اين كشور يكي از حريفان قدر فوتبال ايران است.
* مي توانيد در اين زمينه به نمونه هاي ديگر اشاره كنيد؟
- بله فوتبال تركيه كشوري كه در همسايگي ايران قرار دارد در سال هاي اخير پيشرفت چشمگيري داشته است. البته بخشي از اين موفقيت به واسطه نزديكي فوتبال تركيه با فوتبال اروپا بوده است.اصولاً  نه فقط فوتبال ايران بلكه فوتبال آسيا نيز به خاطر عدم ارتباط با فوتبال حرفه اي دنيا از تمام جنبه ها داراي تفاوت چشمگيري است.
* براي رسيدن به موفقيت در فوتبال در چه راهي بايد گام برداشت؟
- تا زماني كه فوتبال ما ساختار درستي نداشته باشد به موفقيت نمي رسد، زيرا در كشورهاي پيشرفته فوتبال در درجه اول ساختار معني دارد و جايگاه مربي در آن ساختار قرار مي  گيرد و مشخص مي كند ارزش هاي يك مربي تا چه اندازه مهم است اين كه مربي خارجي باشد يا ايراني اين موضوع اصلاً مهم نيست.به نسبت ساختار فوتبال بايد آدم مناسبي را پيدا كرد و بايد بدانيم از اين شخص چه مي خواهيم، آن زمان تيم ملي هويت پيدا مي كند و مي توانيم روي آن نظر بدهيم.در حال حاضر بازي هاي تيم ملي بسيار پرنوسان است و اين به مربي تيم ملي برنمي گردد بلكه به ساختار فوتبال ايران بستگي دارد.
* آيا علاقه مند به مربيگري در تيم ملي ايران هستيد؟
- من به هر شكل ممكن به عنوان يك ايراني افتخار مي كنم سهمي در فوتبال ايران داشته باشم ولي همانطور كه گفتم تا ساختار مشخصي اين تيم پيدا نكند نه تنها من بلكه هر مربي ديگري موفق نمي شود.
* به عقيده شما بهترين سيستم در فوتبال كنوني دنيا چيست؟
- در حال حاضر سيستم در فوتبال حرفه اي دنيا متناسب با ارزش هاي تيمي و خصوصيات تيم هاي حريف تعبير مي شود قطعآً  با اعدادي شروع مي كنيد كه آن اعداد پايدار نيستند، ارزش هاي فردي و تيمي تيم مقابل مي تواند اين اعداد شما را جابه جا كند. سيستم هاي تابع تغييرات بازي هر تيم است.
* در راه آهن چه سيستمي را در زمين پياده مي كنيد؟
- در راه آهن سعي كرده ام كه از ارزش هاي بازيكنان تا آنجا كه ممكن است باروري بگيرم و اين به معناي سيستم خاصي نيست. در حال حاضر مجموعه تيم ما داراي توانمندي است كه در داخل ميدان خوب حفظ توپ مي كند ولي متأسفانه در نتيجه گيري به همان اندازه كه صاحب توپ است قدرتمند نيست.ظرفيت تكنيكي، ظرفيت فيزيكي و تجربه يك تيم و هماهنگي اين سه ظرفيت مي تواند درصد نتيجه گيري را بالا ببرد.
* فوتبال در دنيا را چگونه ارزيابي مي كنيد؟
- در حال حاضر فوتبال حرفه اي در دنيا به صورت يك صنعت اداره مي شود. به طور مثال يك مربي مثل فرگوسن سالهاست كه كار مي كند و موفق است البته اين بدان معنا نيست كه همه چيز در وجود اين مرد خلاصه مي شود بلكه تشكيلات حرفه اي و منسجم و منظم در باشگاه باعث مي شود كه منچستر يونايتد در تمام دوره ها و زمان بندي ها كيفيت برتر را حفظ كند و قطعاً  در اين مقوله نقش مربي نيز قابل ارزش است و مي بينيد كه منچستر يونايتد هيچ گاه در رده آخر قرار نمي گيرد، از اين دسته تيم ها زياد هستند آرسنال، ميلان، بارسلونا همگي با ساختار منسجم و منظم هميشه در يك خط حساب شده زندگي حرفه اي خود را ادامه مي دهند.
