نوين دولتي مديريت به تطبيقي رويكرد
منوريان عباس دكتر
دولتي مديريت عناصر بررسي از پس مقاله اين در :اشاره *
بر رويكرد اين تاثير آن طرح زمينه‌هاي و علل و نوين
.مي‌گيرد قرار تحليل و بررسي مورد اداري اصلاح برنامه‌هاي
و يافته توسعه كشورهاي سوي از "عمدتا رويكرد اين گرچه
بخش اثربخشي و كارآئي افزايش و مديريت بهبود مسير در
نيز توسعه حال در كشورهاي ولي است ، توجه مورد آنها دولتي
اين با.داده‌اند قرار توجه مورد را آن وسيع شكلي به
يافته توسعه كشورهاي از بسياري كه مي‌شود مشاهده وجود ،
رويكرد اين به توجهي "اساسا (فرانسه و آلمان ژاپن ، نظير)
ترديد مورد را خود محيطي شرايط با آن انطباق و نداشته
اين به تا است شده تلاش زير نوشتار در.داده‌اند قرار
شرايط با" نوين دولتي مديريت آيا كه شود داده پاسخ پرسش
يا دارد سازگاري توسعه ، حال در كشورهاي اجتماعي -اقتصادي
؟"نه
انديشه و فرهنگ گروه *
مورد در مختلف ديدگاه‌هاي و اقتصادي نظريه‌هاي بررسي
سوي از شده مطرح انديشه كه مي‌دهد نشان توسعه
برخوردار خاصي تاثير و اهميت از نئوكلاسيك اقتصاددانان
عدم به اعتقاد دليل به نئوكلاسيك اقتصاددانان.است بوده
توجهي قابل نفوذ از دولتي بخش كارآئي و بخشي اثر
چه هر بايد دولت كه بودند معتقد آنها.شدند برخوردار
و نبوده‌اند كارساز هرگز بزرگ دولت‌هاي.شود كوچك بيشتر
اصول دولت ، كردن كوچك ضمن كه است رسيده آن وقت اكنون
و دولت اندازه كاهش.شود گرفته كار به آنها در بازار
.شد خواهد فراوان صرفه‌جويي باعث آن فعاليت‌هاي محدودكردن
اثربخشي و ظرفيت افزايش جهت در برنامه‌هايي تدوين با
كارهاي و ساز طريق از خصوصي بخش رشد تشويق و بوروكراسي
.شد خواهد حاصل اطمينان توسعه اهداف تحقق از بازار ،
پيدايش موجب عمومي انتخاب تئوري با توام نگرش ، اين
حال در كشورهاي در دولت و اداري امور به نفوذ پر رويكردي
.گرديد نو زلاند و انگلستان استراليا ، آمريكا ، نظير توسعه
است "نوين دولتي مديريت" يا "مديريت‌گرائي" رويكرد اين
بخش مديريت در موجود روندهاي و ابداعات بر مبتني كه
كه مي‌شود مشخص رويكرد اين اجزاء به نگاهي با.است خصوصي
مورد دولتي و خصوصي بخش مديريت ميان قديمي تمايز ديگر
.نمي‌شود ديده بخش دو اين ميان زيادي اختلاف و نيست قبول
شيفتگان توسط توسعه ، حال در كشورهاي در مدل ، اين رواج
نظير بين‌المللي پرنفوذ مالي موءسسات و غربي‌ها نظرات
فاصله در و گرفت صورت پول بين‌المللي صندوق و جهاني بانك
.شد برخوردار خاص جايگاهي از كوتاهي بسيار زماني
نوين دولتي مديريت عناصر و خاستگاه
اوائل از سنتي بوروكراسي (471995) "كرادرن" اعتقاد به
تغييرات به توجه با.داشت جريان دهه 1960 تا بيستم قرن
شرايط با دهه 1990 ، در شرايط ابعاد ، كليه در حادث گسترده
"كايدن".دارند اساسي تفاوت‌هايي و 1970 دهه‌هاي 1960
اعتقاد ما گذشته در":مي‌گويد مورد اين در (2271991)
بوركراتيزه در دهيم انجام بايد كه كاري تنها كه داشتيم
كاركنان كردن حرفه‌اي دولتي ، بخش در خدمت‌رساني كردن
مديريتي -سياسي شديد كنترل‌هاي اعمال و حفظ و دولت ،
دهه‌هاي) دوران آن در كه مي‌دهد ادامه وي "مي‌شود خلاصه
