برنامههاي در ريلي نقل و حمل جايگاه به
در راهآهن محوري نقش كنيم توجه بيشتر كلان
اجتماعي رفاه و توسعه
مناسبت به تهران ، ترافيك معضل به نگاهي
قربانيان درصد مدارس20 بازگشايي
هستند كودكان خياباني ، تصادفات
برنامههاي در ريلي نقل و حمل جايگاه به
در راهآهن محوري نقش توجهكنيم بيشتر كلان
اجتماعي رفاه و توسعه
برنامهريزيهاي ويژه به برنامهريزي در اساسي اصل يك
با كه نوعي به برنامههاست از حاصله نتايج برآورد كلان
منافع و نتايج فايده ، -هزينه -تحليل چون تحليلهايي
آن هزينههاي به نسبت را برنامهها اجراي از حاصله
برنامه ، آن مثبت تراز صورت در و ميكنند بررسي و برآورد
.ميدهند قرار اجرا مورد را
و نقل و حمل مديريت بخش در حداقل ما كشور در اتفاق اين
نگرانه بخشي صنعت ، اين در شده انجام تصميمگيريهاي
سياستهاي عبارتي به.است بوده مطلوب اولويتبندي وبدون
نگرش و كافي عنايت سياستگذاران كه ميدهد نشان شده اجرا
آنان از يك هر ويژگيهاي و بخش اين زيرساختهاي به كافي
ويژگيهاي به زيرساختها به بخشي بانگرش يا و نداشته
.ننهادهاند وقعي آنها
و حمل زيرساخت اصليترين عنوان به راهآهن مثال عنوان به
توسعه حال در كشور در توسعه زيرساخت مهمترين بلكه و نقل
در ويژه به مفرط عقبماندگي اين.است شده واقع مظلوم ما
عليرغم بخش اين.شود مي ديده بيشتر ريلي مسافري بخش
آسايش ، امنيت ، جمله از خودش فرد به منحصر ويژگيهاي
از يكي سوخت كمتر مصرف و زيست محيط با تناسب ارزاني ،
اين متاسفانه.ميباشد حملونقل عقبمانده زيرساختهاي
كشور مسافران كل درصد از5 بيش جابجايي متولي كه بخش
در.نيست برخوردار دولتي واعتبارات امكانات از ميباشد ،
تنها كه آسمان هواپيمايي شركت سال 80 بودجه طي كه حالي
برابر ميكند ، 8 جابجا مسافر -ريلي مسافري بخش ششم يك
شدت.است بوده برخوردار ارزي سهميه از بخش اين
متقاضيان به كه ميشود معلوم بيشتر زماني بيتوجهيها
بزرگي بخش كه است واضح.شود توجه شيوه دو هر از استفاده
كمدرآمد و متوسط اقشار را استفادهكنندگانقطار از
.ندارند را باهواپيما سفر توانايي كه ميدهند تشكيل جامعه
شيوه از برخورداري اجازه اقتصاديشان شرايط عبارتي به
سياستهاي كه هنگامي.است نموده سلب آنان رااز هوايي
كمدرآمد و ضعيف اقشار از حمايت بر مبتني همواره كلان
بخش اين به نسبت بيمبالاتي و بيتوجهي هست و بوده جامعه
از كداميك كرد؟ توجيه ميتوان چگونه را مسافري ريلي
بينانه واقع سياست راستاي در را خود بخش اين متوليان
ميدهد نشان آمار.ميدانند موفق كمدرآمد اقشار به توجه
هزار تنها 2 اسلامي انقلاب از پس گذشته سال در 23 كه
از كمتر سال هر يعني)است شده گذاري ريل كشور در كيلومتر
صرفهجويي ميزان تنها اگر كه حالي در (كيلومتر 100
حدود 185 كه سوخت كمتر مصرف قبال از بخش اين سالانه
اختصاص ريلي مسافري بخش تقويت ميباشدبه دلار ميليون
كيلومتر هزار از 7 بيش سالانه ميبايست مييافت
و كشور نقل و حمل بخش در انقلابي كه ميشد ريلگذاري
.ميساخت فراهم توسعه مباني تقويت
اغلب كه واگن دستگاه از 350 تنهاكمتر مدت اين در همچنين
شده اضافه ريلي ناوگان به و خريداري هستند دوم دست آنها
