شماره‌ 2785‏‎ , Jul 20 ,2002 تير 1381 ، ‏‎ شنبه‌ 29‏‎
Front Page
Internal Politics
International
Industry
Economy
Oil
Banking and Stocks
World Economy
Water and Agriculture
Building and Housing
Thought
Metropolitan
Life
Free Tribune
Business
Sports
World Sports
Science/Culture
Policy Globe
Art World
Science World
Sport World
Culture World
Economy World
Last Page
الجزايري‌‏‎ انديشمند‏‎ محمداركون‌‏‎ با‏‎ درگفت‌وگو‏‎
معاصراسلامي‌‏‎ انديشه‌‏‎ انديشيده‌هاي‌‏‎ نا‏‎


دانشگاه‌هاي‌‏‎ در‏‎ را‏‎ اسلامي‌‏‎ مسايل‌‏‎ هم‌اكنون‌‏‎ كه‌‏‎ الجزايري‌‏‎ وتاريخنگار‏‎ انديشمند‏‎ محمداركون‌‏‎
و‏‎ وسيع‌‏‎ چشم‌اندازهاي‌‏‎ اساس‌‏‎ بر‏‎ فرهنگ‌ها‏‎ گفت‌وگوي‌‏‎ هواخواهان‌‏‎ از‏‎ مي‌كند ، ‏‎ تدريس‌‏‎ فرانسه‌‏‎
.ناانديشيده‌هاست‌‏‎ عرصه‌هاي‌‏‎ تا‏‎ پرسش‌آميز‏‎ فرهنگ‌‏‎ فرآورده‌‏‎ وي‌‏‎.‎است‌‏‎ روشن‌‏‎ و‏‎ فراگير‏‎
وي‌‏‎.‎است‌‏‎ پيشرفت‌‏‎ مانع‌‏‎ كه‌‏‎ دارد‏‎ اجتماعي‌‏‎ و‏‎ تاريخي‌‏‎ ذهني‌ ، ‏‎ موانع‌‏‎ كشف‌‏‎ به‌‏‎ فراواني‌‏‎ علاقه‌‏‎ اركون‌‏‎
و‏‎ واقعيت‌‏‎ از‏‎ فراروي‌‏‎ چگونگي‌‏‎ نيز‏‎ و‏‎ تاريخي‌اش‌‏‎ و‏‎ معرفت‌شناسانه‌‏‎ شرط‏‎ دو‏‎ در‏‎ عربي‌‏‎ خرد‏‎ پرسش‌‏‎
مدرنيته‌‏‎ معادل‌‏‎ واقع‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ مي‌كند‏‎ مطرح‌‏‎ را‏‎ اسلامي‌‏‎ تمدن‌‏‎ شكوفايي‌‏‎ سده‌هاي‌‏‎ نوسازي‌‏‎ ازسرگيري‌‏‎
.است‌‏‎
ناانديشيده‌‏‎ و‏‎ انديشيده‌‏‎ عرصه‌هاي‌‏‎ از‏‎ "اسلامي‌‏‎ معاصر‏‎ انديشه‌‏‎ در‏‎ ناانديشيده‌ها‏‎" كتاب‏‎ در‏‎ وي‌‏‎
انديشه‌‏‎ در‏‎ ناانديشيده‌‏‎ ي‌‏‎"نادانسته‌ها‏‎" كشف‌‏‎ هدفش‌‏‎ مي‌گويد‏‎ و‏‎ مي‌دهد‏‎ خبر‏‎ اسلامي‌‏‎ انديشه‌‏‎ در‏‎
.است‌‏‎ اسلامي‌‏‎ معاصر‏‎
داده‌‏‎ انجام‌‏‎ باوي‌‏‎ النهار‏‎ لبناني‌‏‎ روزنامه‌‏‎ پيش‌‏‎ چندي‌‏‎ كه‌‏‎ را‏‎ گفت‌وگويي‌‏‎ از‏‎ بخش‌هايي‌‏‎ اينجا‏‎ در‏‎
.مي‌آوريم‌‏‎ است‌‏‎
انديشه‌‏‎ و‏‎ فرهنگ‌‏‎ گروه‌‏‎
تاريخ‌‏‎ نوين‌‏‎ روش‌هاي‌‏‎ حسب‏‎ بر‏‎ را‏‎ تاريخ‌‏‎ ما‏‎ زيرا‏‎ نپرداخته‌ايم‌ ، ‏‎ مسائل‌‏‎ اين‌‏‎ تاريخنگاري‌‏‎ به‌‏‎ ما‏‎*
تاريخ‌‏‎ روانشناسي‌‏‎ تاريخي‌ ، ‏‎ جامعه‌شناسي‌‏‎ عرصه‌‏‎ در‏‎ اشكال‌‏‎ اين‌‏‎ ويژه‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ نمي‌نويسيم‌‏‎
دوازدهم‌‏‎ سده‌‏‎ تا‏‎ هشتم‌‏‎ سده‌‏‎ در‏‎ عربي‌‏‎ عقل‌‏‎ چارچوب‏‎ و‏‎ عقل‌‏‎ تطور‏‎.‎دارد‏‎ وجود‏‎ تاريخ‌‏‎ روانكاوي‌‏‎ و‏‎
.است‌‏‎ گسترده‌تر‏‎ نوزدهم‌‏‎ قرن‌‏‎ تا‏‎ سيزدهم‌‏‎ قرن‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ آن‌‏‎ فكري‌‏‎ چارچوب‏‎ از‏‎ ميلادي‌‏‎
