دامنههاي و زلال آبهاي آن
...دور دورند ، ;سبز
انقراض درباره گزارش تازهترين
سرنوشت
:حيات گونههاي
انتظار در دايناسورها
است زمين مهرهداران
توضيح
دامنههاي و زلال آبهاي آن
...دور دورند ، ;سبز
(بخش واپسين) عشايري مراتع حفظ براي راهكارهايي
:اشاره
زمانه اقتضانات كه خوانديم نوشتار اين نخستين فرازهاي در
.است كرده روبهرو ابهام با را معيشتكوچنشيني سرنوشت
(ايران در عشايري امور متوليان جمله آن از و) گروهي
آن وقت و است ، گذشته كوچنشيني دوره ديگر دارند اعتقاد
گروهي امابياورند رو يكجانشيني به كوچنشينان كه رسيده
شيوهاي كوچنشيني ميگويند محيطزيست ، هواداران اغلب و ديگر ،
و است ، پراكنده طبيعي منابع از بهرهبرداري براي هوشمندانه
تداوم زمينه ميتوان درازمدت و فراگير برنامهريزيهاي با
به دراآن كه گزارش ، اين بخش واپسينكرد فراهم را كوچ
ايران كوچنشينان زندگي شرايط بهبود براي ديگر راهكارهايي
.ميگذرد محترم خوانندگان نظر از درپي است ، اشاره
ديگر جمله از بزرگ ، طرحهاي سرمايهگذاري براي سرمايه كمبود
نظير بزرگي طرحهاي.است ايران فرارويكوچنشيني مشكلات
علوفه ، انبارهاي علوفه ، ذخيره سيلوهاي دام ، كشتارگاههاي
سرمايهگذاري نيازمند غيره و دامي فراوردههاي تبديل مراكز
هم برنميآيد ، تنهايي به عشاير عهده از مهم اين و هنگفتاست
دارد جا لذا كاربردي ، علوم ضعف وهم مالي بيمه ضعف دليل به
عشايري مناطق در دولت نظارت با خصوصي بخش ويا دولتي منابع
.كنند سرمايهگذاري به اقدام
منبع تنها:سال ضروريات تامين براي مطمئن سرمايه كمبود -8
آن درامد از كه است موجود دام عشايرتعداد سرمايهاي
از استفاده به مجبور دلايلي به گاه هر و ميكنند معاش امرار
اقتصادي قدرت شوند موجود دام يعني خود اوليه سرمايه
قشر اين لذا.ميشوند نابود بحراني مواقع ودر آنهاتضعيف
لحاظ از ضروري مواقع در و قرارگرفته ويژه حمايت تحت بايد
نابه بهفروش مجبور تا گيرند قرار حمايت مورد مالي بنيه
.نشوند خود دام فصل از خارج و هنگام
مشخص كوچ مسيرهاي گذشته در:عشايري ايلراههاي نابودي -9
يا و مسير روستائيان با درگيري بدون دامداران و بوده
امروزه اما ميپرداختند كوچ به غيرايلي راههاي از استفاده
اغب شهري بين ارتباطي راههاي ايجاد و كشت توسعه دليل به
و گرديدهاند آسفالته جاده به تبديل يا تخريب راهها ايل
.ميشود ايلي درگيريهاي وقوع و تصادفات بروز موجب امر اين
عشايري ايلراههاي تعيين به نسبت ذيربط مبادي دارد جا
مانع اصلي جادههاي از عشايري جادههاي تفكيك ضمن و اقدام
.شود خسارات ايجاد
عشاير دام:عشايري منطقه در نقل و حمل وسيله كمبود -10
را طولاني بسيار مسافت ديگر منطقه به منطقهاي از كوچ جهت
طول در غني مراتع وجود به توجه با گذشته درميكند طي
و بوده طولاني كوچ زمان متعدد منزلگاههاي در اطراق و مسير
امروزه اما ميكرد طي روز يك طول در را كمي مسافت دام
جهت زيادي سرعت با قشلاقي و ييلاقي منطقه در بلند مسافت
افت راهپيمايي اين در كه ميشود طي چراگاهها به رسيدن
مصرف مورد قبل منزلگاه در كه علوفهاي و بالاست بسيار انرژي
انرژي تامين صرف شود پروتئين توليد صرف تا گرفته قرار دام
به نسبت دارد ضرورت لذا.ميشود بعد منزلگاه تا راهپيمائي
قشلاقي و ييلاقي منطقه دو اين دام نقل و حمل وسيله تامين
مرتع به دام كمتري انرژي صرف با مناسب موعد در تا اقدام
.يابد دست نظر مورد
سبب گاه هوايي و آب تغييرات:علوفه ذخيره مراكز كمبود -11
در و شوند مواجه سيلگرفتگي يا باخشكسالي مناطقي ميشود
در اما است پيش از بيش دام دستي تعليف ضرورت هنگام اين
شده بنا كمتر علوفه ذخيره انبارهاي عشايري راههاي مسيرايل
قرار واقعي بهرهبرداري مورد دارد وجود چنانچه يا و
