غله مليتي چند هاي شركت
نان سياسي بلواي
پرتوي مسعود
كانادا كه زماني سالها همين در ;بدانيم است جالب
برضد را تبليغاتي فروخت شوروي به غله بالايي مقادير
سناتور "پروكسماير ويليام" چنانكه ;برانگيخت خود
عنوان به را شوروي به كانادا غلات فروش امريكايي ،
"سرد جنگ جريان در دشمن ، با نابخشودني بازرگاني"
امريكايي ديگر سناتور "پل‌داگلاس".مي‌كرد توصيف
به مستقيم حمله" مثابه به شوروي به غلات فروش:مي‌گويد
در كه اميدهايي به و است متحده ايالات خارجي سياست
دارند وجود شوروي و چين در داخلي انقلابات ايجاد مورد
".مي‌زند آسيب
آن پيرو اتخاذي سياستهاي و تبليغات اين تمام با
شوروي با غله معاملات كار به غله فرامليتي شركتهاي
.مي‌دهند ادامه
مليتي چند شركتهاي معرفي به هم كمي نيست بد اينجا در
وجود شركت پنج غله جهاني تجارت در.بپردازيم غله
شركتها اين.مي‌زنند را آخر و اول حرف كه دارند
:از عبارتند
.آندره و بانج دريفوس ، لوئي كنتينانتال ، كارگيل ،
.مي‌برند بسر كامل پنهانكاري و سكوت در شركتها اين
.نمي‌شوند فروش و خريد و ارزش‌گذاري بورس ، در آنها سهام
منتشر را خود مالي ترازنامه سال آخر در شركتها اين
اختيار در اطلاعاتي كه ندارند تعهدي هيچ و نمي‌كنند
از خانواده هفت به متعلق شركتها اين.بگذارند عامه
هستند جهان خانواده‌هاي گوشه‌گيرترين و ثروتمندترين
اطلاعات.مي‌كنند اداره را شركت پنج اين آنها اعضاي و
وسيله به فقط و نزديك ، از دقت ، بانهايت تصميمات و
.مي‌شوند كنترل مديران از نفر چند
سياست برنامه‌ريزي اشتباهات ;قبلي بحث به برگرديم
"كاملا سال 1963 در را خود خروشچف دوران در كشاورزي
منطقه در خشكسالي اثر بر سال اين در.كرد عيان
براي كه رسيد جايي به كشور غله نقصان "نوآباد" اراضي
شوروي كشور نواحي از بسياري در قحطي از جلوگيري
كه شد معلوم بزودي و شد برقرار جيره‌بندي سيستم دوباره
.نيست اثري هيچ غله دولتي ذخاير از شوروي در
عدم موجب كشور جنوبي نواحي در قحطي بروز كه شد معلوم
كشاورزي امور در عظيم بحراني و اهالي شديد رضايت
.است ناممكن آن سريع كردن برطرف كه چنان.است گرديده
غله معتنابهي مقادير خريد با تنها بحران رفع
ذخاير شوروي اتحاد ولي.بود ميسر خارج از وخواربار
خروشچف.نداشت اختيار در غله خريد براي كافي ارزي
ناچيز ذخاير از تنها نه او.گرفت متهورانه تصميمي
مقادير.جست بهره نيز كشور طلاي ذخاير از بلكه ارزي ،
لندن طلاي بازارهاي به شوروي از طلا شمش معتنابهي
انگلستان به طلا تن پانصد نخست مرحله در.شد سرازير
از شوروي بازرگاني نمايندگي هياتهاي گرديد ، ارسال
و استراليا كانادا ، بويژه جهان كشورهاي بسياري
امريكا ازكردند آغاز را غله خريد اروپايي ممالك
فروش اكتبر 1963 در 9 كندي.شد خريداري غله كمتري مقدار
اجازه تن ميليون مقدار 4 تا شوروي به را آرد و گندم
ميان روابط در را جديدي باب ترتيب اين به و داد
به را امريكايي راي‌دهندگان و گشود ابرقدرتها
با اقتصادي روابط توسعه راه در بايد كه اقداماتي