.دارم‌‏‎ تحليل‌‏‎ و‏‎ تاكيد‏‎ امور‏‎ اين‌‏‎ بر‏‎ خود‏‎ تزهاي‌‏‎ در‏‎ من‌‏‎
داشته‌ايد؟‏‎ مديترانه‌‏‎ درياي‌‏‎ يگانه‌‏‎ منطقه‌‏‎ درباره‌‏‎ تطبيقي‌‏‎ نگاهي‌‏‎ شما‏‎ چرا‏‎*
چرا؟‏‎.‎كرده‌ام‌‏‎ تاكيد‏‎ مديترانه‌‏‎ درياي‌‏‎ دوسوي‌‏‎ تاريخ‌‏‎ ميان‌‏‎ تطبيقي‌‏‎ نگاه‌‏‎ بر‏‎ -پيوسته‌‏‎- من‌‏‎ -‎
:مي‌كند‏‎ تقسيم‌‏‎ متنازع‌‏‎ بيماري‌‏‎ دو‏‎ به‌‏‎ را‏‎ مديترانه‌‏‎ درياي‌‏‎ كه‌‏‎ كنم‌‏‎ صحبت‌‏‎ دلايلي‌‏‎ درباره‌‏‎ بگذاريد‏‎
به‌‏‎ توجهي‌‏‎ تاريخنگاران‌‏‎ اغلب‏‎.‎است‌‏‎ شده‌‏‎ سكولار‏‎ كه‌‏‎ اروپايي‌‏‎ بيماري‌‏‎ و‏‎ اسلامي‌‏‎ -عربي‌‏‎ بيماري‌‏‎
يا‏‎ ما‏‎نداشته‌اند‏‎ ديگر‏‎ سوي‌‏‎ از‏‎ مسيحي‌‏‎ اروپاي‌‏‎ و‏‎ سو‏‎ يك‌‏‎ از‏‎ اسلامي‌‏‎ عربي‌‏‎ جوامع‌‏‎ تاريخ‌‏‎
به‌‏‎.‎آنها‏‎ فرهنگ‌‏‎ و‏‎ اروپايي‌‏‎ كشورهاي‌‏‎ تاريخنگار‏‎ يا‏‎ بوده‌ايم‌‏‎ اسلام‌‏‎ و‏‎ عرب‏‎ دنياي‌‏‎ تاريخنگار‏‎
پيش‌‏‎ در‏‎ را‏‎ تاريخ‌‏‎ دو‏‎ اين‌‏‎ تطبيق‌‏‎ شيوه‌‏‎ اگر‏‎ روش‌ها ، ‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ استفاده‌‏‎ سال‌ها‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ من‌ ، ‏‎ نظر‏‎
آن‌‏‎ پيشرفت‌‏‎ و‏‎ اسلام‌‏‎ بر‏‎ شانزدهم‌‏‎ سده‌‏‎ از‏‎ غرب‏‎ زيرا‏‎ داد‏‎ خواهيم‌‏‎ نشان‌‏‎ را‏‎ ژرف‌تري‌‏‎ درك‌‏‎ گيريم‌ ، ‏‎
دهم‌‏‎ -‎هجري‌‏‎ چهارم‌‏‎ سده‌‏‎ از‏‎ بويژه‌‏‎ اسلامي‌ ، ‏‎ فرهنگ‌‏‎ و‏‎ اسلام‌‏‎ كه‌‏‎ همان‌گونه‌‏‎ درست‌‏‎ نهاده‌ ، ‏‎ تاثير‏‎
از‏‎ ما‏‎ جوامع‌‏‎ پس‌‏‎ آن‌‏‎ از‏‎.است‌‏‎ گذاشته‌‏‎ غرب‏‎ عيني‌‏‎ و‏‎ فرهنگي‌‏‎ تكامل‌‏‎ بر‏‎ فراواني‌‏‎ تاثير‏‎ -‎ميلادي‌‏‎
عقبنشيني‌‏‎ وعلمي‌‏‎ فكري‌‏‎ حيات‌‏‎ درعرصه‌هاي‌‏‎ ما ، ‏‎ كه‌‏‎ زماني‌‏‎ در‏‎ و‏‎ شدند‏‎ دور‏‎ خود‏‎ كلاسيك‌‏‎ ميراث‌‏‎
لذابايد‏‎ ;شد‏‎ آغاز‏‎ شانزدهم‌‏‎ سده‌‏‎ از‏‎ تكامل‌‏‎ اين‌‏‎كرد‏‎ آغاز‏‎ را‏‎ خود‏‎ نوزايش‌‏‎ اروپا‏‎ كرديم‌ ، ‏‎
درخور‏‎ تطبيقي‌‏‎ مقايسه‌‏‎.‎بنويسيم‌‏‎ تطبيقي‌‏‎ روش‌هاي‌‏‎ بر‏‎ اتكاي‌‏‎ با‏‎ و‏‎ زاويه‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ را‏‎ تاريخ‌‏‎
گفتمان‌‏‎ و‏‎ مبارزه‌جويانه‌‏‎ ايديولوژي‌‏‎ به‌‏‎ تا‏‎ شده‌‏‎ باعث‌‏‎ امر‏‎ اين‌‏‎.است‌‏‎ خاصي‌‏‎ روشمند‏‎ مواضع‌‏‎
بر‏‎ هنوز‏‎ گفتمان‌‏‎ اين‌‏‎.‎باشم‌‏‎ نداشته‌‏‎ اعتقادي‌‏‎ جهاني‌‏‎ دوم‌‏‎ جنگ‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ برانديشه‌‏‎ مسلط‏‎ ملي‌گراي‌‏‎
يك‌‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎ دين‌‏‎ تاريخ‌‏‎ به‌‏‎ مربوط‏‎ كه‌‏‎ مي‌كنيم‌‏‎ مطرح‌‏‎ را‏‎ مساله‌اي‌‏‎ وقتي‌‏‎ حتي‌‏‎.‎است‌‏‎ چيره‌‏‎ عقل‌ها‏‎