مراكز اين تجهيز و لزومتوسعه راستا اين در كه نميگيرد
نسبتبه لزوم مواقع در عشايري دامدار تا مينمايد ضروري
نبوده آن گران خريد به مجبور نياز مورد دامي علوفه تامين
.نسازد وارد مرتع بر مضاعفي فشار عدمتوان صورت در و
عشايري دام نياز مورد علوفه تامين:دامي علوفه گراني -12
به نياز صورت در و ميشود مراتعحاصل از عمده طور به
در ميشودو تمام گران بسيار نياز اين غيرمرتعي علوفه
براي دام فصل از خارج فروش به مجبور دامدار بحراني مواقع
.است خود دام علوفهاي نياز از قسمت اين تامين
جهت قيمت ارزان علوفه تامين مراكز تعيين خصوص اين در
تا ميرسد نظر به ضروري و لازم دام موردنياز علوفه ارائه
دام جهتجايگزيني كمتري فشار خود دام حفظ ضمن دامدار
.سازد وارد مرتع بر شده فروخته
به عشايري مناطق:دامي محصولات فروش مناسب كمبودمراكز -13
حمل مناسب امكانات فاقد و بوده عمدهصعبالعبور طور
و دلالان لذا فروشهستند ، مناسب بازارهاي به توليدات
با را توليدي محصول مناطق اين به رخنه با واسطهها
محصول ازاي در و خريداري دامداران از قيمت نازلترين
در.ميكنند تامين قيمت بالاترين با را آنها ضروري مايحتاج
مايحتاج و توليدات فروش و خريد مراكز ميبايست باره اين
اتحاديه محدود فروشگاههاي به و شود تعيين عشاير ضروري
.نكرد اكتفا ايران عشايري
مناطق گياهي پوشش نابودي:مراتع سطح در سالم آب كمبود -14
آب كمبود و است شده فصلي و دائمي آبچشمهسارهاي كاهش سبب
حد از بيش تجمع موجب درمراتع آن نامتعادل توزيع و سالم
آن مراتع انهدام نتيجه در و موجود آب منابع حاشيه در دام
دامداران و دام شرب آب تامين براي دارد ضرورت ميشود منطقه
كرد اقدام مرتع درسطح آب متعادل توزيع و چاه حفر به نسبت
آب كمبود و داده تشكيل را دام بدن وزن اعظم قسمت آب چون
.ميشود تلفات بروز و وزن كاهش موجب
بودن سيار به توجه با:دام بهداشتي جايگاه وجود عدم -15
عشاير دام بزرگ طرحهاي در توانسرمايهگذاري عدم و عشاير
و مناسب ازجايگاه قشلاقي و ييلاقي مناطق در حضور مدت در
سبب بهداشتي جايگاه نبود اين و نبوده برخوردار بهداشتي
با دارد ضرورت پس.ميشود مراتع آلودهسازي و توليد افت
در سرمايهگذاري به تشويق آنانرا عشاير مالي بنيه تقويت
.كرد دام بهداشتي جايگاه ايجاد
خدمات:عشايري مناطق در دامپزشكي خدمات ارائه مشكلات -16
در بيماري يك كنترل گاه و بوده خاصي نظام داراي دامپزشكي
اين و است دامپزشكي مراقبتهاي تكرار مستلزم مشخص كانون
انجام يا و مينمايد مشكل روي كوچ شيوه به توجه با امر
انجام منطقهاي در و بوده واكسيناسيونهادورهاي بعضي
كنترل از منطقهاوليه از دام خروج با اما ميپذيرد ،
همانند مگر شد نخواهد حل معضل اين و ميشود خارج دامپزشكي
در دامپزشكي پستهاي و فعال عشايري دامپزشكي گذشتهاكيپهاي
.گسترشيابند عشايري مناطق
مناطق بودن غيربهداشتي:عشايري مناطق در بهداشتي فقر -17
مراكز به دسترسي عدم دام ، و مشتركانسان زندگي مسكوني ،
فقر از شدهعشاير سبب غيره و غذايي مواد كمبود بهداشتي ،
از كثيري تعداد سالانه خصوص اين در و برند رنج بهداشتي
بين از رايج بيماريهاي به ابتلاء بدليل عشايري مولد جمعيت
نياز مورد داروي وتامين بهداشتي مراكز توسعه.ميروند
بودن بهداشتي در عمدهاي سهم ميتواند موجود مراكز
به قادر مولد و سالم جامعهاي تا نمايد ايفاء زندگيعشايري
.باشند خدمات ارائه
انبوه جنگلهاي وجود دليل به گذشته در:سوخت كمبود -18
امروزه اماميشد تامين جنگلها عشايراز نياز مورد سوخت
نابود مناطقكاملا بعضي در و گذاشته روبهنابودي جنگلها
قطع به اقدام نياز مورد سوخت تامين جهت عشاير و شدهاند
زمينه امر اين و ميكنند مرتعي بوتههاي ريشهكني درختانيا
تامين لذاميكند فراهم را خاك فرسايش و مراتع نابودي
