رامين كريمي
انفجار بمب جمعيت كه در اوايل انقلاب با خط خطي كردن شعارهاي مربوط به كنترل جمعيت صورت گرفت، از رده هاي پايين هرم جمعيت به سوي رأس هرم در حركت است؛ به گونه اي كه در دوره اي مشكل شكلات و پفك نمكي بروز كرد چون جمعيت كودكان بالا رفته بود. سپس مشكل كلاس و درس پيش آمد چون بچه ها به سن مدرسه رسيده بودند. بعد مشكل ديپلم، بعد كنكور، حالا هم مشكل زن و شوهر و شغل. و اين انفجار هنوز به سوي بالا در حركت است، و در نهايت، روزگاري جمعيت پفك خور(!) به جمعيت در جست وجوي بيمه و تأمين اجتماعي خواهد بود.
از آنجا كه پرداختن به هر يك از اين سنين به زمان و كندوكاو زيادي نياز دارد، مبحث كار و حرفه را مورد بررسي آسيب  شناختي- به ويژه از چشم انداز روانشناسي اجتماعي- قرار داده شده است.
به طور كلي در مورد شغل و زندگي كاري، دو مشكل اساسي در ايران امروز وجود دارد؛ يكي فرصت هاي شغلي است و ديگري امنيت شغلي.
فرصت شغلي آن قدر آشفتگي دارد كه معمولاً افراد مناسب به جايي كه بايد، هدايت نمي شوند. هنوز در مواردي روابط، حرف اول و آخر را مي زند. يكي را به دليل آن كه بومي نيست استخدام نمي كنند و ديگري را چون رزومه كاري اش پربارتر از رئيس و معاون است. يكي را به دليل كمال طلبي  اش در ادامه تحصيل كنار مي گذارند و ديگري را چون يكي از پاهايش كوتاه تر از آن يكي است. داخل پرانتز عرض كنم كه منظورم از شغل، بيگاري نيست.
حال، فرض را بر اين بگذاريد كه شغلي پيدا شد. قراردادها در برخي موارد طوري تنظيم مي شوند كه متقاضي، تمامي حقوق قانوني و مدني خود را از دست مي دهد و پس از آن مسأله اساسي، سازگاري با محيط كار است كه شامل كارفرما، همكاران، ساعت كاري و محيط كار است.
گمان نمي كنم جاي ترديدي باشد كه ما ايراني ها گروه هاي خوب را اغلب نمي توانيم تشكيل دهيم. در يك بازي ملي فوتبال، دو بازيكن تيم مان مثل خروس جنگي به جان هم مي افتند و هميشه در حسرت تشكيل انواع NGO، تعاوني و گروه هايي هستيم كه اغلب به بازدهي نمي رسند. در محيط كاري هم ما اغلب ائتلاف تشكيل مي دهيم، گروه بندي و جناح بندي مي كنيم و براي ايجاد امنيت كاذب، براي هم مي زنيم. شايد يكي از بزرگ ترين مشكلات ما هم همين نكته باشد. ما ساعات كاري زيادي را به صورت فيزيكي بلكه به صورت رواني هدر مي دهيم تا به موضوعاتي فكر كنيم و حرص بخوريم كه جاي آنها پشت ميز كار نيست بلكه در زمان سبزي پاك كردن اغلب روي مي دهد!
محيط هاي كاري در كشور ما در بيشتر موارد مسموم و ناايمن است. به جاي اين كه انرژي ما صرف كارمان شود، مجبوريم چهارچشمي همديگر را بپاييم كه زيرآب مان را نزنند و به طور كلي در محيطي كار مي كنيم مملو از تعارض. اگر خوش بدرخشي، همكارت ممكن است احساس خطر از كار خود كرده و دخلت را بياورد. اگر خسته باشي و استراحت كني همين طور و اگر ديگران را به كار بهتر دعوت نمايي، متهم به چاپلوسي و آب زيركاهي مي شوي.