و‏‎ عربها‏‎ از‏‎ بسياري‌‏‎ است‌ ، ‏‎ مديترانه‌‏‎ درياي‌‏‎ منطقه‌‏‎ در‏‎ انديشه‌‏‎ تاريخ‌‏‎ به‌‏‎ مربوط‏‎ يا‏‎ دين‌‏‎
ايديولوژي‌‏‎ عرصه‌‏‎ به‌‏‎ لاهوتي‌‏‎ فلسفي‌‏‎ و‏‎ فكري‌‏‎ فرهنگي‌ ، ‏‎ تاريخي‌ ، ‏‎ عرصه‌‏‎ از‏‎ را‏‎ پرسش‌‏‎ مسلمانان‌‏‎
از‏‎ شماري‌‏‎ و‏‎ تاريخنگاران‌‏‎ ميان‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌بينيم‌‏‎ گفت‌وگويي‌‏‎ هر‏‎ در‏‎ را‏‎ اين‌‏‎ ما‏‎.‎مي‌كشانند‏‎
به‌‏‎ را‏‎ تاريخ‌‏‎ روش‌هاي‌‏‎ خور‏‎ در‏‎ حقوق‌‏‎ همه‌‏‎ تاريخنگاران‌‏‎ اين‌‏‎مي‌گيرد‏‎ انجام‌‏‎ عرب‏‎ روشنفكران‌‏‎
.مي‌دهند‏‎ تاريخ‌‏‎
مواضع‌‏‎ با‏‎ را‏‎ علمي‌‏‎ مواضع‌‏‎ يا‏‎ ايديولوژيك‌‏‎ فرهنگ‌‏‎ با‏‎ را‏‎ علمي‌‏‎ فرهنگ‌‏‎ غالبا‏‎ عرب‏‎ روشنفكران‌‏‎
.ديده‌ام‌‏‎ لبناني‌‏‎ روشنفكران‌‏‎ با‏‎ ديدارهايم‌‏‎ در‏‎ را‏‎ اين‌‏‎ من‌‏‎ ;مي‌آميزند‏‎ درهم‌‏‎ ايديولوژيك‌‏‎
مي‌كنيد؟‏‎ تحليل‌‏‎ چگونه‌‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ اصولا‏‎ و‏‎ هستيد‏‎ قايل‌‏‎ را‏‎ مفهومي‌‏‎ چه‌‏‎ ديني‌‏‎ پديده‌‏‎ براي‌‏‎ *
و‏‎ كاركردها‏‎ و‏‎ پديده‌‏‎ اين‌‏‎ ماهيت‌‏‎ كه‌‏‎ نداريم‌‏‎ اختيار‏‎ در‏‎ اعتمادي‌‏‎ قابل‌‏‎ گفتمان‌‏‎ امروز‏‎ به‌‏‎ تا‏‎ -‎
در‏‎.‎است‌‏‎ آمده‌‏‎ پديد‏‎ اديان‌‏‎ ساير‏‎ و‏‎ جوامع‌‏‎ همه‌‏‎ در‏‎ تاريخ‌‏‎ طي‌‏‎ كه‌‏‎ نمايد‏‎ تفسير‏‎ را‏‎ تنش‌هايي‌‏‎
لازم‌‏‎ اجتماعي‌ ، ‏‎ و‏‎ انساني‌‏‎ علوم‌‏‎ به‌‏‎ توجه‌‏‎ و‏‎ شناسي‌‏‎ انسان‌‏‎ زاويه‌‏‎ از‏‎ نگرش‌‏‎ بر‏‎ اصرار‏‎ اينجا‏‎
گفت‌وگو‏‎.‎كنند‏‎ باز‏‎ را‏‎ جديدي‌‏‎ راه‌هاي‌‏‎ مي‌توانند‏‎ كه‌‏‎ هستند‏‎ كليدهايي‌‏‎ علوم‌ ، ‏‎ اين‌‏‎.‎مي‌آيد‏‎
از‏‎ پس‌‏‎ ويژه‌‏‎ به‌‏‎ گرچه‌‏‎ نمي‌گيرد ، ‏‎ انجام‌‏‎ اديان‌‏‎ ميان‌‏‎ گفت‌وگوي‌‏‎ خلال‌‏‎ از‏‎ فقط‏‎ ديني‌‏‎ پديده‌‏‎ درباره‌‏‎
احكام‌‏‎ از‏‎ رفت‌‏‎ برون‌‏‎ براي‌‏‎ اما‏‎ شد‏‎ داده‌‏‎ بها‏‎ گفت‌وگو‏‎ مساله‌‏‎ به‌‏‎ واتيكان‌‏‎ دوم‌‏‎ مجمع‌‏‎ تشكيل‌‏‎
تخيل‌‏‎ بر‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ ديني‌‏‎ پديده‌‏‎ با‏‎ آشنايي‌‏‎ ما ، ‏‎ مطلوب‏‎.‎است‌‏‎ نرسيده‌‏‎ مهمي‌‏‎ نتيجه‌‏‎ به‌‏‎ پيشداورانه‌‏‎
.است‌‏‎ نهاده‌‏‎ تخيل‌‏‎ بر‏‎ عقل‌‏‎ از‏‎ بيش‌‏‎ را‏‎ خود‏‎ تاثر‏‎ و‏‎ شده‌‏‎ چيره‌‏‎ ما‏‎ اجتماعي‌‏‎
و‏‎ هويت‌‏‎ درباره‌‏‎ خطر‏‎ احساس‌‏‎ نشانگر‏‎ گفتيد ، ‏‎ ايديولوژي‌‏‎ و‏‎ علم‌‏‎ درباره‌‏‎ كه‌‏‎ صحبتي‌‏‎ دكتر‏‎ آقاي‌‏‎ *
