!شد دودستان كه باغستاني
تهران هواي آلودگي به تازه نگاهي
بي‌توجهي تهران هواي آلودگي گسترش دلايل مهمترين از يكي
سالم‌سازمحيط در آن نقش و درخت حياتي جايگاه و شان به
نجات‌بخش ، عنصر اين به بي‌حرمتي و كم‌توجهي اين.است زيست
است داده قرار خطرناكي شرايط در را شهروندان حيات
اين "پاكي" كه است رسيده مرزي به تهران هواي آلودگي
سقراط ;است رفته فراموشي به انسان نياز مورد هواي ويژگي
"پاك هواي" همان را عمومي بهداشت اصل موءثرتري و مهمترين
و گرفته قرار بحراني بسيار شرايط در اكنون كه مي‌شناسد
و برمي‌شمرد عمر كوتاهي عامل را غبار و گرد سينا ابن
- گوگردي تركيبات كربن اكسيدهاي همچون سمي گازهاي اكنون
- اكسيدكننده‌ها - آلي تركيبات - دار نيتروژن تركيبات
.است تهران شهر پديده خطرناك‌ترين از كه مه - دود و اوزن
هواي آلودگي گسترش دلايل مهمترين از يكي نگارنده نظر به
در آن نقش و درخت حياتي جايگاه و شان به بي‌توجهي تهران
به بي‌حرمتي و كم‌توجهي اين.است زيست سالم‌سازي‌محيط
خطرناكي شرايط در را شهروندان حيات نجات‌بخش ، عنصر اين
.است داده قرار
حراست و حفظ به را انسان بسيار و بسيار هستي عالم معمار
.است كرده سفارش سبز فضاي به توجه و
و مي‌دادند اهميت بسيار درختكاري و درخت به ايرانيان
ما خورديم ، ما كاشتند ديگران" كه دست اين از عباراتي
فضاي توسعه به توجه از حكايت "بخورند ديگران تا مي‌كاريم
جوان يك قتل با مساوي را درخت قطع يراني.دارد سبز
نشان ناراحتي و شيون درخت مرگ بر ميزان همان به و دانسته
خراسان مردم در درخت از حمايت شعور اين هنوز و مي‌داده
نشان‌دهنده اين و دارد وجود "شديدا كويري مناطق در بخصوص
بوده بوم‌شناسي علم به نسبت ايرانيان درك و شناخت عمق
بوده حاكم جامعه بر آنچنان درخت توسعه و حفظ سنت است ،
آبادي‌هايي و باغات اقليمي ، شرايط بدترين در كه است
احداث مقابل در اگر حتي و مي‌كردند ايجاد حيرت‌انگيز
تنها نه مي‌گرفت قرار درختاني و درخت بزرگ بناهايي
همچون بناها داخل در آنرا بلكه نمي‌كردند قطع را درختان
در چنين اين امروزه آيا داشتند ، گرامي و حفظ شيرين جان
برخورد درخت با سازها و ساخت و ساختماني عمليات احداث
اين تهران هواي حال و وضع الا و نه شك ، بدون !مي‌شود؟
خود سفر در فرانسوي بزرگ سياح شاردن.هست اكنون كه نبود
ايراني باغهاي شادمانه حضور دليل به را تهران ايران به
شهر را آن و مي‌داند جهان شهرهاي زيباترين از يكي
در كود بجاي امروزه متاسفانه ما و مي‌نهد لقب باغستان
نياكان مراقبت قرنها يادگار كه سترگ و عظيم درختان پاي
سهراب بقول و ريختيم فرو برجستان رويش جهت كودآهك ماست
دست با و كرديم خلق را آهن و سيمان و سنگ رويش عصر سپهري
باغستان شهر امروزه كه شد اين و زده خويش رشد بر تبر خود
قرمز وضعيت و هوا آلودگي كابوس.شد تبديل دودستان به
اين و بفشارد جوان و پير از را ما همه گلوي تا مي‌رود
و سبز فضاي بر كه است جورهايي همان نتيجه حاضر وضع
.شد روا شهر اين باغهاي
كه دريافته‌اند زيست محيط جهاني دانشمندان امروزه باري
درخت حذف و دارد قرار هرم راس در اكوسيستم حلقه در درخت
بوده طبيعت كل نابودي با برابر اكوسيستم حلقه از
در يك‌درخت قطع حتي كه مي‌دانند زيست محيط انديشمندان
