حدود تبيين و تعادل
چه است؟ ساده‌اي كار مرزها و حدود تعيين آيا :اشاره
شوند واقع توجه مورد مرزها و حد تعيين براي بايد عواملي
حد نبودن روشن آيا شوند؟ تبيين قابل حدود شفاف طور به تا
بياورد؟ ارمغان به را امنيت و ثبات مي‌تواند مرزها و
مصداق به اشاره با نويسنده سئوال‌ها اين به پاسخ براي
تشخيص براي مواردي به آن كلي قواعد برخي تعيين و آزادي
اساسي زمينه‌هاي در حقيقي مرزهاي و حد مراعات و صحيح
.مي‌كند اشاره بشري زندگي
انديشه گروه
پارادايم مفاهيم و شاخصها مهمترين از يكي "مرز و حد"
و حد تعيين و توازن ايجاد با ميانه‌روي.است (روي)تعادل
انسان به ،"غيرضروري" و "نياز مورد" بين قبول قابل مرز
در.مي‌دهد را حقيقي ارزشهاي با تماس و مشاهده امكان
منصفانه و مناسب حيطه و حريم مرز ، و حد از مراد اينجا
نظم ، هدايت ، هويت ، حكمت ، همچون مفاهيمي با مرز و حد.است
عقلانيت ، تناسب ، ،(كردن كتاب و حساب)محاسبه سازمان ،
،(حقوق)حق اندازه‌گيري ، ،(داشتن نگاه اندازه)قدرشناسي
تفكيك كار ، تقسيم چهارچوب ، و كادر شاخص ، حيثيت ، اعتبار ،
پارادايم ، و قواعد اصول ، قانون ، فونكسيون ، روابط ، نقش‌ها ،
اين وسيله به و دارد جدي ارتباط متدولوژي و استاندارد
شان ، خور در:معناي مرزبه و حد.مي‌شود داده توضيح مفاهيم
و حداست (كلي و جزيي)ارزيابي معيار نيز و مشخص تعريف
غفلت ، توهم ، و ابهام مقابل نقطه ديگر ، تعريف طبق مرز
و (كردن زياده‌روي)افراط خودسري ، باري ، و بي‌بند
.است (كردن تباه و ساختن ضايع)تفريط
با مساوي الزاما كه است اين مرز و حد ويژگيهاي از يكي
وراي مي‌تواند مرز و حد.نيست چيز يك اكثريت يا اقليت
از دقيق‌تر مفهومي ديگر عبارت به و اكثريت و اقليت مطلق ،
اجتماعي ، و فردي زندگي موضوعات مرز و حد تعيين.باشد آنان
حساب به اقدام استراتژيهاي تدوين و تبيين ضروري شرط
حدنصابها و اندازه‌ها به بايد تعادل به نيل براي.مي‌آيد
اجتماعي و فردي زندگي مختلف زمينه‌هاي در استانداردها و
حد امنيت ، حد اقتدار ، و قدرت حد قانون ، حد مثل.كرد دقت
حد وبالعكس ، مردم از حكومت توقع و انتظار حد كفايت ،
واسطه نهادهاي حد حكومت ، براي عدالت و دخالت حد آزادي ،
حد زندگي ، مواهب از جويي لذت و اشتها حد مردم ، و مدني
در اطلاع‌رساني حد فرهنگ ، و سياست اقتصاد ، شدن جهاني
تحمل و طاقت حد و مدارا آستانه افراد ، خصوصي زندگي مورد
و ملي منافع حد نابسامانيها ، و مشكلات به نسبت مردم
قبال در امروز نسل همبستگي احساس حد بين‌المللي ، مسئوليت
.مشاركت -انطباق و كشمكش -اختلاف معقول حد آينده ، نسلهاي
به مي‌بايست ديگر عبارت به متعادل وضعيت به دستيابي براي
است لازمكرد مبادرت ترتيبات و اولويتها تعيين و شناخت
از همچنين.شوند مراعات و مشخص عملا فعاليتها مرز
موازي هزينه‌هاي و زيانبار تداخل و اختلاط واسطه‌گري ،
و برهم و هم در مرزها و حد كه وقتي.كرد پرهيز بايد
و تاريخ از و مي‌افتد تاخير به آينده‌نگري باشد ، نامشخص
نمي‌پذيرد ، صورت بايد كه آنچنان عبرت‌آموزي نيز گذشته
آينده و گذشته از حال تشخيص شرايطي چنين در اصولا زيرا
