(آخر بخش) نقمت يا نعمت ;شدن جهاني
اجتنابناپذير
بحرانهاي و شدن جهاني
بينظير ، رشد جهانيشدن ، چيستي نخست شماره در:اشاره
جنبه چهار و بيستم ، قرن موجود روندهاي و نابرابري افزايش
انتشار افراد ، انتقال سرمايه ، انتقال يعني شدن جهاني
اين آخر بخش در گرفت ، قرار بررسي مورد تجارت و دانش
جهاني ، اقتصاد در كشورها فقيرترين ادغام چگونگي مقاله
جهاني موسمي بحرانهاي شدن ، جهاني روند در كارگران منافع
.ميشود بررسي ها سازمان و نهادها نقش و ملي حاكميت شدن ،
انديشه گروه
هدف با كه سياستهايي براي را جديدي ضرورتهاي وضعيت اين
اكنون.است كرده ايجاد شدهاند تدوين فقر ريشهكني
را صحيحي برخوردارندوسياستهاي بالا رشد از كه كشورهايي
داشته را فقر مستمر كاهش انتظار ميتوانند ميكنند تعقيب
نشان جديد شواهد كه است آن هم امر اين دليل.باشند
فقر كاهش و رشد بين يك به يك تطابق دستكم كه ميدهد
ازقبيل -فقرا از حمايت سياستهاي اگر بهعلاوه.دارد وجود
قدرت با -هزينههاياجتماعي افزايش به مربوط سياستهاي
سريعتر كاهش به رشد كه اين براي بهتري فرصت شود اجرا
تمام براي خوبي دليل اين.خواهدشد فراهم كند كمك فقر
تا است پول بينالمللي صندوق ازجمله اقتصادي سياستگذاران
.نمايند معطوف فقر كاهش مسئله به بيشتري توجه
اقتصادجهاني در سرعت با ميتوانند چگونه كشورها فقيرترين
شوند؟ ادغام
فيزيكي سرمايه تراكم از زندگي استانداردهاي رشد
طريق از (كار نيروي) انساني سرمايه و (سرمايهگذاري)
راعامل آن اقتصاددانان كه) تكنولوژي در حاصله پيشرفتهاي
بسياري عوامل.ميشود ناشي (مينامند بهرهوري كلي
تجربه.كند كند يا تسريع را فرايند اين ميتواند
دادهاند افزايش سرعت به را بازدهي كه كشورهايي
مستمر رشد تسريعكننده شرايط ايجاد اهميت نشاندهنده
و نهادسازي اقتصادي ، ثبات.است سرانه درآمد بلندمدت
اهميت درازمدت توسعه براي مالي تحولات و ساختاري اصلاح
فقر با مبارزه برنامه بايد ضرورت صورت در.دارد زيادي
بخشش و فني و مالي كمك سياستهاي از مجموعهاي شامل
:باشد زير موارد شامل بايد مجموعه اين عناصر.باشد بدهيها
براي مناسب شرايط ايجاد براي كلان اقتصاد ثبات -1
پسانداز و سرمايهگذاري
طريق از كارايي افزايش براي برونگرا سياستهاي -2
سرمايهگذاري و تجارت افزايش
داخلي رقابت تشويق منظور به ساختاري اصلاح -3
نظارت برايتقويت كارآمد دولت و قدرتمند نهادهاي -4
مناسب
بهرهوري افزايش براي توسعه و پژوهش و آموزش -5
براي كافي منابع تضمين منظور به خارجي بدهيهاي مديريت -6
پايدار توسعه
كشور هر بومي استراتژيهاي مبناي بر بايد سياستها اين همه
كه فقرا از حمايت سياستهاي گسترش طريق از فقر كاهش براي
سياستهايي چنين.گردد مبتني است شده بودجه تامين خوبي به
و پرورش و آموزش بهداشتي ، سياستهاي شامل ميتواند
شيوه از استفاده.باشد اجتماعي تامين قدرتمند شبكههاي