ابناي به آن منفي بازتاب و دارد تخريبي اثر طبيعت چرخه
آلمان كلن شهر در درخت حفظ واقعه برمي‌گردد ، بشر
راديويي مسئولين كه بود اين واقعه آن و است عبرت‌انگيز
فضاي احداث جهت را شهري ميدان يك زير آلمان كلن شهر
و بودند نموده انتخاب و مكان‌شناسي خود نياز مورد اداري
و شهر شوراي از آنرا اجرايي عمليات مجوز و ساخت اجازه
اين وسط در كه است ذكر شايان.شدند خواستار كلن شهرداري
بررسي‌هاي از پس كه بود موجود ساله درختي 30 تك ميدان
عمليات با كلن شهر شهرداري و شهر شوراي توسط آمده بعمل
درخت تك آن اينكه به مشروط.شد موافقت پروژه سازندگي
ابتدا پروژه ، اجرايي تيم سپس و شود حفظ شهري ميدان
آن ريشه حفظ و استقرار جهت ميدان زير در بزرگ ، گلداني
سپس و نموده احداث زمان آن مارك هزار هزينه 240 با درخت
نكته.شد آغاز زيرزمين در گلدان اجرايي‌پيرامون عمليات
آن منطقه برترين با كه است اقليمي آلمان آنكه توجه جالب
است سبزتر باشد ايران شمال كه ايران منطقه سرسبزترين از
نشان يك‌درخت ، حفظ جهت در شهري مسئولين حساسيت اينهمه
است درسي و دارد حيات‌بخش عنصر اين شناخت و درك از
از كه ايران اقليم خصوصا شهرها ، سازندگان براي پندآموز
قندي مهدي دكتر سخن و است برخوردار بومي خشك جغرافياي
آثار" گفتند كه تهران هواي آلودگي خصوص در دانشگاه استاد
از نفر ميليون‌ها روي بر آينده سالهاي در آلودگي اين
و مردم همه بر را حجت "شد خواهد مشاهده كشور جمعيت
پنجشنبه 2/10/78 خطرناك بسيار وضعيت و كرد تمام مسئولين
ايران سبز فضاي پيرامون سالهاست كه را نگارنده تهران ،
و مطالبي تا داشت آن بر داشته مطالعاتي (ايراني باغهاي)
از شهرهايي و تهران مسئله عمده‌ترين پيرامون راهكارهايي
هستند مواجه مه - دود پديده با حاضر حال در كه دست اين
مربوطه سازمانهاي مسئولين نظر مورد است اميد نمايد ارائه
.گيرد قرار
از به منجر كه لندن فاجعه 1952 اينكه از قبل بي‌ترديد
فاجعه يا و گرديد روز دو در نفر هزار حدود 20 رفتن بين
از بسياري و پنسيلوانيا دنور فاجعه و بلژيك و ميوز دره
هواي قانون تا داشت آن بر را جهان مردم فجايع دست اين
جهان كشورهاي از بسياري و امريكا و بريتانيا در را پاك
تكرار از حساسيت و قوت با تا كرده تدوين ايران جمله از
اين استمرار كه است بديهي.نمايد جلوگيري وقايعي چنين
علاوه ايران بزرگ شهرهاي و تهران در بحران و هشدار شرايط
در و بين‌المللي سطح در منفي تبعات فوق‌الذكر مسائل بر
را ايران مقصد به علمي و فرهنگي جهانگردان ورود خصوص
لحظه به دنيا اول كشور ده جزو ايران.داشت خواهد بدنبال
و فرهنگي عظيم ميراث‌هاي داراي و جهانگرديست جاذبه‌هاي
مجموعه و اصفهان در امام ميدان مجموعه جمله از بشريست ،
مي‌رود اخير سالهاي اين در كه نيشابور در ايراني باغهاي
صنعت اين ارتقاء جهت در موءثري گامهاي مسئولين همت با تا
نشود ، ريشه‌كن سريعا عارضه اين اگر و.گردد ايفا دود بدون
را ديگري مقصد و كرده كج را خود راه جهانگردان است طبيعي
انتخاب بوده برخوردار پاك هواي مطلوب شرايط از كه
هنري موزه در ديدني بسيار آثار اگر همانگونه.مي‌كنند
سمي گازهاي هنري موزه اين داخل از و باشد داشته وجود
