|
نگاه دوم
استراتژي آمريكا 25 ساله است
|
|
|
كاظم جلالي
بايد به نتيجه انتخابات آمريكا نه نگاه خوش بينانه و نه بدبينانه داشت، بايد نگاه واقع بينانه و واقع گرايانه داشت.
در ايالات متحده آمريكا بين هيأت حاكمه و احزاب بر روي يك مساله اجماع وجود دارد و آن اين كه اساساً ايران يك پديده نامطلوب براي آمريكاست و نه تنها در راستاي منافع اين كشور حركت نمي كند بلكه در مقابل آنها نيز هست، لذا در بد بودن جمهوري اسلامي ايران از نظر هيات حاكمه آمريكا و دو حزب سياسي آن ترديدي وجود ندارد، اما در نوع برخورد با جمهوري اسلامي ايران بين دو حزب جمهوريخواه و دمكرات اختلاف نظر وجود دارد، البته اين اختلاف نظر را نمي توان به شكل افراط گرايانه اي برجسته كرد زيرا اين اختلافات در مقطع فعلي برخاسته از ناكامي ها و عدم موفقيت جمهوريخواهان در سياست هاي خاورميانه اي و به ويژه در بحث عراق است كه دستاويزي براي دمكرات ها ايجاد كرده تا جمهوريخواهان را مورد نقد جدي قرار دهند و البته اين خواسته افكار عمومي مردم آمريكا نيز بود، در حال حاضر نظرسنجي هاي درون آمريكا حاكي از مخالفت 76 درصدي مردم آمريكا با سياست هاي بوش در عراق است. دمكرات ها در كنار نقد سياست هاي بوش در عراق بحث جمهوري اسلامي ايران را نيز مطرح مي كردند كه اگر قرار باشد سياست هاي اعمال شده در عراق در مورد ايران هم اجرا شود آمريكا با ناكامي هاي بيشتري مواجه مي شود.
يكي ديگر از علل پيروزي دمكرات ها ضعيف شدن دولت اسرائيل است .اسرائيلي ها اكنون در ضعيف ترين وضعيت خود از ابتداي تأسيس تاكنون قرار دارند كه اين هم موجب نارضايتي صهيونيست ها از عملكرد بوش شده و رويكرد آنهارا بيشتر به سوي دمكرات ها تغيير داده است.
در مورد احتمال تغيير شيوه برخورد آمريكا با ايران از تهديد نظامي به مذاكره بايد گفت: بحث تهديد نظامي خيلي جدي نبود، بخشي از افراط گرايان نئو محافظه كار بحث تهديد نظامي را به طور مقطعي مطرح مي كردند كه الان اين بحث منتفي است به دليل اين كه اساساً امروز در داخل آمريكا حمله به كشور ديگري زمينه ندارد، تا به حال هم بوش با شعار محوري مبارزه با تروريسم عمليات مي كرد در حالي كه آنچه در عراق انجام شد تقويت تروريسم و محلي براي رشد آن بود. لذا اين دستاويز هم از بوش گرفته شده است. اكنون هيلاري كلينتون نامزد دمكرات ها براي رياست جمهوري آينده آمريكا از مذاكره با ايران سخن مي گويد و توني بلر نخست وزير انگليس و شريك اصلي آمريكايي ها در اشغال عراق نيز بحث مذاكره را مطرح مي كند. البته رويكرد جديد بلر براي اين است كه قبل از اتمام دوره نخست وزيري اش موضوع عراق را به طور آبرومندانه جمع كنند زيرا مي دانند بدون ايران نمي توانند. البته بحث مذاكره با ايران را مطرح مي كنند اما اين كه چقدر در اين مورد جدي هستند مشخص نيست. دمكرات ها در انتخابات فرصت طلبي كرده و از بحث عراق استفاده تبليغاتي به نفع خودشان كردند اما اينكه آيا بعد از پايان رقابت ها هم در حرفي كه زده اند صادق باشند محل ترديد جدي است.
مي توان سياست هاي آينده دمكرات ها در قبال ايران را اين گونه پيش بيني كرد: ايران نبايد هسته اي شود. در اين نكته هيچ اختلافي بين دو حزب وجود ندارد زيرا ايران هسته اي توازن منطقه اي را از نظر آمريكا بر هم مي زند، اما در نوع برخوردشان با موضوع ايران اختلاف وجود دارد كه در اينجا هنر دستگاه ديپلماسي سياست خارجي ما مطرح مي شود كه از همين اختلاف ولو اندك تا چه حد مي تواند در جهت منافع ملي كشور استفاده كند، البته نبايد تحليل هاي افراطي و اميدوارانه به مردم ارايه داد چرا كه استراتژي امنيت ملي آمريكايي ها 25 ساله نوشته مي شود و با تغيير يك دولت اين استراتژي تغيير نمي كند، فقط در روش ها تغيير داده مي شود. شعارهاي انتخاباتي دمكرات ها براي تسويه روندي است كه سياست هاي بوش ايجاد كرده و آمريكا را در وضعيت بدي قرار داده و مردم خاورميانه، آسياي ميانه، قفقاز و... را به اوج تنفر نسبت به آمريكايي ها رسانده است، لذا حال كه سياست هاي بوش براي ادامه استيلاجويي آمريكايي ها مضر شده است دمكرات ها سعي دارند شرايط را به سمت حل اين مسايل هدايت كنند.
* مخبر كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي
|