باجامعه رايزني ازجمله سياستها اين اجراي در مشاركتي
.داد خواهد افزايش شدت به را آنها موفقيت شانس مدني
جهان اقتصاد با مرتبط اقدامات ازطريق پيشرفته كشورهاي
اين.بكنند كمدرآمد كشورهاي به حياتي كمك هستند قادر
:باشد ذيل طريق از ميتواند اقدامات
منظور اين براي فوري طرح يك.تجارت افزايش ازطريق -1
به فقير كشورهاي صادرات نامحدود دسترسي نمودن فراهم
به امر اين.است ثروتمند كشورهاي صادراتي بازارهاي
توليدكنندگان سطح از تا ميكند كمك فقير كشورهاي
توليدكننده به و رفته فراتر اوليه كالاهاي حرفهاي
.شوند تبديل شده ساخته كالاهاي
كشورهاي به خصوصي سرمايه جريانهاي ترغيب طريق از -2
به خارجي مستقيم سرمايهگذاري زمينه اين در كه كمدرآمد ،
انتقال و مالي منابع مستمر تامين دوگانه منافع دليل
.است برخوردار زيادي اهميت از تكنولوژي
سطح افزايش و بدهي برنامههايجديدبخشش طريق از -3
سال 1998 در رسمي توسعه كمك ميزان.حمايتي مالي كمكهاي
تنزل پيشرفته كشورهاي داخلي ناخالص توليد درصد به0/26
سوي از شده تعيين درصد با0/7 مقايسه در كه است كرده
.دارد زيادي فاصله متحد ملل سازمان
كارگران منافع به شدن جهاني آيا:پيشرفته كشورهاي ديدگاه
ميرساند؟ زيان
پيشرفتهنيز كشورهاي در شدن موردجهاني در دلواپسي
از گرفته نشات رقابت اينكه درباره متصور خطر.دارد وجود
شغلهاي از را كارگران "پائين دستمزد با اقتصادهاي" سوي
كمتر كارگران براي تقاضا و ميكند دور بالا دستمزد با
تحولات آيا واقعيتدارد؟ چقدر ميدهد كاهش را ماهر
مستقيم نتيجه يك پيشرفته جوامع و اقتصادها در ايجادشده
است؟ شدن جهاني
يكي شدن جهاني و هستند تحول درحال مستمر طور به اقتصادها
كه است اين روندها اين از يكي.است مستمر روند چند از
منظور به و رسيدهاند بلوغ دوران به صنعتي اقتصادهاي
محور -خدمات بيشتر خود مردمان متغيير تقاضاهاي برآوردن
مهارت با شغلهاي سمت به جهت تغيير ديگر ، روند.شدهاند
از صرفنظر تحولات اين كه است آن از حاكي شواهد.بالاست
سرعت با ضرورتا نه البته -شدن جهاني روند نبودن يا بودن
جهاني واقع ، در.ميافتادند اتفاق ناخواه خواه-يكسان
جريانهاي منافع آوردن فراهم طريق از را فرايندها اين شدن
پايينتر ، وارداتي قيمتهاي و تكنولوژيك ابتكارات سرمايه ،
رشد.ميكند هزينهتر كم و آسانتر اقتصاد كل براي
اقتصاد يك در زندگي استانداردهاي و اشتغال اقتصادي ،
.است بسته اقتصاد يك از بالاتر شده جهاني
نيست ترديدي شدن جهاني روند از حاصله منافع در چند هر
مختلف گروههاي بين منافع اين كه است اين مهم نكته اما
خصوص اين در و نميشود توزيع يكسان طور به كشور يك درون
نمونه عنوان به.كنند زيان است ممكن گروهها از برخي
نباشند قادر است ممكن زوال روبه قديمي صنايع در كارگران
.يابند سوق جديد صنايع سوي به آساني به
بايد دولتها آيا چيست؟ چالش اين براي مناسب سياسي پاسخ
