شهروندان اجتماعي مشاركت و شهري مديريت
(29)بحران از عبور
شهروندان اجتماعي مشاركت و شهري مديريت
اشغال جايي چنان شهري مسايل معاصر دوران زندگي در :اشاره
در چه جا همه.است نبوده چنين هرگز گذشته در كه است كرده
اشباع از صحبت توسعه حال در دنياي در چه و پيشرفته جهان
.جمعيتهاست از شهرها
جهتگيري به شهر مردم اجتماعي نيازهاي همه تامين امروزه
و دارد بستگي حكومتي نظام هر تصميمگيرندگان اقتصادي
اجتماعي ، طبيعي ، از اعم بشري جامعه نيازهاي همه بايد
اين از هركدام تحليل تا شود طبقهبندي تكنيكي و اقتصادي
مشاركت انديشه.گيرد انجام صحيح طور به عوامل
قدمتي شهر امور اداره در شهروندان (participation)
توجه با جامعهاي هر.دارد شهر تاسيس اندازه به و ديرينه
پذيراي ميتواند خويش روحيات و هنجارها سنت ، تاريخ ، به
اهداف و تصميمگيريها در شهروندان حضور از معقولي سطح
و سنت اين شرق در "بعضا و غربي جوامع درباشد جامعه
به و ميشود آموخته فرد به كودكي اوان از مشاركت تفكر
ميشود نهادينه فرد در شهري فرهنگ و شدن شهروند اصطلاح
به خويش موقعيت از درستي تصور مردم كه جامعهاي در ولي
.پيداميكند نمود اجتماعي مسائل ندارند شهروند يك عنوان
مشاركت جلب شهري مديريت در رويكرد مهمترين اينرو از
هر كه گونهاي به.است شهر امور اداره براي مردم كامل
خانوادگي و شغلي فعاليتهاي حيطه در كه نقشي از گذشته فرد
در شهروند يك عنوان به ميدهد انجام اجتماع براي خود
را خود نقش ميكند ، زندگي آن در كه شهري امور اداره
او براي نقش اين پذيرش كه وظايفي به نسبت و بازشناخته
به توجه با.بداند مسئول و مقيد را خود ميكند ايجاد
به آغاز كشور سراسر در شهر شوراهاي كه اكنون فوق مطالب
براي بيشتري اهميت از زير مطلب مطالعه كردهاند كار
.ميشود برخوردار ايراني شهروندان
:ميپردازد زير اساسي بخش چهار حاضربه مقاله اساس براين
امر ضرورت و مسئله طرح (الف
شهروندان اجتماعي مشاركت زمينههاي (ب
مشاركت و شهري مديريت (ج
پيشنهادات و رهنمودها ارائه (د
انديشه و فرهنگ
:مسئله طرح
"نسبتا تراكم و كافي مساحت و جمعيت با است فضايي شهر هر
كه دارد توليدي و خدماتي فعاليتهاي خود درون در كه بالا
ميان متقابل رابطههايي.دارد بستگي شهر وجود به وجودشان
را شهري زيستمندي مجموع در كه دارد وجود شهروند و شهر
و بشري جوامع در طبيعي رشد نرخ به توجه با.مينمايانند
و شهري جامعه نجات شهرها ، به مهاجرت ميزان روزافزون نرخ
-اقتصادي مشاركت شهرها ، اجتماعي -اقتصادي مشكلات حل
و نمايان بيشتر شهر امور اداره در شهروندان اجتماعي
سطح ارتقاء زمينه ساختن فراهم واقع در.ميگردد احساس
فيمابين و متقابل روابط از شهري منابع و شهر كيفي و كمي
.ميباشد امكانپذير و مقدور شهري مديران و شهروندان
گوناگوني مشكلات و مسائل با جهان شهرهاي كلان اكنون
خدمات انجام به متعهد چون شهرها قبيل اينهستند روبرو
تشكيلات ناچار به گرديدهاند پيچيده و متنوع متعدد ،
دوائر ، ادارات ، داراي و يافته گسترش بسيار آنها اداره
هريك چونميباشند زيادي كارمندان و مختلف نمايندگيهاي
ميباشند نسبي عمل آزادي داراي دوائر و ادارات اين از
فراوان مشكلاتي با آنها برنامههاي همآهنگي و تنظيم لذا
كاهش حداقل به شهر امور نظارتي نقش نتيجه در است همراه
شهر بيرويه گسترش.(ص 134:مقدم ، 1374 شكيبا).مييابد
آن اقماري شهركهاي در جمعيت روزافزون افزايش و تهران
عدم نقل ، و حمل شبكههاي نابساماني شهري ، حملونقل مشكل
