به اعتماد راي فرايند بر تحليلي
و همكاري مجلس‌اصلاحات و كابينه‌دولت
انتقاد
اين به كابينه ، براي پرجلسه روزهاي نمايندگان‌درطي *
رئيس فهرست با آنها ، نظر مورد افراد كه رسيدند نتيجه
نمي‌توان نيز آنان از و ندارند چنداني تفاوت جمهور
داشت متفاوت كاري انتظار
ابراهيمي زهرا
در و دقيق‌تر را كابينه بررسي كار مجلس ، جديد آئين‌نامه
به اعتماد راي دوره‌اي هيچ در.كرد طولاني‌تر حال عين
ششم دوره در ولي نمي‌انجاميد طول به روز يك از بيش وزرا
.انجاميد طول به جلسات ساعت روز 7 هر و متوالي روز چهار
كيفي تحول نشان‌دهنده ششم مجلس در كابينه بررسي نحوه
تلاش نمايندگان ، استقلال بود ، گذشته دوره‌هاي به نسبت
وابستگي‌هاي از دوري دادن ، راي صحيح ملاك‌هاي تعيين براي
كابينه بررسي در دوره اين بارز ويژگي...و جناحي و سياسي
.است بوده
، كار تخصصي كميسيونهاي كنار در متعدد فراكسيونهاي وجود
ويژگيهاي و برنامه‌ها همه كرد ، برابر چند را نمايندگان
و زير فراكسيونها جلسات هفته يك از بيش طي در وزرا شخصي
وقتي كه بود دليل بدان تحرك و فعاليت همه شد ، اين رو
موضع شدت به نمايندگان شد داده مجلس به وزيران فهرست
.شد مواجه اعتماد عدم راي خطر با كابينه و گرفتند
پيشنهادي وزراي فهرست به نمايندگان شديد اعتراض كه آنچه
بسته خاتمي دوم كابينه به آنان كه بود اميدي شد موجب را
و داشته آشنايي كشور مشكلات با كه نمايندگان.بودند
چهره‌هايي داشتند انتظار هستند مردم مراجعه طرف همواره
لازم توانايي‌هاي از بودن ، جديد بر علاوه كه شوند معرفي
آيا كه نبود مشخص البته باشند برخوردار مشكلات حل براي
به‌هرحال ولي خير يا مي‌شناسند را چهره‌هايي چنين خودشان
.داشتند را گذشته دولتهاي با متفاوت سراپا دولتي انتظار
جمع‌بندي اين آمدن بوجود و نمايندگان اوليه هاي اعتراض
راي نيز كابينه از نيمي يعني وزير ده است ممكن حتي كه
به را جمهور رئيس دفتر و جناحها موثر افراد نياورند
.واداشت رايزني و تكاپو
گاهي و روز هر تقريبا شد ، تشكيل فراكسيونها متعدد جلسات
مي‌كردند ، شركت جلسات اين در نمايندگان نوبت چند در
جلسات اين در نمايندگان گرفت ، انجام متعددي نظرسنجي‌هاي
تشكيل و رايزني هفته يك پرسيدند ، وزرا از خواستند هرچه
.كند سرد را نمايندگان تند تب تا بود مناسبي فرصت جلسات ،
پرسيده وزارتخانه‌ها براي نمايندگان پيشنهادي افراد نام
اين جريان در كردند ، معرفي را افرادي هم آنها شد ،
به نمايندگان كه گمشده‌اي شد مشخص ظاهرا فعاليت‌ها
.نمي‌شود پيدا فعلا هستند آن دنبال
از كه شناختي و وظايف بنابه يك هر نيز تخصصي كميسيونهاي
مربوطه وزيران از و دادند تشكيل جلساتي داشتند دستگاهها
در دهند ، پاسخ آنها تخصصي پرسش‌هاي به تا كردند دعوت
نظر مورد افراد و مربوطه وزير براي كميسيونها اغلب
ميان از افرادي حتي نمايندگان شد ، راي‌گيري نمايندگان
راي و كرده مطرح وزارت پست كانديداي عنوان به هم را خود
.گرفتند
