زندگي تنوع يا مالي كمك اشتغالزنان
ديگر نقطه هر از بيشتر تهران جمله از كشور بزرگ شهرهاي
فرهنگي و اقتصادي اجتماعي ، سريع دگرگوني و تحول مسير در
را خود خاصي شكل به روز هر تحولات اين و گرفتهاند قرار
ميسازند نمايان
:اشاره
ديدگاههاي گسترده تغيير و بيستم قرن در انسان پيشرفت
زنان يعني دوم جنس به نسبت سياسي حتي و فرهنگي اجتماعي ،
اتمام از بعد بهخصوص بيست ، قرن دوم نيمه در تا شد باعث
پشتيبان عنوان به زنان مثبتيكه اثرات و دوم جهاني جنگ
به بيشتري نقش گذاشتند ، بجا خود از جنگ جبهههاي پشت در
در و فرهنگي اقتصادي ، اجتماعي ، فعاليتهاي در قشر اين
تدريج به كه جايي تا شود ، اعطا آنان خانوادگي نقش كنار
دنيا كشورهاي از بسياري رادر اداري مشاغل از مهمي بخش
.دادند اختصاص خود به
متعدد برداشتهاي و زنان اشتغال
رفاه نسبي بهبود و دنيا كشورهاي توسعه روند با همزمان
انسانهاي تلاش و طرف يك از جوامع از بسياري در اجتماعي
كه رفاهي امكانات و رفاه از بيشتر برخورداري براي امروزي
طرف از است نموده فراهم او براي تكنولوژي و فناوري توسعه
گستردگي و اجتماعي تغييرات سريع وقوع همچنين و ديگر
تحولات نيمقرن از كمتر طي در تا گرديده سبب ارتباطات
كه آيد بهوجود دنيا ملتهاي خانودگي ساختار در عديدهاي
اجتماعي عرصههاي در زنان فعاليتهاي افزون روز گسترش
مورد مستقل درآمد كسب براي آنان تلاش و اقتصادي و اداري
نيز ما كشورميآيد حساب به مهم پديده اين نماي انگشت
و نبوده محروم تحولات اين گذر از اخير دهه دو در بهخصوص
در عميقي بنيادي تغييرات شاهد ما اسلامي ، انقلاب از بعد
آنان به نسبت يافته تغيير اجتماعي ديدگاههاي و زنان هويت
و دانشگاهها كنكور شدگان قبول درصد صعودي سير.ميباشيم
اداري ، پستهاي اشغال براي بيشتر ترغيب عالي ، آموزش موسسات
فوق فعاليتهاي در مردان به نسبت آنان گستردهتر حضور
تحرك خانواده ، محيط از خارج فرهنگي اجتماعي ، برنامه
از مديريتي و خاص مشاغل گرفتن دست به براي بيشتر
جامعه سطح در گروه اين مشاهده قابل و بارز نمونههاي
رشد شاهد تا 1375 سال 1345 از كه جايي تا ميباشد
محيط از خارج متعدد فعاليتهاي در زنان حضور از چشمگيري
در زنان حضور روزافزون گسترش به توجه با لذا.هستيم خانه
در كه سريعي تحولات و خانه محيط از خارج فعاليتهاي
به منجر است ، پيوسته بهوقوع اجتماعي ساختارهاي
كه است شده آن علل و زنان اشتغال از متعددي برداشتهاي
برداشتها اين عمدهترين و شايعترين از برخي ميشود سعي
.شود بررسي
و اجتماعي ساختار به توجه با ما كشور در حاضر حال در
سنتي متعدد ديدگاههاي وجود همچنين و آن در حاكم فرهنگي
متفاوت منظرهاي از زنان اشتغال پديده ، براين اثرگذار
را آنان ميتوان نظر اين از و ميباشد كاوش و بررسي قابل
تقسيم دارند كه مسئوليتي و نقش به توجه با گروه چند به
:كرد
ساكن روستاها در شهري محيطهاي از دور به كه زناني -1
فرشبافي ، قبيل از كارگاهي مشاغل به بيشتر و بوده
آنان مشاغل كه ميباشند مشغول كشاورزي حتي و ريسندگي
لازم حمايتهاي هرگونه از دور به نيز هماكنون معمولا
نقاط از بسياري در مشاغل اين از بسياري سياق و سبك و است
در درآمد و مزد بحث و ميباشد موردي يا فصلي كشور
گروه اين لذا.نيست گويا و شفاف چندان نيز مشاغل اينگونه
تدوين اساسيو بازنگري به نياز ما كشور در مشاغل از
و دارد استانداردها حد در شده پذيرفته و مشخص چهارچوب
را ذينفع ارگانهاي و سازمانها پذيري مسئوليت حس و تلاش
.ميطلبد
كارهاي شاغل اندك جمعيت با كوچك شهرهاي در كه زناني -2
كارهاي معلمي ، وحوش حول در بيشتر كه اداري محدود و مشخص
.و پرستاري بهياري ، قبيل از درماني مشاغل و پرورش و آموزش
:دستهاند دو خود كه ميباشند ميچرخد ، ..
