نيمروز ملك در نيمهها چاه
سمنان در معلم پژوهشگاه تاسيس
رامهرمز در چشمپزشكي امكانات فقدان
آغاز ساوه در سيمان بزرگ كارخانه ساخت
شد
خبرنگار پرسش
نيمروز ملك در نيمهها چاه
برجسته كارشناس و متخصص دو اختصاصي گزارش
"همشهري" به بلوچستان و سيستان
:اشاره
در بهويژه سيستان ، در نيمهها چاه و هيرمند
ايستايي مهم عامل و حيات سرچشمه خشكسالي ، روزگار
چاه.شدهاند سرزمين اين در مردم ماندگاري و
كه هستند بزرگي بسيار طبيعي گودالهاي نيمهها ،
و قحطي و خشكسالي فاجعه از بعد پنجاه دهه در
براي آنها از بهرهگيري انديشه محل ، مردم آوارگي
و گرفت قوت وقت مسئولان ذهن در آب ، سازي ذخيره
ژرف ، گودالهاي اين از بهرهگيري توسعه با امروزه ،
در خشكسالي بحران كه كرد ادعا ميتوان جرات به
تا بلوچستان و سيستان پهناور استان از منطقه اين
.است شده مهار حدودي
دانشگاه استاديار كشته كريم حسين محمد دكتر
اقتصاد انجمن رئيسه هيئت عضو و بلوچستان و سيستان
ارشد كارشناس شهركي غدير مهندس و آسيا كشاورزي
در صاحبنظر ، متخصص دو عنوان به استان ، آب امور
ملك در نيمهها چاه تاثير ،"همشهري" گزارشيبه
قرار بررسي مورد مختلف ابعاد از را نيمروز
.دادهاند
شهرستانها گروه
بخش گرفتن قرار هيرمند ، حوزه ويژگيهاي جمله از
آبي تاسيسات.است افغانستان خاك در آن از عظيمي
عبارتند (افغانستان) كشور از خارج در هيرمند عمده
اصلي شاخه در سال 1330 در كه كجكي سد -از1
نوع از سد اين.است شده ساخته هيرمند رودخانه
مساحت مكعب ، متر ميليارد مخزن 8/1 ظرفيت با خاكي ،
در رودخانه آبريز حوضه وسعت و مربع كيلومتر 108
سد -ميباشد20 مربع كيلومتر حدود 38000 سد محل
همين به محلي در هيرمند ديگر شاخه روي ارغنداب
نوع از سد اين.است شده احداث افغانستان در نام
حدود وسعت و مكعب متر ميليون ظرفيت 480 با خاكي
نقش كه ميباشد (مخزن مساحت) مربع كيلومتر 15
افغانستان خاك در هيرمند رودخانه بر را كنترلي
.دارد برعهده
حوزه انتهاي دشت از اندكي قسمت تنها اساس اين بر
سازمان هيچگاه و دارد قرار سيستان در هيرمند
نقطه بالاترين از حوزه تمامي بر مشتركي و منسجم
و اشراف آبريز ، حوزه محل پايينترين تا آبخيز
به مربوط روابط و مسائل يعني.است نداشته مديريت
دولتهاي بين موافقتنامه در صرفا رودخانه اين
مشخص (1351) افغانستان و ايران كشور دو وقت
شامل بيشتر موافقتنامه اين اما گرديده
دشت در آب از بهينه استفاده جهت محدوديتهايي
هيچگونه واقع در.است بوده ايران سيستان
كنترل پيرامون مشترك همكاري براي توافقنامهاي
خشكسالي بحرانهاي كاهش و خسارتآفرين سيلهاي
از بسياري اينكه كما نداشته وجود كشور دو بين
دشت تنها نه خشكساليها ، حتي و حادثهآفرين سيلهاي
دشتهاي بلكه ميكند تهديد را ايران سيستاندر
.است نموده تهديد نيز را افغانستان خاك در مجاور
در آب جريان بودهايم شاهد عمدتا خشكسالي هنگام
و كنترل شدت به افغانستان خاك در يعني بالادست
حتي گاه و مينمايند برطرف را خود نيازهاي آنان
كه بطوري.نميگردد رها ايران سمت به آب قطرهاي
فاجعه هيرمند رودخانه خشكسالي آبي 5049 سال در
اكثر و كرد تحميل سيستان بر را بزرگي خانمانسوز
اصفهان ، گرگان ، دشتهاي آواره ، سيستان مردم
بقاياي و دامها حتي و شدند خراسان و كرمان
اينگونه و رفت بين از سيستان در كلي به كشاورزي
چون ناميدهاند نيمروز ملك را سيستان دشت كه بوده
با را ديگر نيمي و سيلاب گرفتار را روز از نيمي
.بودهاند مواجه خشكسالي بحرانهاي
مطالعات براساس و محلي امكانات بررسي با وقت دولت
جنوب سمت در كه يافتند را مناطقي مشاور ، مهندسين
رودخانه انشعاب دو محل نزديك در و سيستان دشت
ميباشد توجهي قابل طبيعي گودالهاي داراي هيرمند ،
آب ذخيرهسازي طرح اجراي به گودالها اين و
استفاده بدون زمستاني سيلابهاي هنگام كه) رودخانه
و يافت اختصاص (ميشد سرازير سيستان هامونهاي به
و 2و 3 نيمه 1 چاه گودالهاي در آب ذخيرهسازي كار
دو فوق ، اهداف دنبال به.شد آغاز سال 1351 از
خروجي سد يعني نيمهها چاه خروجي محلهاي از نقطه
شد مسدود خاكي بندهاي بهوسيله نيز غلامان دهنه و