به‌‏‎ و‏‎ رفت‌‏‎ فراتر‏‎ مساله‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ مي‌توان‌‏‎ چگونه‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ اين‌‏‎ من‌‏‎ پرسش‌‏‎.است‌‏‎ آن‌‏‎ نظاير‏‎ و‏‎ وابستگي‌‏‎
برداشت‌؟‏‎ گام‌‏‎ تسامح‌‏‎ و‏‎ همزيستي‌‏‎ سوي‌‏‎
استعمار‏‎ سيطره‌‏‎ از‏‎ كرديم‌‏‎ فكر‏‎ زيرا‏‎ ماست‌‏‎ تاريخي‌‏‎ وضع‌‏‎ از‏‎ ناشي‌‏‎ طبعا‏‎ نگراني‌‏‎ اين‌‏‎آري‌‏‎ آري‌ ، ‏‎ -‎
غرب‏‎ اصطلاح‌‏‎ به‌‏‎ سيطره‌‏‎ از‏‎ نيز ، ‏‎ سياسي‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎ حتي‌‏‎ ما‏‎ كه‌‏‎ برديم‌‏‎ پي‌‏‎ تدريج‌‏‎ به‌‏‎ اما‏‎ شده‌ايم‌‏‎ رها‏‎
يك‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌بينيم‌‏‎ فلسطين‌‏‎ در‏‎ امروزه‌‏‎ ويژه‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ روزانه‌‏‎ زندگي‌‏‎ در‏‎ را‏‎ اين‌‏‎ ما‏‎.نشده‌ايم‌‏‎ رها‏‎
.اجراست‌‏‎ حال‌‏‎ در‏‎ تاريخي‌‏‎ شده‌‏‎ برنامه‌ريزي‌‏‎ تراژدي‌‏‎
چيست‌؟‏‎ تاريخي‌‏‎ شده‌‏‎ برنامه‌ريزي‌‏‎ تراژدي‌‏‎ از‏‎ شما‏‎ منظور‏‎ *
آن‌‏‎ پيشبرد‏‎ و‏‎ ما‏‎ تاريخي‌‏‎ سرنوشت‌‏‎ توليد‏‎ كار‏‎ در‏‎ همچنان‌‏‎ تاريخي‌‏‎ نيروي‌‏‎ يك‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ اين‌‏‎ من‌‏‎ قصد‏‎ -
سده‌‏‎ از‏‎ من‌‏‎ باور‏‎ به‌‏‎ بلكه‌‏‎ مي‌گيرد ، ‏‎ انجام‌‏‎ تاكنون‌‏‎ نوزدهم‌‏‎ سده‌‏‎ از‏‎ فقط‏‎ نه‌‏‎ كار‏‎ اين‌‏‎.‎است‌‏‎
اين‌‏‎ در‏‎ فراواني‌‏‎ نشانه‌هاي‌‏‎ كه‌‏‎ ماست‌‏‎ تاريخ‌‏‎ توليد‏‎ كار‏‎ در‏‎ نيرو ، ‏‎ اين‌‏‎ سو ، ‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ چهاردهم‌‏‎
ابن‌‏‎.‎مي‌كنم‌‏‎ اشاره‌‏‎ انديشه‌‏‎ تاريخ‌‏‎ نظر‏‎ از‏‎ مهم‌‏‎ بسيار‏‎ نكته‌‏‎ يك‌‏‎ به‌‏‎ مثال‌‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎.‎هست‌‏‎ زمينه‌‏‎
.است‌‏‎ شده‌‏‎ شناخته‌‏‎ اسلامي‌‏‎ انديشه‌‏‎ در‏‎ جايگاهش‌‏‎ و‏‎ رشد‏‎ ابن‌‏‎ اهميت‌‏‎ اما‏‎ درگذشت‌‏‎ سال‌ 1198‏‎ در‏‎ رشد‏‎
پدر‏‎ همچون‌‏‎ -‎بلكه‌‏‎ فيلسوف‌‏‎ تنها‏‎ نه‌‏‎ و‏‎ (اندلس‌‏‎)‎ قرطبه‌‏‎ شهر‏‎ مشهور‏‎ خاندان‌‏‎ يك‌‏‎ به‌‏‎ وابسته‌‏‎ وي‌‏‎
انديشمندي‌‏‎ وي‌‏‎ لذا‏‎.‎داشت‌‏‎ عهده‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ قرطبه‌‏‎ قاضي‌القضات‌‏‎ منصب‏‎ رشد‏‎ ابن‌‏‎بود‏‎ نيز‏‎ قاضي‌‏‎ -بزرگش‌‏‎
در‏‎ به‌ويژه‌‏‎ -‎اسلامي‌‏‎ انديشه‌‏‎ تكوين‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ بود‏‎ مهم‌‏‎ انديشه‌اي‌‏‎ و‏‎ فرهنگ‌‏‎ با‏‎ بارز‏‎ و‏‎ مسلمان‌‏‎
.كرد‏‎ ايفا‏‎ عظيمي‌‏‎ نقش‌‏‎ -‎است‌‏‎ نقلي‌‏‎ ازعلوم‌‏‎ متمايز‏‎ كه‌‏‎ ديني‌‏‎ علوم‌‏‎ عرصه‌‏‎
