فرهنگ عرصه در سحابي
استراتژيك نوين جغرافياي و خاورميانه
توسعه و سياسي حقوق
فرهنگ عرصه در سحابي
عرصه بزرگمرد ;سحابي يدالله استاد درگذشت انگيزه به
ديني نوانديشي
چهل دهه اول نيمه سالهاي ياد به تهران دانشگاه در امروز
سال و سن هم دانشگاهيان همه.كردم تازه جاني همانجا در
و دين از نامي -بود ديري -سالها آن در مي‌دانند نيك من
و علمي قلمروهاي در اصولا و دانشگاهها در ديانت
اين در دين نام به اما بودند ، دينداران.نبود روشنفكري
خاص قلمروهاي از جامعه در دين.نمي‌گفتند سخن محيطها
خاص عرصه‌هاي نيز سياست و هنر و علم و بود برخوردار خود
كه مي‌كرد جدا يكديگر از را اينان مرزهايي.داشت را خود
.و مترقي و امل متجدد ، و مرتجع نظير واژه‌هايي در آن نمود
با غلبه علم و سياست هنر ، عرصه‌هاي در.بود متبلور..
.بود غيرديني انديشه‌هاي
فقط سحابي را سياسي و اجتماعي امور در ديني انديشه
و انديشه‌ها شيعي صبغه و اعتقادي انگيزه‌هاي بنابر
عدالت ، ;نظير بود دريافته خود كه آنچنان ديني آرمانهاي
اجتماعي حقوق و آزاديها انسانيت ، باوري ، عقل داري ، مردم
ديگر ارزشهاي و برادري و برابري صلح ، مدارا ، فردي ، و
نقش ايفاي دوران آن در.كند ايفا اجتماعي نقشي مي‌خواست
قابل حاكميت‌ها اصلاح طريق از جز جامعه اصلاح و اجتماعي
هدفش كه باشد سياسي مردي كه آن از قبل سحابي.نبود تصور
اعمال طريق از هم آن نقش ، ايفاي سپس و حاكميت تصرف
انگيزه‌هاي بنابر كه بود مردي است ، سياسي برنامه‌هاي
امور به‌اصلاح مي‌خواست خود ديني وظايف و انساني
و مستبدان و حاكمان از انتقاد او نزد.گمارد همت اجتماعي
و عادلانه مطالبات پيگيري منظور به حزب و جمعيت تشكيل
و خيرات كه داشت قرار جايگاهي همان در اجتماعي اصلاحات
يك او براي انسانيت و عدالت و دين ديني ، صدقات و مبرات
يارانش و او كه شعارهايي.بود ناپذير تفكيك و واحد مقوله
دارد ، يگانگي اين از نشان بودند كرده مطرح هنگام آن در
;جمله از
بمسلم فليس المسلمين بامور يهتم فلم اصبح من -
دنياكم في احرارا فكونووا دين يكن لم ان -
مع‌الظلم ولايبقي الكفر مع يبقي الملك -
الجهاد و عقيده الحيوه ان -
مسلمان نپردازد مسلمين امور اصلاح به و شود صبح كس هر -
.نيست
.باشيد آزادمرد كم دست نداريد دين اگر -
.نمي‌پايد ظلم با اما مي‌پايد كفر با جامعه و مملكت -
.نيست آن راه در جهاد و عقيده جز زندگي -
جوانان ، ميان در شدت به آنها نظاير و شعارها اين
جايگاه و شده رايج دانشگاهيان و دانشجويان دانش‌آموزان ،
با بعدها كه بود شعارها همين.بود كرده پيدا شايسته‌اي
ديگري راه علني ، قانوني سياسي مبارزات رسيدن بن‌بست به
ترتيب اين به.شد ديگري شكل‌هاي پيدايش باعث و كرد پيدا
يك پيمودن بلكه حكومت ، خاص شكل يك نه يارانش و سحابي هدف
.بود آن در طريق طي و (سبيل‌الله)راه
به دين آمدن فراز در ايران اجتماعي تاريخ در كساني چه
مدرنيته گفتمان درون در و مدرن دوران در ديگر قلمروهاي
بپردازد ، تاريخ بازخواني به كه ما از بعد نسل داشتند؟ نقش
و طالقاني سحابي ، بازرگان ، نام با چهل و سي دهه در
پدران و اول نسل اينان ;شد خواهد آشنا بيشتر(پدر)شريعتي
.فكري‌اند جنبش اين
سحابي بپردازيم ، اينان فكري و فرهنگي نقش به بخواهيم اگر