در احوال و اوضاع در.است امكان‌پذير دشواري به امروز از
بسيار كاذب و مجازي امور از واقعي امور تفكيك برهم ، و هم
متعادل ، احوال و اوضاع و شرايط به تقرب براي.است دشوار
آشوب ، همچون مفاهيمي با مرز و حد مفهوم رابطه بايد
كفايت ، عدم غصب ، خودسري ، انحراف ، زياده‌روي ، بودن ، اتفاقي
مطلق‌سازي ، توهم ، ،(گرفتن كم دست)تحقير تندروي ،
تجاوز سوءتفاهم ، سانسور ، ،(ديگران داخلي امور در)مداخله
حرمت و حقوق به بي‌اعتنايي و (گذرانيدن حد از)خود حد از
.شود تبيين درستي به ديگران
و ابهام با مساوي دقيقا مرزها ، بودن نامشخص و نامعين
به اول ، درجه در وضعيت اين حاصل.است مرج و هرج
(معني‌شناختي شكاف)پديده‌ها معاني و مفاهيم هم‌ريختگي
تحول و تداوم روند در نابساماني وضعيت چنين در.است
مفهوم به توسل مثال عنوان به.مي‌شود وارد خلل مفاهيم
-دولت اقدامات و سياستها توجيه منظور به "ملي امنيت"
مستند و منطقي استدلال ارائه جانشين معمولا كه توجيهي
منافع از دفاع جهت ساده‌اي بسيار سياسي ابزار -مي‌شود
اهرم ، اين كمك به كه مي‌آورد فراهم حاكمه هيات گوناگون
سياسي ، نخبگان اختيار در قدرت افزايش استراتژيهاي انواع
گونه اينميگيرد قرار نظامي شبه -نظامي و اقتصادي
مي‌تواند واقع در ملي امنيت با جزئي‌نگر بسيار برخورد
خشونت سياست.باشد ملي امنيت تهديدكننده و كننده لوث
در كه امنيتي و اطلاعاتي افراطي مديريت قالب در وسركوب
كشور امور اداره در محوري نقش سوم جهان كشورهاي اكثر
و توسعه ارضي ، تماميت و ملي وحدت حفظ پوشش در دارد ،
و زشت چهره كه مي‌يابد عامه‌پسندي توجيه‌هاي...و پيشرفت
(1).مي‌دهد قرار تحت‌الشعاع را دولتي خشونت كريه
نظر به كه انساني امنيت تحقق براي شرايطي چنين در
و ملي امنيت از جامع‌تر و مناسبتر مفهومي نگارنده
وظايف حدود علي‌القاعده مي‌بايست است ، بين‌المللي
منافع و امنيت تامين اصلي منبع عنوان به (حكومت)دولت
روشن و مشخص خارجي و داخلي امنيت عرصه در مردم و دولت
منافع با دولت برخورد چگونگي حدود ديگر عبارت به.شود
دقيقا جامعه نخبگان و دولت.باشد مشخص بايد ملي
و مي‌برند سو و سمت كدام به را ملت و كشور كه بايدبدانند
و حكومت برنامه‌هاي كه باشند مطلع هم مردم متقابلا
و ثروتها با آنها و چيست جامعه امور پيشبرد براي نخبگان
صورت اين غير در مي‌كنند ، رفتار چگونه ملي سرمايه‌هاي
گم ناكاردانيها و روزمرگي گرداب در جامعه حياتي منافع
مقولاتي ثغور و حدود چنانچه اين بر علاوه.شد خواهد
مذاهب ، گفتگوي اجتماعي ، عدالت آزادي ، استقلال ، همچون
وابستگي و مدنيت ديانت ، معرفت ، تمدنها ، و اديان
وجود امكان اين نباشد ، مشخص (مسالمت‌آميز همزيستي)متقابل
و نامناسب تفسير معرض در ملي ، امنيت مقوله همچون كه دارد
.گيرند قرار سوءاستفاده
كه چيزي مهمترين گفت مي‌توان آزادي مرز و حد مورد در
.است (متعارف و متعادل حدود) عدالت مي‌كند محدود را آزادي
و فراهم آزادي متن در را انسان ابتكار قوه رشد عدالت ،
.مي‌نمايد تضمين
بي‌قيد ديگر عبارت به يا بودن‌آزادي ، مطلق با آزادي وجود