.است انكارناپذير ضرورت يك عشايري مناطق در فسيلي سوخت
عشاير فرهنگ با شده ارائه تسهيلات بعضي تناسب عدم -19
حفظ و نشده داده عشاير رفاه بهاييبه گذشته در:منطقه
جوامع ديگر بردن لذت يا مقايسهاي و سودجوئي جنبه آنهاتنها
و شد ايجاد تسهيلاتي عشايري مناطق در اخير دهههاي در بود ،
در اما شد فراهم منطقه عشاير زندگي شيوه دگرگوني زمينه
و پذيرفت صورت اجتماعي مطالعه بدون تسهيلات زمينهها بعضي
مهاجرت سرعت بر بلكه نشد مولد قشر اين تقويت موجب تنها نه
در بلااستفاده تسهيلات بعضي يا و افزوده شهرها به آنان
به تاكنون آن از استفاده فرهنگ و است باقيمانده مناطق
در تسهيلات ايجاد جهت دارد ضرورت لذا.است نرفته منطقه
حفظ ضمن تا پذيرد صورت اجتماعي وسيع مطالعات عشايري مناطق
.گماشت همت آنان سرمايههاي تقويت به نسبت جامعه اين
بين در همواره بيسوادي:عشايري مناطق در فرهنگي فقر -20
بر سعي گذشته نظامهاي و است معضلبوده يك ايران عشاير
ايران تاريخپادشاهان در امر واين داشتهاند شيوه اين حفظ
از عشاير خصوصا ايراني جامعه اقشار همواره و است آشكار
شكوفايي از و شدهاند داشته نگه دور فرهنگي مراكز
از عشايري مناطق تا كردهاند جلوگيري آنان استعدادهاي
در و نشناسند را خود نياز عشاير و بازمانده يافتگي توسعه
ضرورت پس.باشند مواجه مشكل با موجود امكانات از استفاده
خدمات ارائه با همگام و شود تقويت عشايري مدارس دارد
.شود ترويج عشاير بين در بهرهبرداري فرهنگ
و مراتع مشكلات بر شده گشوده دريچهاي تنها مذكور موارد
نيازمند مشكلات اين بررسي و ايراناست عشاير مرتعداري
مراتع از فعلي بهرهبرداري شيوه.است دقيق و جامع مطالعات
كه صورتي در و داشت خواهد دنبال به را اسفباري وضعيت
زودي به نكنند ، قاطعي اقدام عشايري مراتع برنامهريزان
تشكيل و حاشيهنشيني رواج و دامداري افتادن رونق از شاهد
صورت نيز تاكنون كه آنگونه.بود خواهيم عشايري شهرهاي
دهات از روزگاري كه بختياري و چهارمحال دهكرد و پذيرفته
بزرگي استان مركز امروز بوده بختياري عشاير ستد و داد محل
.است شده
خواجه رضا علي
انقراض درباره گزارش تازهترين
سرنوشت
:حيات گونههاي
انتظار در دايناسورها
است زمين مهرهداران
اعلام زيست محيط دوستدار بينالمللي گروه يك:شهري سرويس.
پستانداران ، شامل جهان چهارگونهمهرهداران هر از كرد
فزاينده كاهش درمعرضخطر يكي خزندگان ، و دوزيستان ماهيان ،
.دارد قرار انقراض احتمال و تعداد نظر از
موسسهناظر سفارش با كه تحقيق اين مسئول توكسيل جان
سطح در جانداران انقراض با ما:گفت است ، آمده عمل به جهان
نسل انقراض از پس كه پديدهاي هستيم ، مواجه انبوه
.است بيسابقه تاكنون پيش سال ميليون دايناسورهادر 65
عامل انسانها ما دايناسورها ، نسل انقراض برخلاف:افزود وي
.هستيم نسلاينجانداران انقراض
قديمي ، جنگلهاي تخريب مهرهداران ، تعداد كاهش اصلي علل
غني سكونتگاههاي ساير و انبوه زارهاي بوته مرطوب ، زمينهاي
از بيش شكار.است انسان توسط آبزي زيستبومهاي جمله از
اين تسريع عوامل ديگر از حد از بيش ماهيگيري و اندازه
.است انقراض
باكمك كه جهان حفظ انجمن توسط سال 1996 تحقيق در
گونههاي از درصد شد 25 مشخص بهعملآمد ، 600دانشمند
از پرندگان ، 20درصد درصداز دوزيستان ، 11 و پستانداران
.هستند معرضانقراض در ماهيان گونههاي از و 34درصد خزندگان
در گروهها هادراين گونه از تا 14درصد براين 5 علاوه
.داشتند قرار انقراض وضعيتتقريبي
تا انقراض 100 ميزان اين ميزنند تخمين اكنون دانشمندان
.است روبهگسترش شدت به و بوده طبيعي حد از بيشتر بار 1000
توضيح
ميليارد ده ثروت ;اروميه درياچه آرتمياي مطلب نويسنده
بود ، رسيده چاپ به صفحه همين در گذشته دوشنبه كه دلاري
.است ناصرآق دكتر
|