سنت اهل منابع در غديرخم
تاريخ و واقعه ذكر به علوي مورخان و شيعه اعاظم فقط نه
از واقعه متقدم منابع اساسا بلكه كرده‌اند ، غديراهتمام
بزرگان آن
روايات كثرت به توجه با ايشان.است سنت اهل دانشوران و
"... دينكم لكم اكملت اليوم" آيه نزول شان باب در وارده
و مواقف در غدير ، روز ماجراهاي وارده‌در طرق تعدد و
فرموده موضوع‌اقدام نقل كثيري‌به جستارهاي
بازگفته‌اند را تاريخي واقعيت اين و
ذكر به علوي مورخان و شيعه اعاظم فقط نه:گشايي جستار
منابع اساسا بلكه كرده‌اند ، غديراهتمام تاريخ و واقعه
ايشان.است سنت اهل دانشوران و بزرگان آن از واقعه متقدم
آيه نزول شان باب در روايات‌وارده كثرت به توجه با
وارده‌در طرق تعدد و"... دينكم لكم اكملت اليوم"
نقل كثيري‌به جستارهاي و مواقف در غدير ، روز ماجراهاي
.بازگفته‌اند را تاريخي واقعيت اين و فرموده موضوع‌اقدام
عيدي به‌عنوان اغلب و گرامي بسيار را آن اين ، از فراتر
حق ، دين تكميل و (ع)علي فضيلت اعلام عيد يعني مبارك ،
خلافت به منجر كه بعدي مسائل سر بر بحثبرشمردهاند
رجوع‌به از پس كه است ثانوي بحثي البته راشدشد ، خلفاي
علاقه‌مندان همه براي لازم مستدلات مي‌تواند منابع اين
مبارك ، عيد گراميداشت‌اين ضمن صورت هر در.آورد فراهم را
در كه مي‌دهيم توجه نكته اين به را گرامي خوانندگان
بحثهاي است شايسته ،(ع)علي ولايت و امامت نظير مباحثي
كفايت عاميانه حب و تعصب تنها و صورت‌گيرد مستند و علمي
و ، مورخان مراجع به‌ويژه قديمه ، منابع كثرت.نمي‌كند
ديگري ، امكان هر از بيش سنت ، اهل عظام علماي مفسران‌و
نمايه‌اي ذيل ، مقاله.مي‌نمايد مساعدت مسير اين در را ما
.است نموده معرفي گرامي خوانندگان به را منابع اين از
معارف گروه
نزديك پيروان به (ص) اكرم رسول حضرت هجري ، دهم سال در
جهان مختلف مناطق مردم تمام به كه نمودند سفارش خود
ايشان به سال اين در حج انجام جهت كه دهند اطلاع اسلام
.بپيوندند
گستردگي‌با چنين با مسلمانان كه بود بار اولين براي
از بيش مكه راه در.مي‌كردند شركت حج در رسول‌الله حضور
چهاردهم تا و بودند پيامبراسلام همراه نفر هزار هفتاد
.شدند وارد مكه به نفر هزار ازيكصد بيش ذوالحجه
با همراه پيامبر ،(حجالوداع)حج مراسم اتمام از بعد
اين تا نمود ترك مدينه سوي به را مكه خدا ، خانه زائران
بود راه انتخاب محل كه (جحفه نزديك محلي) خم غدير به كه
ديار سوي به و شده جدا هم از محل دراين قبايل و مردم و
متعال خداوند سوي از محل ، اين در.رسيدند مي‌شتافتند خود
را آنچه رسول ، اي":كه شد نازل آيه اسلام‌اين پيامبر به
آن اگر و برسان نازل‌شده تو سوي به پروردگارت جانب از
خدا و ;نداده‌اي انجام را خود رسالت پس ندهي انجام را
گروه خداوند كه درستي به مي‌نمايد حفظ مردم ترااز
(كريم 675 قرآن)."نمي‌كند هدايت را كافران
حضرت‌را آن خطبه از قبل آيه ، اين نزول سني دانشمندان
:ذيل معتبره منابع در جمله از كرده‌اند ، تاكيد
ص 5049 آيه 675 زيرتفسير فخررازي ، الكبير ، تفسير (1
ص 50 الوحيدي ، النزول ، اسباب (2
بن‌نعيم حافظ نزول‌القرآن ، (3
ص 24 المكي المالكي صباغ المهمه ، الفصول (4
زيرتفسير 675 سيوطي ، حافظ درالمنثور ، (5
ص 301 جلد 3 حلبي ، نورالدين الحلبيه ، السيره (6
.ديگر كثير آثار.. و ص 194 ج 6 نيشابوري ، تفسير (7