محل اين در را آب مكعب متر ميليون بتوان 660 تا
آب مكعب متر ميليون مقدار 340 اين از.كرد ذخيره
شبكه كشاورزي آبي نياز جهت ثقلي و مفيد صورت به
كلي طور به.يافت اختصاص سيستان سد زهكشي آبياري
منطقه كشاورزي از قسمتي آب هم نيمهها ، چاه مخازن
روستاي و 860 زهك زابل ، شهرهاي شرب آب هم و
نمود خواهند تامين را زاهدان شهر همچنين و سيستان
و بوده سيستان در ذخيرهسازيآب منبع تنها اين و
به) چهارم نيمه چاه سد الحاق طرح حاضر حال در
دست در نيمهها چاه گودالهاي به (مصنوعي صورت
به را ذخيرهسازي ظرفيت بتواند تا ميباشد اقدام
آب حجم اين برساند ، مكعب متر ميليون 1600
(اخير خشكسالي) الي 80 سالهاي 78 همانند ميتواند
متفاوت سال چندين در را فوقالذكر مناطق شرب آب
عنوان به نيز خشكسالي سالهاي درغير و نمايد تامين
محسوب سيستان منطقه كشاورزي براي مطمئني ذخيره
ايجاد نيمه چاه در تاكنون كه تاسيساتي.شود
:از عبارتند شدهاند
:نيمه چاه آبگير دهانه سد -1
جريكه روستاي كنار در انشعاب دو محل در سد اين
داراي و دارد قرار (افغانستان -ايران مشترك مرز)
كل 160 طور به آن آبگيري ظرفيت و است دهانه پنج
رديف دو در سد اين.ميباشد ثانيه در مكعب متر
براي دهانهها رديف يك شده ، ساخته دهانهاي پنج
.مينمايند عمل كنترلي عنوان به بعدي رديف و محافظ
:نيمه چاه خروجي سد -2
شده ساخته كشاورزي آب برداشت كنترل براي خروجي سد
در 4 و ميگردد رها آن از آب ثقلي صورت به و
.ميريزد سيستان رودخانه به سد از بعد كيلومتري
سه با رديف هر و دريچه رديف دو نيزداراي سد اين
از ثانيه در آب مكعب متر خروج 50 قابليت دهانه
.دارد را مخزن
:سيستان شرب آب انتقال مركز -3
نيمهها چاه پمپاژ ايستگاه نام به انتقال مركز
و شهري شرب آب برداشت الكتروپمپهاي كه ميباشد
سيستان روستاي و 860 زهك زابل ، شهر مناطق روستايي
به انتقال خطوط وسيله به و گرفته قرار آنجا در
.ميشود منتقل فوقالذكر مناطق
:زاهدان شرب آب انتقال مركز-4
مخزن روي غلامان ، دهانه نزديك محل نيزدر مركز اين
ثانيه در ليتر حدود 900 و گرديده احداث شماره 3
.شد خواهد پمپاژ محل اين از زاهدان شرب آب جهت
پيشنهاد چند و نتيجهگيري
در خدادادي منابع از بهرهبرداري كه آنجا از
كشور مهم منطقه اين دوام و حيات و سيستان منطقه
و شرب كشاورزي ، بخشهاي زير آب تامين به مشروط
مردم و مسئولين مديران ، است شايسته ميباشد ، صنعت
عملي و علمي راهكارهاي فكر به چيز هر از قبل
.باشند سيستان سيل و خشكسالي بحرانهاي با مقابله
توسعه و طبيعي منابع متخصصين و كارشناسان چنانكه
شهريور) آب منابع مديريت بينالمللي كنفرانس در
جديد درهزاره كردند ، اعلام انگليس در (سالجاري
ديگر عبارت به بود ، خواهد نفت از بيشتر آب اهميت
حيات مايع ازآن ، فراتر بلكه آباداني الفباي نه آب
كارگزاران به كمك و موضوع اهميت به توجه با.است
جهت زير پيشنهادي راهبردهاي مردمي ، و دلسوز
ارائه سيستان منطقه پايدار توسعه به دستيابي
:ميگردد
رودخانه آب از بهينه بهرهبرداري منظور به -1
از مشترك شوراي يا كميته انتخاب هيرمند ،
ايران و افغانستان كشور دو صاحبنظران و كارشناسان
نظارت هيرمند از بهرهبرداري و حقوقي نظام بر كه
.ميرسد نظر به ضروري باشند داشته
از هيرمند رودخانه فصلي و بهاري سيلابهاي -2
لحاظ به كه ميگردد آغاز سال هر ماه اسفند اوايل
منطقه از سيلابها امكانات ، فقدان و كم زماني فرصت
از بيشتر استفاده جهت لذاميشود خارج سيستان
اجراي آبها ، رفتن هرز از جلوگيري و الهي نعمت اين
خاص اولويت و اهميت از ذخيرهسازي طرحهاي
.است برخوردار كشوري و منطقهاي
مختلف بخشهاي در آب از استفاده نظام تغيير -3
زراعت ، در كشت الگوي تغيير قبيل از كشاورزي
دامپروري ، در بهينه تخصيص شيلات ، در بهتر استفاده
تقاضا مورد طبيعي منابع و جنگلداري به بيشتر توجه
.ميباشد
انتخاب و كشاورزي مكانيزاسيون در موثر تحول -4
محصولات برداشت و داشت كاشت ، مراحل مناسب روشهاي
گسترش و سنتي آبياري از جلوگيري جمله از كشاورزي
..قطرهاي فشار ، تحت آبياري) فني علمي جديد روشهاي
.است لازم بهرهوري و كارآيي افزايش براي (.
