تمام براي "هديه‌اي":منصفه هيات تشكيل
فصول
پارلماني گفت‌وگوي
موضوع يك بررسي
تمام براي "هديه‌اي":منصفه هيات تشكيل
فصول
شاملونيا حسين
و نمايندگان "سياسي مصونيت" سر بر جدل و بحث هنگامه در
طيف فعالان دادگاه كه شرايطي در و آنان محاكمه مسئله
بسته درهاي پشت و غيرعلني صورت به مذهبي _ ملي به موسوم
اسلامي شوراي مجلس اكثريت جناح نمايندگان مي‌شود ، برگزار
علني جلسه در آن فوريت يك كه را "منصفه هيات تشكيل طرح"
تصويب به بود ، شده مطرح مجلس در امسال ماه آبان ششم
كه حالي در و زمستان فصل روزهاي آغازين در تا رساندند
از سياسي پي‌درپي رويدادهاي دليل به كشور سياسي فضاي
از" باشد اي"هديه" مصوبه اين است ، برخوردار خاصي گرماي
."سياسي فعالان و جرايد ارباب به مجلس طرف
تعدادي كه شد آغاز هنگامي از منصفه هيات تشكيل برسر بحث
قانونمند تشكيل لزوم از مجلس اكثريت جناح نمايندگان از
ميان به سخن مطبوعاتي و سياسي محاكمه‌هاي در منصفه هيات
جاري سال ماه آبان ششم يكشنبه روز علني جلسه در و آوردند
از "منصفه هيات تشكيل" طرح براي فوريت يك تصويب تقاضاي
انجمن رئيس و اصفهان مردم نماينده مزروعي رجبعلي سوي
.رسيد تصويب به و شد مطرح ايران روزنامه‌نگاران صنفي
در مي‌شد محسوب طرح اين طراحان جمله از خود كه مزروعي
بايد منصفه هيات" كه كرد اعلام طرح اين فوريت يك از دفاع
انتصابي تاكنون متاسفانه اما باشد عمومي افكار برآيند
."مردم نهادهاي طرف از انتخابي نه و بوده
منصفه ، هيات تشكيل براي مجلس طرح اعلام از پس بلافاصله
آن بررسي و نقد به حقوقدانان نيز و سياسي فعالان
قضايي كميسيون در طرح اين بررسي ادامه در و پرداختند
طول در كه مرتضوي سعيد قاضي حضور از مطبوعات مجلس ،
سياسي و مطبوعاتي محاكمه‌هاي حجم بيشترين اخير سال‌هاي
مربوطه كميسيون در بود ، شده برگزار وي رياست تحت شعبه در
.دادند خبر
طرح اين فراز مهمترين سياسي فعالان از برخي اعتقاد به
ماده 15 تبصره 3.مي‌باشد آن ذيل تبصره‌هاي و ماده 15
مجرم را متهم منصفه هيات اگر":كه است داشته مقرر طرح
."كند صادر را متهم برائت حكم بايد دادگاه رئيس نشناخت ،
مطبوعاتي و سياسي جرايم به رسيدگي در منصفه هيات حضور
قرار تاييد مورد اساسي قانون اصل 168 در پيش سال كه 22
نخست.است شده مواجه ديدگاه دو با امروز است ، گرفته
اگر است معتقد و مي‌داند برائت بر را اصل كه ديدگاهي
سياسي پرونده يك متهمان يا متهم برائت بر راي منصفه هيات
و كند صادر را متهم برائت راي بايد قاضي دهد ، مطبوعاتي و
است راي صدور مسئول قاضي چون است معتقد كه ديدگاهي دوم
حتي و ندارد منصفه هيات راي از او تبعيت در الزامي پس
.كرد ساقط اعتبار درجه از نيز را منصفه هيات راي مي‌توان
پنجم دوره مجالس حقوقي و قضايي كميسيون عضو قرباني موسي
اين اعتقاد به.دارد دوم ديدگاه به نزديك ديدگاهي ششم و
با هم و اساسي قانون با هم منصفه هيات طرح مجلس نماينده
قاضي اسلامي ، قضايي دستگاه در" كه چرا است ناسازگار شرع
دهد دستور قاضي به نمي‌تواند هيچكس و است تصميم‌گيرنده
."بدهد مجرميت يا برائت بر راي كه
طرح كه مي‌كند پيش‌بيني تمامتر هرچه صراحت با قرباني