ناچيز بسيار قطار با سفر تقاضاي افزايش برابر در كه است
كشورهاي تمام در كه چيزي آن.ميباشد صفر به قريب حتي و
راهآهن وتوسعه ايجاد از دولت شديد حمايت است معمول جهان
حمايتي و مشوق سياستهاي اعمال و كافي اعتبارات تخصيص با
است نبوده توجه مورد ما كشور در امر اين كه ميباشد
و بازدارنده سياستهاي اعمال بيتوجهيها ، اين بر علاوه
و عقبماندگي در نيز قيمتها شديد كنترل جمله از كنترلي
طي كه نحوي به.است بوده موثر بسيار ريلي بخش توسعه عدم
نرخي افزايش هيچگونه دولت سياستهاي اساس بر گذشته سال 2
اتفاق تورم نرخ با متناسب حتي نقل و حمل ريلي بخش در
.است نيفتاده
اقشار از حمايت راستاي در سياستدولت كه چند هر
اشتباهي اما است ستودني و بوده جامعه متوسط و كمدرآمد
از حمايت بهانه به كه است اين داده رخ زمينه اين در كه
وتقويت توسعه امكان نقل ، و حمل بخشهاي از يكي متقاضيان
جاي به آن از مفلوك و عقبمانده چهرهاي و سلب بخش آن از
نقل و حمل بخش در گذشته سالهاي در آنچه.است شده گذاشته
ديدگاه و نگرش كه است نكته اين مويد است داده روي
.ودارد داشته هوايي بخش تقويت به تمايل بخش اين متوليان
اقصي در وكوچك بزرگ فرودگاه از 20 بيش ساخت مثال شاهد
شنيدني و جالب داستاني خود اتفاقا كه است كشور نقاط
ملي سرمايه تومان ميلياردها صرف با كه فرودگاههايي.دارد
در ميباشدو هفته در پرواز فقره دو الي يك تنها پذيراي
شاخصتر زماني تبعيض اين.ميمانند بلامصرف ايام ساير
كه شود توجه بخش اين از استفاده متقاضيان به كه ميشود
مسئولان و (جامعه بالاي درصد 10)كشور پردرآمد اقشار اغلب
عمدتا راهآهن متقاضيان كه حالي در ميباشند كشوري
شعارهاو اساس بر كه هستند جامعه متوسط و درآمد كم اقشار
اقشار ساير از بيش بايستي اسلامي انقلاب محوري اهداف
.گيرند قرار توجه مورد
مختلف كشورهاي در دولتها حمايتي سياستهاي از چندمورد ذكر
بستر و مبنا عنوان به راهآهن كه است آن دهنده نشان جهان
بيش اغلب كه ميگيرد قرار دولتها حمايت مورد چندان توسعه
به.ميگيرد صورت طريق آن از كشورها ونقل حمل درصد از 50
جهانيارانههاي راهآهنهاي از بسياري در مثال عنوان
ميزان همچنين.ميشود پرداخت ريلي مسافري بخش به اساسي
قابل رقم جهان كشورهاي اكثر در بخش اين در سرمايهگذاري
نقل و حمل بخش سرمايهگذاري درصد از 20 بيش) است توجهي
پارهاي (دارد اختصاص راهآهن به الجزاير و تركيه در
اجرا مختلف كشورهاي در كه حمايتي سياستهاي اين از ديگر
:از عبارتند ميشود
راهآهن به نفتي خام مواد ماليات درآمد از بخشي اختصاص -
.آلمان در
مالياتي 200 بخش و يارانه ين ميليون سالانه 600 پرداخت -
.ژاپن در ين ميليون
طريق از عبوري كالاهاي درصد از 50 بيش عبور محدوديت -
و عبور مجوز صدور عدم در (ريل توسط درصد 50) جادهها
.اتريش و فرانسه در طولاني مسيرهاي در كاميونها مرور
در تن شش از بيش ظرفيت داراي كاميونهاي تردد محدوديت -
.فرانسه جادههاي
راهآهن به دولتي يارانه فرانك ميليارد پرداخت 36 -
.سال هر در فرانسه
حمايتي سياستهاي از ميتوان را دست اين از مواردي
.دانست راهآهن از دولتها