پايين دستمزدشان كه كارگراني همچون خاص گروههاي برخي از
يا تجاري محدوديتهاي طريق از قديمي صنايع كارگران يا است
كنند؟ حمايت سرمايه جريانهاي راه برسر محدوديتهايي ايجاد
كند ، كمك عدهاي به مدت كوتاه در است ممكن شيوهاي چنين
جامعه جمعيت كل زندگي استانداردهاي زيان به نهايت در اما
در ادغام منظور به سياستهايي بايد دولتها عوض ، در.است
را اقداماتي حال عين در و كنند دنبال را جهاني اقتصاد
از ناشي تغييرات از كه افرادي از دسته آن به كمك براي
امروزه مجموع در.دهند انجام ميبينند زيان تحول اين
به كه جهاني روند در نهفته سياستهاي از كشورها اقتصاد
نياز بر حال عين در و ميكند كمك آزاد اقتصاد يك تقويت
بيشتر مينمايد تصريح آن منافع عادلانه توزيع تضمين به
بر بايد جهت اين در دولت هر سياست.شد خواهند بهرهمند
:شود متمركز مهم قلمرو دو
منظور به حرفهاي و فني آموزشهاي و پرورش و آموزش -1
در صحيح مهارتهاي كسب فرصت كارگران كه امر اين تضمين
.آورند دست به را متغيير پوياي اقتصادهاي
كه افرادي به كمك براي مناسب اجتماعي تامين شبكههاي -2
.ديدهاند زيان شدن جهاني روند از ناشي تغييرات اثر در
شدن جهاني اجتنابناپذير پيامد يك موسمي بحرانهاي آيا
است؟
اندونزي ، تايلند ، مكزيك ، در - دهه 1990 پيدرپي بحرانهاي
وجود به را تصور اين برخي براي -برزيل و روسيه كره ،
و مستقيم نتيجه مالي بحرانهاي كه است آورده
در كه پرسشي واقع در.است شدن جهاني اجتنابناپذير
است اين ميشود مطرح پيشرفته و نوظهور بازار اقتصادهاي
.ميكند مشكلتر را اقتصادي مديريت شدن جهاني آيا كه
چنين جهاني سرمايه بازارهاي با تماس بدون كه نيست ترديدي
هم طرف آن در اما.شد نخواهد ايجاد هم بحرانهايي
از استفاده بدون شدهاند بحران دچار كه كشورهايي
قوي عملكردهاي به دستيابي به قادر جهاني مالي جريانهاي
.نميباشند رشد عرصه در
تعامل از كه هستند تركيبي بحرانهاي واقع در بحرانها اين
ناشي بينالمللي مالي نظام و داخلي سياست كاستيهاي
بحرانهايي چنين خطرات كاهش براي بنابراين.ميشوند
جامعه و جداگانه طور به دولتها از يك هر درآينده ،
انجام را اقداماتي بايد مجموعه يك عنوان به بينالمللي
.دهند
كارآمد پرونده صاحب كشورها از تعدادي چه اگر ملي ، سطح در
تحمل براي كامل طور به آنها اما هستند ، اقتصادي عملكرد
نشات بينالمللي بازارهاي طرف از كه احتمالي شوكهاي
سياستهاي كلان ، اقتصاد ثبات.نشدهاند آماده گرفت خواهد
براي همگي خوب حكومت و شفافيت آزاد ، اقتصاد صحيح ، مالي
يك هر تاكنون.است ضروري جهاني دربازارهاي كشورها مشاركت
كوتاهي موارد اين از جنبه چند يا يك در كشورها از
.كردهاند
بحرانها مقابل در مهم دفاعي خط چند بينالمللي ، سطح در
مناسب طور به را ريسكها سرمايهگذاران.است شده شكسته
از بسياري در ناظران و سياستگذاران.نميكنند ارزيابي