به نگهبان شوراي و مجلس بين را جديدي چالش منصفه هيات
قاضي استقلال با طرح اين:مي‌گويد وي.آورد خواهد وجود
راي صدور در قضائيه قوه استقلال حداقل و نيست سازگار
برابر در و دنيا در بايد هم قاضي.مي‌شود متجلي قاضي
دستگاه‌ها ساير و قضات انتظامي دادگاه مثل نظارتي مراجع
متعال خداوند پيشگاه در آخرت در هم و باشد پاسخگو
پاسخگو قاضي كه است قرار وقتي و باشد صادره راي پاسخگوي
روشني و عقلي نكته اينبگيرد تصميم خودش بايد پس باشد
.است
وجودي فلسفه خصوص در مجلس قضايي و حقوقي كميسيون عضو
در مي‌تواند منصفه هيات:مي‌كند تصريح منصفه هيات
به ملزم قاضي حتي كه اين نه باشد موثر قاضي تصميم‌سازي
غرب از را زيادي چيزهاي ماباشد هيات اين نظر از تبعيت
تدوين‌كنندگان و است هيات‌منصفه آنها از يكي و گرفته‌ايم
جرايم به رسيدگي نحوه به مربوط اصل در نيز اساسي قانون
هيات بودن غربي شائبه كه اين براي سياسي و مطبوعاتي
و انتخاب چگونگي كه كرده‌اند قيد نيايد ، پيش منصفه
اسلامي موازين براساس و قانون برابر هيات‌منصفه اختيارات
.شود تعيين
تشكيل طرح فوريت يك تصويب و شدن مطرح از پس ماه دو حدود
علني جلسه در خرداد دوم فراكسيون نمايندگان منصفه هيات
مورد را طرح اين مختلف مواد ماه دي چهارم دوشنبه روز
عضو سعيدي ميثم و رساندند تصويب به و داده قرار بررسي
ارباب به مجلس هديه" را طرح اين تصويب مشاركت فراكسيون
.كرد توصيف "سياسي فعالان و جرايد
محسوب منصفه هيات تشكيل طرح طراحان جمله از كه وي
پاسداري طرح ، اين رهگذر از:كرد تاكيد سخناني در مي‌شود ،
خوبي به سياسي فعالان و مطبوعات و عمومي افكار حقوق از
.مي‌شود امكان‌پذير
نظرات از طرح اين بررسي در" كه اين بيان با سعيدي
فرهنگي كميسيون اعضاي ديدگاه از نيز و متعدد كارشناسان
برخي و اسلامي ارشاد و فرهنگ وزارت و كشور وزارت مجلس ،
تاييد صورت در:شد يادآور ،"است شده استفاده قضات از
و سياسي جرايم منصفه هيات بار اولين براي نگهبان ، شوراي
امنيت كميسيون عضو اين.مي‌شود مستقر كشور در مطبوعاتي
را هيات‌منصفه تشكيل طرح تصويب مجلس خارجي سياست و ملي
گفت و كرد عنوان ششم مجلس مهم بسيار دستاوردهاي از يكي
به اساسي ، قانون ظرفيت‌هاي افزايش به منجر آن اجراي كه
.شد خواهد شهروندان حقوق ارتقاي زمينه در ويژه
تصميم‌گيري براي مرجع بهترين را هيات‌منصفه سعيدي ،
اظهاراميدواري و دانست مطبوعاتي و سياسي جرايم درخصوص
به.گيرد قرار نگهبان شوراي تاييد مورد طرح اين كه كرد
نهادهاي توسط كه است مدني نهاد يك هيات‌منصفه وي ، اعتقاد
متناظر و مي‌شود انتخاب مردم از نمايندگي به و مدني
.است جامعه وجدان و عمومي افكار
وجود با كه معتقدند سياسي ناظران برخي ميان ، اين در
از گذر در طرح اين مجلس ، سوي از هيات‌منصفه طرح تصويب
به كه چرا شود مواجه دشواري‌هايي با نگهبان شوراي مجراي
با طرح اين تبصره‌هاي و مواد برخي ناظران ، اين اعتقاد
نمايندگان بود لازم و است تناقض در قاضي گسترده اختيارات
قانون اصلاح تكليف طرح‌هايي ، چنين كردن مطرح كنار در
.مي‌كردند روشن و مشخص نيز را انقلاب و عمومي دادگاه‌هاي