و است آورده پديد را نقليه وسايل و جمعيت تعداد تناسب
اداري ، مراكز به جمعيت سريعتر دسترسي امكان روزبروز
تمامي به كه ميسازد مشكلتر را غيره و آموزشي تجاري ،
هوا ، آلودگي نظير زيست محيط آلودگيهاي بايد فوق مشكلات
.(ص 11 طالقاني ، 1370)افزود نيز را...و صدا
رويكردهاي معرفي و امر ضرورت به اشاره از قبل اينجا در
.ميپردازيم مشاركت مفهوم به اساسي
مشاركت تعاريف
چند يا يك در مردم داوطلبانه شركت را مشاركت (الف
دارند ، نقش ملي توسعه در ميشود فرض كه عمومي برنامه
شكلگيري در كه نميرود انتظار مردم از ولي ميدانند
.نمايند انتقاد آن محتواي از يا باشند داشته نقش برنامه
حساسيت برانگيختن معني به گستردهاش مفهوم در مشاركت (ب
جهت شهروندان توان و درك افزايش معني به "نتيجتا و مردم
ابتكارات تشويق مفهوم به نيز و توسعه طرحهاي به پاسخگويي
.است محلي
دخالت عنوان به "عمدتا بايد توسعه در عامه مشاركت (ج
زندگي بر كه آنجا تا تصميمگيري فرآيند در مردم فعال
:مارسدن ، 1370 و اوكلي).شود تلقي ميگذارد ، تاثير آنان
شهروندان اجتماعي -اقتصادي مشاركت اينرو از.(صص 3433
اين.نمايد ايفا شهري جامعه بهسازي در بايد موءثري نقش
احساس شهروندان تا آيد فراهم گونهاي به بايد مشاركت
نقش شهر توسعه و رشد در خودشان كه كنند پيدا جدي و عميق
.ميباشند خودشان اصلي گرداننده واقع در و دارند بسزايي
"بعضا شهري مديريت صاحبنظران كه است خاطر همين به
و شهري مديريت از بخشي ميبايستي كه ميكنند پيدا اعتقاد
امر اين ضرورتشود واگذار مردمي نهادهاي به آن جنبههاي
:نمود خلاصه اساسي رويكرد چند در ميتوان را
از بهينه استفاده و بكارگيري به منجر شهروندان مشاركت -1
.ميگردد شهر توانمند نيروهاي و شهر موجود ظرفيتهاي
شهري امور در مشاركت براي مردم شوق و شور افزايش باعث -2
.ميدهد افزايش را شهروندان سازندگي روحيه و گشته
و نوآوري افزايش باعث شهر امور مديريت در مشاركت -3
بطن در گرفتن قرار واسطه به مردم كه چرا ميگردد ابتكار
را خواستهها ميتوانند خوب ،(شهري زندگي فرآيند بطن) آن
.نمايند ارائه پيشنهادي راهحلهاي و شناسايي
مديران شهري ، توسعه فرآيند در مردم مشاركت واسطه به -4
را شهر اجتماعي نارسائيهاي و مسائل ميتوانند بهتر شهري
شهري توسعه و بهسازي "نهايتا و آن حل جهت در و شناخته
.نمايند اقدام
در شهر امور در مردمي مشاركت مفهوم كه است ذكر قابل
و نقش كه شود گفته است بهتر و ندارد چنداني سابقه كشورها
است ، ضعيف و رنگ كم بسيار زمينه اين در مردمي مشاركت
و شهر امور اداره براي محلي شوراهاي و انجمنها نداشتن
مركزي ، بخش در طرحريزي كار كردن متمركز و شهرها توسعه
مردم ميان به شهرسازي و شهري مسائل تا است نداده فرصتي
.گردد خارج انحصار حالت از و شود كشيده (مردم عامه)
.(ص 8 رفيعي ، 1369)
حال در كشورهاي شهرهاي بيشتر در كه معتقدند صاحبنظران
بهبود و شهري درآمد كم و ناسالم محلات براي طرحي توسعه
همين به است نشده اجراء و تهيه مردم زيست محيط شرايط
شهر در زندگي از مردم اكثريت نه آن ، بزرگ شهرهاي در دليل
ساختن از ديگر مردم نه و ميكنند رضايت احساس خود
به.مييابند نجات آلونكنشيني و غيرقانوني خانههاي
شهروندان كليه براي مناسب زمينه ساختن فراهم با روي همين
در كه مناسب راهكارهاي و راهحل با طرحها ارائه منظور به
دخالت و مشاركتپذيري روحيه ميتوان ميباشد توسعه جهت
.داد افزايش را شهري امور در آنها دادن
شهروندان اجتماعي مشاركت زمينههاي