در چنين آشفته بازاري، جاي خالي قوانين مدون در جهت هدايت راهبردي نيروي كار احساس مي شود. ما از نظام تشويق و پاداش و تنبيه مناسب، علمي و كارآمدي بهره مند نيستيم. انگيزه هاي نيروي كار را با تشويق هاي نابه جاي مالي، از حالت دروني به ا نگيزه هاي كم  كارآمد بيروني تبديل مي كنيم و در امتيازدهي به كارمندان، اغلب شايستگي ها را كمرنگ كرده و دورانديشي را جايگزين مي كنيم. بيشتر ما- به ويژه هنگامي كه مسئوليت هاي اجرايي داريم- مي ترسيم رعايت قوانين به هرج ومرج تبديل شده و زير سؤال برويم.
متأسفانه ديده شده در سطوح كلان مديريت هم اين مسأله وجود داشته كه با رفتن يك مدير، يك دولت و يك مجلس، گويي بايد همه رخت سفر را بربندند و از اين تأسف بارتر اين كه با رفتن افراد، ردپاها، پروژه ها و اقداماتي كه انجام داده اند هم مسكوت مانده و بدين ترتيب بودجه فراواني به هدر مي رود.
مشاغل در ايران تعريف درستي ندارند. شغل هايي كه در تقسيم بندي هاي جهاني از ارزش بالايي برخوردارند(مانند معلمي) در ايران نازل ترين جايگاه را دارند. ما انديشه مان را در اختيار معلماني مي گذاريم كه از شرايط كاري، اقتصادي و اجتماعي خود ناخشنودند و در مقابل، مشاغلي را بت ساخته ايم كه حتي هندوستان هم براي آنها ارزش و جايگاه شغلي- اجتماعي بالايي در نظر نمي گيرد.
مسأله بعدي، ناآگاهي كاركنان و كارگران در مورد مهارت هاي زندگي است. مهارت هاي زندگي به عنوان يك الگوي روانشناختي، مورد توجه سازمان جهاني بهداشت(WHO) و سازمان ملل متحد قرار گرفته و سرفصل هايي براي آن تدوين شده است. بدين ترتيب كه اگر افراد بتوانند اين مهارت هاي ده گانه را به درستي به كار بگيرند، در زندگي، فرد موفقي خواهند بود. اين مهارت ها عبارتند از:
- مهارت مقابله با استرس
- مهارت تفكر خلاق
- مهارت حل مسأله
- مهارت خودآگاهي
- مهارت ارتباط مؤثر
- مهارت همدلي
- مهارت مديريت زمان
- مهارت مديريت هيجان و...
- آيا سازمان هاي ما به ويژه واحد آموزش و نيروي انساني اين مهارت ها را مي شناسند؟
- آيا اين مهارت ها توسط سازمان ها اولويت  آموزشي دارند؟
- آيا براي آموزش مهارت هاي زندگي، سرفصل مالي ويژه اي سالانه تدوين مي شود؟
- چند مورد كارگاه آموزشي در شش ماهه نخست سال ۸۵ به اين امر مهم اختصاص يافته است؟
كسب مهارت هاي زندگي از اولويت هاي آموزشي دنياست؛ در حالي كه در ايران، يك كار لوكس و فانتزي محسوب مي شود. پيامد اين بي توجهي، افت بازده و نوسانات منفي در سازمان هاست. به طور كلي، نظام كاري كشور داراي ناهنجاري هاي فراواني است كه بخشي از آن مربوط به مديريت كلان است و بخشي ديگر ناشي از كژكاري هاي مديريت خرد. چندي پيش، تيتر يكي از روزنامه ها معطوف بود به اين كه دانشگاه علمي- كاربردي، بازنشسته ها را دعوت به كار كرده است. اگر از اساتيدي كه چنبره بر چندين دانشگاه مي زنند و فرصت را از جوان ترها مي گيرند، اگر از سلام عليك هايي كه جاي شايسته سالاري را گرفته اند و ساير موانع بگذريم، اين قبيل فرصت  سوزي ها گرايش به مشاغل سياه را در ميان جوانان افزايش خواهد داد.
