حيات سمت به معبري ;سبز بهرهوري
...آرماني
سبز بهرهوري در رهيافتها و مفاهيم تازهترين با آشنايي
بين موازنهاي فقط سبز بهرهوري معمول ، تصور خلاف بر *
شيوه "اصولا بلكه نيست ، زيست محيط حفظ و اقتصادي توسعه
آدمي حيات مسائل همه ميتواند كه است زندگي براي تازهاي
دربربگيرد را
برخي از حتي آن چشمانداز كه صنعتي كارخانه يك از نمايي
نظر به زيباتر نيز شهري بوستانهاي و طبيعي گسترههاي
آلودگي ميكنند تاكيد زيست محيط كارشناسان !ميرسد
.است آن درمان قابل عارضه نيست ، صنعتي رشد ملازمه
نطاق سيامك
به "پايدار توسعه" سال 1992 ، در زمين گردهمايي از -1
در اجتماعي -اقتصادي توسعه براي كليدي واژه يك عنوان
شده استفاده زيست محيط برروي منفي تاثير ايجاد بدون جهان
از مناسب استفاده منابع ، در صرفهجويي براي نياز.است
راستاي در موءسسات و شركتها رفتارهاي و سياستها و منابع
قبول مورد جامع طور به جهان سراسر در زيست محيط از حفاظت
قوانين اشاعه حال در مثبت طور به دولتها.است شده واقع
از ناشي محيطي تاثيرات جدي كنترل براي اهرمها ديگر و
.هستند زيستمحيطي منابع از بيرويه بهرهبرداري
ميدوزيم ، چشم صنعتي و تجاري جوامع به كه زماني البته -2
توسعه مفاهيم كاره نيمه طور به مردم از بسياري هنوز
توسعه كه باورند اين بر آنها.ميگيرند كار به را پايدار
زيست محيط از حفاظت و صنعتي توسعه بين سازش نوعي پايدار
.ميكنند صحبت آن مورد در تنها آخر ، مورد در كه ميباشد
و صنايع مسئولين از بسياري توسط قديمي تفكر نوع اين
از حفاظت و بهرهوري كه است فرضيه اين اساس بر تجاري
آنها افكارشان ، عمق در.دارند موازنهاي رابطه زيست محيط
حداكثر سود توليد آنها اصلي مسئوليت كه باورند اين بر
قرار بعدي اولويت در زيست محيط از حفاظت نتيجه در و بوده
.دارد
سوي به "سريعا كه كشورهايي در خصوص به دولت ، سطح در
منابع كمبود مشكل جديترين برميدارند ، گام شدن اقتصادي
زيستي محيط اهرمهاي و تكنولوژيها اجراي براي لازم مالي
مانند باشد بالا بسيار شدن صنعتي سرعت كه زماني.است
اندازه چين ، همچون آرام ، اقيانوس حاشيه كشورهاي
معرفي و قديمي تجهيزات تعويض براي لازم سرمايهگذاري
با و بوده بالا بسيار آلودگي كنترل جديد تكنولوژيهاي
به را آنها نميتوان دولت ، خوب اهداف و سياستها وجود
اهداف براي لازم بودجه ايجاد براي.گذارد اجرا مرحله
به ملي اولويت كه است اين واقعبينانه نتيجه محيطي ، زيست
جدي توجه مورد محيطي زيست مسائل و شود داده صنعتي توسعه
.نگيرند قرار
حال در كشورهاي دولتهاي و صنايع بخش توسط كه فوق برهان
به را "كيفيت" تاريخ تكامل ميشود ، گرفته كار به توسعه
اولين كه زماني و 1950 ، دهه 1940 اواخر در.ميآورد ياد
و بهرهوري شد ، شروع ژاپن و اروپا غرب در بهرهوري حركت
آن در.ميشدند محسوب موازنهاي رابطه داراي نيز كيفيت
به و بوديم مضيقه در نيز روزانه ضروريات براي حتي زمان
بهبود بهرهوري باشد قرار اگر كه بود شده قبول كلي طور
توسط تنها كيفيت بهبود و ميبيند صدمه كار كيفيت يابد ،
دهه از پس تنها.ميباشد ميسر بهرهوري نمودن قرباني
.گرديد مترادف بهرهوري با "كيفيت" كلمه كه بود 1980
قرار بازبيني مورد را بهرهوري مفاهيم كه وقتي -3
بين نزديكي ارتباط كه ميبينيم واضح طور به ميدهيم ،