كه كساني اما.راند سخن كمتر و كمترنوشت همه از
را تكامل و انواع تطور سير باب در او نوشته‌هاي
چنان از او دينداري كه باشند دريافته شايد خوانده‌اند
شناخت ، نمي علم هيچگونه‌حدي‌براي كه بود برخوردار عمقي
.نمي‌هراسيد آن از و
نكته اين از اينان نقش داوري و ارزيابي در حال عين در
آن در علم و دين معنايي افقهاي طراز كه كرد غفلت نبايد
گفتمان زمان درآن.است متفاوت بسيار كنوني زمان با زمان
فراتر تجربي علوم با دين مداراي سطح از علم و دين
طراز در و يافته بيشتري عمق گفتمان اين اكنون.نمي‌رفت
.دارد جريان ديگري
به جز بزرگواران اين بود چه هر منفي يا مثبت بد ، يا خوب
راستي به رو اين از.نرفتند ديگري راه خود اعتقاد راه
اما داشتند اثر كه بود رو اين از هم.نداشتند سياسي كيش
و بودند خشونت اهل نه خود مسير در.نبودند ميانه در خود
فرهنگي مكتب وجود از حاكي زندگي.خور روز نرخ به نان نه
كنوني گفتمان در نمي‌تواند كه است نيرومندي تربيتي و
ناديده...و مدرنيته و سنت ميان سكولاريزم و دين ميان
.شود گرفته
نوحي حميد مهندس
صنعت و علم دانشگاه علمي هيات عضو
استراتژيك نوين جغرافياي و خاورميانه
آسياي و قفقاز پيدايش و شوروي جماهير اتحاد فروپاشي با
فوق منطقه دو بين كه وارتباطي جديد نقشه و شكل با مركزي
سمت به را منطقه آمد بوجود خاورميانه و آسيا جنوب با
پيش متعدد عواقب با جديد استراتژيكي نقشه يك شكل‌گيري
و آمريكا براي وسيعي دردسرهاي با همراه كه مي‌برد
جفري آقاي.بود خواهد منطقه در اصلي و ذي‌نفوذ قدرتهاي
مدير حاضر حال در و كارنگي موسسه سابق كاركنان از كمپ
و آمريكا در نيكسون مطالعات مركز استراتژيكي برنامه‌هاي
دانشگاه بين‌المللي و سياسي علوم استاد هاركوي رابرت
جغرافياي:عنوان تحت كتابي در پنسيلوانيا ايالتي
سال در كه وتحول تغيير درحال خاورميانه استراتژيك‌و
در وسيع تحقيق به رساندند چاپ به صفحه در 493 و م 1997
راترسيم خاورميانه آينده و زده‌اند دست زمينه اين
حوزه در موجود انرژي محقق اين‌دو بحث محور.نموده‌اند
مي‌باشد قرن 21 در تقاضا ازدياد و خزر درياي و خليج‌فارس
منطقه ، اين اقتصادي‌كشورهاي توسعه به ميل نيز طرفي از كه
همچنان خود جديد شكل با خاورميانه تا شد باعث‌خواهد
بخصوص قدرتهاي‌جهان براي استراتژيكي طعمه يك به‌عنوان
براي موجودانگيزه حساسيت و بماند باقي متحده ايالات
لذااهميت.افزايش‌دهد منطقه اين در را رقابتها ادامه
تغييرات مسبب انرژي ژئوپولتيك نقش و خاورميانه استراتژيك
منشا با تغييراتي.شد خواهد منطقه در دامنه‌دار و وسيع
گسترش معنوي ، دگرگونيهاي روز ، وتكنولوژي فناوري
تهديدات به‌علاوه (اتمي)دسته‌جمعي و نابودكننده سلاحهاي
.تروريستي‌عظيم
كه مي‌سازد نمايان بيشتر را خود زماني در بخصوص امر اين
هند و عراق و ايران يا اسرائيل و اعراب سناريوهاي‌جنگي
تمام تا گردد اضافه بدان تنشهاي‌نهفته ساير و پاكستان و
گسترش ضمن تا داده قرار آمريكا اختيار در را كافي دلايل
اجازه خود به منطقه ، در خود فيزيكي و نظامي حضور
بخش در مذكور نويسنده دو.بدهد را گسترده دخالت‌هاي
به منطقه ژئوپولتيكي و استراتژيكي تحولات ديگري‌از
مي‌تواند كه مثبت‌منطقه وعلائم فوق‌العاده استعدادهاي
اشاره باشد خاورميانه در اقتصادي شكوفايي زمينه‌ساز