همه تا نمايندگان براي بود زمينه‌اي فعاليت‌ها اين
و زنند محك كارآمد دولت مورد در را خود ملاك‌هاي
هم بعد و.كنند مطرح را خود نظر مورد توانمند چهره‌هاي
ويژگيهاي مي‌توانستند كه چهره‌هايي برسند نتيجه اين به
افراد همه باشند داشته خود در را نمايندگان آرماني
مجلس نمايندگان يا و وزارتخانه‌ها اعضاي از و معمولي
.بودند
تلاش مجلس تشكل اصلي‌ترين عنوان به مشاركت فراكسيون
درون در را خود برنامه‌هاي و اهداف تمامي تا مي‌كرد
تشكيل همه از بيش آنان كند ، ساماندهي و پياده فراكسيون
جمعي تصميمات به تا خواستند خود اعضاي از و دادند جلسه
اين به كه نمايندگاني كه چند هر باشند پايبند فراكسيون
عضو نمايندگان سوم يك از بيش كردند عمل تشكيلات دستور
.نبودند
نسبت چشمگيرتري فعاليت نيز خرداد دوم جبهه كلي فراكسيون
كرد تقويت را جمع‌بندي اين و داد نشان خود از گذشته به
فعال نيز را فراكسيون قطعا باشد فعال آن رياست اگر كه
.مي‌كند
قرار سايه در همچنان گذشته همانند اقليت فراكسيون اما و
كابينه با خرداديها دوم مخالفت مي‌رسيد نظر به زيرا داشت
اين نيست ، آنها تحرك به نيازي ديگر كه است زياد آنقدر
.شد جابجا اكثريت و اقليت نقش رسيد مي نظر به بار
يا و است انفعال سر از نبود مشخص كه اقليت فراكسيون موضع
دوم در مشكوك و بدبينانه تحليل‌هاي زمينه‌ساز فعاليت ،
.شد خرداديها
مي‌دهند راي كابينه همه به كرد اعلام اقليت كه زماني
اين قصدشان چون مي‌گويند اينگونه ظاهر در:گفتند عده‌اي
انتخاب آراء حداقل با كابينه اعضاي تا ندهند راي كه است
ناكارآمد را كابينه اقليت چون مي‌شد گفته يا و شوند
اين ضربه خاتمي ، عمل در تا مي‌كند دفاع آن از مي‌بيند
ششم مجلس چالش آينده سال چهار در و بخورد را ناكارآمدي
.گيرد شكل خاتمي دولت با
اقليت موضع مورد در كه را تحليل‌هايي شواهد و قراين برخي
از بعضي.مي‌كرد تاييد مي‌شد ، مطرح كابينه برابر در
كه نشسته‌اند اميد اين به آنان كه نداشتند شكي نمايندگان
به دولت كار جريان در بعدا نمايندگان تنديهاي
مي‌توانست بهتر كار اين.برسد وزرا پي‌درپي استيضاح‌هاي
ثابت تجربه به زيرا باشد اصلاحات مخالفين اهداف جهت در
و وزير وقت ماه يك حداقل استيضاحي هر طرح كه است شده
با برخورد صرف را او انرژي و مي‌گيرد را وي وزارتخانه
از را او و مي‌كند نمايندگان با رايزني و استيضاح مسئله
.بازمي‌دارد كار
انتقادات سروصداي خرداد دوم جبهه اردوگاه از صورت هر در
كابينه كارآمدي كه بودند كرده عزم نمايندگان بود ، بلند
معرفي را وزيران خاتمي اينكه نكنند ، چيز هيچ فداي را
تعلق اصلاح‌طلبان جبهه به شده معرفي افراد يا و كرده
مورد در دقيق كنكاشي مجلسيان كه نبود آن از مانع دارند
به مجلس كه بود آمده بوجود اميدواريباشند داشته آنها
نهادينه دنبال به و داشته خاص توجه امور شدن قانونمند
.است روابط جاي به ضوابط كردن
رئيسه هيات از جديد اقدامي در نيز جمهور رئيس
