|
|
ايران در سياسي جرم
( دوم بخش ) سياسي جرم
:اشاره
چرا كه سئوال اين بر ، سياسي جرم مقاله نخست شماره در
مجازات‌مي را آنان ها دولت و شود مي تلقي جرم اشخاص عمل
تعريف و سياسي جرم جايگاه سپس و شد اقامه دلايلي ، كنند
و آلمان ، ايتاليا جمله از مختلف كشورهاي قوانين در آن
تعريف مقاله اين ادامه در ، گرفت قرار بررسي مورد فرانسه
هاي نويس پيش در و المللي بين مجامع ديدگاه از سياسي جرم
. گذرد مي نظرتان از ايران در سياسي جرم لايحه پيشنهادي
انديشه گروه
كه جرمي هر جزايي قانون براساس":ليبي مجازات قانون -3/1
باشد ، افراد از يكي سياسي حق يا دولت سياسي مصلحت عليه
آن ارتكاب براي اساسي انگيزه كه عادي جرم هر همچنين
(18)".مي‌شود محسوب سياسي جرم باشد ، سياسي
است جرمي از عبارت سياسي جرم":عراق مجازات قانون -4/1
عمومي يا فردي سياسي حقوق عليه يا سياسي انگيزه با كه
(19)".يابد ارتكاب جامعه افراد
از عبارت سياسي جرايم -1:سوريه مجازات قانون -5/1
-گردد20 آن مرتكب سياسي انگيزه با آن فاعل كه است جرايمي
جرم نيز عمومي و فردي سياسي حقوق عليه جرايم همچنين
پست ، و شخصي انگيزه خاطر به آن فاعل كه مادامي ;است سياسي
(20)".باشد نشده جرم آن مرتكب
در سياسي جرم تعريف عينا نيز:لبنان مجازات قانون -6/1
(21).است كرده بيان را سوريه مجازات قانون
سياسي جرم تعريف -2
اهم به كه كرده‌اند تعريف را سياسي جرم نيز حقوقدانان
:مي‌شود اشاره آنها
فكر از ناشي جرم" را سياسي جرم حقوق ، ترمينولوژي -1/2
در و مي‌داند "سياسي دستگاه يا موسسه يك از يا و سياسي
در":مي‌گويد خاص معناي به سياسي جرم تعريف در ادامه
خارجي يا و داخلي سياسي نظام مخالف كه است جرمي اخص معني
(22)".حكومت شكل تغيير براي توطئه مانند ;باشد كشور
هدف و انگيزه با كه است كيفري مستحق عمل سياسي جرم" -2/2
و حكومت اساس و مملكت سياسي تشكيلات مستقيما سياسي ،
(23)".مي‌دهد قرار تعرض و حمله مورد را افراد سياسي حقوق
اطلاق مجرمانه‌اي عمل به سياسي جرم كلي به‌طور" -3/2
و اجتماعي -سياسي نظام كردن واژگون آن هدف كه مي‌شود
(24)".باشد كشور امنيت و نظم زدن برهم
در كه مي‌شود اطلاق مجرمانه‌اي عمل به سياسي جرم" -4/2
مديريت در اختلال و اجتماعي و سياسي نظام سرنگوني انگيزه
عمل هر يا و بوده كشور زمامداري به صدمه و سياسي
و اجتماعي و سياسي نظام سرنگوني آن نتيجه كه مجرمانه‌اي
ممكن جرم اين ;باشد كشور رئيس و سياسي مقامات به صدمه
اجتماعي عمومي ، جرايم ساير با همراه يا و تنهايي به است
(25)".افتد اتفاق امنيتي و
ضد بر كه هستند سياسي عنوان داراي سياسي جرايم" -5/2
اهالي از يكي سياسي حقوق برضد يا و كشور سياسي مصالح
مقدمه كه عمومي جرايم براين ، علاوه.باشد شده ارتكاب
عمده به‌طور آنها مادي اعمال و باشند سياسي جرايم ناگزير
(26)".است محسوب سياسي جرم مي‌دهند ، را سياسي جرم
شده تعريف شرح بدين سياسي جرم نيز خارجي متون در -6/2
:است
لطمه يا سرپيچي براي تلاش از است عبارت سنتي سياسي جرم
و مخالف اعمال وسيله به سياسي قدرت موقعيت يك به زدن
.(27) موجود سياسي سيستم قواعد با ناسازگار
:است شده گفته سياسي جرم تعريف در همچنين 7/2
حكومت عليه مستقيما كه جرمي هر به عموما سياسي جرم
سياسي ، گفته آشوبهاي و مملكت به خيانت مثل شود ، انجام
سياسي ناآرامي و تشنج گونه هر جرم نوع اينميشود