در نيكسون ريچارد.ساخت آشنا گيرد انجام شوروي
.كرد دنبال را راه همين خود جمهوري رياست دوران
خارج از غله تن ميليون تا 15 حدود 12 كلي بطور
سال 1963 خواربار فاجعه اساسي علل گرديد ، خريداري
خريد موجب شوروي اتحاد تاريخ در بار نخستين براي كه
خشكسالي در نه را شد ، خارج از خواربار و غله انبوه
رشد" اصطلاح به سياستهاي و برنامه‌ها در بايد كه
كرد ، جستجو خروشچف "ساله هفت برنامه" در مندرج "سريع
كه كرد سست چنان را خروشچف قدرت پايه‌هاي مسئله همين
.شد بركنار كار از شده روبرو تصفيه يك با "نهايتا
روبناي با چند هر خروشچف از پس شوروي سردمداران
برنامه‌ريزي زيربناي اما نماييدند ، رخ استاليني
رو روند ادامه باعث مسئله همين و كردند حفظ را خروشچفي
شوروي 60 سال 1982 در.شد كشور اين غله واردات رشد به
.نمود خريداري جهان مختلف كشورهاي از غله تن ميليون
سياستهاي چارچوب در آن واردات و غله تجارت اهميت
داشت توجه كه فهميد مي‌توان زماني را كشور يك
:كردند اعلام شوروي‌ها به اكتبر 1975 در امريكايي‌ها
نياز مورد غلات امريكا از توانست خواهد هنگامي شوروي
قيمتي به نفت تن ميليون ده سال هر كه بخرد را خود
يك شروع اين و.بفروشد كشور اين به اوپك قيمت از كمتر
.بود روسها براي تنگنا
چين ;است چين بلوك همان در شوروي مقابل نقطه اما
و اختلافات از استفاده با مي‌توان كه داد نشان بخوبي
.برآورد را خود نيازهاي تقاضا و عرضه اهرمهاي
ارتش اقتصادي نقش چين ، امور متخصصين از برخي نظر طبق
طبق.بود اهميت حائز تا 1972 سالهاي 1967 در چين
و 1968 ، سالهاي 1967 در پكن مجلات در منتشره مقالات
گوشت و سبزي توليد در مناطق در ارتش نيروهاي اكثر
امور در ارتش فعاليتهاي براي همچنين بودند ، خودكفا
"پيش به بزرگ جهش" دوره سال اولين در كشور اقتصادي
.است شده برآورده (توليدي كار) روز ميليون 60(1958)
چين آزاديبخش ارتش نفرات تعداد كه است حالي در اين
.است شده برآورد نفر ميليون حدود 1/3
كيلوگرم بيليون گندم 5/31 محصول چين در انقلاب هنگام
بيليون به 60 در 1970 و بيليون به 50 در 1965بود
برابر جمعيت 2 رشد كه است حالي در اين ورسيد كيلوگرم
سال به چين در ديگر غلات توليد حجم همچنين.است بوده
.مي‌رسد تن ميليون حدود 270 به 1974
خودكفايي به رسيدن براي چين كه است حالي در اين و
مي‌كند استفاده موجود امكانات تمام از كشاورزي
از چين از خود ديدار در "تريل راسل" چنانكه
را خود باز محوطه‌هاي كه مي‌كند ياد دانشگاههايي
صحيح برخورد با رابطه در.كرده‌اند تبديل مزرعه به
از استفاده و آن جهاني تجارت و غله مسئله با سياسي
:كرد بيان را زير نمونه مي‌توان جهاني موجود تضادهاي
سالي متوسط بطور استراليا از بود سال ده آنكه با چين
مجموع درصد تا 25 حدود 20 يعني) گندم دلار ميليون 110
اين بين "رسما اما مي‌خريد را (را استراليا گندم محصول
رسمي موضع كه چرانبود برقرار سياسي روابط كشور دو
ملل سازمان به آن ورود و چين با مخالفت بر استراليا
بدون در 1971.بود تايوان از دفاع و امنيت شوراي و