پنج برنامه قانون در اساسي استراتژي اينكه به توجه با
اسلامي جمهوري فرهنگي و اجتماعي اقتصادي ، توسعه دوم ساله
كنترل و شهرداريها بيشتر هرچه كردن مردمي جهت در ايران ،
پنج برنامه در شهري عمران) است دولت توسط لازم حمايت
در شهروندان كه است رسيده فرا آن زمان (ص 36 دوم ، ساله
نقش شهر امور اداره در...و قومي شغلي ، مختلف گروههاي
واگذاري با كه چرا.باشند داشته چشمگير مشاركت و فعال
و پويا شكل شهر اداره مردمي ، نهادهاي به شهري مديريت
امور در مردم كامل مشاركت براي و گرفته خود به زنده
.ميآيد فراهم مناسب بستر و زمينه شهري ، مختلف
كه داشته وجود شهر در بسياري اجتماعي اقتصادي ، زمينههاي
اهم.باشند داشته فعال مشاركت آن در ميتوانند شهروندان
"مثلا) اقتصادي زمينههاي:از است عبارت زمينهها اين
شهري ، محيط سالمسازي) اجتماعي ،(نوسازي و عوارض پرداخت
مسئولين و مامورين با همكاري مسكن ، قانوني ساز و ساخت
بناهاي ساخت در تقبل مثل) فرهنگي (...و شهرداري و شهر
و (مواليد كنترل..و موزه پارك ، مدرسه ، از اعم شهري
در سازنده پيشنهادات و راهحل گزارشها ، "مثلا) آموزشي
.(شهر بهسازي و توسعه رشد ،
زندگي سلامت به ميتوانند شهروندان كه زمينههايي از يكي
به.است زيست محيط سلامت حفظ نمايند ، كمك شهري جامعه در
كه ميگردد واجب شهروندان همه بر طبيعت به احترام مصداق
سالم غيرانساني و انساني موجودات زيست براي را زيست محيط
پسآب شهرها ، فاضلاب امروزه.نكنند تخريب و داشته نگه
جمله از شخصي نقليه وسايل از حد از بيش استفاده صنايع ،
قرار خطر معرض در را شهري زيست محيط كه هستند عواملي
سمي مواد با توام كه فاضلابها مثال بعنوان.دادهاند
آبهاي آلودگي كه ميشود منتقل زمين داخل به يا است
سرازير رودخانهها به يا و دارد بههمراه را زيرزميني
.دارد (آبزيان) دريائي جانوران براي خطراتي كه ميشود
اقتصادي اجتماعي مشاركت بهاختصار ميتوان سو يك از
زير روابط الگوي قالب در را شهري مديريت در شهروندان
:داد نشان
اقتصادي زمينههاي
اجتماعي
شهروند
فرهنگي
توسعه و بهسازي
عمراني
آموزشي
:از عبارتند مشاركت (Objective) عيني نمودهاي از برخي
نوسازي و عوارض پرداخت
مسكن قانوني ساز و ساخت
شهروندان
عمومي نقل و حمل از استفاده
شهري توسعه و بهسازي
شهر محيطي زيست اصول رعايت
سازنده پيشنهادهاي و گزارشات ارائه
دارد ادامه
(29)
مهر شنبه 4
آقايان حضور با اردبيلي موسوي آقاي منزل در را ناهار..
[كني]مهدوي آقاي.بوديم احمدآقا و ، خامنهاي[كني]مهدوي
محاربان با و شود قطع اعدامها كلي به داشت پيشنهاد
زندان كردن درست پيشنهاد.نشد تصويب كه كنيم ملايمت
و شد پذيرفته برگشت ، راه و توبه پذيرش قرنطينه
كمبود به راجع.گرديدند اجرا مسئول اردبيلي[موسوي]آقاي
....باشيم جدي نفت فروش در شد قرار و شد بحث ارز
مهر يكشنبه 5
ديشب ، كه كرد تلفن خوزستان از فلاحي تيمسار وقت ، اول
شرق در عراقي نيروهاي به حمله طرح عمليات دوازده ، ساعت
و محاصره طرف هر از دشمن اول ، ساعت در و شده شروع كارون
يادداشتهاي در كه است چيزي همان اين.است انهدام حال در
پيش ، ماه يازده.بوديم منتظرش و مكررخواندهايد گذشته
-آبادان جاده و كرد نفوذ شرق به كارون روي زدن پل با عراق
محاصره را آبادان و كرد تصرف را ماهشهر -آبادان و اهواز
آنها كاري ، ضربه كردن وارد با ما نيروهاي امروز و نمود
.دادند شكست را
مهر دوشنبه 6
و قضائي عالي شوراي با كني مهدوي آقاي دفتر در شب ، ...