.(28)مي‌شود شامل را خاص جرم يك به ارجاع بدون خشونت‌آميز
:مي‌گويد "Political Offenses" اصطلاح ذيل در ادامه در
نظام امور به حمله به مربوط جرايم همان سياسي جرايم
اهداف كسب منظور به كه جرايمي همچنين و كشور يك در سياسي
كه مي‌كند تاكيد همچنين.مي‌باشد مي‌گيرد ، صورت سياسي
وقوع شرايط به مربوط بيشتر جرايم نوع اين ماهيت تعيين
.مي‌باشد آنها
هدف يك خاطر به كه است عملي هر از عبارت سياسي جرم" -8/2
داراي است ممكن عمل اين ;گيرد انجام سياسي ، انگيزه يا
(29)".گيرد انجام مجرمانه صورت به ولي باشد سياسي انگيزه
كه است مجازاتي قابل عمل سياسي جرم":مي‌گويد "ليت" -/29
".گيرد صورت افراد سياسي حقوق يا كشور سياسي حقوق ضد بر
(30)
سياسي بايد را جرايمي" است معتقد "بلانش پروفسور" -10/2
(31)".باشد سياسي آنها هدف و انگيزه كه شناخت
به رساندن زيان بدون كه جرمي":مي‌گويد "تربوتين" -11/2
اختصاصي ، جرايم از عنواني داشتن بدون و افراد خصوصي منافع
مختل يا دادن تغيير منظور به كشور عمومي تشكيلات متعرض
(32)".شود تشكيلات آن كردن
كه است جرمي سياسي جرم":مي‌گويد "گارو پروفسور" -12/2
عنصر چند يا يك تزلزل يا تغيير يا تخريب آن منحصر موضوع
(33)".باشد سياسي نظام عناصر از
نتيجه اين به دكترين سوي از شده ارائه تعاريف ملاحظه با
توجه ارتكابي عمل نفس به تنها آنها از بعضي كه مي‌رسيم
براي) كه مي‌دانند راسياسي جرمي ديگر عبارت به ;كرده‌اند
انگيزه چه كند ، وارد لطمه كشور سياسي نظام به (مثال
اما.نباشد بين در سياسي انگيزه كه اين يا باشد سياسي
كه كرده‌اند اشاره مواردي به صرفا تعاريف از ديگر بعضي
سياسي انگيزه و هدف با كه بود خواهد سياسي جرم ، صورتي در
ماهيت داراي جرايم از تعدادي كه حالي در ;يابد ارتكاب
شامل را آنها تعريفها ، نوع اين كه دارد وجود سياسي
كدام هيچ شده ياد تعاريف در كه اين ديگر نكتهنميشود
البته.نكرده‌اند اشاره سياسي جرم بودن گروهي يا فردي به
از يكي سياسي جرم تعريف معتقدند نيز حقوقدانان از عده‌اي
يكي كه "اوپنهام" و است استرداد حقوق كارهاي دشوارترين
غيرممكن آن تعريف اصلا مي‌گويد است معروف حقوقدانان از
(34).است
بين‌المللي مجامع ديدگاه از سياسي جرم تعريف -3
بدانها گفتار ابتداي در كه بين‌المللي مجامع از بعضي در
را سياسي جرم آنها از بعضي و مطرح را سياسي جرم شد اشاره
:كرده‌اند تعريف
در م سال 1935 جزا حقوق وحدت بين‌المللي كنفرانس -1/3
:كپهناگ
انجام و تشكيلات وظيفه انجام و تشكيلات عليه كه جرايمي"
عليه كه جرايمي همچنين و مي‌گيرد انجام كشور وظيفه
آن از ناشي حقوق همچنين و حكومت اداره طرز و تشكيلات
(35)".شود ارتكاب افراد ، براي
نحو به را كپنهاگ كنفرانس تعريف نويسندگان از يكي البته
عليه كه است جرمي از عبارت سياسي جرم":مي‌كند نقل ديگري
از ناشي حقوق عليه همچنين و حكومت اداره طرز و تشكيلات
(36)".شود ارتكاب افراد براي آن
شده تصريح كپنهاگ مصوب قطعنامه در كه است ذكر به لازم
و خودخواهانه هدف آن مرتكب كه جرايمي":كه است
(37)".نمي‌شود تلقي سياسي باشد ، داشته حقارت‌آميز
تصميم ژنو در م سال 1982 در بين‌الملل حقوق موسسه -2/3
گونه هر مباني ضد بر كه جرايمي":كرد اتخاذ را زير
يا و معين كشور يك آن هدف و يابد ارتكاب اجتماعي تشكيلات
(38)"نمي‌آيد شمار به سياسي جرم نباشد ، حكومت شكل‌خاص
معين كشور مجرم ، هدف چنانچه كه است اين آن مخالف مفهوم