مجرد صورت به هنوز و بوده استخدام تازه كه دختراني (الف
درآمد ومعمولا ميكنند زندگي خود خانوادههاي كنار در
مشتركي زندگي و آينده براي را خود اشتغال و كار از حاصل
تا و ميكنند پسانداز نشستهاند ، انتظارش در كه
درآمد و كار از آنان برداشت نوع براساس نيز اندازهاي
.ميكنند مالي حمايت خود خانوادههاي از آن ، از حاصل
و اداري شغلهاي كنار در و بوده متاهل كه شاغلي زنان (ب
درماني و معلمي حرفه سطح در بيشتر باز كه خود اجتماعي
دسته اين كه ميباشند مشغول نيز خانهداري حرفه به است ،
از ناشي هزينه تمام تقريبا موجود تجربيات طبق زنان از
طريق اين از و نموده مشترك زندگي صرف را خود اداري درآمد
و خود براي مناسب رفاه ايجاد و مشترك زندگي بهبود در
اين كه.ميكنند ايفا مستقيمي نقش خود فرزندان و همسر
از ناشي تنشهاي از دور به و نسبي رضايت نوعي نگرش نوع
حاكم گروه اين زندگي در را درآمدها خروج و حصول نحوه
امر در بخشي رضايت كمك نوعي به زنان واقع در و است ساخته
.ميباشند خود مردان براي "نانآوري" معروف
در كه برميگيرد در را شاغلي زنان عمدتا سوم نوع اما -3
متعدد فعاليتهاي درگير را خود تهران منجمله بزرگ شهرهاي
مشاغل از برخي حتي و مديريتي اقتصادي ، اجتماعي ، اداري ،
به ميتوان خود نوع در را گروه اين كه نمودهاند فني
روز اجتماعي شرايط با و نموده تقسيم متفاوت دستههاي
.نمود بررسي شهري جامعه
ديگر نقطه هر از بيشتر تهران جمله از كشور بزرگ شهرهاي
فرهنگي و اقتصادي اجتماعي ، سريع دگرگوني و تحول مسير در
را خود خاصي شكل به روز هر تحولات اين و است گرفته قرار
ساكن جمعيت بر شگرفي تاثيرات امر اين كه ميسازند نمايان
نيز زنان و است گذاشته كلانشهرها و بزرگ محيطهاي اين در
.نماندهاند بينصيب دگرگونيها اين از روز ، شرايط متعاقب
مثبت قالب دو در متعدد نظرات و عقايد تا شده سبب امر اين
در بهويژه بزرگ محيطهاي در ساكن زنان به راجع منفي و
اول قرن نيمه در فمنيستها.بيايد بوجود آنان اشتغال مورد
حقوق باور و مرد و زن جانبه همه تساوي ديدگاه با نوزدهم
ويژه تفكرات عرصه به پا انساني موجود دو اين براي يكسان
رفته رفته خود خاص ديدگاههاي با تفكر اين چه اگر.نهادند
نمود ايفا متعدد مشاغل در زنان نقشپذيري در عظيمي تحول
اين ابعاد تمام شكلگيري جلوي تاكنون عمده عامل دو اما
:است گرفته را استثنايي فكر
در حاكم و رايج اعتقادي بعضا و سنتي قالبي ، تفكرات (الف
.صنعتي جوامع در حتي دنيا كشورهاي از بسياري
مورد مشاغل از زنان فراگير برداشتهاي از ناشي خلا (ب
از بهرهگيري نحوه در تصميمگيري سردرگمي و خود تصدي
تضادهاي ايجاد نهايت در و ميشود آنان نصيب كه فرصتي
نظر از حداقل كه خانوادگي و اداري كاري ، گوناگون
ميشود جبرانناپذير خسارتهاي به منجر بعضا خانوادگي
زندگي فروپاشي باعث اشتغال از غلط برداشت نوع كه چرا
چالش با را خانوادهها اينگونه از بسياري و شده مشترك
.ميسازد مواجه جدي
فعلي حالت در را اشتغال از رايج برداشت و تفكر نوع سه
:برشمرد شاغل زنان براي ميتوان
نمودهاند ، كسب كه تحصيلاتي سقف به توجه با كه زناني*
شغلي موقعيت و خانواده بر حاكم اقتصادي وضعيت به توجه با
فرزندان آموزش و تربيت و خانهداري مسئوليت كنار در همسر
از بخشي به كمك و خود همسر دوش از كاري فشار كاستن براي
در و ميشوند كار بازار وارد خانواده رفاه و اقتصاد
بهتر آسايش و مشترك زندگي ياري به اقتصادي نيازهاي تامين
در سعي معمولا زني چنينميشتابند خود فرزندان
او حضور و نميكند خود درآمد و حقوق از شخصي بهرهبرداري
و اداري فعاليتي به شدن مشغول و خانه از خارج محيط در