توازن مديريتي جامعه ايران شايد تنها با خودش قابل مقايسه باشد. متأسفانه عدم تعريف درست و كامل از واژه مديريت، باعث توليد بي دليل ميز و صندلي و رياست گرديده است. در اين ميان، هستند مديراني كه قرار است تصميمات كلان مديريتي اتخاذ كنند اما نه تنها بارش مغزي، تفكر خلاق، گروه گرايي، مديريت چندوجهي و ساير فنون مديريت را نمي شناسند، حتي قادر به مديريت كلان هم نيستند. در مقابل، مديران خردي هم يافت مي شوند كه كلان فكر مي كنند. به عنوان مثال وقتي مدير يك مدرسه ابتدايي به مديريت اداره آموزش و پرورش منصوب مي شود، اين پرسش پيش مي آيد كه آيا گزينش اوليه اين فرد مشكل داشته يا گزينش دومي؟ . چه كسي مي تواند ادعا كند بوعلي سيناست؟ مگر مي توان هم كلان انديشيد و عمل كرد و هم خرد انديشيد و موفق بود؟
در خيلي از موارد، كشور ما با كمبود امكانات روبه رو نيست، بلكه با نابساماني مديريتي روبه روست.
آنچه از ظاهر  امر پيداست، اگر كارگران خارجي را به موطن خودشان عودت دهيم و از سوي ديگر كارگران ايراني را با شرايط شغلي مناسب كه حتماً حق آنهاست بر سر كار بگماريم، اگر دست كم مثل تركيه مونتاژكارهاي خوبي باشيم، اگر فرهنگ رقابت سالم را پرورش دهيم، اگر از الگوهاي مديريتي نوين براي هدايت گروه استفاده كنيم و امر آموزش را بيش از پيش جدي بگيريم و در نهايت نمي دانم چگونه اما اگر كار- به معناي واقعي نه قوت لايموت- براي قشر جوان نه بازنشسته ها ايجاد كنيم، فشار كار بر جامعه كمتر خواهد شد.
جالب است كه مي شنويم اميد به زندگي در ايران بالاتر رفته اما هنوز هم بازنشسته هايي هستند كه ما مجبورند به جاي استراحت و لذت بردن از زندگي كه وقف دولت كرده اند، باز به سر كار بروند.

فارس: مديرعامل صندوق بيمه اجتماعي روستائيان و عشاير از تكميل كارگزاري هاي صندوق در باقيمانده روستاها و مناطق عشايري كشور طي دو ماه آينده خبر داد.
سيدمجيد موسويان درباره اين كه طي برنامه تنظيمي قرار بود كارگزاران صندوق در سراسر كشور تا پايان شهريورماه كامل شوند، گفت: با توجه به عدم آمادگي مسئولان مربوطه در استانداري هاي قزوين و كرمانشاه امر تكميل كارگزاريها در اين دو استان به تأخير افتاد و اميدواريم درآينده با معرفي دهياراني از اين استانها نسبت به آموزش، عقد قرارداد و راه اندازي كارگزاري هاي صندوق در تعدادي ديگر از روستاها به پايان برسد و حقوق روستائيان و عشاير اين دو استان نيز تامين شود.
مديرعامل صندوق بيمه اجتماعي روستاييان و عشاير به روند بيمه روستاييان و عشاير در طي يك سالي كه از تاسيس آن مي گذرد اشاره كرد و گفت: يكي از اثرات منفي تزلزل در وزارت رفاه و تامين اجتماعي كندي در كار سازمانها و صندوق هاي وابسته به آن است.