شناخت عدم نشاندهنده ما كشور در شده اعمال سياستهاي اما
.است نقل و حمل زيرساختهاي به نسبت تصميمگيران اصولي
اختصاصي ارزي سهميه محل از گذشته سال در مثال بهعنوان
مسافري بخش به دلار ميليون تنها 2 ترابري و راه وزارت به
ششم يك كه كشور هواپيمايي شركتهاي از يكي به و راهآهن
سهميه دلار ميليون ميكند 15 جابهجا مسافر ريلي بخش
مجموع براي رقم اين.است شده داده اختصاص ارزي
مسافري بخش برابر 90)دلار ميليون كشور 180 هواپيماييهاي
مجموع توسط مسافر جابهجايي كه حالي در.است بوده (ريلي
در مسافر جابهجايي از كمتر درصد هواپيمايي 17 شركتهاي
شده ارائه وجوه محل از همچنين.است بوده ريلي مسافري بخش
حدود 150)گذشته سال در بانكها نزد ترابري و راه وزارت
اختصاص ريلي بخش به ريال ميليارد تنها 46 (ريال ميليارد
ساختاري و زيربنايي امور گرفتن نظر در با كه است يافته
و تعمير جديد راهآهنهاي ايجاد و ساخت همچون راهآهن
است ناچيزي بسيار رقم ريلي ناوگان بهسازي و خطوط بهسازي
كه است اين جالب.نميشود مسافري بخش عايد آن از چيزي كه
بخش به جاري سال طي در مذكور وجوه ريال ميليارد تمام 90
مسافري بخش به آن از درصدي حتي و يافته اختصاص هوايي
بخش به كمتوجهينسبت امر اين كه است نگرفته تعلق ريلي
كلان و اصولي سياستهاي به را آنان نگرش و توسعه زيربنايي
.ميدهد نشان جامعه كمدرآمد اقشار به توجه يعني كشور
نژاد قلي رمضان
مديريت كارشناس
مناسبت به تهران ، ترافيك معضل به نگاهي
قربانيان درصد مدارس20 بازگشايي
هستند كودكان خياباني ، تصادفات
ترافيك تراكم با شهروندان بزرگ ، شهرهاي بيشتر در امروزه
شهرها كلان در بهويژه معضل اين.بهگريبانند دست
كشورهاي در شهري مسئولان همينرو ، از.مينمايد بيشتررخ
رشتههاي نهادن بنيان:چون تمهيداتي با يافته توسعه
تدوين همچنين كارآمد ، و متخصص نيروهاي تربيت و دانشگاهي
حداقل به خود شهرهاي در را ترافيكي مشكلات استانداردها ،
توسعه ، بايد حال در كشورهاي اما.دادهاند كاهش ممكن
است بديهي.دستيابند مهم اين به تا بپيمايند درازي راه
وضعيت ادامه نشود ، ساماندهي درستي به شهري نقل و حمل اگر
.ناپذيريدرپيخواهدداشت ناگواروگاهجبران پيامدهاي كنوني
در را شهروند ميليون دوازده به قريب كه تهران شهر كلان
بر ترافيك تراكم كه است شهرهايي از است داده جاي خود
به معضل اين.است افكنده سايه آن معابر و شريانها اغلب
روزهاي و مدارس بازگشايي باران ، و برف بارش هنگام خصوص
بنابراين ميشود ، نمايان گستردهاي طرز به سال پاياني
بهرهگيري و علمي رويكردهاي با شهري مسئولان است ضروري
مساله اين رفع در توسعهيافته كشورهاي تجربه و فناوري از
برنامهريزي نقصان يا نبودبكوشند زيانبار و ملي
نامناسب طراحي ، (تفصيلي و جامع طرح) شهري و منطقهاي
سطح بودن نامطلوب مقررات ، و قوانين نبود يا كاستي معابر ،
همسطح غير گذرگاههاي سطح بودن نامناسب شهري ، شريانهاي
پارهاي در و پياده عابر گذرگاههاي كمبود سوارهرو ،
ساماندهي كه است عواملي جمله از آن ، بودن نامناسب موارد
فني و علمي راهكارهاي كارگيري به و چارهانديشي با جز آن