و ورود علاقه ديداركننده‌اي هيچ كه است طبيعي شود ، خارج
.داد نخواهد نشان خود از را هنري موزه اين از بازديد
بزرگ شهرهاي ساير و تهران شهر سالم‌سازي اهميت بنابراين
ابعاد زير ضروري بسيار امريست آلاينده‌ها اين از ايران
ذيل راهكارهاي كه برمي‌گردد در را مختلفي زيانبار
:مي‌شود پيشنهاد
بدليل بنگريم بالا از را تهران اگر سال دوم نيمه در -1
حدود و است عور و لخت تهران شهر سطح درختان ، نمودن خزان
و داده‌اند انجام را خود برگ‌ريزي تهران درختان 80درصد
قدرت هم شده نحيف باقيمانده سبز درختان درصد اين 20
با بايستي كه ندارند را شهر آلاينده‌هاي اينهمه پالايش
نقره‌اي سرو مانند سبز هميشه مقاوم درختان توسعه و كاشت
رساند ، حداكثر به را درصد اين... و (زربين) معمولي سرو و
درختان كاشت 80درصد خزان‌زا ، درختان بجاي 80درصد يعني
تمامي از و دهيم توسعه آن مجاورت در را سبز هميشه
و معابر پياده‌روها ، كنار حاشيه از موجود محوطه‌هاي
و مدارس محوطه تا (خزان‌زا درختان بين) گرفته خيابانها
ملي بسيج يك در همه و همه مسكوني‌ها ، دانشگاهها ، ادارات ،
سال در و زودتر كه ساله شش درختان از البته) پذيرد انجام
.(بنشيند ثمر به آينده
ترون بوته بجاي شمشاد مانند سبز هميشه بوته‌هاي كاشت -2
و دارد وجود ايران جنگلهاي در وفور به خزان‌زاست ، كه
از استفاده همچنين و نيست هم كشور از خارج به نياز
لخت باغچه‌هاي سطح در سبز هميشه پاپيتال خزنده بوته‌هاي
حصار و ديوار نيز و ساختمان باكس‌هاي فلاور و عور و
تمام در چسبك مانند كه مدارسي و ادارات و منازل داخلي
و مي‌كند سبز يكپارچه را خارجي و داخلي ديوارهاي فصول
.مي‌كند تامين را خود محدوده پاك هواي و اكسيژن
سنگ ، خاك ، فشردگي بدليل كه موجود درختان پاي خاك احياء -3
نفوذ مانع درختان يقه روي بر حد از بيش تراكم و آسفالت
.مي‌شود ريشه و خاك به آب
و مي‌گيرد را هوا اكسيژن.است آلوده‌كننده خود انسان -4
اطاقها مانند بسته فضاهاي در.مي‌كند دفع كربنيك انيدريد
سبز فضاي ايجاد ، بنابراين مي‌شود مصرف سريع هوا اكسيژن
در (جعبه) باكس و گلدان استقرار بوسيله اطاقها داخل
ضروري امريست... و مدارس و ادارات
گازسوز و برقي جديد طبقه دو اتوبوسهاي از استفاده -5
كمتري سطح اينكه ضمن آلوده‌كننده طبقه يك اتوبوسهاي بجاي
برابر دو تعداد اما مي‌كنند اشغال را خيابانها از
استقبال به منجر خود اين و مي‌كند جابجا را شهروندان
.شد خواهد شخصي وسايل بجاي عمومي نقليه وسايل از مردم
و اتوبوسها اگزوز لوله‌هاي محل استقرار در تجديدنظر -6
جهت در ذيربط كارخانه‌هاي و سازمانها توسط ميني‌بوسها
به پائين و افقي سطح از اگزوز لوله‌هاي اصلاح و ساماندهي
ميدان سالم‌سازي جهت ارتفاع بالاترين در و عمودي سطح
.شهروندان تنفسي
و شهر از خارج به پادگان‌ها جابه‌جايي طرح عملي اقدام -7
پيشنهاد كه سبز ، فضاهاي به مكانها اين ساماندهي و تبديل
كه ايراني باغ‌سازي از تهران پيشينه به توجه با مي‌شود
است برخوردار والايي جهانگردي و ايرانگردي ارزش از
شرايط با متناسب ايراني باغهاي كه زيرا شود ، استفاده
.است شده انديشيده بوم و مرز اين اقليمي
متحدين حبيبالله مهندس
دانشگاه علمي هيئت عضو و معماري ارشد كارشناس
|