خواهد سياسي نظر ، مورد جرم باشد ، حكومت از خاصي شكل يا
.بود
جرم لايحه پيشنهادي پيش‌نويسهاي در سياسي جرم تعريف -4
ايران در سياسي
نسبت ذي‌صلاح مراجع سوي از جدي اقدامات اخير سالهاي در
رسيدگي نحوه و سياسي جرم مورد در جامع قانوني تدوين به
از كدام هر.است گرفته صورت دادگستري ، محاكم در آن به
قرار تحليل و تجزيه مورد و نقل را شده ارائه تعاريف
:مي‌دهيم
گروههاي اقدامات و افعال از است عبارت سياسي جرم" -1/4
منظور به درگيري ، و خشونت اعمال بدون كه قانوني سياسي
اسلامي جمهوري دولت خارجي و داخلي سياستهاي با مقابله
(39)".مي‌گيرد انجام ايران
چهار آناست گرديده تشكيل اساسي ركن چهار از فوق تعريف
:از عبارتند ركن
توسط گرفته انجام افعال از سياسي جرم:افعال -الف
.مي‌شود تشكيل سياسي گروههاي
خواهد سياسي وصف زماني جرم:قانوني سياسي گروههاي -ب
ثانيا و ;گيرد انجام سياسي گروه يك توسط اولا:كه داشت
.باشد داشته فعاليت اجازه قانوني لحاظ از نظر مورد گروه
درگيري و خشونت با وي عمل اگر:خشونت اعمال بدون -ج
.شد خواهد خارج سياسي جرايم زمره از شود انجام
اگر:دولت خارجي و داخلي سياستهاي با مقابله انگيزه -د
محقق نظر مورد جرم نباشد ، مجرم نزد در مزبور انگيزه
.شد نخواهد
براي را مصاديقي ماده 2 در مذكور پيش‌نويس كه اين ضمن
در شده ارائه تعريف با اگر كه است برشمرده سياسي جرم
(40).بود خواهد سياسي جرم مصاديق از كند ، تطبيق ماده 1
جرم كه است اين فوق تعريف در توجه قابل موارد از يكي
قابل قانوني سياسي گروههاي ناحيه از منحصرا را سياسي
سياسي گروههاي همچنين و فردي جرايم و مي‌داند تحقق
بودن گروهي مشكلات از يكي.نمي‌داند سياسي را غيرقانوني
ابتدا چون.بود خواهد چگونه آن دادرسي آيين كه است آن
اعضاي افعال مسئول حزب ، يك مسئول آيا كه كنيم ثابت بايد
آيا كنيم ، چشم‌پوشي نيز اشكال اين از اگر حال است؟ خود
جرم نباشد ، قانوني و رسمي حزب و گروه هيچ كه زماني در
چرا است منفي قطعا آن پاسخ داشت؟ نخواهد وجود هم سياسي
.هست و بوده تحقق قابل هميشه سياسي جرم كه
و (سياسي جرم تعريف)ماده 1 به توجه با مي‌رسد نظر به
فرانسه قانونگذار مثل طرفي از (سياسي جرم مصاديق)ماده 2
جرم تعريف طرفي از و كرده بيان را سياسي جرم مصاديق
ضمن.است كرده ارائه ديگر كشورهاي مثل نيز را سياسي
كنيم ، انگاري جرم نمي‌خواهيم مذكور مواد به باتوجه اينكه
را است جرم قانون در كه مواردي از بعضي مي‌خواهيم بلكه
.دهيم قرار رسيدگي و ملاحظه مورد سياسي جرم پوشش با
پيوندي غلامرضا
دارد ادامه
:پانوشتها
جريمه كل الجنايي قانون في‌حكم سياسيه جريمه تعد" -18
الافراد ، لاحد سياسي بحق او للدوله ، سياسيه بمصلحه تمس
الدافع يكون التي العاديه الجريمه سياسيه جريمه كماتعد
:ك.ر) ". سبباسياسا لارتكابها الاساسي
المسووليه في اثره و الباعث عبدالله ، حسن علي الشرفي ،
.(و 335 ص 334 الجنائيه ،
ترتكب التي الجريمه هي السياسيه الجريمه":ماده 21 -19
او العامه السياسيه الحقوق علي تقع او سياسي بباعث
:ك.ر) "...عاديه الجريمه تعتبر ذلك عدا فيما و الفرديه
جعفر ، صادق صباح تدوين ،(عراق) تعديلاته و العقوبات قانون
.(ص 11
المقصوده الجرائم هي السياسيه جرايم -1:ماده 195 -20
كذلك وهي -سياسي20 بدافع الفاعل عليها اقدم التي
ما الفرديه و السياسيه‌العامه الحقوق علي الواقعه الجرائم