در تغيير سرعت كه جوامعي در بوروكراتيك مدل (و 70 60
مدل اين ديگر عبارت بهيافت توسعه بود ، كند بسيار آنها
راس در كه افرادي فقط كه زماني يعني مراتب ، سلسله عصر در
تصميمات اخذ براي لازم اطلاعات از بودند ، سازماني هرم
-،"گابلر" و "اسبورن") كرد پيدا گسترش بودند ، برخوردار
مديريت دهه 1990 ، بويژه و دهه 1980 ، در سپس.(151993
،"بنگاه‌ها مديريت" نظير جديدي مفاهيم و برساخته با دولتي
يادگيري و يادگيرنده سازمان‌هاي" ،"كارآفرين دولت"
و گرديد روبه‌رو "رسالت‌مدار سازمان‌هاي" و "سازماني
دولتي ، غير بخش‌هاي به امور واگذاري نظير -جديدي روش‌هاي
محك به خدمات ارائه براي -خصوصي و دولتي بخش‌هاي شراكت و
.شد گذارده تجربه
مي‌توان آنها براساس كه دارد وجود متعددي رويكردهاي گرچه
و تئوري‌ها ولي بخشيد ، بهبود را دولتي بخش مديريت
اصلاحاتي انواع بر كامل طور به "تقريبا جاري اقدامات
استراليا ، آمريكا ، در گذشته سال پانزده در كه دارند تاكيد
ديد ازگرفتهاند قرار توجه مورد انگلستان و زلاندنو
-تغييرات اين بين‌المللي مشاوران و توسعه‌اي سازمان‌هاي
بخش به امور واگذاري عملكرد ، مديريت اثربخش ، واحدهاي
روش‌هاي و فنون از بهره‌گيري و بازار بررسي و خصوصي
دولتي مديريت كلي عنوان تحت "مشتركا كه -آن در متداول
قرار توجه مورد كشورها كليه سوي از بايد مطرح‌اند ، نوين
.گيرند
مديريت عناصر ،(171995) "كريستوفرپاليت" اعتقاد به
:از عبارتند نوين دولتي
شفافيت براي تلاش و هدف‌مدار بودجه هزينه‌ها ، كاهش -
براساس بودجه‌بندي بر مشتمل) منابع تخصيص در بيشتر
به حركت يعني بوديم ، آن شاهد "اخيرا آنچه يا و فعاليت
;(تعهدي حسابرسي سمت
مستقل سازمان‌هاي به سنتي بوروكراتيك سازمان‌هاي تجزيه -
مسئوليت ، مراكز دولتي ، تجاري بنگاه‌هاي اجرائي ، موءسسات)
شبه يا قرارداد يك براساس كه (نظايرآن و دولتي شركت‌هاي
چارچوب كننده مشخص سند عملكرد ، مورد در توافق) قرارداد
-;باشند ارتباط در سازمان با (مشابه روش‌هاي يا و فعاليت
دولتي سازمان‌هاي درون در مديريت اختيارات تمركز عدم
;(افقي سازمان كمتر ، مراتب سلسله)
;آنها خريد از عمومي خدمت تامين عمل ميان تفكيك -
;بازار شبه يا بازار بر مبتني سازوكارهاي معرفي -
عملكرد ، اهداف جهت در كار براي كاركنان استخدام -
;(عملكرد مديريت) داد برون اهداف و شاخص‌ها
و حقوق و بودن ، دايمي از دولتي استخدام مبناي تغيير -
سمت به ملي سطح در استاندارد كار شرايط و مزايا
و شرايط و عملكرد براساس پرداخت زمان‌دار ، قراردادهاي
;محل سطح در شده تعيين پرداخت
و سازي استاندارد خدمات ، كيفيت بر فزاينده تاكيد -
.[رجوع ارباب يا] مشتري نمايندگي
و آمد پديد زمان اين در مديريت‌گرايي چرا كه اين مورد در
عنوان به است ، شده بيان متفاوتي نظرات آن ، مبدا خصوص در
(402391991) "سيلوياهورتون" و "فارنهام ديويد" مثال
ايدئولوژي به نوين مديريت‌گرايي پيدايش گرچه كه معتقدند
شده ، داده نسبت "جديد سياست‌هاي" پيدايش و جديد راست جناح
مديريت تئوري نظير قبلي‌تر نظريات به آن ريشه‌هاي ولي
"فايول هانري" و "تيلور فردريك" ايده‌هاي و كلاسيك علمي
.برمي‌گردد
را دولتي خدمات مديريت در حادث تغييرات از بسياري ردپاي
