نمي‌شود حل ميز پشت بحران‌فرش
كه تبليغي برابر در سال ، پانزده ده اين ظرف ما كشور در
انجام دستباف فرش براي تبليغي هيچ شده ، ماشيني فرش براي
است نشده
مقدمه بدون
به چگونه بحران اين روبروست سابقه كم بحراني با ايران فرش
با.كرد غلبه بايد چگونه كنوني دشواري‌هاي بر آمد ، وجود
سيروس دكتر حصوري ، علي دكتر فرش پژوهشگران و كارشناسان
به چيني حبيب دكتر و صوراسرافيل شيرين مهندس پرهام ،
:نشسته‌ايم گفت‌وگو
ايران فرش دامنگير اخير سالهاي در كه بحراني حقيقت در
بحران و فرش داخلي بحران.است بررسي قابل دوجنبه از شده
خارجي بحران به اول است بهتر كه مي‌كنم فكر من.آن خارجي
در را خارجي بحران علتهاي از بخشي بعد و بپردازيم
داشته نظر اتفاق همه شايدكنيم جستجو داخلي زمينه‌هاي
و ثابت سياست يك متاسفانه دولت اخير سالهاي در كه باشند
پياده فرش واردات و صادرات درباره تكميلي و حمايتي مشخص
و هند چين ، مثل كشورهايي كه مي‌دانيد مثال براي.است نكرده
همان با يا و مي‌كنند تقليد را ايران فرش نقش‌هاي تركيه
داريم اينكه از ريز خيلي بافتهاي با اغلب حتي و ويژگيها
است علت اين به توجه اين مي‌كنند عرضه را ايران قالي‌بافي
در دقيقي و مشخص خيلي حمايتي سياستهاي آنها دولتهاي كه
اخير ، سال چند در ما وليدارند فرش توليد و صادرات مورد
كه نبود اين‌گونه و مي‌كرده‌ايم دنبال را متضادي سياستهاي
برنامه‌هاي در اقتصادي كلان برنامه‌ريزيهاي مثل مساله اين
كه است شده باعث موضوع همين و باشد داشته جايي ساله پنج
اما.شود خارج ما دست از فرش خارجي بازارهاي تدريج به
.باشد بايد چه حمايتي سياستهاي اينكه
در محدودم اطلاعات با من:مي‌افزايد پرهام سيروس دكتر
ارگانهاي از بعضي در كه رسيده‌ام نتيجه اين به مورد ، اين
به‌عنوان نفت از بعد بايد را فرش كه اعتقاد دولتي‌اين
و ندارد وجود داد ، قرار جدي توجه مورد صادراتي كالاي دومين
كرد اشاره مي‌توان نكته اين به داخلي مسايل مجموعه در يا
از لازم حمايت انقلاب از قبل سالهاي از حتي و حاضر حال كه‌در
مثال ، براي و نمي‌شود اعمال توليد ازمرحله ايران فرش
در و كرده تاكيد صرفه با توليد روي‌مساله صرفا شركت‌فرش
نقش‌هاي منطقه ، هر سنتي نقوش بجاي‌احياي كارگاهها در نتيجه
با فرش‌هايي فارس ، در مثلا گرفته‌اند قرار توجه مورد ديگري
سازندگي جهاد يا و است بافته را يزد و كاشمر كاشان ، نقوش
ويژگي با را فرش توليد صرفا ترتيب همين به كه است مدتي
داده قرار توجه مورد كردن توليد راحت‌تر و بافتي سريع‌تر
سنتي نقوش كردن زنده كه كار اين فرهنگي جنبه يعني است
بايد كه مي‌كنم فكر من اين ، بنابر.نيست توجه مورد است ،
را فرش تكليف اقتصادي‌اش سياستهاي و برنامه‌ريزيها در دولت
.است قايل فرش براي جايگاهي و ارزش چه كه كند معين نيز
نيست مهم چندان خارجي بعد
را ايران فرش كلي مسائل هم من:صوراسرافيل شيرين مهندس
خارجي بعد اما.كرده‌ام تقسيم خارجي و داخلي بعد دو به‌همان
مشكل حاضر حال در ما.نيست مساله آنقدر من نظر به موضوع
.نداريم مشكل خارجي ، بخش در نمي‌گويم البته.داريم درداخل
.نيست شكي داده‌ايم ، دست از را بازارهايمان ما كه دراين
.است بحث قابل كه دارد دلايلي مساله اين حتما به‌هرحال
:مي‌كنم تقسيم مرحله چند به را فرش داخلي بعد امامسايل
.فرش جايگاه شناخت عدم -1
تاثير بيشتر و برنامه‌ريزيها در كارشناسان حضور عدم -2
.امر اين در دولتي بوروكراتهاي و عوامل‌تجاري
و فرش شركت سازندگي ، جهاد مثل موازي سازمانهاي حضور -3
فرش متولي بايد هستند مدعي كه ديگر مختلف سازمان دهها
كه عملكردهايي و سياستها با اينها كه حالي در.باشند