كه‌‏‎ مي‌دانيم‌‏‎ و‏‎ داشت‌‏‎ هم‌‏‎ با‏‎ را‏‎ عقلي‌‏‎ علوم‌‏‎ و‏‎ نقلي‌‏‎ علوم‌‏‎ انديشمندان‌ ، ‏‎ ساير‏‎ همانند‏‎ رشد‏‎ ابن‌‏‎
در‏‎ عقل‌‏‎ كه‌‏‎ مواضعي‌‏‎ برحسب‏‎ و‏‎ بود‏‎ گسترده‌‏‎ بسيار‏‎ عربي‌‏‎ و‏‎ اسلامي‌‏‎ چارچوب‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ انديشه‌‏‎ عرصه‌‏‎
خرد‏‎ از‏‎ نوعي‌‏‎است‌‏‎ قضيه‌‏‎ اساس‌‏‎ اين‌‏‎.‎داشتند‏‎ تفاوت‌‏‎ هم‌‏‎ با‏‎ ها‏‎ جريان‌‏‎ مي‌گيرد‏‎ شناخت‌‏‎ مساله‌‏‎ قبال‌‏‎
زندگي‌‏‎ در‏‎ آن‌‏‎ تطبيق‌‏‎ و‏‎ تفسير‏‎ و‏‎ ديني‌‏‎ پديده‌‏‎ درك‌‏‎ چگونگي‌‏‎ و‏‎ دين‌‏‎ مساله‌‏‎ برابر‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ هست‌‏‎
از‏‎ كه‌‏‎ فلسفي‌اي‌‏‎ جريان‌‏‎ يا‏‎ مديترانه‌‏‎ درياي‌‏‎ منطقه‌‏‎ خرد‏‎ نوع‌‏‎ نيز‏‎ و‏‎ دارد‏‎ موضع‌‏‎ دو‏‎ اجتماعي‌مان‌ ، ‏‎
.است‌‏‎ شناخت‌‏‎ درمساله‌‏‎ پرسشگري‌‏‎ موضع‌‏‎ همان‌‏‎ اين‌‏‎.‎است‌‏‎ برخوردار‏‎ فلسفي‌‏‎ عقل‌‏‎ ويژه‌‏‎ موضع‌‏‎ امتياز‏‎
و‏‎ پرسشگري‌‏‎ به‌‏‎ بلكه‌‏‎ نمي‌شود‏‎ قانع‌‏‎ رسيده‌‏‎ آن‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ چيزي‌‏‎ شناخت‌‏‎ به‌‏‎ عقل‌‏‎ كه‌‏‎ معناست‌‏‎ بدان‌‏‎ اين‌‏‎
متهم‌‏‎ خطا‏‎ ارتكاب‏‎ و‏‎ خطا‏‎ به‌‏‎ را‏‎ عقل‌‏‎ عقل‌ ، ‏‎.‎مي‌پردازد‏‎ شناخت‌‏‎ اين‌‏‎ درستي‌‏‎ ميزان‌‏‎ و‏‎ داده‌ها‏‎ نقد‏‎
دو‏‎ اين‌‏‎ ابن‌رشد‏‎ تا‏‎ مي‌شود‏‎ وباعث‌‏‎ مي‌كند‏‎ متمايز‏‎ را‏‎ فلسفي‌‏‎ عقل‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ چيزي‌‏‎ اين‌‏‎ و‏‎ مي‌كند‏‎
در‏‎ ارزشمندي‌‏‎ تاليف‌هاي‌‏‎ و‏‎ گيرد‏‎ كار‏‎ به‌‏‎ خود‏‎ زندگي‌‏‎ در‏‎ را‏‎ آنها‏‎ و‏‎ كند‏‎ جمع‌‏‎ هم‌‏‎ با‏‎ را‏‎ جريان‌‏‎
و‏‎ او‏‎ سر‏‎ بر‏‎ چه‌‏‎ ابن‌رشد‏‎ مرگ‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ كه‌‏‎ مي‌آيد‏‎ پيش‌‏‎ پرسش‌‏‎ اين‌‏‎ اما‏‎.‎كند‏‎ ارائه‌‏‎ زمينه‌‏‎ اين‌‏‎
و‏‎ مي‌كردند‏‎ حمله‌‏‎ او‏‎ به‌‏‎ بودنش‌‏‎ زنده‌‏‎ هنگام‌‏‎ به‌‏‎ حتي‌‏‎ فقها ، ‏‎ آمد؟‏‎ وتاليف‌هايش‌‏‎ انديشه‌‏‎
كه‌‏‎ كردند‏‎ فراموش‌‏‎ و‏‎ ساختند‏‎ فيلسوف‌‏‎ يك‌‏‎ فقط‏‎ ابن‌رشد‏‎ از‏‎ آنان‌‏‎مي‌نمودند‏‎ تحريم‌‏‎ را‏‎ كتابهايش‌‏‎
.دارد‏‎ كتابهايي‌‏‎ مالكي‌‏‎ اسلام‌‏‎ فقه‌‏‎ اجتهاد‏‎ زمينه‌‏‎ در‏‎ و‏‎ بود‏‎ هم‌‏‎ قاضي‌القضات‌‏‎ او‏‎
و‏‎ پرداخته‌‏‎ فلسفه‌‏‎ به‌‏‎ او‏‎ كه‌‏‎ كردند‏‎ تاكيد‏‎ امر‏‎ اين‌‏‎ بر‏‎ فقط‏‎ و‏‎ كردند‏‎ فراموش‌‏‎ را‏‎ جنبه‌‏‎ اين‌‏‎ آنان‌‏‎
مرد‏‎ اين‌‏‎ لذا‏‎.است‌‏‎ نمي‌پذيرفته‌‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ هنگام‌‏‎ آن‌‏‎ فقهاي‌‏‎ ذهنيت‌‏‎ كه‌‏‎ شده‌‏‎ نزديك‌‏‎ آن‌‏‎ به‌‏‎ طوري‌‏‎