و "مك‌كنزي" ،"سالمون" ،"فالتون" نوشته‌هاي در مي‌توان
اوايل 1970 و دهه 1960 در كه) "مائودوبينز" گزارش‌هاي
در كه مديريت‌گرايي موج ولي.كرد جست‌وجو (است شده منتشر
پيدايش از ناشي يافت ، جريان عمومي خدمات در دهه 1980
دو در كه است ويژه‌اي سياسي و اجتماعي اقتصادي ، شرايط
.بوده‌ايم آنها شاهد بيستم قرن آخر دهه
كشورهاي در اقتصادي كند "نسبتا رشد نرخ به مي‌توان نخست ،
كه بود معنا بدان اين.كرد اشاره -انگلستان نظير -غربي
يا و بيشتر ماليات طريق از تنها رفاه دولت گسترش ادامه
اين.بود خواهد امكان‌پذير دولتي بخش بدهي افزايش
نرخ و سرمايه‌گذاري خصوصي ، پس‌انداز ميزان بر اقدامات
كل بر تورمي تاثيرات "نهايتا كه داشت ، خواهد تاثير بهره
پس‌انداز مورد در خصوصي بخش تمايل و گذارده برجاي اقتصاد
اين در.داد خواهد قرار تاثير تحت را سرمايه‌گذاري و
سطح كاهش:بود محتمل اقتصادي سناريوي چند شرايط ،
ميان در عمومي هزينه‌هاي مجدد توزيع دولتي ، هزينه‌هاي
عمومي مالي منابع از كارآتر استفاده و مختلف برنامه‌هاي
.موجود
برخوردار زيادي اهميت از عامل دو اجتماعي جبهه در دوم ،
و جامعه سواد با افراد انتظارات افزايش يكي.بودند
در دولت از بيشتر اجتماعي خدمات خواهان كه مردم تقاضاي
خواسته‌ها ، اين.بودند گور تا گهواره از ابعاد ، تمامي
تزريق بر مبني دولتي بخش حرفه‌اي كاركنان تقاضاي با توام
دولت بر فزاينده فشارهايي عمومي ، خدمات به بيشتر منابع
.مي‌كرد وارد
و دولت نقش مورد در سياسي ايده‌هاي در تغيير عامل ، سومين
اجتماعي و اقتصادي زمينه‌هاي با كه بود عمومي مشي خط
.داشت تنگاتنگ ارتباط بحث مورد
كه گرديد نظرياتي پيدايش باعث مذكور عوامل مجموعه
تاثير.شد ناميده "مديريت‌گرايي" يا "نوين دولتي مديريت"
ولي ;بود مشهود زمينه‌ها كليه در جديد رويكرد اين
كرد مشاهده عمومي خدمات در مي‌توان را آن تاثير بيشترين
.گرفت خواهد قرار بحث مورد بعد بخش در كه
سوي از نوين دولتي مديريت شدن فراگير خصوص در ديگر نظر
را ممكن دليل چهار او.است شده مطرح (861991) "هود"
"سماجت" عنوان به دوم ، ;"رايج عملكرد" نخست ، :مي‌كند بيان
علي‌رغم مديريت از خاصي نوع مصرانه تكرار و پي‌گيري
چهارم و ;"اضداد جمع" عنوان به سوم ، ;متوالي ناكامي‌هاي
خاص شرايط از مجموعه‌اي" قبال در عكس‌العملي عنوان به
عصر آن ، "توزيع و درآمد در تغيير" شامل كه "اجتماعي
به حركت و جديد سياسي سازوكار فرافرديسم ، دوره فراصنعتي ،
اعتقاد بهاست بيشتر (سفيدها يقه) اداري كاركنان سوي
توجيهي تا دارد زيادي تلاش هود گرچه ،(1994) "هيوز"
دليل يك وي ولي سازد ، مطرح رويكرد اين پيدايش براي مستدل
كه است آن دليل اين ;مي‌گيرد ناديده را ساده‌تر و بارز
هم و نداشت كارآيي ديگر امور اداره سنتي و قديمي مدل
قرار ترديد مورد را سنتي روش كارآيي دولت‌ها هم و مردم
.دادند
اداري نظام اصلاح در نوين دولتي مديريت تاثير
توافقي نوين ، دولتي مديريت مبناي در نظر اختلاف علي‌رغم
مجموعه دو شراكت نتايج بر مبتني كه دارد وجود عمومي
شامل جديد نهادين اقتصاد (الف:است مختلف نظرات
تئوري عمومي ، انتخاب تئوري چون روشنفكرانه‌اي يافته‌هاي