در تهران شهر مديران تلاش چند هررسيد نخواهد انجام به
به رسيدن تا همه اين با است ، تحسين قابل زمينه اين
هنوز كنوني تنگناهاي از شدن وخارج جهاني استانداردهاي
.داريم پيش در درازي راه
نادرست عملكرد از ناشي نيز ترافيكي معضلات از بخشي
توسعه درحال كشورهاي شهروندان وضعيت بررسي.است شهروندان
رعايت پي در تصادفات از درصد به 90 قريب ميدهد نشان
.ميكند بروز شهروندان ، توسط مقررات و قوانين نكردن
(تا 31/4/77 از 1/7/77) ماه ده طي موجود آمارهاي براساس
بهويژه رانندگي حوادث اثر بر عابر نفر به 3844 نزديك
اين.جانباختهاند نقليه وسايل ديگر و خودرو با تصادف
در تصادف از ناشي تلفات كل برابر دو از بيش تلفات ميزان
مشابه روزهاي در دانمارك فنلاندو نروژ ، سوئد ، كشور چهار
به مربوط تلفات آمار بيشترين كه است حالي در اين.است
آن كل از درصد و 20 است سال بالاي 60 و سال ده سني گروه
اهميت حايز آنچه اما.دربرميگيرد را سال تا 9 كودكان 4
تصادفات از ناشي تلفات درصد كه 46 است اين ميباشد ،
درصد از 30 كمتر كه آن حال است ، بيسواد افراد به مربوط
نقش نكته اين.ميدهند تشكيل بيسوادان را جامعه جمعيت از
كاستن در را ترافيك فرهنگ عمومي سطح بالابردن و آگاهي
.ميسازد نمايان خوبي به شده ذكر حوادث
گسترش روز به روز درونشهري نقل و حمل شبكه است مسلم آنچه
نشود ، چارهجويي معضلات اين براي اگر نتيجه در مييابد ،
آن از ناشي مير و مرگ ميزان و ناگوار حوادث هزينهها ،
اختصار به اينجا در.يافت خواهد فزوني ميزان همان به نيز
:ميانجامد تصادفات به اغلب كه ميشود اشاره عواملي به
لابهلاي از خيابان به پياده عابر ناگهاني ورود -1
;معابر حاشيه در شده پارك اتومبيلهاي
;طرفه يك و عريض ازخيابانهاي گذر -2
همسويي بهويژه) رو سواره مسيرهاي كنار در پيادهروي -3
;(نقليه وسايل حركت با عابر
;گردش حال در نقليه وسايل جلوي از عبور -4
;ايستگاهها در شده متوقف اتوبوسهاي جلوي از عبور -5
;درشب بهويژه تيره لباسهاي پوشيدن -6
;بزرگراهها عرض از عبور -7
;راهآهن ريل از عبور -8
.ترافيكي علايم و تابلوها به بيتوجهي -9
مقصر پياده عابران تنها گفته پيش موارد در است بديهي
نكردن رعايت موارد ، پارهاي در اما.ميشوند محسوب
حادثه وقوع به رانندگان ، سوي از مقررات و قوانين
ناديده مجاز ، غير محل در مسافرگيري:جمله از ميانجامد ،
ناديده پياده ، عابر خطكشي به تجاوز پيوسته ، خط گرفتن
فرسوده نقليه وسايل از استفاده نقل ، و حمل مقررات گرفتن
.پياده عابر ويژه گذرگاههمسطح از موتورسواران عبور و
سرويسهاي خارج و داخل در دانشآموزان ايمني ساختن فراهم
چراغ نصب مدرسه ، گذربان طرح از استفاده آمد ، و رفت
ديگر از همسطح ، غير گذرگاههاي نصب و ويژه راهنمايي
.ميآيد شمار به زمينه اين در ضروري تمهيدات
در صداوسيما بهويژه گروهي رسانههاي ديگر ، ازسوي
بر دارند ، كنندهاي تعيين و حساس نقش عمومي اطلاعرساني
ويژه برنامههايي ميتوان ، رسانه اين طريق از اساس ، اين
بهويژه شهروندان آگاهيهاي سطح و كرد تدوين را ترافيك
.داد افزايش را نوجوانان و كودكان
افلاكي اسدالله
|