تاثير‏‎ يا‏‎ تاريخي‌‏‎ بعد‏‎ داراي‌‏‎ اسلامي‌‏‎ -‎عربي‌‏‎ انديشه‌‏‎ تاريخ‌‏‎.گرديد‏‎ فراموش‌‏‎ انديشمند‏‎ مسلمان‌‏‎
مي‌كنيم‌‏‎ ومطالعه‌اش‌‏‎ مانده‌‏‎ باقي‌‏‎ كه‌‏‎ چه‌‏‎ آن‌‏‎ براي‌‏‎ تنها‏‎ نه‌‏‎ بايد‏‎ ما‏‎ لذا‏‎.‎است‌‏‎ پراهميتي‌‏‎ خارجي‌‏‎
فراموشي‌‏‎ يا‏‎ "نسيان‌‏‎" چيست‌؟‏‎ فراموشي‌‏‎ معناي‌‏‎.‎كنيم‌‏‎ تاريخنگاري‌‏‎ نيز‏‎ فراموش‌شده‌ها‏‎ براي‌‏‎ بلكه‌‏‎
-ديديم‌‏‎ كمونيسم‌‏‎ دوران‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ آن‌گونه‌‏‎ -كشمكش‌‏‎ اين‌‏‎.‎است‌‏‎ جامعه‌‏‎ درون‌‏‎ اجتماعي‌‏‎ كشمكش‌‏‎ نشانگر‏‎
اين‌‏‎.‎است‌‏‎ معرفت‌‏‎ مساله‌‏‎ درباره‌‏‎ عقلي‌‏‎ مواضع‌‏‎ و‏‎ ها‏‎ انديشه‌‏‎ درباره‌‏‎ كشمكش‌‏‎ بلكه‌‏‎ نيست‌‏‎ طبقاتي‌‏‎
.مي‌سازد‏‎ مشخص‌‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ و‏‎ مي‌گذارد‏‎ تاثير‏‎ ومعرفت‌‏‎ عقل‌‏‎ سرنوشت‌‏‎ بر‏‎ زيرا‏‎ است‌ ، ‏‎ مهم‌‏‎ بسيار‏‎ كشمكش‌‏‎
جوامع‌‏‎ تا‏‎ شد‏‎ باعث‌‏‎ كه‌‏‎ كرد‏‎ توجه‌‏‎ قضيه‌‏‎ تاريخي‌‏‎ و‏‎ فرهنگي‌‏‎ اجتماعي‌ ، ‏‎ علل‌‏‎ به‌‏‎ بايد‏‎ رو‏‎ اين‌‏‎ از‏‎
كنار‏‎ اسلامي‌‏‎ انديشه‌‏‎ عرصه‌‏‎ از‏‎ سپس‌‏‎ و‏‎ برانند‏‎ حاشيه‌‏‎ به‌‏‎ كلي‌‏‎ طور‏‎ به‌‏‎ را‏‎ فلسفه‌‏‎ اسلامي‌ ، ‏‎ و‏‎ عربي‌‏‎
جنبه‌‏‎ و‏‎ مي‌ورزيم‌‏‎ اهتمام‌‏‎ (تقليد‏‎)‎ ديني‌‏‎ نقلي‌‏‎ علوم‌‏‎ ميراث‌‏‎ به‌‏‎ فقط‏‎ امروز‏‎ به‌‏‎ تا‏‎ ما‏‎.‎بگذارند‏‎
بلكه‌‏‎ نيست‌ ، ‏‎ فلسفي‌‏‎ تفكر‏‎ معناي‌‏‎ به‌‏‎ فقط‏‎ ميانه‌‏‎ سده‌هاي‌‏‎ در‏‎ فلسفه‌ ، ‏‎:مي‌گيريم‌‏‎ ناديده‌‏‎ را‏‎ ديگر‏‎
علم‌‏‎ و‏‎ منطق‌‏‎ و‏‎ متافيزيك‌‏‎ نه‌تنها‏‎ ارسطو‏‎ آثار‏‎ و‏‎ هست‌‏‎ نيز‏‎ عام‌‏‎ طور‏‎ به‌‏‎ علمي‌‏‎ تفكر‏‎ معناي‌‏‎ به‌‏‎
درعرصه‌‏‎ انديشه‌‏‎ تا‏‎ شد‏‎ باعث‌‏‎ فلسفي‌‏‎ تفكر‏‎ رو ، ‏‎ اين‌‏‎ از‏‎.برمي‌گرفت‌‏‎ در‏‎ را‏‎ علوم‌‏‎ همه‌‏‎ بلكه‌‏‎ اخلاق‌‏‎
و‏‎ كند‏‎ پيشرفت‌‏‎ بوديم‌ ، ‏‎ شاهد‏‎ كه‌‏‎ شكلي‌‏‎ به‌‏‎ كلاسيك‌‏‎ دوران‌‏‎ و‏‎ ميانه‌‏‎ سده‌هاي‌‏‎ اسلامي‌‏‎ حاكميت‌‏‎
به‌‏‎ فلسفي‌‏‎ روش‌‏‎ در‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ كه‌‏‎ داشت‌‏‎ پرسش‌آميز‏‎ موضعي‌‏‎ انديشه‌‏‎ اين‌‏‎.‎نمايد‏‎ كشف‌‏‎ را‏‎ علمي‌‏‎ چيزهاي‌‏‎
فراموشي‌‏‎ يا‏‎ نسيان‌‏‎ آن‌‏‎ و‏‎ دارد‏‎ وجود‏‎ مهم‌‏‎ نكته‌‏‎ يك‌‏‎ لذا‏‎.‎مي‌بينيم‌‏‎ ميانه‌‏‎ سده‌هاي‌‏‎ در‏‎ رفته‌‏‎ كار‏‎
.است‌‏‎
عربي‌‏‎ فرهنگ‌‏‎ برابر‏‎ در‏‎ را‏‎ تاريخي‌‏‎ حافظه‌‏‎ بازسازي‌‏‎ و‏‎ فراموشي‌‏‎ برابر‏‎ در‏‎ وظيفه‌پايداري‌‏‎ شما ، ‏‎ *