محل تادر كرد دعوت جداگانه طور به مجلس فراكسيونهاي
به مستقيما را خود انتقادات و يافته حضور جمهوري رياست
جلسات‌تندترين اين در.نمايند منتقل رئيس‌جمهور
جمهور رئيس به شفاف و صريح طور به نمايندگان انتقادات
وزيران انتخاب براي را خود شرايط هم ايشان شد ، منتقل
.كرد تشريح
جناحهاي موثر افراد كابينه ، بررسي علني جلسه درنخستين
همين نكردند صحبتي مخالف يا موافق عنوان به مجلس سياسي
بحث‌هاي همه مي‌رسيد نظر به.كرد سرد را جلسه جو امر
اجراي براي علني جلسات و شده انجام فراكسيونها در اصلي
متفاوت كمي بعدازظهر جلسه اما است ، داخلي آئين‌نامه شكلي
جلسات.نشد ايجاد بحث‌ها سير در خاصي تغيير كه چند هر شد
خود خاص تازگي وزيران وبرنامه‌هاي صلاحيت بررسي به مربوط
.داشت را
كار كابينه
همان به جمهور رئيس دادكه نشان خاتمي دوم كابينه تركيب
در رفسنجاني هاشمي آقاي وي از پيش كه رسيده نتيجه‌اي
معروف جمله و رسيده آن به جمهوري‌اش رياست دوم دوره
هاشمي اگرچه.بود كرده مطرح را "مي‌خواهم كار كابينه"
گرفت قرار انتقاد مورد بارها گفته همين دليل به رفسنجاني
موضوعي كار كابينه كه داد نشان خاتمي دوم كابينه ولي
.است انتقاد صرفا نه و تحقيق و فكر قابل
استيضاح ، طلبش اصلاح مديران اول ، دوره در كه خاتمي آقاي
بودند شده خدمت از منفصل نهايت در يا و زنداني بركنار ،
كه دهد تشكيل كابينه‌اي بود رسيده نتيجه اين به ظاهرا
شده معرفي افراد نباشد ، آن روي حساسيتي سياسي نظر از
اوليه شديد مخالفت علت شايدداشتند شرايطي چنين همگي
اجتماعي سياسي بازر شخصيت و چهره كه بود همين نمايندگان
به خاتمي احتمالانداشت وجود شده معرفي وزراي بين در
نيمي اول دوره همانند بخواهد اگر كه بود رسيده نتيجه اين
از كند سياسي وبحرانهاي نزاع‌ها حل صرف را دولت نيروي از
.برد نخواهد پيش از كاري عمراني و اقتصادي نظر
از بسياري ذهن در را تحليل اين دوم ، كابينه تركيب
براي كه كمي وقت با جمهور رئيس كه كرد ايجاد نمايندگان
و كند ريسك نمي‌خواهد دارد ، آن تداوم و اصلاحات از دفاع
هستند جديد اگرچه كه دهد تشكيل كساني از را كابينه‌اش
.نداده‌اند پس كلان مديريت‌هاي در را خود امتحان ولي
بود ، اجرايي ديگر زمان هر از بيش خاتمي دوم كابينه فهرست
بوده دور به اجرايي كارهاي از عمدتا كه مجلس نمايندگان
تا دارند اجتماعي سياسي مسائل طرح براي بيشتري فراغت و
خود به نتوانستند هم كابينه بررسي پاياني روزهاي آخرين
اگرچه.دهند راي شده معرفي اعضاي همه به كه بقبولانند
بود كاسته مجلس اوليه ملتهب جو از داخلي ، فراوان بحث‌هاي
پيش‌بيني قابل نيز نمايندگان خود براي مجلس راي هنوز ولي
.نبود
مي‌كنم كار افراد اين با
رئيس‌جمهور دفاع آخرين با كه كابينه بررسي جلسه آخرين
اين در جمهور رئيس گذاشت ، را خود كاري تاثير بود همراه
را آخر حرف و كرد دفاع وزرايش همه توانمنديهاي از جلسه
آقاي سخنان با ".كنم كار مي‌توانم افراد اين با من":زد