با خاورميانه كه اشاره‌كرده‌اند آنها.نموده‌اند مستدلي
پيشرفت ظرفيت ژئوپولتيك ، ممتاز موقعيت برخورداري‌از
از برخوردار و يافته توسعه درخشان ، آينده‌اي سوي به سريع
منطقه‌اي درون علائق اكنون هم و دارد را آرامش و صلح
زمينه‌هاي مشترك‌در همكاريهاي جهت حوزه اين كشورهاي
در مشاركت زيربنايي ، پروژه‌هاي اقتصادي ، توسعه
نقل و حمل شبكه‌هاي بهبود وگازي ، نفتي لوله‌كشيهاي
اروپا به اتصال و (مخابرات) ارتباطات گسترش وراه‌آهن ،
جهت منطقه‌اي درون همكاري در جديد عصر يك آغاز از نشان
در 36 موجود اطلاعات.مي‌باشد خاورميانه در توسعه به نيل
تاريخي ، جزييات و اطلاعات دربرگيرنده منطقه كشورهاي نقشه
منطقه ، در نظامي جدالهاي انرژي ، منابع جغرافيايي ،
جاده‌اي ، نقل و حمل شبكه‌هاي از تفصيلي اطلاعات به‌علاوه
.مي‌باشد فهم قابل آبراهها ، و راه‌آهن
آينده درباره شيكاگو دانشگاه استاد "ماشيمر جان"
خاورميانه استراتژيك اهميت:است كرده نقل چنين خاورميانه
در خود منافع و علائق استحكام براي آمريكا تا شده باعث
تضمين بهانه به و قفقاز و مركزي آسياي خاورميانه ، منطقه
اين به بيشتر توجه بر علاوه امنيت‌منطقه و صلح حفظ و
تا فارس خليج حوزه در جديد نقشه طراحي درصدد حساس ، نقطه
ميانه آسياي" يا بزرگ"نزديك خاور" نام به خزر درياي
به خوبي به متحده ايالات كه چرا آيد ، بر "كبير
وضعيت به شدن تبديل براي منطقه بالقوه‌اين توانايي‌هاي
با هاركوي رابرت و كمپ جفري لذا واقف‌مي‌باشد ، فوق ،
سياسي جغرافياي آينده سال بيست در آمريكا ، نيات از اطلاع
و قفقاز مركزي ، آسياي فارس ، خليج حوزه) فوق منطقه چهار
ازلحاظ ،(-پاكستان و افغانستان -جنوبي آسياي از بخشي
در را آمريكا حكومتي مشاورين و سياستمداران نيات علمي
اين اصلي علت.نموده‌اند پيش‌بيني "كبير خاورميانه" قالب
انرژي يعني زيرزميني عظيم دارايي وجود بي‌شك توجه
اين در را طولاني جنگهاي آن به‌خاطر تاكنون كه مي‌باشد
و تجربه‌ها تمام رعايت با و بوده‌ايم شاهد جهان از منطقه
در انرژي ژئوپولتيك نقش بايد منطقه ، اين تاريخي رخدادهاي
قرن 21 در بهتر تفاهم و درك با را جهان نقطه حساس‌ترين
.بپذيريم جديد استراتژيكي جغرافياي با
درو يزدان‌پناه كيومرث:ترجمه
:منبع
:strategic geography and the:كتاب مقدمه از برگرفته
changing Middle East
Geoffrey Kemp-Robert E.HarkavyE:نوشته
http://www.brook.edu/press/books/:سايت.اينترنت:منبع
clientpr/carnegie/stratgeo.htm
توسعه و سياسي حقوق
بخش واپسين پايدار توسعه در سياسي عوامل نقش
و اقتصادي رشد عوامل به مطلب بخش نخستين در:اشاره
حقوق با مرتبط شاخص‌هاي از برخي سپس و رفت اشاره سياسي
در اينك.شد گذاشته بحث به مدني آزادي‌هاي يعني سياسي
نقش كه سياسي حقوق بنيان‌هاي از ديگر برخي به بخش واپسين
هم با.مي‌گردد اشاره دارند ، پايدار توسعه در بسزايي
:مي‌خوانيم
انديشه و فرهنگ گروه
چاپ براي Humana موسسه توسط متغير اين:مطبوعات آزادي
حقوق راهنماي.است گرديده ايجاد بشر حقوق راهنماي سوم
مي‌شود مربوط مطبوعات آزادي به كه است شاخص شامل 5 بشر
و روزنامه‌ها استقلال مطبوعات ، سياسي سانسور از عبارت كه
و عقايد آزاد آموزش امكان تلويزيوني ، راديو شبكه‌هاي
