سكوت در تخريب
سوم برنامه با منطبق كه راهبردي جديد آييننامه يك حتي سازمان اين رياست جديد دوران در
است نشده ارائه وزيران هيات به برنامهريزي و مديريت سازمان سوي از باشد ، توسعه
شاهرخينژاد محمدرضا:عكس
مهاجر نكيسا _ اسدي ماني
همان در كرد ، تدوين كشور اقتصادي توسعه براي را خود برنامه اولين ايران كه پيش قرن نيم حدود
بنويسند ، را اقتصادي توسعه مدون برنامه يك مقدمه نميتوانستند حتي كه بودند كشورهايي زمان
توسعهاي برنامهريزان براي اقتصادي توسعه الگوي كشورها همان قرن ، نيم گذشت از پس اكنون اما
نام به يافته سازمان تشكل كهاولين زماني پيش سال حدود 50 كه است اين واقعيت.شدهاند كشور
دل در اميد اين افتاد ، راه كشور براي "مدت ميان" برنامه يك تدوين براي "برنامه سازمان"
آمريكا انگلستان ، مانند يافتهاي توسعه كشورهاي ايران اقتصاد عاقبت كه شد روشن ايراني نخبگان
شدن همانند براي ايراني نخبگان آمال ماجرا اين از سال گذشت 15 از پس.بود خواهد آلمان يا و
در.رسيد ژاپن به اقتصادي توسعه بخش در آنها آمال كعبه و يافت تنزل انگلستان يا و آلمان با
سوال يك برنامه سازمان نبود يا بود كشور وقت مسئولان براي هنوز كه زماني انقلاب ، از پس دوران
رسيد ، جنوبي كره به و يافت تنزل ژاپن از ايران اقتصادي توسعه آمال كعبه دوران همان در بود
عقب جزو ميكرد تدوين را خود توسعه برنامه اولين ايران كه زماني يعني پيش سال در 50 كه كشوري
نه و است ژاپن نه ديگر ايران اقتصادي توسعه آمال كعبه اكنون.بود آسيايي كشورهاي ماندهترين
آذربايجان جمهوري ميشود ، طي كه روندي اين با ديگر سال شايد 10 و است تركيه بلكه جنوبي كره
اين در كه آمده ايران اقتصادي توسعه برنامهريزي سر بر بلايي چه كه است اين مطرح سوالباشد
داشتهايم؟مديريت نيز معناداري عقبگرد يك بلكه ماندهايم خود جاي در تنها نه سال 50
ايران اقتصادي توسعه آمال كعبه كه است بوده افرادي چه دست گذشته سال طي 25 كشور برنامهريزي
ديدگاههاي و عملكرد بررسي به ميآيد پي در كه گزارشي است؟ يافته تنزل تركيه به ژاپن از
سوم برنامه از سال سومين اكنون كه آنجا از و ميپردازد انقلاب از پس كشور برنامهريزي مديران
ستاريفر ، محمد دكتر يعني مدير آخرين از را بررسي اين ميگذاريم ، سر پشت را اقتصادي توسعه
.ميكنيم شروع
معارفه مراسم برنامهريزي و مديريت سازمان در كه زماني ماه 1380 ، شهريور اوايل:اقتصاد گروه
معاون پست كه سازمان سابق رئيس عارف محمدرضا دكتر و سازمان جديد رئيس ستاريفر دكتر توديع و
كشور اقتصادي نخبگان و كارشناسان اكثر شد ، برگزار بود ، گرفته عهده بر را رئيسجمهور اولي
پيشينه كه چرا داشتند ، خاصي نگراني آن اجراي چگونگي و توسعه سوم برنامه آينده به نسبت
حركت با و اقتصادي آزادسازي برنامههاي با ميداد نشان كه بود ساخته شخصيتي او از ستاريفر
كه توسعه دوم و اول برنامههاي با ستاريفر مخالفتهاي واقع در.است مخالف شدت به آن سمت به
سخنرانيها.بود شده او درباره انديشههايي چنين شكلگيري باعث بود اقتصاد آزادسازي آن مبناي
همگي شود سپرده او به مسئوليتي آنكه از قبل و خاتمي دولت از پيش دوران در وي مصاحبههاي و
كه است آن واقعيت اما.است بوده اقتصادي توسعه برنامههاي به وي اعتقاد عدم از حاكي
كه چرا بوده ، بحقي نگرانيهاي ويژه مورد اين در كشور اقتصادي نخبگان و كارشناسان نگرانيهاي
تنها نه كه داد نشان او عملكرد ستاريفر توسط سازمان رياست تصدي از ماه يازده گذشت از پس
سازمان به خود با را كساني بلكه كند ، همكاري سوم توسعه برنامه برنامهريزان با نميخواهد
آن كشور مسئولان كه برنامهاي.است بوده توسعه برنامههاي با مخالفت نيز آنها پيشينه كه برده
.ناميدهاند "ملي ميثاق" را