قرار اگر كه بست نقش نمايندگان ذهن در پرسش اين خاتمي
بايد چرامجلس كند اجرا را برنامه‌هايش خاتمي است
اين به مي‌گويد خاتمي اگر و كند؟ انتخاب را او همكاران
خود برنامه‌هاي انجام شايسته را آنها و است راضي افراد
دارد؟ وجود نمايندگان مخالفت براي دليلي چه مي‌داند
و كند انتخاب مجلس را جمهور رئيس همكاران كه نبود منطقي
.بخواهد مسئوليت رئيس‌جمهور از هم بعد
و غيررسمي بررسي روز مدت 10 در كردند احساس نمايندگان
افراد و انتقادات حرفها ، همه مجلس در كابينه موضوع رسمي
اين ديگر وزارت‌مطرح‌شده‌اند پست‌هاي براي پيشنهادي
كاري شرايط مجموعه گرفتن نظر در با كه است رئيس‌جمهور
.برگزيند همكاري به را كساني چه كه بگيرد تصميم بايد خود
اين به كابينه ، براي پرجلسه روزهاي نمايندگان‌درطي
رئيس فهرست با آنها ، نظر مورد افراد كه رسيدند هم نتيجه
نمي‌توان نيز آنان از و ندارند چنداني تفاوت جمهور
كه كردند مشاهده همچنين آنان.داشت متفاوت انتظاركاري
از.روبه‌روست مشكلاتي باچه وزيرانش انتخاب براي خاتمي
تلاش ، وزارتخانه‌ها داخلي مقاومت‌هاي مشكلات ، اين جمله
و جمهور رئيس نظر مورد فرد كردن منصرف براي عمده‌اي
از بود ، بخشي آنها نظر مورد فرد انتخاب جهت بستن‌راهها
حكومت‌براي ضعف كه بودند اعتقاد اين بر نيز نمايندگان
طي براي سيستماتيك روش وجود عدم لايق ، مديران شناسايي
ساختار ضعف و افرادتوانمند توسط ترقي پله‌هاي كردن
هم دست به دست همگي كارآيي عدم و وزارتخانه‌ها اداري
متفاوت مديراني آن درون از كه است آفريده فضايي و داده
.آمد نخواهد بيرون هست ، جامعه در آنچه با
شود دولت رئيس كس هر كه است گونه‌اي به ضعف‌ها اين
به يابد دست توانمند مديران فهرست به راحتي به نمي‌تواند
در مديران انتخاب برتر اصل تاكنون حزب و محفل جهت همين
.است بوده كشور
سوي از موضوع اين يافت پايان راي‌اعتماد جلسه وقتي
از استفاده با مي‌توانند آنها كه شد مطرح نمايندگان
و تحقيق استيضاح‌و سوال ، تذكر ، مانند نظارتي اهرم‌هاي
مشكلات رفع و برنامه‌ها اجراي به وادار را دولت تفحص ،
نظارتي فراكسيون تشكيل از كه نمايندگاني بودند حتي كنند ،
از آنچنان است قرار كه فراكسيوني دادند ، خبر مجلس در
"پارتي گاردن مجلس نكنند فكر وزرا" كه كند حسابكشي دولت
.است
آينده سال سه در مجلس كه مي‌شود پيش‌بيني صورت هر در
اگر چالش‌ها اين باشد ، داشته اصلاحات دولت با چالش‌هايي
به نهايت در باشند كشور مشكلات و مردم مسائل حل درجهت
اگرچه شد ، خواهد منجر اصلاح‌طلبان جبهه و اصلاحات تقويت
ظاهرا.مي‌كشند انتظار را آن عكس اصلاحات مخالفين
وجود قانون و ضوابط شدن نهادينه مراحل طي جز چاره‌اي
در كشمكش‌ها برخي ايجاد مستلزم امر اين كه چند هر ندارد
جبهه و خاتمي آموزه اين.باشد نيز اصلاح‌طلبان جبهه
اساسي واقعيت‌هاي مشترك ، جناح و روابط كه است اصلاحات
رشد و كشور آباداني و توسعه ملي ، منافع حفظ نظير
.ندهد قرار تحت‌الشعاع را استعدادها
|