صفر از متغير اين.مي‌باشد اطلاعات دريافت امكان
(آزادي سطح بالاترين) تا 15 (آزادي سطح پايين‌ترين)
.است شده درجه‌بندي
سوال اين متغير اين:انتخابكنندگان اطمينان عدم ميزان
اثر در كه بنيادي تغييرات آيا كه مي‌كند مطرح را
قوانين در عمده تغييرات با معمولا مي‌آيد پديد انتخابات
.است همراه دارند اشتغال بر تاثير كه مقررات و
كه است ديگري متغير:كودتا از ناشي اطمينان عدم
كه نامعلومي ميزان مورد در سرمايه‌گذاران ذهني تخمين‌هاي
اين.مي‌كند سوال مي‌آيد پديد دولت عادي تغييرات اثر در
به سرمايه‌داران آيا كه است مربوط سوال اين به متغير
اساسي قانون در پايه بدون تغييرات از ترس مداوم صورت
در عمده‌اي معمولاتغييرات تغييراتي چنين كه دارند
.مي‌كند ايجاد اشتغال
موسسه كه است عيني متغير:انقلابات و كودتاها تعداد
كودتاها ، ميانگين كه است كرده ايجاد Easterly and Levine
.مي‌كند محاسبه خاص كشور يك در را انقلابات و بلواها
حكومت متغيرهاي مورد در قضاوت:قانون حكومت متغيرهاي
عقايد و داخلي سرمايه‌گذاران تخمين‌هاي برپايه قانون
حكومت از ويژه‌اي جنبه‌هاي شامل كه مي‌باشد متخصصين
يا و قضايي سيستم بودن اعتبار قابل چون كشور يك قانون
.مي‌باشد اموال ، مصادره خطر
پذيرش ميزان منعكس‌كننده سنت اين:قانون و نظم سنت
كه معني بدين ;است شهروندان توسط يافته سازمان نهادهاي
مي‌باشند قانون مجري و قانونگذار حد چه تا جامعه يك مردم
بالاتر درجه.مي‌كنند حل قانون برپايه را خود منازعات و
يك و سالم سياسي نهادهاي نشان‌دهنده قانون و نظم سنت
جانشيني در قانونمندي و نظم و ;منظم و قوي قضايي سيستم
قانون و نظم سنت پايين‌تر درجه.است قدرت در منظم
ابزارهاي و فيزيكي نيروهاي به وابستگي سنت نشان‌دهنده
داراي كه كشورهايي در است ادعا فصل و حل براي غيرقانوني
جديد رهبران هستند اندازه‌گيري اين در پايين‌تري درجه
.بپذيرند را گذشته رژيم‌هاي وظايف كه علاقه‌مندند ندرتا
.است شده درجه‌بندي تا 6 صفر از متغير اين
تغيير خطر نشان‌دهنده متغير اين:قرارداد نپذيرفتن خطر
پايين و تاخير نپذيرفتن ، شكل به كه قرارداد يك در معني
فشارهاي بودجه كاهش بخاطر قرارداد گرفتن ناديده و آوردن
و سياست‌ها در تغيير يا و دولت در تغيير كردن ، بومي
متغير اين كه آيد پديد دولت اقتصادي اجتماعي ، اولويتهاي
تا 10 (قرارداد نپذيرفتن درجه بالاترين) صفر از
.است شده درجه‌بندي(ريسك درجه پايين‌ترين)
به كه هستند جدي مسائل جنايت و دزدي:دزدي و جنايت قانون
.دهند افزايش را كسب و تجارت هزينه مي‌تواند اصولي طور
شخص از دولتي مقامات اينكه به اعتماد ميزان:مالي امنيت
.مي‌كنند حمايت حد چه تا جنايي اعمال مقابل در او اموال و
سيستم بودن پيش‌بيني قابل:قضايي سيستم بودن اعتماد قابل
.است تجاري اعمال در اعتماد نشان‌دهنده قضايي
و اداره سيستم در بويژه فساد ميزان: فساد متغيرهاي
.مي‌نمايد مشخص را باج‌گيري و سياه بازار
عوامل از دسته آن به بردن پي همه اين با اينكه نتيجه
قاطع تاثير سرمايه‌گذاري و اقتصادي تصميمات بر كه سياسي
زمينه اين در كه پژوهش‌هايي و دارد بسزايي اهميت دارند ،
محيط ايجاد در را سياستگذاران مي‌توانند مي‌گيرند ، صورت
.دهند ياري توسعه براي مساعد و مناسب سياسي
زاده بهرام حسينعلي
|
