ژاپن مركزي جهان و جهان از آموختن
(پاياني بخش) آسيا شرق توسعه راه و ايران
شاهنده بهزاد دكتر و صدريا مجتبي دكتر با گو و گفت
احمديان قدرت :از گو و گفت
در و صفويه دوره ايران در كه فرموديد صدريا دكتر آقاي *
و دولتسازي تجدد ، فرايند آغاز شاهد توكوگاوا دوره ژاپن
با روند اين ژاپن در اما هستيم درون در انسجام ايجاد
"تقريبا صفويه باافول ايران در اما مييابد تداوم ميجي
هم ژاپن در كه پذيرفت ميتوان.ميرود بين از همهچيز
جهاني جنگ دو و منطقهاي مختلف جنگهاي بواسطه بويژه
.است شده تزلزل دچار منطقه اين در توسعه و دگرگوني فرايند
آن كنوني شكل به ژاپن كه است دوم جهاني جنگ از بعد تنها
وارد اقتصادي امپراطوري يك عنوان به و مييابد توسعه
نقش بر دوباره تاكيد ضمن.ميشود بينالملل نظام عرصه
اين به خواهشمندم جهاني ، دوم جنگ از بعد آمريكا هزموتيك
چه بيستم قرن نيمه از بويژه كه بپردازيم عينيتر بحث
عليرغم ايران چرا مقابل در و ژاپن توسعه موجب عاملي
اقتصادي حمايتهاي از بهرهمندي و خود استراتژيك جايگاه
.كند پيدا توسعه ژاپن همانند نتوانست آمريكا نظامي و
اين در را بحث مينمايم تقاضا شاهنده دكتر ازآقاي ابتدا
.نمايند آغاز خصوص
و توسعه فرايند صدريا دكتر مانند هم من:شاهنده دكتر
قرنها از بلكه بيستم قرن نيمه از نه را ژاپن در تجدد
و جهاني جنگ دو واسطه به ژاپن كه است درستميدانم پيش
در تصميمگيرندگان همان اما شد تخريب منطقهاي جنگهاي
يك.داشتند حضور ژاپن سياست عرصه در و ماندند باقي قدرت
و است داشته ژاپن توسعه در بسزايي نقش كه مهم عامل
كرد ، فراهم هم آمريكا كمكهاي براي را زمينه "ماهيتا
ژاپن براي موهبت يك چين انقلاب.است چين انقلاب مسئله
كرد ، فراهم ژاپن براي را طلايي فرصت يك انقلاب اين بود
و چين انقلاب اثر در.بگريزد آمريكا فشارهاي از تا
اين در كمونيسم گسترش به نسبت آمريكا كه حساسيتهايي
آمريكا و كرد پيدا بالايي اهميت ژاپن داشت ، منطقه
و ژاپن قدرت كردن محدود خصوص در را خود طرحهاي نتوانست
و انقلاب اين.آورد در اجرا به كشور براين فشار اعمال
از تنها نه آمريكاييها تا شد موجب كره جنگ "متعاقبا
با بلكه كنند ، خودداري ژاپن بر محدوديت و فشار اعمال
و مالي كمكهاي ارائه طريق از ژاپن در توسعه امكان تسهيل
اقتصادي قدرت ابر يك به را ژاپن كشور امنيتي چتر ايجاد
.نمايند تبديل
چيست؟ خصوص اين در شما نظر صدريا دكتر آقاي جناب *
عامل:گرفت نظر در بايستي را اساسي عامل سه:صدريا دكتر
انساني ، سرمايه جنگ.است ژاپن جامعه انساني نيروي اول
فراواني اهميت انساني نيروي كيفيت.نكرد منهدم را ژاپن
آن و كرد اشاره ميتوان دوم عامل به خصوص اين در كه دارد
و "بيني مركز خود" در ايرانيها ما بين كه است تفاوتي
چون ژاپنيها.است "شدن مركز" براي تلاش در ژاپنيها
كه هرآنچه دنيا همه در و رفتند شوند مركز ميخواستند
ادامه كماكان را اساسي كار اين و گرفتند ياد داشت وجود
با فرستادند هوسرل و هايدگ نزد شاگرد ژاپنيها.ميدهند
ژاپنيها.داشتهاند برخاست و نشست دوركهايم و اسپنسر
بهترين و بگيرند ياد را چيز همه كه دارند و داشتند سعي
برآندر اتكاء با تا بندند بكار را آموختهاند كه آنچه
مركز خودرا تلاشي هيچگونه بدون ما ولي.بشوند مركز دنيا
داراي ميدانيم ، بهترين را خود همواره ما ميدانيم ،