مشورت جاري كارهاي درباره.داشتيم مشورتي جلسه اطلاعات ،
تلفني اهواز ، در نامجو سرهنگ و ظهيرنژاد آقاي باكرديم
و نفر را 1589 كارون شرق در عراقي اسراي آمار.كردم صحبت
به صحنهاي در چون ندارند ، آمار هنوز را غنائم و كشتهها
جمع هنوز هم اسرا همه و متفرقاند كيلومترمربع ، وسعت 140
.نشدهاند
مهر سهشنبه 7
عبدالكريم سيد آقاي شهادت خبر صبح نه ساعت متاسفانه ، ...
با اسلامي جمهوري حزب دفتر مقابل در مشهد در هاشمينژاد
دست در يا بسته ، خودش به نارنجك تروريست ، گويا نارنجك ،
بسيار خبر.شده منفجر نارنجك و چسبيده ايشان به و گرفته
.است تلخي
جنگي ، مجروح تعدادي حامل هواپيماي كه رسيد خبر شب ، اول
ستاد ، رئيس فلاحي تيمسار نظامي ، سران از نفر چند و جنازه
سرهنگ و سپاه مقام قائم كلاهدوز دفاع ، وزير نامجو سرهنگ
شهيد عدهاي كرده ، سقوط [كهريزك] تهران نزديك...و فكوري
تماس در نظامي مراكز با شب آخر تا .زخمياند عدهاي و
به آقايان سرنوشت و سقوط علت در روشني ، خبر.بودمC-130
بودن معمولي امكان.ميرود خرابكاري احتمال.نيامد دست
و فشار حوادث ، تلخيشود تحقيق بايد هست ، هم حادثه
.آورد برايم زيادي سنگيني
مهر چهارشنبه 8
حضور با [كني] مهدوي آقاي دفتر در صبح ، نه ساعت..
جلسهاي خامنهاي آقاي و اردبيلي موسوي آقاي و احمدآقا
خرابكاري قوي ، احتمال به كه ميدهد نشان تحقيقات.داشتيم
فكوري و كلاهدوز نامجو ، فلاحي ، آقايان نفر چهار و نبوده
و 25 مجروح جنازه ، 32 حامل 33 هواپيما.هستند شهدا جزو
.ماندهاند زنده نفر فقط 33 كه است بوده مسافرديگر نفر
مورد دردادند بيانيهاي هم امام و شد تهيه اعلاميهاي
فردا به را جنازهها تشييع و كرديم مشورت آنها جانشين
.كرديم موكول
مهر پنجشنبه 9
كه داشتيم جلسهاي خامنهاي آقاي منزل در صبح ، امروز
شهيد هواپيما سانحه در كه را ارتش سران جانشينهاي
.داشت شركت هم ظهيرنژاد تيمسار.كنيم تعيين -شدهاند
.بودند هم كني مهدوي و احمدآقا اردبيلي ، [موسوي] آقايان
.گفت را جنگ آينده طرحهاي و جبههها وضع ظهيرنژاد آقاي
نوعي و نبود راضي.شد ستاد رياست سمت پيشنهاد ايشان به
بهتري نقش زميني ، نيروي در بود معتقد و ميكرد تلقي حذف
پذيرفته ايشان نظر ولي ;است راكد نيرويش ستاد ، در و دارد
سرانجام.است لازم نظامي دولتمردان ستاد ، براي.نشد
نيروي فرمانده شيرازي صياد آقاي و مشترك ستاد رئيس ايشان
آقاي انتخاب در ارتش ، و سپاه هماهنگي مساله.شدند زميني
ضرر بسيار جنگ براي نيرو دو اين اختلاف ;داشت نقش صياد
[عنوان] به سليمي سرهنگ.است كارساز هماهنگيشان و دارد
امروز امام.شد تهيه لازم احكام و شدند معين دفاع وزير
به را سليمي آقاي وزير ، نخست و كردند صادر را حكمها
...كرد پيشنهاد جمهوري رياست شوراي
مهر جمعه 10
قوي مسئولان ساير و من جان به سوءقصد توطئه شايعه..