همسر با مشترك برنامهريزي نوعي معمول طور به اجتماعي
خصوص به اقتصادي نگرانيهاي از كاستن و زندگي بهبود براي
.است امروزي خاص شرايط در
خاطر به و باطني ميل عليرغم كه هستند زناني دوم گروه *
از خاص دلايل از منبعث كه روزمره زندگي از ناشي فشارهاي
اقتصادي ، و مادي پشتوانه حداقل نداشتن بودن ، سرپرست جمله
ميباشد ، ديگر دلايل برخي و متاركه يا همسر دادن دست از
در حتي) خانه از خارج محيط در مسئوليتي قبول به مجبور
صرف را خود غم و هم تمام و شده (پايين بسيار مشاغل سطح
ايجاد و گروه اين به توجه كه اند نموده معاش امرار
و برنامهريزيها آنان از لازم حمايتهاي و فرصتها
.ميطلبد را خاصي ديدگاههاي
خود به را گستردهاي بخش تقريبا كه سوم گروه اما*
مشغول و خانه در ماندن كه هستند زناني ميدهد ، اختصاص
گريز براي و شده خارج آنان حوصله از خانگي كارهاي به شدن
ايجاد دنبال به خود روحي ارضاي صرفا و وضعيت اين از
شغلي گرفتن اختيار در طريق از خود براي فراغتي اوقات
نوع و گروه اين خاص ديدگاههاي به توجه با.ميباشند
رهايي و تفريح عنوان به را كار دارند كار از كه برداشتي
هيچ به و دانسته آرمان يك خود براي خانواده محيط از
نظر از گروه اين.نميشوند آن دادن دست از به راضي عنوان
سطح در ديگر گروههاي به نسبت بهرهوري و كارآيي
نشان خود از كمتري مسئوليت احساس و داشته قرار پايينتري
مسائل به را خود كار از ناشي درآمدهاي تمام و ميدهند
لوكس ، كالاهاي خريد بانكي ، پساندازهاي قبيل از خود شخص
ميدهند اختصاص دستجمعي گردشهاي بضا و ذخيرهزيورآلات
مشترك زندگي براي خرجي كمك عنوان به خود درآمد از كمتر و
بيشترين شايد.ميگيرند بهره خانواده اقتصاد بهبود و
اتفاق گروه اين بين در زناشويي اختلافات و مشكلات
عقيده هم افراد گروه اين معمولا اين بر علاوه.ميافتد
به و نموده پيدا سريع كاري محيط در را خود طيف هم و
ساعات طريق اين از و نموده برقرار ارتباط هم با راحتي
شخصي بگومگوهاي صرف را خود اداري وقت از زيادي
تحت را خود محيط مفيد بهرهوري نتيجه در و مينمايند
زنان اينگونه همسران.ميدهند قرار خود رفتارهاي تاثير
براي است ممكن كه مشكلاتي و زن شغلي موقعيت از بهتدريج
نسبت و نموده نارضايتي ابراز آورند پديد مشتركشان زندگي
و تبعات نيز مسئله اين كه ميشوند بدبين آنان اشتغال به
:جمله از.دارد دنبال به را خود خاص نتايج
همسر اداري كار با مخالفت -
كار تقسيم و مشترك زندگي در همكاري هرگونه از ممانعت -
خانه در
و امنيت گرفتن قرار تحتشعاع و لفظي مشاجرات تشديد -
فرزندان و خانه آسايش
.دارد وجود مشترك منفي نقطه يك فوق گروههاي تمام براي
سال و سن كم كودكان كه است متعددي صدمات مشترك نقطه اين
مجبورند كودكان كه چرا ميبينند اينگذر در افراد اين
و بستگان كنار در را مادر نبود ساعات باطني ميل عليرغم
محيطها اين هرگز كه بگذرانند مهدكودكها در بيشتر امروزه
اينجاست و نميكنند پر خردسال كودكان براي را مادر جاي
اغلب و ميبينند آسيب روحي نظر از كودكان كه
در و شده بيدار خواب از مادر با همراه زود بناچارصبحهاي
ناخواسته را رنجها اين محيطي خاص شرايط و گرما و سرما
مدتي از بعد معمولا شاغل زنان اين بر علاوه.كنند تحمل
نتايج است ممكن كه ميشوند مواجه جسمي قواي تحليل با
تحولات حال هر به.باشد نداشته پي در آنان براي خوشايندي
زندگي در فرهنگي و اقتصادي اجتماعي دگرگونيهاي از ناشي
اثرات و موارد تمام با بايد و گرفت ناديده نميتوان را
جلوگيري ضمن تا نمود برخورد معقولانه فوق تحولات از ناشي
جامعه نشاط و بالندگي و پويايي به اجتماعي ، ضد تبعات از
.كرد كمك
سياسي جغرافياي ارشد كارشناس پناهدرو يزدان كيومرث
|