اين رد حتي يا تغيير احتمال پيرامون ناظران اين اشارات
تشخيص مجمع به آن ارجاع و نگهبان شوراي سوي از مصوبه
سياسي فعالان كه مي‌كند جلوه موجه هنگامي نظام مصلحت
مجلس اقليت فراكسيون عضو قرباني موسي پيش دوماه سخنان
هم هيات‌منصفه طرح" بود گفته وي.بياورند خاطر به را ششم
هيچكس و است ناسازگار شرع با هم و اساسي قانون با
مجرميت يا برائت بر راي كه بدهد دستور قاضي به نمي‌تواند
".بدهد
پارلماني گفت‌وگوي
يراحت به مطبوعاتي سياسي فعالان نباشد منصفه هيات اگر
مي‌شوند سركوب
بامداد ماهان
اصل 168 كردن عملياتي طرح اسلامي شوراي مجلس سرانجام
دادگاه‌هاي در منصفه هيات كه‌حضور را اساسي قانون
در را مي‌كند ضروري سياسي و مطبوعاتي جرايم به رسيدگي
پيشنهاد.رساند تصويب به منصفه هيات تشكيل طرح قالب
مطرح مجلس نمايندگان ميان امسال آبان از 6 طرح اين تصويب
.رسيد تصويب به آن كليات اول شور در دوشنبه روز و شد
اساسي قانون اصل 168 موضوع جرايم به مصوبه ، اين موجب به
بين از آن اعضاي كه مي‌شود رسيدگي منصفه هيات حضور با
انتخاب سال چهار براي اجتماعي مختلف گروه‌هاي و اصناف
يكي و تهران مردم نماينده سعيدي ميثم كه حالي در.مي‌شود
مجلس هديه را مصوبه اين منصفه هيات تشكيل طرح طراحان از
را آن اجراي منتقد محافل برخي پيشتر خواند ، مطبوعات به
.بودند دانسته قاضي اختيارات با منافي
اولين براي نگهبان ، شوراي توسط طرح اين تاييد صورت در
شكل كشور در مطبوعاتي و سياسي جرايم منصفه هيات بار
.مي‌گيرد
بدنه بر سياسي و مطبوعاتي محاكمات كه تاثيراتي سبب به
معين را حكومت منتقدان سرنوشت و مي‌گذارد جامعه اصلي
ضروري بسيار دادگاه‌ها اين در منصفه هيات حضور مي‌كند ،
.است
ديگر يكي و اصفهان نماينده مزروعي رجبعلي با گفت‌وگو در
بررسي را طرح اين تصويب پيامدهاي مصوبه ، اين طراحان از
.كرديم
شوراي مجلس در اصفهان مردم نمايندگي بر علاوه كه وي
نيز را ايران نگاران روزنامه صنفي انجمن رياست اسلامي
منصفه هيات تشكيل طرح تاييد به نسبت چندان است عهده‌دار
. نيست خوشبين نگهبان شوراي سوي از
خصوص در اسلامي شوراي مجلس معتقدند سياسي فعالان از برخي
به را نگهبان شوراي واكنش است ممكن كه سياسي طرح‌هاي
با گسترده‌اي رايزني‌هاي مي‌بايست باشد داشته دنبال
داشته نگهبان شوراي اعضاي نيز و اقليت فراكسيون اعضاي
به طرح‌ها آنان ، كارشناسي نظرات از استفاده با تا باشند
چالش صرف مجلس انرژي و وقت رهگذار اين از و برسد تصويب
.نشود مختلف نهادهاي با
***
تصويب يا رد در نگهبان شوراي نظر به نسبت شما پيش‌بيني *
چيست؟ منصفه هيات قانون اصلاح طرح
.است كرده رد را مجلس لوايح و طرح‌ها برخي نگهبان شوراي
.كند رد هم را طرح اين مي‌كنم فكر اساس همين بر
خصوص اين در جلسه‌اي نگهبان شوراي حقوقدان اعضاي با *
نداشتيد؟
تصويب به اول شور در طرح كه حالي در جلسات اين معمولا
اعضاي با نهايي ، مراحل در بلكه.نمي‌شود انجام رسيده
براي.مي‌كنيم گفت‌وگو و بحث طرح جزئيات مورد در شورا
.است زود خيلي هنوز جلسات اين برگزاري
قانون اصلاح طرح تصويب براي جلسه‌اي چنين آينده در پس *