و حدود متضمن آزادي مفهوم.است متفاوت آن بودن شرط و
انديشه‌ها و افكار آزادي همچون مهمي بسيار (متغير)موضوع
نگهداشتن اندازه با همراه همواره بايد آزادي.مي‌باشد
مي‌انجامد ناامني و طغيان به صورت اين غير در زيرا باشد ،
چيز هر و كس هر بلكه نيست ، آزادي خاص ويژگي ، اين البته و
ايمن نمي‌توان آن ضرر از شود خارج خود اندازه و حد از كه
تصوير مي‌توان ذيل نمودار در را مهم علي رابطه اين.بود
.نمود
نداشتن نگه اندازه - طغيان/ طاغوت
عبارتند متعارف و متعادل حدود به محدود آزادي قواعد برخي
:از
بايد انسانها.بپردازد كاري هر به كه نيست مجاز كسي هر *
به كه مسئوليتي و كار اندازه و حد در و درونمايه داراي
.باشند مي‌گيرند ، عهده
و حاصل.نيست مناسب قاعده يك قيمتي ، هر به كار انجام *
.باشد سزاوار و معقول منطقي ، بايد كاري هر هزينه
امكان.شود وارد نمي‌تواند حيطه‌اي هر به كسي هر *
و حدود و حريم به تجاوز امكان يعني حيطه‌اي هر در مداخله
.ديگران حقوق
شكلي هر به نمي‌تواند خود مقصود به رسيدن براي كس هر *
توجيهي گونه هر يا و شود متوسل ابزاري هر به يا و درآيد
.بندد كار به را
آن به عمل ، هر بودن قدرت نظارت تحت و تحت‌الحفظ صرف *
منوط عملي هر مقبوليت و مشروعيت.نمي‌بخشد مشروعيت عمل
سلامت به و براه بحق ، اندازه ، به بموقع ، بجا ، سنجيده ، به
.است عمل آن بودن
و قدرتمند اينكه دليل به نبايد قدرت و ثروت صاحبان *
كاري هر و مي‌دانند را چيز همه كنند تصور هستند ثروتمند
.دهند انجام مي‌توانند را
در حقيقي مرزهاي و حد مراعات و صحيح تشخيص براي
از استفاده با مي‌بايست بشري زندگي اساسي زمينه‌هاي
كلي‌نگري ، +جزئي‌نگري /عيني‌گرايي +ذهني‌گرايي متدولوژي
موارد
.گيرند قرار جدي اهتمام و توجه مورد ذيل
آنجايي از.عمل و انديشه در پراكندگي و تشتت از پرهيز -1
پديده‌ها (ثغور و حدود)محدوديتهاي شناسايي به شاخصها كه
قرار فعاليتها در توجه مركز چنانچه مي‌كنند شاياني كمك
.شد خواهند رفتاري پراكندگي و تشتت از مانع گيرند
پرسشهاي.انساني امنيت مورد در اساسي پرسشهاي طرح -2
از بازماندن و حواشي به حد از بيش توجه از مانع اساسي
براي مجازات تعيين با محاكم مثال عنوان به.مي‌گردد متن
اجراي براي را قربانيان تفاضاهاي حد چه تا متخلفان ،
شده خارج خود حد از كه كسي نشاندن خود سرجاي به)عدالت
حد چه تا مجازاتها اين و مي‌دهند؟ قرار توجه مورد (است
مي‌كنند؟ رابرآورده تقاضاها اين
كه است اين شود مطرح مي‌تواند كه ديگري اساسي سئوالات
و (كردن عمل مبهم و مبهم‌گويي)ابهام غلظت شرايط در آيا
.دهند تشخيص خوب را مرزها و حد قادرند انسانها توهم ،
يك مختلف شئون در حكومت و مردم دخالت مرز و حد اصولا
تا شود تعريف چگونه اقتصاد و فرهنگ سياست ، از اعم مملكت
كه را سريها خيره و خود تشخيص به و خودسرانه دخالتهاي
وارد جامعه حيثيت و اعتبار به جبران‌ناپذيري لطمات
به التزام و تعيين آيا دهد؟ كاهش ممكن حداقل به مي‌آورد
شدن آشكار و توهمات و ابهامها زدودن موجب مرزها و حد
مي‌كنند معاش امرار توهم و ابهام ايجاد طريق از كه كساني