قانون:ك.ر) "دني‌ء اناني لدافع انقاد قد الفاعل يكن لم
.(عطري ، ص 75 ممدوح تدوين (سوريه) العقوبات
سوريه قانون عبارت نيز لبنان مجازات قانون ماده 196 -21
المبادي طه ، صافي ، زاكي:ك.ر).است آورده را
للكتاب ، الحديثه موسسه اللبناني ، العقوبات الاساسيه‌لقانون
.(73-م ، صص 77 اول ، 1993 چاپ بيروت ،
حقوق ، ترمينولوژي جعفر ، محمد لنگرودي ، جعفري -22
.ص 192
.ص 322 همان ، مرتضي ، محسني ، -23
مقالات ابوالقاسم ، گرجي ، ;ص 289 همان ، پرويز ، صانعي ، -24
ج ش ، اول ، 1365 چاپ تهران ، ارشاد وزارت انتشارات حقوقي ،
.ص 332 1 ،
ايران ، اسلامي جمهوري اساسي حقوق محمد ، هاشمي ، -25
.ص 645 ج 2 ،
ليسانس ، پايان‌نامه سياسي ، بزه رسول ، دادگري ، -26
.ص 20 تهران ، 1330 ، دانشگاه
27- Davip L.sills Editor, international encyclopedia
of thesocial sciences, the macmillan company and the
free press, new York, wolume.12,P246
28-Black's Law Dictionary,Black M.A. Henry campbell,
.sixth.edition,1990,P1158
29- Rober L.Bledsoe and BoleslawA.Boczek, the
international Law Dictionary; ABC-Clio, Inc, USA,
(number.142).P.113
.ص 34 همان محمد ، اصغري ، -30
اسلامي جمهوري در اساسي حقوق جلال‌الدين ، مدني ، -و 32 31
.و 333 ص 332 ج 6 ، ايران ،
.ص 225 ج 2 ، جزا ، حقوق در عملي و نظري مطالعات گارو ، -33
استرداد حقوق در سياسي جرم مساله ژرژ ، لواسور ، -34
-ص 153 وكلا ، كانون مجله رحيمي ، مصطفي ترجمه مجرمان ،
.و 251 صص 250 ،(زمستان 1369 و پاييز)152
.ص 312 ج 1 ، عمومي ، جزاي حقوق محمدعلي ، معتمد ، -35
ايران ، اسلامي جمهوري اساسي حقوق محمد ، هاشمي ، -و 37 36
.ص 550 ج 2 ،
روزنامه سياسي ، جرم نامشخص تعريف نسرين ، ستوده ، -38
.ص 11 مورخ 8/3/1377 ، شماره 53 ، جامعه ،
سياسي جرايم قانون لايحه" پيشنهادي پيش‌نويس ماده 1 -39
و حقوقي معاونت توسط شده تهيه ،"آن به رسيدگي نحوه و
.دادگستري وزارت مجلس امور
:از است عبارت سياسي جرم مصاديق:پيش‌نويس ماده 2 -40
.شود منجر كشور استقلال نقض به كه افعالي ارتكاب -الف
تباني مصاحبه ، انجام اطلاعات ، مبادله ارتباط ، نوع هر -ب
و دولتي ارگانهاي نمايندگيهاي سفارتخانه‌ها ، با مواضعه و
هر به و سطح هر در خارجي كشورهاي جمعي رسانه‌هاي و احزاب
جمهوري مصالح و ملي وحدت استقلال ، آزادي ، به كه صورت
جاسوسي مصاديق از اينكه به مشروط باشد مضر ايران اسلامي
.نشود شناخته
.بيگانگان از تداركاتي و مالي كمك گونه هر دريافت -ج
استفاده با مردم بين اختلاف تشديد يا ايجاد براي تلاش -د
موجود نژادي و فرهنگي مذهبي ، ديني ، متنوع زمينه‌هاي از
.ايران در
كشور از خارج سياسي اجلاسهاي و مجامع احزاب ، در شركت -ه
.ذي‌صلاح مراجع از مجوز اخذ بدون
طبقه‌بندي تصميمات و اسناد اطلاعات ، انتشار و افشا -و
كه صورتي در كشور خارجي و داخلي سياستهاي به مربوط شده
.نشود شناخته جاسوسي مصاديق از
و بيانيه اعلاميه ، انتشار شايعه‌پراكني ، اكاذيب ، نشر -ز
.باشد نظام تضعيف موجب آن مفاد كه خبرنامه
عليه اعمالي ارتكاب به گروهها و افراد تشويق و تحريض -ح
خارج يا داخل در ايران اسلامي جمهوري نظام منافع و حيثيت
.كشور از
با ايران قلمرو در خارجي سياسي مقامهاي حيثيت هتك -ط
معامله شرط به ايران اسلامي جمهوري نظام به صدمه انگيزه
.متقابل
|
|