را پيامبر اينكه يكي مي‌سازد ، روشن را نكته دو آيه اين
گويي پيامبر ، زحمات تمام آن بدون كه امري‌مي‌خواند به
از را حضرت آن نگراني اينكه ديگر بي‌نتيجه‌است ،
مردم عكس‌العمل و رفتار از او نگراني و امر اين پيامدهاي
.مي‌دارد بيان را
و ايستاده باز سفر از (ص) رسول‌الله آيه ، نزول محض به
امر ايشان ولي بوده فرسا طاقت و گرم بسيار هوا چند هر
كه وكساني بازگردند هستند جلوتر كه كساني تا مي‌نمايند
جمع خم غدير در مسلمين تمام وقتي.برسند مانده‌اند عقب
شتران وجهاز سنگ با تا خواستند مسلمانان از ايشان شدند
.كنند منبري‌درست
(ص)اكرم پيامبر حضرت خطبه
پاهاي دور مردم گرما ، براثر و بود پاييز اوايل ظهر حدود
شنهاي تفتيده بتوانندگرماي تا بودند پيچيده پارچه خود
جهت اسلام پيامبر شرايطي ، چنين در.كنند تحمل را صحرا
اسلام امت به خداوند دستور رساندن و الهي امر از اطاعت
مردم بر جامع خطبه‌اي و ماندند خم غدير در ساعت چندين
گسترده‌اي طور به كه آن‌حضرت خطبه از قسمتي.خواندند
:است شده‌چنين نقل سنت اهل محدثين و علما توسط
متعال خداوند كه رسيده آن زمان كه مي‌رسد به‌نظر چنين"
.بگويم پاسخ حق نداي به بايد و مي‌خواند خود سوي به مرا
دو آن به گاه هر كه مي‌گذارم ، گرانبها چيز دو شما بين من
آن‌دو.شد نخواهيد گمراه هيچ‌وقت بمانيد ، وفادار
اين...است من سلاله كه بيت اهل و خدا كتاب:عبارتنداز
(كوثر) حوض در اينكه تا نمي‌شوند جدا هم از وقت هيچ دو
".شوند وارد برمن
نيستم اولاتر من آيا":دادند ادامه (ص)رسول‌الله آنگاه
يا بله" دادند جواب مردم "خودشان؟ از مومنين بر
و گرفت را (ع) علي دست (ص) اكرم رسول پس"رسول‌الله
مولاي علي پس هستم او مولاي من كس هر":فرمود و برد بالا
دشمن و مي‌دارد دوست را او كه هر بدار دوست خدايااوست
".مي‌دارد دشمن اورا كه هر بدار
:سنت اهل كتب مراجع
.ص 63 ج 5 -ص 298 ج2 ترمذي ، صحيح (1
.و 43 ص 12 ج 1 ماجه ، ابن سنني (2
.و 21 ص 4 نسايي ، خصايص ، (3
و116 ص 110109 ج 3 -ص 129 ج 2 الحاكم ، المستدرك ، (4
.و 371
و و 152 و 119 و118 ص 84 ج1 حنبل ، احمدبن مسند (5
...و و 372و 378 و 370 و 368 ص281 ج 4 و 330
.و 572 ص 563 ج 2 حنبل ، احمد الصحابه ، فضائل (6
.ص 103 ج 9 ميثمي ، مجمع‌الزوائه ، (7
.ص 5049 ج 12 رازي ، فخر الكبير ، تفسير (8
.ص 19 ج 3 سيوطي ، جلال‌الدين حافظ درالمنثور ، تفسير (9
.و173 ص 169 سيوطي ، الخلفا ، تفسير (10
.ص 208 ج 5 ص 213 ، ج 3 كثير ، ابن والنهايه ، بدايه (11
. 307- ص 308 ج 2 طهاوي ، مشكل‌الاثار ، (12
ص 26 ميثمي ، هاجر ابن المعرقه ، صواعق (13
قسمت ج 1 ص 509 ، ج 2 عسقلاني ، هاجر ابن الاصابه ، (14
قسمت 1 ج 4 ص 29 ، قسمت 1 ج 3 ص57 ، قسمت 1 ص319 ، ج 2 اول
ص14/16/143
ص 290 ج 8 بغدادي ، خطيب تاريخ ، (15
ص 2726 ج 5 ص 23 ، ج 4 ابونعيم ، حافظ الاولياء ، حليه (16
و 154 ص 397 ج 6 هندي ، المتقي كنزالعلما ، (17
ص 174 ج 2 الطبري ، المحب النظيره ، رياض (18
ص 217 ج 6 منادي ، الغدير ، فيض (19
ص 297 حنفي ، قدوزي الموده ، ينابيع (20
.سني مفسرين و مورخين محدثين ، از اعم ديگر منابع صدها و
:شد نازل ذيل آيه ،(ص) محمد حضرت خطبه اتمام محض به
بر را خود نعمت و ساختم كامل شما براي را دينتان امروز"
"باشد اسلام شما دين كه پسنديدم شما بر و كردم تمام شما
(كريم 35 قرآن)