كنيم توجه كه است جالب ميدانيم ، هوشي بهره بالاترين
معيار فاقد جهان معتبر علمي مراكز تعريف بنابر بهرههوشي
ما ولي ميباشد اجتماعي معيار يك "صرفا و است ژنتيكي
و كرده قلمداد ژنتيك معيار يك عنوان به آنرا ميآييم
.ميزنيم خود به را هوشي بهره بالاترين دارنده برچسب
يك با هجدهم قرن اوايل در توكيو شهر مركزيت سوم فاكتور
شهر پرتحركترين و پرجمعيتترين توكيو.است جمعيت ميليون
ژاپن داخلي ديناميزم در جمعيت تراكم اين.است بوده دنيا
.شد غافل آن از نبايد و است مهمي بسيار مساله
.بگيرد جاي محلي الگوي دو در توسعه امر ميآيد نظر به *
يا ليبرال الگويمتمركز الگوي ديگري و ليبرال الگوي يكي
مصلحت غلبه عدم و آزاد رقابت فردگرايي ، چون ويژگيهايي
به متمركز الگوي و است شده شناخته خصوصي نفع بر عامه
طور به و متافيزيكي عوامل نقش جمعي ، مصلحت چون عواملي
ايران در اينكه است مطرح كه مهمي نكته.محوري اجتماع كلي
و مدرنيته به نسبت دقيقي بينش ما روشنفكران و متفكرين
تكنولوژي دانشگاه كه ميدانستند نداشتهاند ، تجدد فرايند
در چيست؟ آن تاثيرات چرا؟ نميدانستند ولي است ، خوب...و
چون جمعي مفاهيم غلبه شاهد باز مصدق مرحوم ملي دولت
اين ديدگاهي از حتي و هستيم بيگانهستيزي و ناسيوناليسم
.بود داده قرار تحتالشعاع هم را دمكراسي جهتگيريها ،
آزاد رقابت و فرد جايگاه هم اسلامي انقلاب از پس حتي
پذيرفت ميتوان بنابراين.گيرد نمي قرار توجه مورد چندان
مبتني ديدگاه يك توسعه امر به نسبت همواره ايران در كه
.است داشته وجود محوري دولت و تمركز بر
كه ميرسد نظر به دارد؟ جايگاهي چه ژاپن در بحثي چنين
ژاپن در كنفوسيوس آيين و آسيا شرق عمومي فرهنگ از متاثر
واين است شده جمعي مصلحت قرباني خصوصي نفع و فردي مصلحت
در اما است ، داده روي ايران در كه است چيزي همان عين
در ولي هستيم عقبماندگي و توسعهنيافتگي شاهد ايران
.يافتگي توسعه و پيشرفت ژاپن
و شده پرداخته ظواهر به همواره ايران در:شاهنده دكتر
مطرح امروزه كه بحثي.است شده توجه كمتر مطالب بطن به
ولي ميشود ، امريكايي دارد چين ميگويند عدهاي آنكه است
تبديل دارد عبارتي به ميشود امريكا دارد چين معتقدم من
ميرود را راهي كشور اينميگردد امريكا همسان قدرتي به
خاص ويژگيهاي با جهاني قدرت يك به شدن تبديل آن نهايت كه
طي را مسيري چنين دارند همينطور هم ژاپنيها.است خودش
دارد هم ژاپن نميشود ، امريكايي هيچگاه ژاپن.ميكنند
جهاني قدرت يك به عبارتي به.ميشود امريكا چين همانند
.ميگردد تبديل
شما.هستم مخالف شما فرض اول بخش با اينجانب:صدريا دكتر
را اين من.است بوده اجتماعگرا ايران كه فرموديد
كنار درداريم اجتماعگرا گفتمان مانميپذيرم
حالت از محوري اجتماع اينكه براي اجتماعگرا عملگرايي
خاصي نهادهاي به درآيد عمل عرصه به و شود خارج گفتمان
جمعي گفتمانهاي ما.نيست كافي گفتمان تنها.داريم نياز
موءسسه ولياست اسلامي امت آن جذابترين.داريم زيادي
مجالس سران اخير گروههاي.نداريم اسلامي امت با مرتبط
براي نمادين موءسسه اولين شايد تهران در اسلامي كشورهاي
.باشد اسلامي امت محور اجتماع گفتمان
و سازماندهي انديشه ، كه ميآيد نظر به ژاپن خصوص در
و خودخواه ژاپن مردم كه است بوده اين بر همواره شناخت
انديشه و سياستدنيا مردم تمام همانند هستند ، محور خود