.نيستند هم خودشان مشكل حل به قادر دارندحتي
سازمانهاي و دولتي مراكز عملكردهاي و اهداف تقابل -4
دارم حرفهايي من نيز خصوصي بخش با ارتباط در البته.موازي
شناخت عدم مساله به حاضر حال در اما كرد خواهم مطرح كه
است مهم خيلي من نظر به موضوع اين.مي‌پردازم فرشم جايگاه
يا فرهنگي ارزش داراي ما نظر از فرش آيا كه نيست مشخص و
هنر بي‌ترديد هنر؟ يا است صنعت عبارتي ، به و است اقتصادي
فرش كه را ويژگيهايي ما كه شود باعث نبايد فرش ، شدن تلقي
يك واقع در نيز فرش چون.كنيم فراموش دارد ، كالا عنوان به
و برنامه‌ريزي رو اين از.توليدي كالاهاي تمام مثل است كالا
و نظارت و مي‌خواهد آموزش و تحقيق مي‌خواهد ، سرمايه‌گذاري
.مي‌طلبد كنترل
كاربردي جنبه مي‌ناميم هنر ايران در ما كه آنچه واقع در
آن اوج و گرفته خود به هنر شكل كه بوده صنايعي و داشته
صنعتي كالاهاي مورد در كه محدوديت‌هايي دليل به و است فرش
متمركز فرش بر توجهي قابل خلاقيت و شور و ذوق شده ، متجلي
حتي و ما هويت ما ، فرهنگ با كه است چيزي اين و است شده
به.دارد مطلق بستگي عوامل اين تمام و نژادي و ديني مسايل
اثري به را دستي صنعت كه است انسان تاثير اين عبارتي ،
سعي كه انديشه‌اي آن بنابراين ، .است كرده تبديل هنري
كند وارد كار در را رايانه تكنولوژي مثال مي‌كندبراي
جهت در قدمي هر و كرد خواهد ماشيني را كه‌كار نمي‌داند
فرش كردن ماشيني راه در قدمي دستباف ، فرش در انسان نفي
.است
يانه دارد ارزش ما براي فرش كه كنيم مشخص بايد نهايت در
به جايگاهي كشور كلان برنامه‌ريزيهاي در دارد ارزش اگر و
در كه هستند بوروكراتها اين حاضر حال در.دهيم اختصاص آن
ميز پشت نفر يك يعني مي‌كنند دخالت دولتي برنامه‌ريزيهاي
چه آنجاها در بداند تا نرفته هم روستا يك به اصلا و نشسته
و است چگونه آنها اوليه مواد تهيه و توليد نحوه و مي‌گذرد
به اصلا و است شنيده تاجر و صادركننده از چيزهايي يك تنها
اصلي توليدكنندگان كشور اين در كه ندارد اعتنا مساله اين
و آموزش اوليه ، مواد مسايل اينها و هستند كساني چه فرش
.شود توجه آنها به است لازم و دارند نظارت و كنترل
نداريم مشتري‌نگر ديد
است مطرح فرش خارجي تجارت زمينه در كه مساله‌اي:چيني دكتر
مااصولا اينكه آن و ماست صادراتي كالاهاي ديگر مشكلات مشابه
عشق يكي هست ، فرش مورد در مساله دو.نداريم مشتري‌نگر ديد
خانم‌صوراسرافيل كه همان‌گونه.فرش تجارت ديگري و فرش به
كه اولين‌مساله‌اي مي‌آيد ، پيش تجارت پاي وقتي كردند مطرح
صنايع‌ماشيني زمينه در.است مشتري مساله مي‌شود ، عنوان
بررسي‌كيفيت براي مديريت ، تكنولوژي امروز نيز پيچيده بسيار
و مي‌دهد قرار خود فعاليت محور را مشتري نظر اصولا فراگير ،
را او ديد و مشتري رضايت صنفي هر در توليد سازمان اساسا
مشتري دسترسي و انبوه توليد امروزميدهد قرار توجه مورد
.است داده ديگري ديدگاه به را خود جاي ارزان كالاي به
و رفت فراتر مشتري رضايت از بايد مي‌گويند امروز يعني
كه است مشتري رضايت آن زيرا.انديشيد مشتري خرسندي به
اين به رسيدن است طبيعينگهميدارد راضي دربازار را او
.است آن خريد قدرت يكيدارد بستگي مختلفي عوامل هدف‌به
.ازكشور خارج در چه و كشور داخل در چه است گراني فرش‌كالاي
قدرت چه ما خريدار:كه كرد حساب بايد شرايطي درچنين
حفظ را فرش اصالت من به‌نظر.چيست فرش اصالت و خريدي‌دارد
زيرا.است بيهوده‌اي كار داشتن ، انتظار تاجر از و نكردن
نيز سبب همين به.باشد سودآور كه است كاري تاجردنبال
مي‌شود بافته ماشيني مترمربع‌فرش ميليون مثال 39 براي امروز
فرش مترمربع ميليون هشت حدود تنها آن ، برابر در درحالي‌كه