.كرد قطع استراليا از را خود خريد چين هياهويي هيچ‌گونه
شروع اعتراضها.كرد بروز استراليا كشاورزي در آشفتگي
دشمني علت به كه كرد متهم را دولت كارگر حزبشد
لطمه خود كشور كشاورزان به چين با سياسي سرسختانه
با ائتلاف در چون (حاكم حزب) روستا حزباست زده
دو سر بر بود (پكن سرسخت مخالفت) ليبرال راست جناح
سود خود نفع به موقعيت از كارگر حزب و.ماند راهي
از چين رسمي شناسايي به گندم نخريدن "نهايتا.جست
از چين كه است توجه جالب.انجاميد استراليا سوي
جز به اواخر 1970 ، در).بود برخوردار خوبي غلات ذخاير
تن ميليون به 40 غلات ذخاير اشتراكي مزارع موجودي
.(مي‌رسيد
كانادا ، سوي از كشور اين شناسايي مقابل در همچنين
افزايش درصد را 10 كانادا از خود يكساله خريد چين
.داد
اشاره نيز ايران به مربوط مسائل به مي‌توان اينجا در
.كرد
واردات كه شد باعث ترومن اصل 4 بر امريكا كمكهاي
در 1328 چنانكه.يابد افزايش بسيار امريكا از ايران
يعني ريال ميليون ايران 2095 به امريكا صادرات (1949)
(ريال ميليون 122) امريكا به ايران صادرات برابر 20
كشاورزي محصولات زمينه در بخصوص ايران صادرات.شود
از الي 1948 سال 1946 از برنج صادرات "مثلا.شد محدود
وضع وخامت.يافت كاهش تن هزار به 2/3 تن هزار 58
ويراني به زده ، دامن بيشتر نابساماني به كشاورزي
به ايران دولتي كميسيون چنانكه انجاميد روستاها
به (شمسي 1329) اوايل 1950 در كه حكمت رياست
اعلام چنين خود گزارش ضمن بود كرده مسافرت آذربايجان
هرگز اخير سال صد مدت طي در ايران آذربايجان":كرد
".است نگرفته قرار ناگواري و خطرناك وضع چنين در
و رسيد حكومت به مصدق دكتر نابساماني وضع چنين در
سياست از استفاده با مشكلات رفع جهت در زيادي تلاش
اما.كرد "مثبت موازنه" موارد برخي در و "منفي موازنه"
از مانع استعمار توطئه‌هاي و سياسي مرج و هرج
غرب امپرياليستي كشورهاي و امريكاشد امور پيشرفت
و فشار شيوه‌هاي اعمال به مصدق دوران ايران در
در پيچيده‌تر شكلي به بعدها كه پرداختند براندازي
اين شيوه شد ، گرفته بكار شيلي منجمله ديگر كشورهاي
به صادرات محاصره و ايران از خريد تحريم فشار سياست
شيوه اين مصدق دولت و ايران مورد در چند هر.بود ايران
ديگر بعدي كشورهاي از بسياري از دامنه‌تر كم خيلي
-سياسي اغتشاشات ايجاد بر تكيه بيشتر و شده اعمال
و تحريم از استفاده محدود حجم همين اما بود ، اجتماعي
مرداد 1332 كودتاي 28 شكل‌گيري در اقتصادي محاصره
تحريم تحت مصدق دوران در كه ايران بود ، كارساز بسيار
از باسيلي كودتا از پس بود غرب و امريكا فشار و
.شد روبرو جنسي و مالي كمكهاي
شروع دهه 40 از امريكا غله به ايران اصلي وابستگي اما
سفارت كشاورزي وابسته وقتي (1965) در 1344.مي‌شود
كرد احساس "استفاينريسي كارالاميوسي" نام به امريكا
بخرد گندم استراليا و كانادا از است ممكن ايران كه
(عمومي 480 قانون) امريكا داخلي قوانين از استفاده با
ايران عمران بانك به امريكا دولت وام تعلق موجبات
ارزش سال 1344 در.ساخت فراهم را گندم خريد براي