ساماندهي اقتصاد سلامت
گروه اجتماعي - در نشست مشترك رئيس و مسئولان سازمان نظام پزشكي و رئيس و مسئولان سازمان تامين اجتماعي، مسائل مهم في مابين جامعه پزشكي و سازمان تامين اجتماعي مورد بررسي قرار گرفت.
به گزارش روابط عمومي سازمان نظام پزشكي، در اين نشست، دكتر سيدشهاب الدين صدر- رئيس كل اين سازمان- در سخناني با يادآوري اهميت نقش و رسالت سازمان تامين اجتماعي در ايجاد رفاه و تحقق عدالت اجتماعي به عنوان آرمان هاي اساسي انقلاب و نظام اسلامي، سهم سازمان تامين اجتماعي در تامين سلامت و بهداشت آحاد جامعه به ويژه در حوزه اقتصاد سلامت و تامين منابع و اعتبارات نظام سلامت را بسيار مهم توصيف كرد و بر همكاري دو سازمان براي ساماندهي اقتصاد سلامت تاكيد كرد.
وي گفت: جامعه تحت پوشش و خدمت اين سازمان، محرومان، بازنشستگان و قشر مولد جامعه هستند كه هر كدام از آنها در منطق و برنامه هاي نظام اسلامي داراي جايگاه شايسته و ويژه اي بوده و ارائه خدمت به آنها در حكم عبادت است.
رئيس كل سازمان نظام پزشكي بر ضرورت تشكيل كميسيون مشترك نظام پزشكي و تامين اجتماعي تاكيد كرد و گفت: اين كميسيون مسائل مشترك ميان دو سازمان از جمله سرانه درمان و مناسبات ميان سازمان تامين اجتماعي و پزشكي را مورد بررسي كارشناسي قرار خواهد داد.
در اين نشست مددي- رئيس سازمان تامين اجتماعي- نيز در سخناني با اشاره به كمبودها و مشكلات پيش روي اين سازمان، از بدهي 1100ميليارد توماني دولت به تامين اجتماعي خبر داد و گفت: كاهش سن بازنشستگي و مدت زمان خدمت، از جمله عوامل اصلي كاهش درآمدها و افزايش هزينه هاي اين سازمان شده است .
وي گفت: نظام تامين اجتماعي يك نظام علمي است و اگر دولت درصدد است تا از افراد جامعه حمايت كند، نبايد اين اقدام دولت به بهانه اي براي ناديده گرفتن اين اصول علمي تبديل شود .
همچنين مهندس مددي بر اراده جدي و همكاري و هماهنگي دو سازمان جهت سامان بخشيدن به نظام ارجاع، پرداخت سرانه بيمه شدگان تامين اجتماعي توسط دولت و نظام مندكردن تجويز دارو توسط پزشكان تاكيد كرد.
در اين نشست، همچنين دكتر سيادتي- رئيس شوراي عالي نظام پزشكي- در سخناني بر ضرورت چاره جويي براي بيمارستان هاي در شرف ورشكستگي و افزايش سرانه درمان كشور تاكيد كرد.
كنترل عملكرد مراكز مشاوره
مهر: قائم مقام سازمان نظام روانشناسي و مشاوره كشور اعلام كرد: تيم بازرسان سازمان عمليات نظارت و كنترل جدي بر عملكرد مراكز مشاوره و روانشناسي را در تهران آغاز كردند.
محمد حسين ساجدي نيا افزود: بر اساس ماده 19 قانون تشكيل سازمان نظام مشاوره و با تصويب آيين نامه هيأت رسيدگي به تخلفات صنفي از سوي شوراي مركزي اين سازمان، كنترل و نظارت بر عملكرد تمامي مراكز مشاوره و روانشناسي به ويژه در بخش خصوصي به طور جدي پيگيري خواهد شد.
وي گفت: در اجراي اين طرح، علاوه بر كنترل عملكرد تمامي مراكز مشاوره و روانشناسي داراي پروانه از سازمان بهزيستي و سازمان ملي جوانان، عملكرد اعضاي داراي پروانه اشتغال به كار در مراكز مشاوره و روانشناسي از سازمان نظام روانشناسي و مشاوره كشور نيز مورد بررسي و پيگيري قرار خواهد گرفت.