برخيزد؟‏‎ ميان‌‏‎ از‏‎ خلل‌‏‎ و‏‎ گيرد‏‎ سامان‌‏‎ امور‏‎ تا‏‎ مي‌كنيد‏‎ مطرح‌‏‎
همچون‌‏‎ بلكه‌‏‎ تاريخنگاران‌‏‎ همانند‏‎ نه‌تنها‏‎ و‏‎ كنيم‌‏‎ مقاومت‌‏‎ فراموشي‌‏‎ برابر‏‎ در‏‎ بايد‏‎ -
جامعه‌شناسي‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ تاريخ‌‏‎ از‏‎ رشته‌اي‌‏‎ اين‌‏‎بپردازيم‌‏‎ آن‌‏‎ تاريخنگاري‌‏‎ به‌‏‎ جامعه‌شناسان‌‏‎
كنار‏‎ همچنان‌‏‎ و‏‎ مانده‌‏‎ ناشناخته‌‏‎ عربي‌مان‌‏‎ انديشه‌‏‎ حوزه‌‏‎ در‏‎ هنوز‏‎ و‏‎ مي‌شود‏‎ ناميده‌‏‎ تاريخي‌‏‎
مبارزه‌‏‎ ايدئولوژي‌‏‎ تاريخ‌ ، ‏‎مي‌نهيم‌‏‎ كنار‏‎ را‏‎ آن‌‏‎ تاريخ‌ ، ‏‎ فشار‏‎ براثر‏‎ هنوز‏‎ ما‏‎.‎است‌‏‎ شده‌‏‎ نهاده‌‏‎
فراوان‌‏‎ اهميت‌‏‎ مبارزه‌ ، ‏‎ جنبه‌هاي‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ دهيم‌‏‎ اجازه‌‏‎ خود‏‎ به‌‏‎ نبايد‏‎.‎مي‌كند‏‎ تحميل‌‏‎ ما‏‎ بر‏‎ را‏‎
جنگ‌‏‎ بحبوحه‌‏‎ در‏‎ دانشجويان‌‏‎ با‏‎ گفتگو‏‎ اينجا‏‎ در‏‎.كنيم‌‏‎ فراموش‌‏‎ را‏‎ انتقاد‏‎ و‏‎ بحث‌‏‎ و‏‎ دهيم‌‏‎
به‌‏‎ تعهد‏‎ عين‌‏‎ در‏‎ هم‌اكنون‌ ، ‏‎ از‏‎ كه‌‏‎ مي‌گفتم‌‏‎ هنگام‌‏‎ آن‌‏‎ در‏‎.‎مي‌آيد‏‎ يادم‌‏‎ به‌‏‎ الجزاير‏‎ رهايي‌بخش‌‏‎
آزاد‏‎ ملت‌‏‎ ساختن‌‏‎ براي‌‏‎ را‏‎ راه‌‏‎ كه‌‏‎ كنيم‌‏‎ مطرح‌‏‎ را‏‎ پرسش‌هايي‌‏‎ حال‌‏‎ همان‌‏‎ در‏‎ مبارزه‌ ، ‏‎ ايدئولوژي‌‏‎
بر‏‎ عده‌اي‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ مانده‌‏‎ خاطرم‌‏‎ در‏‎ وضوح‌‏‎ به‌‏‎ امر‏‎ اين‌‏‎كند‏‎ آماده‌‏‎ استقلال‌‏‎ از‏‎ بعد‏‎ الجزاير‏‎
باور‏‎ اين‌‏‎ بر‏‎ عده‌اي‌‏‎ است‌؟‏‎ داده‌‏‎ رخ‌‏‎ چه‌‏‎ تاكنون‌‏‎ و‏‎ استقلال‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎.مي‌آوردند‏‎ فشار‏‎ نكته‌‏‎ اين‌‏‎
در‏‎ ;بكنيم‌‏‎ كشور‏‎ از‏‎ دشمن‌‏‎ اخراج‌‏‎ و‏‎ استقلال‌‏‎ از‏‎ بعد‏‎ به‌‏‎ موكول‌‏‎ را‏‎ خود‏‎ انتقادات‌‏‎ بايد‏‎ كه‌‏‎ بودند‏‎
توجه‌‏‎ -‎هستيد‏‎ خواستارش‌‏‎ كه‌‏‎ -‎جنبه‌‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ داشت‌‏‎ خواهيم‌‏‎ بيان‌‏‎ و‏‎ انديشه‌‏‎ آزادي‌‏‎ هنگام‌‏‎ آن‌‏‎
استقلال‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎.‎انداختيم‌‏‎ تاخير‏‎ به‌‏‎ را‏‎ مساله‌‏‎ اين‌‏‎ ما‏‎ افتاد؟‏‎ اتفاقي‌‏‎ چه‌‏‎ واقعا‏‎.كرد‏‎ خواهيم‌‏‎
افتاده‌‏‎ تاخير‏‎ به‌‏‎ بيان‌‏‎ و‏‎ انديشه‌‏‎ آزادي‌‏‎ لحظه‌‏‎ اين‌‏‎ تا‏‎ كه‌‏‎ تاخير‏‎ و‏‎ تاخير‏‎ هم‌‏‎ باز‏‎ داد؟‏‎ رخ‌‏‎ چه‌‏‎
.است‌‏‎ تاريخي‌‏‎ تكليف‌‏‎ يك‌‏‎ من‌‏‎ نظر‏‎ به‌‏‎ بلكه‌‏‎ است‌‏‎ كمي‌‏‎ چيز‏‎ ايدئولوژيك‌‏‎ مبارزه‌‏‎ كه‌‏‎ نمي‌گويم‌‏‎ من‌‏‎است‌‏‎