كه است خاطر همين به.دارد وجود پايدار توسعه و بهرهوري
در كه است افرادي اصلي اهداف از يكي پايدار توسعه
.دارند شركت بهرهوري فعاليتهاي
استفاده چگونگي مقياس كلي طور به بهرهوري نخست ، وهله در
توليد براي وروديها عنوان به شده استفاده منابع از موءثر
ترتيب ، بدينميباشد جامعه نياز مورد خدمات و محصولات
.ميشود بهرهوري بهبود موجب شكل هر به ضايعات حذف
و مينمايد ثروت ايجاد بهرهوري بهبود اين ، بر مضاف
برروي جامعه بيشتر سرمايهگذاري موجب ملي ثروت بهبود
،"ثانيا.ميگردد توانبخشي مقياس و زيست محيط از حفاظت
افراد زندگي كيفيت ارتقاي بهرهوري ، بهبود اصلي هدف
لازم استراتژي دو هدف اين به رسيدن براي وميباشد
ايجاد -صنعتي 2 توسعه اشاعه و رقابت بهبود -ميباشد10
معناي به ديده آسيب زيست محيط.اجتماعي عدالت و هماهنگي
با مغاير نتيجه در و بوده زندگي كيفيت مستقيم تهديد
ساده مفاهيم اگر حتي.ميباشد بهرهوري فعاليتهاي
ديد ميتوان وضوح به نشوند ، گرفته كار به مذكور بهرهوري
نظر در بدون را بهرهوري فعاليتهاي كشوري ، هر در كه
خصوص به داد ، انجام نميتوان آن ، اجتماعي تاثيرات گرفتن
جامعه يك رقابتي فعاليتهاي پيگيري از ناشي منفي عواقب
بين فعال توازن يك آن در كه است جامعهاي رقابتي ، "كاملا
و اجتماعي پيوستگي و طرف يك از (بهرهوري) ثروت ايجاد
.باشد داشته وجود ديگر طرف از جامعه كيفيت
اهميتي رشد ميزان ملي ، توسعه استراتژيهاي در "ثالثا
با.ميباشد توجه مورد اقتصادي رشد چگونگي بلكه ندارد
بدون ميتوان كه داريم باور ما بهرهوري ، مستمر تلاشهاي
موقعيت در گرفتن قرار بدون و زيست محيط به زدن صدمه
اين.داد افزايش را اقتصادي توسعه سرعت بازگشتناپذير ،
رابطه گرفتن نظر در سوي به را ما توسعه ، خصوص به رويه
.ميدهد سوق پايدار توسعه و بهرهوري بين مثبت
.دارد ارتباط مثبت ، پيوند نوع اين با "سبز بهرهوري" كلمه
قبول فعلي ، زيستي محيط مسائل با مواجهه در ديگر مشكل -4
اجتماعي و صنعتي تنها نه آنها كه است واقعيت اين
.هستند نيز جهاني مسائل بلكه ميباشند ،
را صنعتي آلودگي مشكل دهه 70 و دهه 60 اواخر در ژاپن در
كه مردم ، و دولت صنايع ، بين مشترك همكاريهاي با.داشتيم
قادر ما بود ، آن اوليه عاملين از يكي ژاپن بهرهوري مركز
آب و هوا كيفيت.شديم آلودگي مشكلات اين اكثر بر غلبه به
.يافت بهبود ملاحظهاي قابل ميزان به ژاپن
واحد بر انرژي منابع بخصوص منابع ، از استفاده موءثر ميزان
در مااست داشته افزايش انگيزي شگفت طور به صنعتي خروجي
كه نمودهايم حاصل زيادي فني و عملي تجربيات زمينه اين
.نمود خواهيم صحبت آن مورد در "بعدا
جامعه يا ژاپني صنايع مسائل از يكي ژاپن در صنعتي آلودگي
جهاني طبيعت كه فعلي زيستي محيط مسائل با و بود ژاپني
نياز جهاني ، مسائل با مقابله براي.بودند متفاوت دارند
كدام هر كه ميباشد كشورها بين بينالمللي همكاري به
توسعه مراحل كدام ، هر در و دارند را خود خاص اولويتهاي
نزديك ، همكاريهاي استراتژيهاي بدون.ميباشند متفاوت
موجب كه آيند بوجود بينالمللي ناهماهنگيهاي است ممكن
براي.شود كشورها بين زيستي محيط اهرمهاي تاثير تقليل
زيستي محيط استانداردهاي با كشورهايي در كه موءسساتي مثال
در مشابه موءسسات به نسبت بيشتري صدمه ميكنند فعاليت سخت
مسئله اين آزاردهنده جنبه يك.دارند ديگر كشورهاي