جهان مردم بقيه از بيشتر آنها كه است بوده چنين ژاپن در
خطرات كاهش براي كه است آن نكته اما.نيستند محور اجتماع
مطرح سئوال اين همواره ژاپن در.كرد بايد چه خودمحوري
.نروند بين از نيروها تا كاست اصطكاك از چگونه كه است
پرتو در شخصي نفع پيشبرد و توسعه ميكنند احساس آنها
در كه است اساس براين.است جمعي كار و موءسسات به ورود
با جامعه امكانات از بهرهمندي سهم كمترين فاصله ژاپن
و هزار چهار يك ايران در ولي است دهم يك آن سهم بالاترين
.ششصد
داشته عجيبي رشد متوسطه طبقه ژاپن در آنكه يعني قضيه اين
وحدت مبناي.است حل بهداشت و تغذيه مسكن ، مشكل يعني است ،
.ديد نيز چشمانداز اين از بايستي را ژاپن در جمعي كار و
آسيا شرق در توسعه و تاريخي زمينهاي بررسي از پس اكنون *
با ايران اسلامي جمهوري آيا ميرسيم اساسي سئوال اين به
است توانسته دارد غرب با كه سياسي مشكلات به عنايت
راستاي در منطقه اين در موجود قابليتهاي و امكانات
روابط بر وضعيتي چه تاكنون.بكند استفاده خود توسعه
چه نهايت در و است بوده حاكم منطقه اين با ايران
شرق منطقه از ايران بيشتر هرچه استفاده براي پيشنهاداتي
تكنولوژي جذب در غرب با كه مشكلاتي جبران راستاي در آسيا
بفرماييد؟ مطرح ميتوانيد دارد ،
و قابليت عدم يكي.دارد وجود مهم مساله دو:شاهنده دكتر
اقتصادي ساختار در آسيا شرق در موجود تكنولوژي جذب ظرفيت
پاگير ، و دست قوانين صادراتي ، موانع وجود دوم عامل.ايران
رغبت عدم براي را زمينه كه است...و بانكي موانع
مقداري.ميكند فراهم ايران در آسيا شرق سرمايهگذاران
حل صورت در.است مربوط داخل به من نظر به مشكلات از
.كنيم حل را مشكلات از بخشي ميتوانيم داخل در مشكلات
حاكميت متوجه من نظر به ما مشكل كليدي نكته:صدريا دكتر
منتقدين و مقلدين انديشه و تفكر بر اروپا بويژه و غرب
چه و مقلد چه ما نخبگان عبارتي به.است غربشناس ايراني
ايران در انديشه كه بپذيريم اگرمركزند غرب منتقد ،
كه پذيرفت بايد ميباشد ، خودمختار و مستقل حيطه يك داراي
ما حتي.نيست اقتصادي مسائل خاطر به حيطه اين استقلال
بودن مركز غرب.هستيم مركزي غرب امريكاي خود به نسبت
.نميشناسيم را غرب ما از خيلي.است شناخت عدم از ناشي
ايران عليه امريكا سياستگذاري در لابيسم نميدانيم هنوز
سناي در نميدانيم چيست؟ آن قابليتهاي دارند؟ نقشي چه
مسائل در كه كميتههايي ميشود؟ تصميمگيري چگونه امريكا
چه نفوذ تحت و است عناصري چه از متشكل ميكنند كار ايران
زدهايم حرف امريكا عليه سال بيست ما.ميباشند كساني
هم آسيا شرق خصوص در.نشناختهايم را امريكا هنوز ولي
ضمن ما.نداريم آسيا شرق از شناختي اندك ما.است همينطور
هم را شرق نتوانستهايم هستيم مركز غرب انديشه در آنكه
مركز كه كره جزيره شبه در كه نميدانيم ما.بشناسيم
امريكا ، يعني جهان عمده قدرت چهار سياسي مناسبات التهاب
عبارتند كره ما براي.ميگذرد چه است ژاپن و چين روسيه ،
يعني نيز تويوتا و كمرنگ تويوتاي از عبارتند دوو دوو ، از
اهميت كم و ساده حد اين تا را مسائل ما كمرنگ ، فورد
سه ميتوانيم آيا داريم ، شناختي چه هند از ما.ميبينم
نام را هندي اقتصاددان دو يا و جامعهشناس پنج فيلسوف ،
آزمايشگاه كه هند در توسعه مقوله ميدانيم آيا.ببريم