خطبه اتمام از بعد را آيه نزول كه سني علماي از تعدادي
:از عبارتند كرده‌اند ذكر حضرت ،
ص 19 ج 3 سيوطي ، درالمنثور ، (1
، 569 ص 290 ج 8 بغدادي ، خطيب تاريخ ، (2
ص 19 مغازلي ، مناقب ، (3
ص 75 ج 2 عساكه ، ابن دمشق ، تاريخ (4
ص 213 ج 3 كثير ، ابن والنهايه ، البدايه (5
ص 115 قدوزي ، الموده ، ينابيع (6
ابونعيم حافظ القرآن ، نزول (7
...و
تعيين بدون اسلام كه مي‌سازد روشن به‌وضوح فوق آيه
توسط دين واكمال نمي‌باشد كامل پيامبر از بعد جانشين
و است گرفته انجام اسلام پيامبر وسيله به و متعال خداوند
و كننده اتمام (ع)علي حضرت‌اميرالمومنين ولايت و جانشين
.است الهي نعمت رساننده نهايت به
(ص)پيامبر جانشين عنوان به (ع)علي اميرالمومنين با بيعت
با كه خواستند همه از (ص) رسول‌الله خطبه ، اتمام از بعد
:گفتند عمر و ابوبكر كه شده نقل و نمايند بيعت (ع)علي
اعم مومنين تمام مولاي تو امروز ابوطالب ، پسر اي تبريك
"شدي زن و مرد از
نقل را بيعت ماجراي كه سنت منابع‌اهل از تعدادي
:كرده‌اند
ص 281 ج 4 حنبل ، بن احمد مسند (1
ص 5049 ج 12 فخررازي ، الكبير ، تفسير (2
ص 557 تبريزي ، خطيب المصابيح ، مشكاه (3
ص 144 قسمت 4 ج 1 ميرخواند ، السير ، حبيب (4
طبري جرير ابن الولايه ، كتاب (5
شيبه ابي ابن المصنف ، (6
عقده ابن احمد الولايه ، حديث (7
و 596 ص 290 ج 8 بغدادي خطيب تاريخ ، (8
:است متواتر خم غدير حديث
اسنادي تعداد و سني علماي توسط خم غدير حديث بودن متواتر
:كرده‌اند ذكر كه
سند به 40 منقول حنبل احمدبن (1
سند از 70 بيش منقول طبري جرير ابن (2
سند به 120 منقول سجستاني ابوسعيد (3
سند به 125 منقول جابي ابوبكر (4
سند به 150 منقول (دوم قرن) يماني محمد امير (5
سند به 150 منقول عقده بن ابوعباس (6
:خم غدير حديث بودن صحيح
(ترمذي صحيح مولف فوت 279 ، ) ترمذي ابوعيسي حافظ (1
(صحيح) ومعتبر (حسن) قبول قابل حديثي حديث ، اين:مي‌نويسد
(ص 298 ج 2 ترمذي صحيح):است
حديت ، اين":مي‌نويسد (فوت 405) حاكم عبدالله محمدبن (2
حديثي ترمذي ، و بخاري شيخين معيارهاي و نظرات به توجه با
(ص 110108 ج 3 الصحيحين ، علي المستدرك) ".مي‌باشد صحيح
حديث اين":مي‌نويسد (ف 321) طهاوي محمد بن احمد حافظ (3
ص ج 2 الاثار ، مشكل)".مي‌باشد صحيح راويان ، اسناد طبق بر
(308307
مورد غدير حديث":مي‌نويسد عاصمي محمد احمدبن حافظ (4
(الفتي زين)".مي‌باشد مرام و اصول با منطبق آن و است قبول
كه (تاريخ ترتيب به) سني علماي از تن چند اسامي ضمن در
صحيح شكي گونه هيچ خم‌بدون غدير حديث شده‌اند متذكر
:مي‌شود ذكر ذيل در مي‌باشد
"امالي" در البغدادي ، (5
"الاستعاب" در (ف 463) عبدالبدر ابن (6
"المناقب" در (ف 483) شافعي مغازلي ابن (7
"سيرالعالمين" در (ف 505) غزالي محمد (8
"مناقب" در (ف 597) الجوزي ابن ابوالفرج (9
(الامه خواص تذكره" در (ف 654) الجوزي بن سبط (10
"نهج‌البلاغه شرح" در (ف 656) الحديد ابي ابن (11
"الطالب كفايت" در(ف 658) الشافعي (12
تاريخش كتاب در (ف 774)كثير ابن (13
"عروه‌الوثقي" در سمناني علاءالدين (14
"التهذيب تهذيب" در (ف 852) عسقلاني (15
مختلفش كتابهاي در (ف 910) سيوطي جلال‌الدين(16
"المعرقه الصواعق" در (ف 974) ميثمي (17
"المشكاه شرح در" دهلوي عبدالحق (18
.ديگر بسياري و
پور شريف اصغر علي:نوشته
دارد ادامه
|