توليد براي متوسط به‌طور دنيا بازار در.مي‌شود دستباف‌بافته
انساني نيروي نفر ميليون دو حدود چيزي دستباف مترفرش يك
مي‌كند ، توليد نيرو اين كه متري يك برابر در و فعاليت‌دارند
.مي‌شود توليد ماشيني فرش متر نكنم ، 150100 اگراشتباه
.رود فروش دنيا در آن پنجاهم يك قيمت به بنابراين‌مي‌تواند
فرش كه است فرش طراحي دنيا ، در زياد ديگر مهم عامل
شاهد وجود اين با و نمي‌دهد آن بابت هم دينار يك ماشيني
كه است ماشيني فرش اين نيز ، تبليغ زمينه كه‌در هستيم
اين ظرف ما كشور در كه به‌طوري.دارد قرار موردتوجه بيشتر
شده ، ماشيني فرش براي كه تبليغي برابر در پانزده‌سال ، ده
يكي مثال براي.است نشده انجام دستباف فرش تبليغي‌براي هيچ
بروشورهاي چاپ براي تومان ميليون حدود 16 ازكارخانه‌ها
اين دنبال ما كشور در فرش متوليان اما.بود كرده خودهزينه
حضور اينجا در فرش محققين و استادان به‌هرحال.قضيه‌نيستند
معضل با كتابهايشان چاپ چگونه كه مي‌دانند خوب و دارند
و باشند داشته عكس حتما بايد كتابها چون.روبه‌رومي‌شود
دربرخواهدداشت را قابل‌توجهي هزينه باشد ، رنگي هم‌بايد عكس
را زحمتش محقق بدين‌ترتيب.نداند را آنها خريد مردم‌قدرت كه
تبليغ به‌راحتي نمي‌توانند كه بالاست آنقدر هزينه‌ها كشيده‌اما
تبليغ بلكه نيست تجاري تبليغ يك اين كه درحالي.كنند
وجود دستباف فرش براي حالي در مشكلات اين و.است فرهنگي
مورد در تلويزيون و راديو از قابل‌توجهي كه‌تبليغات دارد
خودشان خاص مشكلات هم آنها البته.مي‌شود ماشيني‌ارائه فرش
درواقع و نشوند محسوب هم رقيب دو ، اين شايد.دارند را
لازم اگر ولي.باشد داشته را خودش خاص مي‌تواندبازار هركدام
يك فداشدن قيمت به نبايد كند پيدا توسعه فرش آن كه است
وحدت از آن جزء هر كه باشد تاريخي باسابقه اصيل‌هنري كار
رويا در هم فرش اصالت البته.است گرفته مايه اين‌كشور هنري
ما كه به‌گونه‌اي بگيرد شكل بايد بازار در و شكل‌نمي‌گيرد
ماست امروز مشكل متاسفانه كه همان‌چيزي نباشيم ، دنبال‌بازار
فرش‌مان شناساندن و مناسب تبليغ با را مشكل واين
تجارب از استفاده با بايد ما يعني.كنيم حل تاحدي‌مي‌توانيم
كه كنيم ايجاد زمينه اين در سازمانهايي و جهاني ، اتحاديه‌ها
آن در عضويت به‌دنبال به‌ناچار توليدكننده يا صادركننده
.باشد
كيفيت كاهش
.است پايين مختلف جهات از هم فرش‌بافي كيفيت پرهام ، دكتر
فرش‌كه شركت حتي كه كنيد تعجب شايد بافت نوع نظر از
كه است بافته قالي‌هايي ;است ايران قالي اصلي متولي
و مي‌كند نامرغوب را فرش و بوده جفتي گره با يا بدون‌گره
.مي‌كاهد نيز ازدوامش
فرش بافت در مصنوعي الياف از جاها خيلي در اخيرا
بخصوص.است نبوده زمينه اين در نظارتي هيچ و شده استفاده
و است زده ايران فرش به لطمه جوهري ناپايدار مساله‌رنگهاي
.مي‌باشد ايران فرش دامنگير صدسال از بيش كه مشكلي‌است
اين به ناصرالدين‌شاه سلطنت اواخر در بگويم اگر تعجبمي‌كنيد
صدور و جوهري رنگهاي ورود از جلوگيري و شده مساله‌توجه
حالا از بيشتر بسيار شده بافته جوهري رنگ كه‌با فرش‌هايي
.است بوده
لطمه ايران فرش بازار به به‌شدت كه ديگري عامل
كه است اين -فرمودند صوراسرافيل خانم كه همان‌گونه -مي‌زند
فرش‌بافي در تحقيقي جنبه‌هاي به بپردازيم كه اين به‌جاي ما
براي آنها ، تكامل و سنتي نقش‌هاي نگه‌داشتن و ايران اصيل
برخي در محدودي بازار كه تابلويي فرش‌هاي‌به‌اصطلاح مثال
.داده‌ايم قرار توجه رامورد دارند كشورها
.نمي‌شود مطالعاتي كار آن حفظ و فرش هنري جنبه‌هاي به
سطح در را آن كه است ايران فرش هنري درحالي‌كه‌جنبه‌هاي
.است كرده پرآوازه جهان
دارد ادامه
|