;هود ، 1991) هزينه -دادوستد تحليل و تجزيه و وكيل -اصيل
(ب ;(، 1994"هيوز" ;، 1996"كامنسكي" ;، 1991"بوستون"
بخش در خصوصي بخش مديريتي فنون پياپي امواج مجموعه نفوذ
اين تاثير مورد در.(، 1990"پاليت";، 1980"مركل") دولتي
:است معتقد (1991) "هود" اداري ، اصلاحات بر جديد رويكرد
نويني نظرات مجموعه پيدايش باعث جديد اقتصادي جنبش‌هاي
چون ايده‌هايي بر مبتني كه شد اداري اصلاح مورد در
براي تلاش و مباحثه شفافيت ، كننده ، استفاده انتخاب
.انگيزشي‌اند ساختارهاي به دقيق توجه و اهداف به دست‌يابي
سازمان‌هاي سنتي ايده‌هاي با فاحشي تفاوت نگرش‌ها اين
كه دارند "امور درست اداره" مورد در بوروكراتيك -نظامي
تاكيد تداخل و دوباره‌كاري حذف و مراتب سلسله بر
.(ص5)داشتند
در نوين دولتي مديريت مختلف عناصر تاثير درجه مورد در
.ندارد وجود نظر اتفاق مختلف ، كشورهاي اصلاحي تلاش‌هاي
;بوستون ، 1996 "مثلا) انديشمندان از برخي وجود ، اين با
(روزبنلوم ، 1992 و چي‌يانگ ;هود ، 1991 ;كامنسكي ، 1996
در نوين دولتي مديريت عناصر كارگيري به با كه معتقدند
انتظار مي‌توان را گسترده‌اي تغييرات اداري ، اصلاحات
(2501996-51) "كامنسكي" ديد از تغييرات ، اين ولي.داشت
مورد و شده توجه زير موارد به كه شد خواهند حاصل زماني
:گيرند قرار استفاده
در مهارت مكمل عنوان به مديريتي مهارت‌هاي بر تاكيد -1
;گذاري مشي خط
روش‌ها و داد درون كنترل‌هاي از استفاده از جهت تغيير -2
كمي قابل دادهاي برون بر تكيه به بوروكراتيك مقررات و
;عملكرد اهداف و شدن
جديد استراتژي با همراه مديريتي كنترل‌هاي تمركز عدم -3
;پاسخگويي و نظارت گزارش‌دهي ،
به امور واگذاري خصوصي ، مالكيت براي اولويت شدن قائل -4
تامين جهت دولتي عرصه در رقابت و دولتي غير بخش‌هاي
;خدمات
نيمه سازمان‌هاي به بزرگ بوروكراتيك ساختارهاي تجزيه -5
و تجاري غير وظايف از تجاري وظايف كردن جدا بويژه مستقل ،
;مشي خط اجراي از مشي خط تدوين
استفاده نظير خصوصي بخش مديريتي عملكردهاي از تقليد -6
شركتي برنامه‌هاي توسعه كوتاه‌مدت ، كاري قراردادهاي از
;رسالت بيانيه تدوين و عملكرد مورد در توافق كلان ،
در مالي انگيزه‌هاي از استفاده براي اولويت شدن قائل -7
و شعارها اخلاقيات ، نظير) مالي غير انگيزه‌هاي با قياس
(اجتماعي موقعيت
كم‌كردن و كارآيي افزايش هزينه ، كاهش بر تاكيد -8
.سازمان كردن كوچك و كاركنان
بر بسزايي تاثير نوين دولتي مديريت رويكرد ظهور همچنين ،
يافته توسعه كشورهاي بويژه مختلف ، كشورهاي اداري اصلاح
بخش‌هاي ميان روابط تغيير تاثير ، بارزترين.است داشته
در (ص3190 ، 1993 ،"ماسكارنهاس") است بوده خصوصي و دولتي
بازارمدار فنون" دهه 1990 ، در يافته ، توسعه كشورهاي اكثر
از كاستن راه تنها عنوان به خصوصي بخش در استفاده مورد و
اعتقاد.(ص1310 ، 1996 ،"كال) "مي‌شد محسوب دولتي بودجه
در مديريتي عملكردهاي كه بود برآن ناظر دهه 1980 در غالب
هرآينه" و است دولتي اقدامات از برتر بسيار خصوصي بخش
تقليد خصوصي بخش از بايد يا دولتي بخش باشد ، داشته امكان
پيترز ، ) "بپردازد وظايف كردن خصوصي به "صرفا يا و كند
.(ص 9 1989 ،
دارد ادامه
|