قبال در ملي دولت عدالت بارز وجوه از يكي آيا مي‌شود؟
آنان متعادل و معقول توقعات و انتظارات بالعكس ، و مردم
.است يكديگر از
عمدتا كه تفرقه‌انگيز و كاذب نفي‌مرزبنديهاي و شناخت -3
به رواني عمليات شگردهاي ساير و بزرگنمايي و اغراق حاصل
زندگي پايه خط شناخت مستلزم اقدام اين.است سياسي دلايل
اراده و مسئوليت با توام آزادي و امنيت عدالت ، شامل بشري
مقولات اندازه‌شناسي.است آنها محور حول عمومي اجماع و
مظلوم‌نمايي يا بزرگنمايي از ناشي سوءبرداشتهاي شده ، ياد
.مي‌رساند ممكن حداقل به را
;منظور به اجتماعي مهارتهاي و ادراكي تواناييهاي تقويت -4
(ب و كليشه‌اي موضوعات از واقعيات تفاوت شناخت (الف
به بايد مثال عنوان بهمحيط با صحيح تطابق و سازگاري
به سازنده گفت‌وگوي كه شود تمرين نكته اين كافي اندازه
وديپلماسي داخلي سياست مهم مكانيسمهاي از يكي عنوان
و مذاكره طرفين درك به منوط زيادي اندازه تا متعادل ،
و خودشناسي)مقابل طرف و مرزخود و حد از گفت‌وگو
.است (مخاطبشناسي
.(الگوها و اولويتها)استانداردها ترفيع و تعيين -5
بايد طبعا مرزداران و مرزها و حد (تعريف‌كنندگان)طراحان
ديگر عبارت به و صلاحيت صاحب و متبحر متعادل ، انسانهاي
مرز و حد قادرند كه باشند اجتماعي مناسب الگوهاي همان
مشخص عيني صورت به و درستي به را معقول و مطلوب رفتارهاي
انسانيت نمادهاي و نشانه‌ها واقع در الگوها اين.سازند
است مناسب الگوهاي فاقد كه جامعهايهستند اجتماع در
موجب مناسب الگوهاي.مي‌شود رفتاري اختلالات دچار لاجرم
صحيح كنترل و بيماري و ناهنجاري انحراف ، خطر علائم تشخيص
.مي‌شوند آنها موقع به و
آن اعمال نحوه و فكري مالكيت حقوق بررسي براي جزم عزم -6
(2).دانش عادلانه مصرف و توزيع توليد ، زمينه سه در
بر دقيق نظارت و انساني و مادي ذخاير از دائم مراقبت -7
.آنها كاركرد و كاربرد
و علمي)اعتماد قابل و قبول قابل قواعد و ضوابط -8
روابط حدود كنترل‌كننده و تعيين‌كننده مي‌تواند (كاربردي
علاوه.باشد بشري مشترك ميراث و منابع عادلانه توزيع و
اختلافات و مشكلات شدن حاد از مرزها صحيح مديريت اين بر
.مي‌كند جلوگيري انسانها روابط در
جامعه توسعه ، و اصلاحات (آستانه) حد به رسيدن براي -9
معتقد شديدا و كفايت با و صلاحيت با نسلي پرورش نيازمند
هر در (متعادل)عادلانه ثغور و حدود مراعات به پايبند و
و آزاديها حدود دقيق اجراي و تعريف با كه نسلي است ، كاري
كه كساني (نهادن خود جاي در) دادن كيفر و انسانها حقوق
را اجتماعي و فردي امنيت بگذارند فراتر را پا حدود از
.كند محافظت و برقرار
كرماني توكلي حميد
پانوشتها
.هراس و دولتها مردم ، .بوزان باري:به شود رجوع -1
لازم.(ص 1211)راهبردي ، 1378 مطالعات پژوهشكده:تهران
به نيز بين‌الملل روابط و سياست صحنه در كه است ذكر به
با فرماليستي برخورد امكان كلان ، سطحي در لكن ترتيب همان
بزرگ قدرتهاي سوي از بين‌المللي امنيت و ملي امنيت مقوله
.دارد وجود جهاني
دانش كاربرد و علم جهاني اعلاميه:به شود رجوع -2
.(ص‌ص 2513).پاييز 1378 شماره 21 ، رهيافت ، (1999)علمي
|