.كنند‏‎ پرسشگري‌‏‎ تراژدي‌ ، ‏‎ قلب‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ باشند‏‎ فلسطينياني‌‏‎ بايد‏‎ فلسطين‌‏‎ خود‏‎ در‏‎ امروزه‌‏‎ اما‏‎
شكست‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ ميلادي‌‏‎ سيزدهم‌‏‎ قرن‌‏‎ از‏‎ پس‌‏‎ عرب‏‎ جوامع‌‏‎ اجتماعي‌‏‎ چارچوبهاي‌‏‎ درباره‌‏‎ كه‌‏‎ برماست‌‏‎
اجتماعي‌‏‎ چارچوبهاي‌‏‎ پيرامون‌‏‎ حال‌‏‎ همان‌‏‎ در‏‎ و‏‎ كنيم‌‏‎ پژوهش‌‏‎ انجاميده‌‏‎ ما‏‎ جوامع‌‏‎ در‏‎ فلسفه‌‏‎
آن‌‏‎ تكامل‌‏‎ و‏‎ مسيحي‌‏‎ انديشه‌‏‎ تكوين‌‏‎ در‏‎ مهمي‌‏‎ جايگاه‌‏‎ ابن‌رشد ، ‏‎ شد‏‎ باعث‌‏‎ كه‌‏‎ اروپا‏‎ در‏‎ مسيحيت‌‏‎
ابن‌رشد‏‎ به‌‏‎ نيز‏‎ مسيحي‌‏‎ انديشمندان‌‏‎ حتي‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ گونه‌اي‌‏‎ به‌‏‎ وضع‌‏‎.‎نماييم‌‏‎ تحقيق‌‏‎ كند‏‎ ايفا‏‎
.گرفتيم‌‏‎ ناديده‌‏‎ را‏‎ او‏‎ ما‏‎ ولي‌‏‎ مي‌دهند‏‎ ارجاع‌‏‎
ابن‌خلدون‌‏‎ به‌‏‎ مربوط‏‎ ديگر‏‎ مثال‌‏‎نوشت‌‏‎ خواهم‌‏‎ كتابي‌‏‎ مسائل‌‏‎ اين‌‏‎ درباره‌‏‎ بود‏‎ فرصتي‌‏‎ اگر‏‎ من‌ ، ‏‎
اين‌‏‎ تا‏‎ كرديم‌ ، ‏‎ فراموش‌‏‎ نيز‏‎ را‏‎ او‏‎ ما‏‎ و‏‎ ماند‏‎ باقي‌‏‎ خاك‌‏‎ زير‏‎ تاريخ‌‏‎ نقد‏‎ در‏‎ وي‌‏‎ مقدمه‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎
اين‌‏‎ درباره‌‏‎ علمي‌‏‎ تحقيقي‌‏‎ پاريس‌‏‎ در‏‎ پاترومن‌‏‎ نام‌‏‎ به‌‏‎ خاورشناسي‌‏‎ و‏‎ رسيد‏‎ فرا‏‎ سال‌ 1840‏‎ كه‌‏‎
گذشته‌‏‎ در‏‎ پانزدهم‌‏‎ سده‌‏‎ آغازهاي‌‏‎ يعني‌‏‎ سال‌ 1406‏‎ در‏‎ ابن‌خلدون‌‏‎ كه‌‏‎ حالي‌‏‎ در‏‎ و‏‎ داد‏‎ ارائه‌‏‎ مقدمه‌‏‎
اين‌‏‎ تاريخنگاري‌‏‎ به‌‏‎ ما‏‎.پرداختيم‌‏‎ مقدمه‌اش‌‏‎ بازخواني‌‏‎ به‌‏‎ نوزدهم‌‏‎ سده‌‏‎ دوم‌‏‎ نيمه‌‏‎ در‏‎ ما‏‎ بود ، ‏‎
ويژه‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ نمي‌نويسيم‌‏‎ تاريخ‌‏‎ نوين‌‏‎ روش‌هاي‌‏‎ حسب‏‎ بر‏‎ را‏‎ تاريخ‌‏‎ ما‏‎ زيرا‏‎ نپرداخته‌ايم‌ ، ‏‎ مسائل‌‏‎
.دارد‏‎ وجود‏‎ تاريخ‌‏‎ روانكاوي‌‏‎ و‏‎ تاريخ‌‏‎ روانشناسي‌‏‎ تاريخي‌ ، ‏‎ جامعه‌شناسي‌‏‎ عرصه‌‏‎ در‏‎ اشكال‌‏‎ اين‌‏‎
از‏‎ پس‌‏‎ آن‌‏‎ فكري‌‏‎ چارچوب‏‎ از‏‎ ميلادي‌‏‎ دوازدهم‌‏‎ سده‌‏‎ تا‏‎ هشتم‌‏‎ سده‌‏‎ در‏‎ عربي‌‏‎ عقل‌‏‎ چارچوب‏‎ و‏‎ عقل‌‏‎ تطور‏‎
تحليل‌‏‎ و‏‎ تاكيد‏‎ امور‏‎ اين‌‏‎ بر‏‎ خود‏‎ تزهاي‌‏‎ در‏‎ من‌‏‎.‎است‌‏‎ گسترده‌تر‏‎ نوزدهم‌‏‎ قرن‌‏‎ تا‏‎ سيزدهم‌‏‎ قرن‌‏‎
.دارم‌‏‎
بني‌طرف‌‏‎ عزيزي‌‏‎ يوسف‌‏‎:‎ترجمه‌‏‎


Copyright 1996-2002 HAMSHAHRI, All rights reserved.
HTML Production by Hamshahri Computer Center.