دنبال نزديك از دقيق طور رابه تحولات مالي مراكز
سرمايهگذاران از برخي درباره كافي اطلاعات.نميكنند
.نيست دسترس در سيال مالي موسسههاي بهويژه بينالمللي
"گلهاي رفتار" تاثير تحت بازارها وضعيت اين نتيجه در
سريع حركت و سرمايهگذاري انگيزه ناگهاني تغييرات يعني
كشور به كشور يك از مدت كوتاه مالي منابع بهويژه سرمايه
.قرارگرفتهاند ديگر
ساختار تقويت براي مستمر تلاش طريق از جامعهبينالمللي
بحرانها اين جهاني ابعاد با بينالمللي پولي و مالي نظام
شفافيت ، با بازارها كه است آن كلي هدف.ميكند برخورد
.كنند عمل بيشتر كارايي و انصاف
اقتصادي سياستگذاريهاي در را ملي حاكميت شدن جهاني آيا
ميدهد؟ كاهش
فعاليت مديريت مالي عرصه در بهويژه همبستگي افزايش آيا
آيا نمونه عنوان به ميكند ، مشكلتر را دولت اقتصادي
نوع اتخاذ يا مالياتها نرخ تعيين در دولتها انتخابهاي
و پولي سياستهاي در آنها عمل آزادي حتي يا مالياتي نظام
كشورها هدف كه كنيم فرض اگر ميكند؟ محدود را ارزي
است ، اجتماعي پيشرفت و پايين تورم پايدار ، رشد به دستيابي
در شدن جهاني كه ميدهد نشان گذشته سال پنجاه تجربههاي
.ميكند كمك اهداف اين به درازمدت
بوديم شاهد گذشته سال چند در كه طوري به مدت ، دركوتاه
ثبات ميتوانند آسيبپذير مدت كوتاه جريانهايسرمايه
بنابرايندر.اندازند خطر به را كشورها اقتصادكلان
كه سياستهايي تعقيب كشورها مالي ، بازارهاي همبسته جهان
خطرناك فزاينده طور به نميدهند افزايش را مالي ثبات
خصوصينيز بخش درمورد وضعيت اين.كرد تلقيخواهند
كاهش و دستمزدها افزايش آنهااعمال زيرا است ، صادق
ميشود متبوعشان كشور رقابتيشدن موجب كه قيمتها
.يافت خواهند رامشكل
از برخي.دارد خطروجود از ديگري نوع هنوز
-مدت بويژهسرمايهگذارانكوتاه- سرمايهگذاران
ميكنند دلگرمكنندهتلقي خيلي را كشور يك چشماندازهاي
كه زماني در راحتي سرمايه جريانهاي حساب اين با و
امر اين.ميدهند ادامه شدهاند سست اقتصادي سياستهاي
تغيير محض كهبه ميدهد قرار خطر اين معرض در را كشورها
خارجي سرمايههاي گسترده خروج يكبارهبا به ديدگاهها
.شوند مواجه
كاهش را ملي حاكميت شدن جهاني كه گفت بايد خلاصه طور به
منظور به حكومتها براي قوي انگيزه شدن جهاني.نميدهد
همچنين روند اين.ميكند اقتصاديفراهم سياستهاي تعقيب
تحليل انجام براي انگيزههايي خصوصي بخش براي ميتواند
جريانهاي احوال ، اين همه با.نمايد ايجاد خطرات دقيق
.هستند آسيبپذير شدت مدتبه كوتاه سرمايهگذاري
بينالمللي سرمايه جريانهاي افزايشثبات براي تلاش
تقويت اجرابراي دست در اصلياقدامات اجزاي از بايد
نگران برخي خصوص ، اين درباشد بينالمللي مالي ساختار
موجود موانع لغومقرراتيا به شدن جهاني كه هستند آن
از برعكس ، يكيشود تجاريمنجر فعاليتهاي راه سر بر
مالي ساختار اصلاح براي جديد اقدامات اهدافكليدي