داشت؟ خواهيم نگهبان شوراي با منصفه هيات
براي معمولا ما.كنم پيش‌بيني خصوص اين در نمي‌توانم
و مي‌گذاريم جلسه مجلس ، در قطعي تصويب از قبل موضوعي هر
.مي‌كنيم بحث اقليت جناح با حتي آن مورد در
مجلس در اين‌طرح تصويب به نسبت پيش قضات‌چندي از يكي *
اين اجراي صورت در كه بود گفته و كرده نگراني اظهار
.مي‌شود بنويس ميرزا فقط قاضي قانون
هيات حضور فلسفه كه هستند هم ديگر افراد بعضي البته
جرايم ماهيت كه حالي در ندارند قبول را دادگاه در منصفه
.است متفاوت جاري جرايم ديگر با مطبوعاتي و سياسي
جرايم ديگر با مطبوعاتي و سياسي جرم ماهيت تفاوت دليل به
هيات حضور قانون كه است مسائل اين گستره بودن فراگير و
كرده پيش‌بيني عمومي افكار نماينده عنوان به را منصفه
.است
سياسي جرم متهم كه مي‌دهد تشخيص منصفه هيات حال هر به *
نه؟ يا است شده جرم مرتكب اصلا آيا مطبوعاتي و
حكومت منتقد يا سياسي افراد جرايم اين به متهمان چون
برايشان حكومت مقابل در قانوني حمايتي ابزار اگر هستند
را آنها مي‌تواند راحتي به حكومتي هر باشد نداشه وجود
.كند سركوب و حذف
در كه است خواسته منصفه هيات از اساسي قانون همين براي
افكار نمايندگان اگر و كند پيدا حضور افراد اين دادگاه
قاضي آنگاه است شده جرم مرتكب فردي كه دادند تشخيص عمومي
فعالان صورت اين غير در مي‌كند اقدام حكم صدور به نسبت
.مي‌ماند مصون تعرض از سياسي و مطبوعاتي
در منصفه هيات حضور صورت در كه حرف اين جهت اين از
.نمي‌رسد نظر به درست مي‌شود ، بي‌اثر قاضي وجود محاكمه
ديگر سبك به مطبوعاتي و سياسي جرايم نيست قرار چون
يا عمومي افكار نظر از شايد كه چرا شود رسيدگي جرايم
.باشد نگرفته صورت جرمي كلي طور به منصفه هيات همان
موضوع يك بررسي
...دارد دراز ره قصه اين
ديداري اكرم
قضايي نظام ركن دادگستري وكلاي كانون دنيا جاي همه در
جايگاه چنان از قضايي مراجع در "وكيل".مي‌شود محسوب
سلب موجب دادگاه‌ها در او حضور عدم كه است برخوردار مهمي
ندارد حق قاضي موارد پاره‌اي در و مي‌شود دادگاه رسميت
ممكن هرچند ;كند صادر راي متهم مورد در وكيل حضور بدون
ضرورت.نشود رعايت موارد پاره‌اي در نكات اين عملا است
از و يكديگر از "قضا" و "دفاع" مقوله دو بودن مجزا
در كه شهرونداني حقوق حفظ منظور به حكومتي دستگاه‌هاي
را جامعه‌اي كمتر كه است كليدي نكته هستند ، اتهام مظان
.كند نقض را آن آشكارا كه يافت مي‌توان
عنوان به كه بودند اشخاصي همواره هرچند دور ساليان در
و شغل اما مي‌يافتند حضور شرعي و عرفي محاكم در وكيل
در حرفه يك عنوان به وكالت پيشينه.نبود وكالت آنها حرفه
قانون در كه زماني برمي‌گردد ، پيش سال به 93 ايران
دو در دادگستري وكلاي از قمري ، مصوب 1329 عدليه تشكيلات
كانون سال 1309 در.شد برده نام غيررسمي و رسمي گروه
وزارت بخش‌هاي از يكي به وابستگي با دادگستري وكلاي
و 24 شد تشكيل وقت دادگستري وزير رياست به و دادگستري
سال در دادگستري وكلاي كانون استقلال قانون آن از پس سال
امر در بنيادي تحول سرآغاز اين و رسيد تصويب به 1333
مدني نهاد اين استقلال كه بود ايران در دادگستري وكالت