داستان نظام هماهنگ پرداخت از اواخر دوره پنجم شروع و در دوره ششم نيز به شدت مورد پيگيري قرار گرفت و در مجلس هفتم به عنوان اولين مصوبه مجلس، دولت موظف به ارايه لايحه نظام هماهنگ شد.
متاسفانه پس از تصويب اين قانون در خردادماه 1383 دولت لايحه آن را در ارديبهشت ماه 1384 به مجلس آورد آن هم تحت  عنوان نظام مديريت خدمات كشوري كه مجموعه اي از قوانين را در بر داشت و فصل دهم آن به نظام هماهنگ پرداخت اختصاص داشت. مجلس پس از تشكيل كميسيون مشترك توانست در آبان ماه فصل دهم يا نظام هماهنگ و عادلانه پرداخت را مصوب نمايد. از آنجايي كه اين لايحه بر اساس اصل 85 قانون اساسي با تصويب مجلس به كميسيون مشترك تفويض شده است، لذا كميسيون آن را به نيابت از مجلس تصويب و به شوراي محترم نگهبان براي تاييد ارسال خواهد كرد. اميد است، قبل از تقديم لايحه بودجه سال 1386 به دولت تحويل گردد تا بار مالي آن در لايحه لحاظ گردد و از اول سال 1386 اجرا شود.
اما در لابه  لاي كار كميسيون، اين لايحه مورد هجمه سنگين تحت  عنوان داشتن بار مالي فراوان قرار گرفت؛ به طوري كه فضاي يأس و نااميدي را در بين ميليون ها نفر از تلاشگران و زحمتكشان نظام جمهوري اسلامي ايران ايجاد نمود. با توجه به اين كه احساس مي كرديم اين حملات سنگين براي چه انجام مي پذيرد و چه موضوعاتي تعيين كننده اوليه اين حملات غيركارشناسي و نيز احساسي است و از طرفي نيز خوب مي دانستيم و مي دانيم كه پاشنه آشيل دولت جديد و مجلس هفتم كه مهمترين موضوع و محور شعارهاي خود را عدالت قرار داده اند، خواهد بود و شايد هم عده اي با ايجاد فضاي سنگين به دنبال مأيوس  كردن مجلس و دولت از اين اقدام مهم و الهي بودند تا محكم ترين ضربات خود را به بدنه دولت و مجلس به ويژه در آستانه انتخابات شوراهاي اسلامي شهر و روستا و نيز انتخابات خبرگان وارد نمايند، بالاخره پس از ماه ها تحمل حملات سنگين مخالفين و بعضاً دلسوزان و بعضاً بهره مندان فراوان از بيت المال و خواهندگان همه چيز براي خود موفق به نطق پيش از دستور گرديدم كه در فرصت كوتاه به صورت موجز به ايرادات پاسخ گفتم: موضوعاتي از قبيل بار مالي، افزايش تعداد كاركنان از يك ميليون نفر در سال 1357 به 2/3 ميليون نفر در سال 1385 و افزايش بودجه جاري از رقم 231 هزار ميليارد ريال در سال 1383 به رقم تقريبي 378 ميليارد ريال در سال 1385 و تأخير آن تا ابلاغ سياست هاي كلي نظام اداري از جمله انتقادات و ايراداتي بود كه به اين لايحه وارد شد.