كشورهاي بين صنعتيسازي مورد در زياد فاصله بينالمللي ،
كشورهاي كه بحثي از جدا.ميباشد توسعه حال در و پيشرفته
مورد را جهان منابع آزادانه طور به گذشته در پيشرفته
بنا خود براي پيشرفتهاي اقتصاد و داده قرار استفاده
خود ، كار شروع در توسعه حال در كشورهاي اينكه و نمودهاند
ميگيرند ، قرار زيستي محيط محدوديتهاي معرض در ناعادلانه
كشورهاي در كه موءسساتي كه است مشهود كامل طور به
محيط تكنولوژي به و نموده سرمايهگذاري زود پيشرفته ،
شركتهاي كه نيست مزيتهايي داراي يافتهاند دست زيستي
زيستمحيطي بينالمللي استانداردهاي از بايد كه جديد
نوع يك موجب مسائل گونه اين.ميباشد نمايند تابعيت
مساله اين حل براي.ميشود جنوبي -شمالي معمول برخورد
فهميدن.يابد اشاعه بينالمللي سطح در آن مفاهيم بايد
و موقعيتها فهميدن و محيطي زيست مسائل جهاني طبيعت اهميت
بين همكاري استراتژيهاي.پيشرفته كشورهاي بخصوص نيازهاي
.باشد فهميدنها اين اساس بر بايد كشورها
از مثبت طور به بايد زيستي محيط تكنولوژيهاي انتقال
باره اين در.پذيرد صورت جهان بقيه به پيشرفته كشورهاي
پيرامون خود تصميمات در ژاپن دولت كه است ذكر قابل
در تكنولوژي انتقال به را اصلي اولويت ،ODA برنامههاي
.است داده توسعه حال در كشورهاي به زيست محيط با ارتباط
در 741973 نفت بحران مانند خارجي عوامل نيز طرفي از
انرژي مصرف در ناخواسته بهطور مردم كه شد موجب
زمان آن در من خود كه آنجايي از.نمايند صرفهجويي
بودم ، آلودگي موجب كارخانههاي همان از يكي مديرعامل
را افتاد اتفاق كه جزئياتي تمامي ميتوانم دقيق بهطور
.كنم بازگو
آلودگي ضد برنامه موفقيت موجب كه عاملي چند بخواهم اگر
هزينه و نفت بحران كنار در ذيل مورد ببرم ، 3 نام را شد
:كرد ذكر ميتوان را سازمان آن در نفت بالاي بسيار
فشار و صنعتي آلودگي جدي عواقب از مردم جامع آگاهي -1
اجتماعي شديد
شامل آلودگي كنترل براي صنعت خصوصي بخش كوششهاي -2
و انرژي مصرف در صرفهجويي ابزار ساخت در فعال پيشرفت
زيستمحيطي تكنولوژيهاي ديگر
جابجايي و جديد قانونهاي اعمال شامل دولت اهرمهاي -3
.آلودگي كاهش براي صنعتي
فشار و مردم آگاهي يعني اول عامل فوق ، عامل مابين 3
و صنايع كه شد موجب "متعاقبا كه بود محرك عامل اجتماعي ،
.درآيند حركت به دولت
باور اين موجب شدند آموخته تجربيات اين از كه درسهايي
است چيزهايي به دستيابي به قادر بشر دانش كه گرديدهاند
اهداف به نيل براي و است ميشده ناميده ممكن غير روزي كه
بهبود و داد توسعه آنرا سيستم و تكنولوژي بايد تنها
.بخشيد
ميتواند بهرهوري سازمان يك كه را نقشهايي نتيجه در -6
در باشند؟ ميتوانند چه كند بازي پايدار توسعه يك براي
چيست؟ سبز بهرهوري معناي حقيقت
ايجاد ارتباط ، اين در بهرهوري سازمان يك اصلي هدف
معني يك زيست محيط از حفاظت و بهرهوري كه است موقعيتي
نظر در بدون صنعتي رشد تعقيب در بهرهوري.كنند پيدا
كيفيات ديگر و زيست محيط روي بر منفي تاثيرات گرفتن
آينده نسلهاي اعتراض موجب ديرتر يا زودتر اجتماعي
فعاليتهاي براي زيادي زمينههاي كه حالي در ميگردد
توسعه ارتقاي موجب ميتواند كه دارد وجود بهرهوري
.گردد آن مثبت جوانب گرفتن نظر در با پايدار
بايد ذيل اصلي نكته چند شده ، ذكر اهداف به دستيابي براي
.گيرند قرار بهرهوري سازمانهاي توجه مورد