جهت بهرهبرداران آموزش و بها آب حداقل تعيين -5
فرهنگ ترويج با همراه آب از اقتصادي استفاده
و اشتغال ايجاد به آب بهينه تخصيص در مشاركتي
.كرد خواهد كمك منطقه سيستانو پايدار توسعه
سمنان در معلم پژوهشگاه تاسيس
سمنانبا معلم پژوهشگاه:همشهري خبرنگار -سمنان
آخرين به دانشآموزان و فرهنگيان دستيابي هدف
.شد راهاندازي پژوهشي و علمي يافتههاي
ميليون ميلياردو 700 يك با كه پژوهشگاه اين
پايگاه داراي شده راهاندازي و تجهيز ريال
كتابخانه سيدي ، بانك رايانه ، به 12 مجهز اينترنت
گنجينه انتشارات ، بخشهاي كتاب ، جلد با 6500
آزمايشگاههاي و كارگاهها نجوم ، حياتوحش ،
مراكز و درس كلاسهاي اجتماعات ، سالن تحقيقاتي ،
.است علمي همايشهاي برگزاري
رامهرمز در چشمپزشكي امكانات فقدان
شهرستان كه حالي در:همشهري خبرنگار - رامهرمز
امكانات از ميباشد بيمارستان داراييك رامهرمز
شهر اين در فعال پزشك چشم دو و است محروم پزشكي
مورد لوازم ديگر و عمل اتاق امكانات كمبود با نيز
بيمارستان اينهستند روبهرو پزشكي چشم نياز
فاقد بيني و حلق و گوش متخصص داشتن با همچنين
و حلق بيماريهايگوشو درمان اوليه امكانات
بهداشت ، وزارت از رامهرمزي شهروندان.است بيني
رسيدگيورفع خواستار پزشكي آموزش و درمان
.هستند زمينه اين در مشكلات
آغاز ساوه در سيمان بزرگ كارخانه ساخت
شد
توليد كارخانه بزرگترين ساخت:شهرستانها گروه
.شد آغاز ساوه شهرستان در كشور خاكستري سيمان
احداث مطالعات طرح ، اين اجرايي مدير گفته به
توليد 6 ظرفيت با ساوه خاكستري سيمان كارخانه
و صنايع وزارت و است شده انجام روز در تن هزار
ريال ميليارد با 900 را توليدي واحد اين معادن
تا است قرار و ميكند احداث سرمايهگذاري
با:گفت وي.شود بهرهبرداري آماده آينده سال 4
توليد واحدهاي ساخت ساله تجربيات 10 از استفاده
تاسيسات و ماشينآلات از درصد از 80 بيش سيمان ،
.ميشود توليد كشور داخل در بزرگ واحد اين فني
خبرنگار پرسش
!گاز باران ، رامهرمز ،
با بارندگي ، هر پي در رامهرمز ، در مستقيمي رابطه
گاز ، و نفت نظر از خوزستان !دارد وجود گاز قطع
نفتي ، منطقه قلب در رامهرمز و است برخوردار استاني
بهنام برخورداري اين اما !برخوردارتر
بر كه رامهرمز.ديگران بهكام و است رامهرمزيها
بيشتر گرفته ، قرار گاز و نفت از اقيانوسي روي
لولهكشي گاز به دسترسي از آن روستاهاي و بخشها
گاز از چشمبندي با هم شهر خود مردم.است محروم
محض به -بارندگي هر پي در چون ميكنند استفاده
گاز جريان -يابد جريان محل رودخانه در آب اينكه
مسئولان و مهندسان سروكله روزي چند.ميشود قطع
دوباره و ميشود پيدا محل در لوله ترميم براي گاز
هم چندبار.نيست خبري آنها از بعدي باران تا
اين رفع براي دادهاند قول گاز شركت محلي زعماي
خود وعده اجراي اما بيانديشند اساسي چارهاي مشكل
اين رفع براي رامهرمز مردم كردهاند؟ فراموش را
بايد چه شهرشان لولهگاز خط مسير در كوچك اشكال
بكنند؟
رامهرمز خبرنگار -يوسفي
|