را تحولاتي چه و دارد تعاريفي چه ميباشد دنيا اقتصاد
فوتبال تيم يك برد به راجع چرااست گذاشته سر پشت
در هند عجيب نفوذ از ولي ميزنيم حرف همه اين ايتاليا
.نميدانيم چيزي هيچ فارس خليج عربي منطقه
شما.ميشود مطرح سئوال يك جا همين صدريا دكتر آقاي *
مقلدين و نداريم آسيا شرق از شناختي هيچگونه ما فرموديد
ميخواهم.هستند مركز غرب ما جامعه در غرب منتقدين و
محيط به راجع نميخواهيم ما آيا چيست؟ علت "واقعا بدانم
اين علت آيا.بفهميم را آن و كنيم كسب اطلاعات اطرافمان
عدم حال هر در برميگردد؟ ما جامعه عمومي فرهنگ به مساله
را آسيا شرق نميخواهيم چرا چيست؟ آسيا شرق از ما شناخت
بشناسيم؟
.داد قرار توجه مورد بايستي سطح دو در را علت:صدريا دكتر
داشته توجه بدان است لازم كه است ما مركزي غرب همان يكي
شناخت نهادينه موانع وجود ديگر مهم نكته يك اما.باشيم
اجازه متفكران و پژوهشگران به موانع اين.است ايران در
به كنيد نگاه مثال براي.بينديشند خوبي به تا نميدهد
داراي هركدام ما ساله تحصيلكرده 5545 نسل كه مساله اين
.دارد پي در مهمي نتايج مساله اين.هستند شغل پنج تا چهار
نيمه عمده كارهاي "عملا تا ميشود موجب فوق مساله "اولا
و كار كيفيت.پذيرد انجام حرفهاي نيمه صورت به و تمام
شغله چند دوم نتيجه.ميكند افت "شديدا آن فرآورده كيفيت
شغلي ، زمينههاي شدن محدود ساله تحصيلكرده 5545 نسل بودن
-نسل 35 براي انديشه و شناخت توليد زمينههاي در بخصوص
بودن محدود واسطه به "مشخصا نسل اين.است ساله 25
در نسل 3525.است بيبهره خطا -آزمون تجربه از امكانات
حاشيه به "عملا باشد شناخت مدار و محور بايستي كه حالي
نبوده اقتصادي جبر معلول تنها اوضاع اين.ميشود رانده
تحصيلكرده نسل در انحصارطلبانه گرايشات ازبرخي ناشي بلكه
.ميباشد ساله 5545
ساله نسل 2518 شدن بيانگيزه و نااميدي سوم نتيجه
براي ساله نسل 3525 شدن حاشيهاي علت به كه ميباشد ،
.ندارد انگيزهاي هيچگونه فعاليت و كار و انديشيدن
يادگيري صرف را خود نيروي عمده بايستي كه نسلي عبارتي به
چند علت به ساله نسل 5545.ميشود منفعل "عملا نمايد ،
و حاشيهاي ساله نسل 3525ميشود ناكارآمد بودن شغله
.بيانگيزه و منفعل ساله نسل 2518
پژوهشگران تا دارد نياز سياستگذاري چنان به شناخت توليد
وارد امكانات حداقل با حتي را علاقهمند و كوشا جوان ،
دنياي اين در.نمايد شناخت توليد و فعاليت انديشه ، عرصه
نابغه تعدادي به را شناخت توليد امر نميتوان پيچيده
از انبوهي كار ثمره شناخت توليد بلكه.كرد واگذار
.است پرشور و مصمم جوان ، پژوهشگران
-نسل 55 توسط اجتماعي امكانات و منابع درآوردن انحصار به
در شناخت توليد فرايند به را ضربه اساسيترين ساله 45
احساس كه مينمايم اعلام صراحت به:است زده كشور اين
داشتن وجود با ما جامعه ساله نسل 3525 ميكنم
ساله نسل 5545 انحصارگري قرباني "عملا بالا ، قابليتهاي
حداقل ولي است انديشه اهل بسيار جوان نسل.است شده
و تجربه امكان (ساله 5545) من نسل.ندارد را امكانات
حاشيه به بر علاوه واين نميدهد جوان نسل به را خطا
نسل 2518 شدن منفعل موجب ساله جوان 3525 نسل راندن
عمدهترين مساله اين كه ميكنم اعلام منميشود ساله
.است ايران اسلامي جمهوري آينده براي تهديد
ما اختيار در را خود وقت محترم اساتيد اينكه از:همشهري
.متشكريم گذاشتند
|