و دلار ميليون معادل 15 ايران به امريكا گندم صادرات
برابر حدود 21 يعني ميليون برابر 325 سال 1354 در
.يافت افزايش
در كه اقتصادي فشار اعمال سياست گفتيم كه همانطور
مختلف كشورهاي در بعدها شد آزمايش مصدق دوران ايران
.شد گرفته بكار شيلي بويژه
كه است خوبي بسيار نمونه‌هاي از يكي شيلي كشور
مورد را امريكا غذايي كمكهاي سياست ماهيت مي‌توان
در 1970 آلنده سالوادور كه زماني.داد قرار ارزيابي
قطع شيلي به امريكا گندم ارسال رسيد ، جمهوري رياست به
گندم ، ارسال سپتامبر 1973 در 11 سقوطش از پس و.شد
تصويب به استراتژي اين.شد نوآغاز از بسرعت و "فورا
مقادير آلنده دولت از پيش شيلي.بود رسيده نيكسون
وارد گندم (سال در تن هزار تا 600 380) بالايي
تشكيل را شيلي داخلي مصرف درصد تا 30 كه 25 مي‌كرد
استراليا ، از وارداتي گندم اين از مهمي بخش.مي‌داد
امريكا از آن تن هزار حدود 200 در و اوروگوئه آرژانتين ،
را شيلي اعتبارات امريكا دولت كه هنگامي.مي‌شد وارد
و 1972 در 1971 امريكا از گندم واردات مقدار كرد ، قطع
.رسيد تن هزار به 8
وضع شيلي غذايي مواد توليد بخش تابستان 1973 در
و يافته تقليل بسيار كشاورزي توليد داشت ، اسفباري
مساعد اثر بر و 1973 در 1972.بود رفته بالا مصرف
اعتصاب دليل به آن ، از مهمتر و جوي شرايط نبودن
را اعتصاب اين هزينه‌هاي اصلي قسمت) كاميونداران
درست شيميايي كودهاي و غلات توزيع (مي‌پرداخت "سيا"
صفهاي نانوايي‌ها برابر در شيلي مردم.نگرفت انجام
اميد آلنده دولت.بخرند نان تا مي‌دادند تشكيل درازي
با استراليا و شرقي آلمان بلغارستان ، از كه داشت
به كرده وارده گندم تن هزار صد شوروي ، اعتبار تامين
كه است ذكر به لازم.دهد سامان و سر حدودي تا اوضاع
پايان 1973 ، تا سال 1972 ماه شش نخستين پايان از
.بود شده برابر سه شوروي خريدهاي نتيجه در گندم ، قيمت
.بود روسها از كمك طلب از ناچار آلنده زمان آن در
امكان بهترين نان خصوص به غذايي مواد كمبودهاي اين
.ساخت فراهم را آلنده دشمنان تحرك براي
تظاهرات ديگر احزاب و مسيحي‌ها دمكرات دسامبر اول در
كمبود به اعتراض جهت زنان توسط را "خالي ديگهاي"
به دعوت تراكت از بخشي در دادند ، ترتيب غذايي مواد
:بود آمده آلنده عليه زنان جمعيت سپتامبر راهپيمايي 5
.است رسانده فاجعه حد سر به را ما كشور آلنده آقاي"
".ندارند نان ما فرزندان
تا ريختند خيابانها به زنان ":ماتلار ميشل بقول
و بيش و كم همين‌ها ليكن.كنند دفاع "نان" شعار از
آن قول به پرداختند ، نان كردن انبار به حصر و حد بي
:شد خوانده مردمي تظاهرات در بارها كه معروف ترانه
دركوچه بزرگ ، يكي و كوچك يكي.دارد ديگ دو مرتجع زن
مي‌كند پر را دومي خانه در و مي‌كوبد اولي روي
".مي‌كند وانبار
رسيد ، كمال به واغتشاش كمبود سناريوي كه موقعي
آلنده عليه سپتامبر 1973 در 11 كودتا يعني پرده آخرين
.آمد در اجرا به
از گندم توليد كودتا ، از پس زمان در بدانيد نيست بد
تن ميزان 600000 به آلنده زمان در تن ميزان 1103000