به يازده ساعت.است شديدتر محافظت جهت همين به و است
شهداي و هاشمينژاد شهيد براي فاتحهرسيدم دانشگاه
در نماز از قبل مسئولان ، و امام طرف از هم هواپيما سانحه
.شد برگزار دانشگاه
مهر شنبه 11
سپاه ، و نيروها فرماندهان دفاع ، عالي شوراي با صبح ، ...
درباره و كردند خوبي صحبتهاي امام.رسيديم امام خدمت
كلي خطوط و كرديم مشورت امام با هم ، جنگ آينده برنامه
بچهها.آمدم منزل به را ناهار.كرديم معين را آينده
كه بوكان شهر امروز.است خودش كار دنبال كسي هر.نيستند
حركت.شد آزاد بوده ، كردستان ضدانقلاب اختيار در مدتي
.ميدهد اثر خوب خيلي كردستان در شيرازي صياد آقاي
مهر يكشنبه 12
علي خانواده از نامهاي بازرگان [مهدي] مهندس آقاي...
و كردهاند رابازداشت او است مدتي.داد من به اردلان
...داشتند كمك تقاضاي
شده ، انتخاب تازه جمهور رياست خامنهاي ، آقاي دفتر در
همكاري و دفتر اعضاي تركيب و بعد جلسات كار كيفيت درباره
.كرديم بحث نخستوزير ، و جمهور رئيس
ميرسليم پرورش ، آقايان.داريم مشكلاتي وزير ، نخست درباره
[كني] مهدوي آقاي.نرسيديم جايي به ولي شدند ، مطرح غرضي و
هم خودشان و كنيم پيدا را كسي كه كردهاند اعلان ،
ساير و مجلس و امام نظر به بايد.نيستند ماندن به بيميل
و آمدم خانه به شب نه ساعت.كنيم توجه هم عقد و حل اهل
من مالزي به سفر فيلم.كردم نگاه تلويزيون به شب ، آخر تا
.نداشتيم تروريستي مهم حادثه.گذاشتند را
مهر دوشنبه 13
زدگان جنگ بنياد در همكارانش و ميرسيلم مهندس آقاي...
آقاي انتقادات از دادندو خود كارهاي از گزارشي و آمدند
.بودند ناراحت مجلس ، در دزفول نماينده زرهاني[احمد سيد]
مهر سهشنبه 14
[انور] به سوءقصد خبر كه داد اطلاع و كرد تلفن احمدآقا..
مجلس تلكس اخبار.آمده تلكس روي مصر جمهور رئيس سادات
بالاخره.داشت بينظمي و بود رفته تلكس متصدي.خواستم را
تماشاي و ديدن سان جريان در شد معلوم.آوردند ورقهاي
ديگر نفر چند و او و شده حمله همراهانش و او به رژه ،
شب خوشحالي ، از ما مردم از گروهي.شدهاند زخمي و كشته
اطلاعات ، مسئولان شب ، اول.گفتند اكبر الله بامها پشت بر
درباره و آمدند دوستانش از گروهي و تهراني خسرو آقاي
.كرديم بحث ميكند ، مخالفت سپاه كه مركزي اطلاعات تشكيل
...آمدم خانه به شب.دهيم تشكيل مشتركي جلسه شد قرار
مهر چهارشنبه 15
سخنران اولين بازرگان ، [مهدي] مهندس داشتيم ، علني جلسه
تاثر اظهار ضمن اظهاراتش از قسمتي در.بود دستور از قبل
از تروريستها ، دست به شخصيتها و پاسداران شدن شهيد از
داشت انتقاد هم انقلاب دادگاههاي سختگيريهاي و اعدامها
اظهارات.دانست مردود را تروريستها بودن آمريكايي و
.گرفت قرار نمايندگان از جمعي شديد اعتراض مورد ايشان ،
.نمودند اعتراض ايشان به و كردند ترك و متشنج را مجلس
.بودند كرده وحشت هم دوستانش.نكرد دفاع ايشان از كسي
.كردم تعطيل تنفس ، عنوان به را مجلس
بازرگان آقاي بازداشت به تصميم انقلاب ، دادستان..
.شدم مانع بود ، گرفته
|