.شناخت رسميت به را
كه بود مهمي موضوع قضايي دستگاه از وكلا كانون استقلال
مورد اسلامي انقلاب پيروزي از پس اساسي قانون تدوين در
دادرسي":بود بديهي كاملا هم آن دليل و گرفت قرار توجه
قالب در حال عين در."مردم حقوق از دفاع براي عادلانه
"پاكسازي و تصفيه" سال 1359 در انقلاب شوراي در لايحه‌اي
نخستين سال 1362 در و شد تصويب دادگستري وكلاي كانون
به بنا وكيل كار 57 پروانه لغو با وكلا كانون در تصفيه
تا 3 و شد آغاز شرع حاكم راي و انقلاب دادستان درخواست
.يافت ادامه مرحله
برگزاري با ساله ممانعت 14 با حقوقي جامعه آن از پس
آشفتگي‌هاي رفته رفته و شد روبه‌رو وكلا كانون انتخابات
از پس كه اين تا يافت بروز وكلا صنفي سازمان در متعدد
مقدمات قضاييه قوه وقت رئيس با دادگستري وكلاي گفت‌وگو ،
هرچند شد ، فراهم سال 1370 در كانون اين انتخابات برگزاري
براي هفته دو ظرف در فوريتي يك طرح دو زمان آن در
مجلس سوم دوره كار دستور در انتخابات برگزاري از جلوگيري
ساله شش توقف به منجر نهايت در و گرفت قرار اسلامي شوراي
دادگستري وكلاي پافشاري اثر بر كه آن تا شد انتخابات اين
به نسبت جهاني اعتراضات و صنفي حقوق از برخورداري براي
و شد انجام انتخابات ايران ، در وكلا كانون تعطيلي
حقوقي آشفته اوضاع به دادن سامان براي اميد بارقه‌هاي
لايحه ماده 187 قالب در كه نكشيد طولي اماشد نمايان
مجلس ، پنجم دوره اواخر در آن تصويب و توسعه سوم برنامه
و وكلا كانون استقلال سلب براي آشكار تلاش‌هاي ديگر بار
همان در.گرفت دميدن حكومتي نهاد يك بر آن كردن وابسته
نامه طي دادگستري وكلاي كانون‌هاي مديره هيات‌هاي سال
كردند انتقاد ماده‌اي چنين تصويب از مجلس به سرگشاده‌اي
ادامه در.شدند دادگستري وكلاي كانون استقلال خواستار و
در دادگستري وكلاي كانون‌هاي ماده 187 تصويب به اعتراض
فرستادند قضاييه قوه رئيس به نامه‌اي ماه 1378 ارديبهشت
امر در قضاييه قوه دخالت از وكلا نگراني‌هاي مجددا كه
.مي‌داد نشان را وكالت
به نهادن ارج اساسي ، قانون اصول به احترام ضرورت
غيرحكومتي ماهيت حفظ مجموع در و وكالت حرفه استقلال
طرح قالب در را مصوبه اين حذف موجبات مدني نهادهاي
كه طرحي ساخت ، فراهم توسعه سوم برنامه ماده 187 اصلاحي
با و داد قرار هم روبه‌روي را زيادي مخالفان و موافقان
دستور از براي مجلس رئيس به قضاييه قوه قضايي معاون نامه
قوه مجلس ، ميان را جديدي مناقشه طرح اين كردن خارج كار
مناقشه اين آغاز.داد شكل وكلا كانون نهادمدني و قضاييه
معاون كه زماني برمي‌گردد پيش ماه سه به جاري سال در
ماده موافقان جمله از و دادگستري وزير مجلس و حقوقي امور
به سخن وكلا كانون خانه‌تكاني از توسعه سوم برنامه 187
عمده‌اي بخش‌هاي در تحولاتي انقلاب از بعد":آورد ميان
دست‌نخورده همچنان نيز بخش‌هايي و آمد وجود به كشور از
وجود نيز انقلاب از قبل كه مراكز اين جمله از.ماند باقي
وكلا كانون شود ايجاد تحولي آن در مي‌بايست و است داشته
وكلاي از عده‌اي بخش اين در تحول عدم علت به كه بود
واقعا كه كساني و ديني ضوابط به پايبند و متدين متعهد ،