(.شد نصف "تقريبا يعني) يافت كاهش در 1975
رهبران كه هنگامي سپتامبر 1973 ، صبح 11 آنكه جالب و
گندم تن هزار صد به نزديك شوريدند ، آلنده عليه كودتا
بود شده فرستاده شيلي براي شرق بلوك كشورهاي جانب از
اطلاع محض به كه بود حركت در والپارزو بندر سوي به و
كه گندمي.دادند تغيير را خود مسير شيلي كودتاي از
بسياري مي‌توانست رسيدن زودتر هفته يك با تنها
"شونشون ژاك" كه نيست بي‌مورد.دهد تغيير را معادلات
:بود گفته آلنده دولت در شيلي كشاورزي وزير
داشته دست در را غذايي مواد صادرات كنترل كه كسي"
از ديگري نمونه ".دارد دست در را دنيا كنترل باشد ،
بين‌المللي قيمتهاي تنزل با در 1974است زئير دست اين
با كشور اين زئير ، اقتصاد پايه و اصلي محصول يعني مس
.شد مواجه خود بدهي‌هاي بازپرداخت در فراواني مشكلات
پرداخت جمله از.ماند بي‌جواب طلبكاران از طولاني صف
در را آن كنتينانتال شركت كه گندمي واردات بهاي
به مي‌كرد ، آرد به تبديل كشور اين در خود آسيابهاي
تحمل‌ناپذير شركت براي وضعيت كه زماني افتاد ، تعويق
كرد ، قطع را زئير در خود آسيابهاي به گندم تحويل شد
.داد كاهش را خود توليد هم كنتينانتال آسياب
وتشكيل نان و آرد كردن ذخيره به مردم بلافاصله
زئير دولت.پرداختند نانوايي‌ها مقابل در طويل صفهاي
با نمايندگانش داده ، نشان واكنش "سريعا
را شركت شرايط همه كرده مذاكره شركت نمايندگان
:كه پذيرفتند يعني پذيرفتند ،
"نقدا مي‌شود داده تحويل بار هر كه را گندمي بهاي -
.بپردازند
دلار ميليون يك ماه هر نيز ، گذشته بدهي‌هاي بابت -
.پرداخت‌شود كمپاني به
شركت براي زئير در آسياب تاسيس انحصاري حق -
.باشد كنتينانتال
ساير درخواست با كه شد داده اين حق شركت اين به -
زئير ، به آرد واردات مورد در بازرگانان و شركتها
.كند مخالفت يا موافقت
را ديگر مورد سه نيست بد نوشتار اين پايان از قبل
:كنيم ذكر نيز
جهاني اول جنگ از پس ژاپن و آلمان درباره اول مورد
تعرفه‌هاي قانون" امريكا كنگره ژوئيه 1930 ، در.است
واردات بر آن طبق بر كه كرد تصويب را "هاولي -اسموت
.شد بسته سنگيني گمركي تعرفه‌هاي اروپايي كالاهاي
اقدام باعث آمد گران اروپايي‌ها براي كه كار اين
به شروع نازي‌ها هنگام اين در است جالب.شد متقابل
جو نان نفع به و گندم سفيد آردهاي نان ضد بر تبليغ
نيروي و سختكوشي" جو نان مصرف با مي‌گفتند كرده
".يافت خواهند باز را نيبلونگن مقاومت
مدعي و است ژرمن اقوام اسطوره‌اي قهرمان نيبلونگن
شكست و آلمان جنگي مردان اراده شدن سست" كه بودند
نان خوردن دليل به اول ، جهاني جنگ در قيصر لشكريان
با مخالفت جز علتي تبليغات اين و ".است بوده سفيد
.نداشت گندم واردات به آلمان وابستگي
نتايج برخلاف گفت بايد هم ژاپن مورد در همچنين
هيچ بودند معتقد كه در 1932 استنفورد دانشگاه بررسي
در نيست كشور اين گندم واردات كاهش بر دال نشانه‌اي
توليد درصدي افزايش 60 با تمام شگفتي با سال 1935 ،
كشور اين خودكفايي به منجر كه شدند مواجه ژاپن داخلي
.شد
دارد ادامه
|