* مربيان كنوني چگونه بايد اطلاعات فوتبال خود را به روز برسانند؟
- در فوتبال حرفه اي دسترسي به منابع براي تازه نگه داشتن معلومات كار ساده اي است. در حال حاضر كتاب ها و تحقيقات زيادي در زمينه فوتبال منتشر مي شود كه قابل دسترسي است.در حال حاضر خودم شخصاً  عضو اتحاديه مربيان اسكانديناوي هستم و برايم نشريات ماهانه ارسال مي شود و در نشست هاي ساليانه و در كنفرانس هاي تحقيقاتي و در كلاس هاي پيشرفته به بحث و تبادل نظر مي پردازيم. به عقيده من صرفاً تنها حضور در كلاس هاي مربيگري و بالا نگه داشتن معلومات تازه و نو كافي نيست.البته توفيق مستمر در چارچوب لباس مربيگري در فوتبال حرفه اي به عوامل زياد ديگري نيز بستگي دارد. ضمن اين كه شايستگي فرد مطرح است فاكتورهاي كه مربي موفق باشد مورد نياز است.
* به نظر شما فوتبال ايران مي تواند زماني به سطح فوتبال كره و ژاپن برسد؟
- فوتبال ما پتانسيلي فراتر از اين دو كشور را دارد و مي تواند در اين راه قرار گيرد، اما بسيار دشوار است اين موضوع و پيشرفت فوتبال به خيلي از مسائل سياسي، اقتصادي و فرهنگي در كشور بستگي دارد.
* آيا شما مربي توصيه پذيري هستيد و اجازه دخالت در كار فني را مي دهيد؟
- در اين بخش توصيه پذير نيستم ولي عقايد را گوش مي دهم، اما اجازه دخالت در كار فني را به هيچ عنوان نمي دهم.

جهانگير كوثري
روند تكاملي فوتبال در كشورهاي در حال پيشرفت چگونه شكل مي گيرد؟ نگاه جامع علمي به فوتبال در ابعاد گسترده براي پيشرفت و دستيابي به افتخارات كافي است؟ زمينه هاي رشد و توسعه فوتبال هنوز جواب مساعد به اين فرضيه نداده است كه فوتبال صرفاً علمي است و كاربرد تجربي آن چندان مورد استفاده قرار نمي گيرد.
در حالي كه فوتبالي كه امروز به عنوان يك پديده اجتماعي پيچيده و در عين حال ساده مورد استقبال قرار گرفته است توسط نوابغي ماندگار شده كه شايد به نوعي با علم روز و دانش اجتماعي بيگانه بودند.
اين ادعا را طرفداران مكتب فوتبال آمريكاي جنوبي كه سرآمد فوتبال جهان به حساب مي آيند، عنوان كرده اند، اما هواداران فوتبال علمي كه زمينه هاي هر حركتي در فوتبال را به آگاهي هاي علمي و آكادميك پيوند مي زنند، معتقدند همين نوابغ در فوتبال روي زمينه هاي تعيين و تعريف شده طراحان فوتبال درخشيده اند.
اگر پله، مارادونا، گارينشا، كرايف و روماريو را مثال بياوريم، تماماً در طراحي هاي استادان فن فوتبال به موفقيت رسيده اند.
مي گويند اگر ژائو سالد انها مربي برزيل نبود، شايد هيچ زمان پله چنين نامي و مشهور نمي شد. يا اگر دكتر بيلاردو براي مارادونا فضاي بازي ايجاد نمي كرد، او محبوبترين بازيكن تاريخ نمي شد و كرايف نمي توانست به تنهايي و بدون برنامه هاي رينوس ميشل در آژاكس و هلند بدرخشد. به نظر مي رسد، صاحبان نظريه هر دو مكتب در يك نقطه تلاقي مي كنند كه علم و جوهره ذاتي هر فرد با يكديگر مي تواند توانايي هاي فوتبال را در قالب هاي صحيح و حساب شده بالا ببرد.
در واقع مربيان كه نظريه پردازان مكتب هاي فوتبال به حساب مي آيند با تلفيق علم و تجربه عملي توانسته اند امروز، به عنوان ابداع كنندگان سبك هاي فوتبال معرفي شوند.
عباس رضوي از جمله اين مربيان است كه پس از طي كردن دوران بازيگري و آموختن عملي فوتبال به تحصيل در اين رشته پرداخت و با دستاوردهاي علمي كامل به ايران بازگشت تا آموخته هاي خود را در اختيار نسل امروز قرار دهد. اگرچه رضوي در آغاز معلمي خود را از ليگ برتر آغاز كرده است كه براي چنين مربياني يك ريسك بزرگ به حساب مي آيد، اما دانش او به حدي است كه بتواند از آتش خود خواسته به سلامت گذر كند.
حرف هاي عباس رضوي كه تحصيلكرده سوئد و مجارستان در رشته فوتبال است مي تواند آموزه هاي تازه اي باشد براي جوانان ما در شور و شوق امروز فوتبال.