در كه مسائل سري يك از بودند حقوقي مسائل به علاقه‌مند
".مي‌سوختند مي‌گذشت ، آنجا
سوم برنامه قانون ماده 187 موضوع با موافقت و مخالفت
تا بود مشهود كشور قضايي و حقوقي جامعه در همچنان توسعه
هنگام جاري ماه آبان دوم در مجلس علني جلسه در كه اين
گرفت ، خود به وسيع‌تري ابعاد ماده اين اصلاحي طرح بررسي
به نامه‌اي در قضاييه قوه قضايي معاون مرعشي محمدحسن
شدن مطرح از جلوگيري خواستار كه حال عين در مجلس رئيس
وكلا كانون" كه كرد تصريح شد ، ماده 187 اصلاح طرح
فقط عمل در و كند حل را جامعه حقوقي مشكلات است نتوانسته
بهره‌مند وكيل گرفتن از توانسته‌اند ثروتمند و غني قشر
نوشت مرعشي به پاسخ در نيز مجلس رئيس كروبي مهدي ".شوند
طرحي هر مجلس ، داخلي آيين‌نامه و اساسي قانون براساس" كه
هيات باشد قانوني مقرر نصابهاي حد به امضا داراي كه
آنها روي بر اقدام و وصول اعلام به موظف مجلس رئيسه
توسعه سوم برنامه قانون ماده 187 اصلاحي طرح ".مي‌باشد
آن از و شد داده ارجاع مجلس حقوقي و قضايي كميسيون به
قرار بررسي مورد نوبت از خارج داشت فوريت يك قيد كه جايي
انجام با پرمناقشه ماده اين اصلاح طرح بالاخره.گرفت
در.شد تصويب مجلس حقوقي و قضايي كميسيون در تغييراتي
دادگستري ، وكلاي كانون جاي به كه شد پيشنهاد كميسيون اين
وكلا ، كانون و سه‌گانه قواي نمايندگان از مركب كميته‌اي
را حقوقي مشاوره متقاضيان اخلاقي و علمي صلاحيت‌هاي
گذاشته كميته اين عهده به ماده 187 اجراي و كنند بررسي
و مجريه قضاييه ، قوه سه از عضو شش كميته اين در.شود
خواهند حضور دادگستري وكلاي كانون از عضو سه و مقننه
.داشت
شوراي مجلس در مصوبه اين طرح هنگام ماه آبان شانزدهم
آن از پس اما دادند راي آن حذف به نمايندگان اسلامي ،
و اساسي قانون اصل 110 به استناد با نگهبان شوراي
مخالفت به توسعه ، سوم برنامه كلي رهنمودهاي و سياست‌ها
اين قضاييه قوه به درنهايت و پرداخت ماده اين حذف با
ميان از مشاوره‌اي كانون‌هاي تاسيس با تا شد داده اختيار
حقوقي ، خدمات ارائه به نسبت حقوق رشته فارغ‌التحصيلان
نخستين بلافاصله و كند اقدام مردم به كارشناسي و قضايي
اين ايفاي براي افرادي نيز اكنون هم و شد برگزار آزمون
.شده‌اند انتخاب نقش
دادگستري ، وكلاي كانون مديره هيات اعضاي اعتقاد به
و نيست هنر بيكار وكلاي به بيكار ليسانس‌هاي كردن تبديل
براي اشتغال ايجاد دنبال به قضاييه قوه اگر
طريق از مي‌تواند راحتي به است ، رشته اين فارغ‌التحصيلان
به و.كند اقدام وكيل افزايش به نسبت مربوطه كميسيون
كنندگان تدوين كم‌دقتي و بي‌توجهي اثر بر ترتيب اين
از وكلا كانون استقلال ضرورت به توسعه سوم برنامه لايحه
در دولت اصلاح‌طلبانه شعارهاي با آنان آشنايي كم و حكومت
و قضاييه قوه مقاومت آن دنبال به و مدني نهادهاي از دفاع
طي كه كانوني ماده ، اين اصلاح و حذف با نگهبان شوراي
محدوديت‌هاي و نشيب و فراز خود عمر طولاني ساليان
نخست سال‌هاي همچون اينك است ديده برخود را بي‌شماري
دفاع براي آن حفظ و استقلال به دستيابي تكاپوي در ظهورش ،
خواهد ثمر به چگونه استقلال ايناست شهروندي حقوق از
نشست؟
|