اصول بر مبتني مقررات و استانداردها ايجاد بينالمللي
ملي درنظامهاي قابليتاجرا كه است قبول مورد بينالمللي
.باشد دارا را مختلف
سازمانها و نهادها نقش
تاثير تحت ناچار به كه بينالمللي و ملي نهادهاي
جهاني فرايند در مهمي نقش دارند ، قرار فرهنگي تفاوتهاي
را نهادها اين نقش بيان كه است خوب.ايفاميكنند شدن
،"بردوميشل".كنيم واگذار نهادها اين از خارج مفسر يك به
كاري سند در"ايروين اي.داگلاس" و"گرين اجن باري"
عنوان كمبريجتحت اقتصادي تحقيقات شماره 7195دفتر
قبل سال شدن 100 جهاني با واقعا امروز شدن جهاني آيا"
بازارهاي كه اين...":كردهاند تصريح چنين "دارد تفاوت
ومشكلاتبيثباتي تنشهايتجاري وماليبا كالا همبسته
كه است آن از تعجب..نيست ، آميز تعجب شدهاند رو روبه
چرا ومالي كالا بازار شديد همبستگيبسيار به توجه با
در احتمال يك.نيستند چندانحاد مشكلاتامروزه اين
در شده تعبيه نهادهاي تثبيتكننده تعجبنقش اين محاسبه
هاي شبكه نهادها اين سطحملي در.بازارهاست اين بين
سطحبينالمللياين در.است ومالي اجتماعي تامين
صندوق جهاني ، تجارت سازمان:از عبارتند نهادها
است درست.بازل بانكي ناظران كميته و پول بينالمللي
همبستگي منظر از اما نيستند كامل هنوز نهادها اين كه
سطح و سو يك در سطحهمبستگيبازارها بين تاريخي
نظر سويديگر ، به در وبيثباتيمالي منازعاتتجاري
".آنهاست نبودن از بهتر نهادها اين بودن كه رسد مي
گيري نتيجه
بويژه)زندگي شرايط شدن ، جهاني روند پيشرفت موازات به
تمامي در(شود سنجيده رفاه گستردهتر شاخصهاي با وقتي
اين با اما.است يافته چشمگيريبهبود طور به كشورها
و پيشرفته كشورهاي نصيب روند اين از بيشترينبهره وجود ،
.است شده توسعه حال در كشورهاي از اندكي تعداد تنها
با كشورهاي بين شكافدرآمدي گسترشوسيع كه است درست
شده نگراني موجب پايين درآمد با وكشورهاي درآمدبالا
جهان شهروندان از تعدادي شديد فقر كه است درست و است
اين وضعيتبه اين از استاما نگرانكننده واقعا
يا انشقاقاست و واگرايي عامل شدن جهاني كه رسيدن نتيجه
اشتباهاست ، كرد كاري نميتوان وضعيت بهبود براي كه اين
سياستهاي دليل به بعضا پايين درآمد كشورهايبا برعكس
از خارج عوامل دليل به بعضا و سويخودشان از متخذه
اقتصاد در سرعتديگران با نتوانستهاند آنها كنترل
فقيرترينكشورها حتي كشوريو هيچ.شوند ادغام جهاني
.كنند تحمل را جهاني اقتصاد از ماندن جدا نميتوانند ديگر
جامعه.باشد فقر دنبالكاهش به بايد كشور هر
بينالمللي ، تقويتنظاممالي طريق از -بايد بينالمللي
فقيرترين ادغام به -طريقكمك واز تجارت طريق از
رشد سريعتر بتوانند تا كند كمك جهاني اقتصاد در كشورها
ميتوان كه است طريق اين از.دهند كاهش فقررا و نموده
جهاني منافع به كشورها تمامي در مردم همه كه كرد تضمين
.دارند دسترسي شدن
صباغيان دكترعلي:ترجمه
|