.زيست محيط مسائل مورد در عموم و صنايع درك و آگاهي -1
فعاليتهاي در اصلي محرك نيروي شد ، داده توضيح كه همانطور
و مردم آگاهي دهه 70 ، و دهه 60 اواخر در ژاپن آلودگي ضد
.گرديد دولت و صنايع حركت موجب كه بود موضوع اهميت
مركز ژاپن بهرهوري سازمان مفاهيم ، اين راستاي در
تا است نموده تاسيس را زيست محيط و انرژي اطلاعات
ارتقاء براي كودكان و آموزگاران به را لازم اطلاعات
يك داراي مركز اين.بدهد زيست محيط و انرژي درباره آموزش
آموزشي كلاسهاي كه ميباشد مشاورهاي خدمات و كتابخانه
.ميدهد ترتيب آموزشي كارگاههاي همراه به آموزگاران براي
و مطالعاتي سفرهاي دانشآموزان ، بين مقالهنويسي مسابقات
براي.ميباشند مركز اين فعاليتهاي ديگر از نيز غيره
برگزار عالي اجلاسهاي و سمينارها نيز بزرگسالان
.ميگردند
مديريت استراتژيهاي در پايدار توسعه اهداف نمودن داخل -2
.شركتها
كه برنامههايي از ميتوان را محسوسي و مستمر پيشرفتهاي
را باشد آن مديريت مهم عوامل از يكي زيست محيط از حفاظت
.داشت انتظار
زيادي فعاليت شركتها مديريت برروي ژاپن بهرهوري سازمان
و روشها كه سازمان ، اين جديد برنامههاي در و است داشته
زيادي اهميت از زيست محيط با رابطه در مديريت رفتار
تدوين مورد در فعاليت از ميتوان است ، برخوردار
بزودي كه برد 14000نامISOبينالمللي استاندارد
.ميباشد اعلام آماده
محيط تكنولوژيهاي بينالمللي انتقال ميزان ارتقاي -3
زيستي
ميتواند بشر دانش و تكنولوژي شد ذكر "قبلا كه همانطور
انجام پايدار توسعه و بهرهوري پيوند در را زيادي كارهاي
مناسب تكنولوژيهاي موءثر انتقال بينالمللي ، سطح در و دهد
آسيا بهرهوري سازمان (APO) اينجا در.يابد ارتقاء بايد
كارهاي ميتوانند بهرهوري ملي سازمانهاي (NPOS) و
.دهند انجام بسياري
بايد زيست محيط از حفاظت براي كه دارد وجود نظريهاي
راستاي در حقيقت در.باشند داشته وجود زيستمحيطي قوانين
قوانين ;صنعتي آلودگي مسائل بر غلبه براي ما كوششهاي
اما.بودند موءثر عوامل از يكي سنگين مجازاتهاي با دولتي
ميتوانند موارد گاهي و نبوده قطعي قانوني ، اهرمهاي
بينالمللي سطح در بخصوص صنايع ، برروي برعكس تاثيرات
.باشند داشته
ساختار براي كوششهايي قانوني ، اهرمهاي از اهميتتر با
را افراد و شركتها كه جوي و اجتماعي و صنعتي سيستمهاي
از مورد سه هر يا يكي انجام به راغب خودشان نفع بخاطر
است ، زيست محيط از حفاظت راستاي در كه زير برنامه
:مينمايد
قبلي صدمات نمودن پاكيزه و تصحيح موجب كه عملياتي -1
.ميشود
آن از يا داده تقليل را زيست محيط نابودي كه عملياتي -2
.ميكند جلوگيري
.ميشود پايدار توسعه موجب كه عملياتي -3
غير بگوييم چيزي موارداوليه درباره نباشد لازم است ممكن
سمت به مضر خروجيهاي و آلودگي درمان از صنايع اينكه از
حركت در ضايعات اين تقليل و ضايعات از جلوگيري ارتقاي
بيشتري طرفدار تنها نه تميزتر توليد مراحل معرفي.است
اينكه تا است برخوردار نيز كمتري هزينه از بلكه دارد
بخواهيم توليد از پس (End of pipe) تكنولوژي بوسيله
مورد 3 ، با رابطه در.دهيم قرار مرمت مورد را خروجيها
با ارتباط در تكنولوژيهاي و فعاليتها كه است ذكر قابل
و جديد شغلي امكانات از يكي عنوان به درآينده زيست ، محيط
.شدهاند معرفي استخدام براي جديد جايگاهي
|