۱ - اين كه اعلام نموده ايد بار مالي آن 11 هزار ميليارد تومان و ديگري هزار ميليارد تومان و ديگري 8 هزار ميليارد تومان و ديگري 7 هزار ميليارد تومان و بعد 1/5 هزار ميليارد تومان، اين خود دليل بي منطق  بودن اين آمار و ارقام است چرا كه قطعاً تضاد و تناقض در گفتارهاي بالا بهترين دليل براي رد اين نظريه ها است. بر اساس كار كارشناسي سازمان مديريت كه در جلسه كميسيون مشترك بيان شد و نيز بر اساس كار تحقيقاتي و محاسباتي كه توسط كارشناسان با اعداد و ارقام متقن به دست آمد براي سال 1386 علاوه بر 2 هزار ميليارد تومان بار مالي براي افزايش بودجه جاري كشور به ميزان حدود 7/2 هزار ميليارد تومان با احتساب نيروهاي مسلح و بازنشستگان بار مالي خواهد داشت.
۲ - ايراد دوم، افزايش كاركنان است كه بايد گفت اگر تعداد كاركنان زياد باشد دليلي بر سيري بيش از حد يك عده و گرسنگي بيش از حد عده ديگر نيست؛ علاوه بر آن كه ما در نظام هماهنگ تلاش مي نماييم تا كساني را كه زير خط فقر زندگي مي كنند به وضعيت تعادل برسانيم.
۳ - اما در رابطه با افزايش بودجه هاي جاري تا چه زماني مي خواهيد پرورش نيروي متخصص در دانشگاه ها و آموزش و پرورش را بودجه هاي جاري مصرف شدني، ضدبودجه ريزي سالم بدانيد و ساختن خودروسازي، ساختمان سازي و دهها مورد ديگر را كار عمراني در جهت بودجه ريزي سالم بدانيد؟ مگر نه اين است كه محور چشم انداز بيست ساله، توليد علم است؟ آيا تربيت نيروي انساني و توليد علم از نكات منفي بودجه محسوب مي شود؟ ما اعتقاد داريم كه بهترين بودجه عمراني بودجه اي است كه در دانشگاه ها، آموزش و پرورش و نهادهاي توليد نيروي انساني و توليد علم به كار برود و استدلال افزايش بودجه جاري را قبول نداريم.
۴ - اين كه يا بايد صبر كرد تا سياست هاي كلي نظام اداري از طرف مجمع تشخيص مصلحت نظام ابلاغ گردد كه البته هيچ مشكلي در اين رابطه وجود نداشت و تا زمان تصويب اين لايحه آن موضوع هم انجام مي پذيرفت.
به رغم فشارها نظام هماهنگ پرداخت در كميسيون مشترك با ويژگي هاي ذيل تصويب گرديد و به زودي به شوراي نگهبان ارسال خواهد شد.
۱ - ضريب 2/1 براي نيروهاي نظامي و انتظامي و ضريب 1/1 براي آموزش و پرورش و بهداشت و درمان و آموزش پزشكي 2 - تقسيم مديريت به مديريت سياسي و حرفه اي يعني حاكميتي و غيرحاكميتي 3 - تقسيم بندي كاركنان به رسمي - پيماني و قراردادي با كار معين و لغو برنامه كاركنان شركتي 4 - ممنوعيت دريافت از دو صندوق 5 - كليه پرداخت ها در يك فيش 6 - حداقل پرداخت در سال 1386 مبلغ 225 هزار تومان و حداكثر 7 برابر كه تقريباً 6/1 ميليون تومان خواهد شد و به ترتيب در سال هاي بعد افزايش خواهد يافت، از مهمترين مصوبات اين لايحه مي باشد.
يكي گفت چه خبر: ديگري پاسخ گفت خبر تازه اين كه تا پول ندهي نانت ندهند و خبر تازه تر اين كه نان بربايي بزنندت.
خدا را بر آن بنده بايد گريست
كه دخلش  بود  نوزده ، خرج بيست
* عضو هيأت رئيسه مجلس شوراي اسلامي

اعداد 1 تا 9 را در هر يك از سطرها و ستون ها و مربع هاي كوچك 3 در 3 طوري قرار دهيد كه فقط يك بار تكرار شود. پاسخ جدول را فردا در روزنامه ملاحظه خواهيد كرد.