به بودجه و برنامه سابق سازمان از دوري سال گذشت 12 از پس اصفهان اهل ساله ستاريفر 50
گفته.بود بودجه و برنامه سازمان اجتماعي معاون تا 1368 سالهاي 1364 در او.بازگشت سازمان
به گرايش كه بوده اقتصادي توسعه اول برنامه با وي شديد مخالفت سازمان از او خروج علت ميشود
پس و اول برنامه اجراي سالهاي طي واقع در.است داشته بازار اقتصاد و اقتصادي تعديل برنامه
سال 1373 در كه سميناري در ويژه به و اول برنامه با مخالفت در ستاريفر سخنرانيهاي آن ، از
"ميشودها گفته" كه داد نشان شد برگزار اول برنامه نقد زمينه در طباطبايي علامه دانشكده در
.است نبوده بيمستند هم آنچنان سازمان از او ترك علت درباره
كه ديدگاههايي از بسياري شد سبب "اجتماعي عدالت" مسئله به ستاريفر شديد گرايش واقع در
اقتصاد فعاليت ارتقاي جهت در و بماند پوشيده وي نزد شود منتهي "اجتماعي رفاه" به ميتواند
است ، برنامهريزي و مديريت سازمان مهم وظايف از كه "علمي و منطقي سازوكار با اقتصادي" به كشور
.ديد "يارانهها كردن هدفمند" با ارتباط در ميتوان را ديدگاه اين بارز نمونه.برندارد گامي
در كه مهم اين.است توسعه سوم برنامه قانون مواد مهمترين از يكي "يارانهها كردن هدفمند"
حداكثر است كرده موظف را برنامهريزي و مديريت سازمان شده ، ديده سوم برنامه قانون پنجم فصل
خريد قدرت حفظ براي جبراني روشهاي به ناظر اجرايي روشهاي آييننامه سال 1380 ، پايان تا
دكتر دوره در.برساند وزيران هيات تصويب به و تهيه را آسيبپذير گروههاي از حمايت و مردم
را اساسي گامهاي "يارانهها كردن هدفمند" جهت در سازمان اجتماعي وقت معاونت عارف محمدرضا
طرح خصوص در مربوطه كارشناسان ديدگاه جذب در سعي سمينار يك كردن برپا با حتي و برداشت
معاون زدن كنار و سازمان اين در مديريت تغيير با متاسفانه اماشد يارانهها هدفمندسازي
و آورده وجود به كشور اقتصاد براي را حادي معضل كه مسئله اين جديد فرد انتصاب و اجتماعي
بوته به ميشود آن صرف بازدهي هيچ بدون كشور منابع از دلار ميليارد به 14 نزديك سالانه
در ميكند سعي خود مطبوعاتي گفتوگوهاي در سازمان جديد رئيس كه هرچند.است شده سپرده فراموشي
دادن جواب از نوعي به ميپرسند "يارانهها كردن هدفمند" سرنوشت از كه خبرنگاراني به پاسخ
به كه هستند نفر دو تنها سازمان اين در اما كند ، آينده به موكول را پاسخ آنكه يا رود طفره
ديگري و ستاريفر خود يكي.است شده مدفون فعلي مديريت دوره در حداقل طرح اين ميدانند خوبي
.سازمان اين اجتماعي معاون مهدوي واعظ
خود رئيس اتفاق به سازمان جديد مديران كه برميگردد ديدگاه اين به اتفاقي چنين بروز علت
.ندارند مصوب سوم برنامه به اعتقادي
مهم موضوع سازمان خبره و قديمي كارشناسان با همكاري براي ستاريفر بيرغبتي ديگر سوي از
،"خودمحوري".است آورده پايين شدت به را سازمان كارشناسي سطح ميرسد نظر به كه است ديگري
برنامهريزي و مديريت سازمان در حاضر حال در "معاونان و مديران با برخورد" و "كارشناسان طرد"
اقتصاد دفتر كارشناسان جلسه خود كار اوايل در ايشان كه است معروف.است شده عام و خاص زبانزد
در اين ميداد ، تشكيل عبادي ، جعفر دكتر يعني سازمان اين قبلي معاون حضور و دعوت بدون را كلان
بود فردي تنها تهران دانشگاه در خود حضور زمان در عبادي جعفر دكتر ميشود گفته كه است حالي
وجه هيچ به ستاريفر نبود وي امضاي اگر و بود كرده امضا را ستاريفر دكتراي پاياننامه كه
از دور" برخوردهاي.ميكرد دريافت را آن معادل بايد حداكثر و بگيرد را خود دكتراي نميتوانست
خود به را جرات اين كارشناسي هيچ ديگر كه است شده رايج سازمان اين در آنچنان "مديريت شان
جز بود نخواهد و نبوده چيزي برخوردها اين عاقبت و بزند حرفي رئيس سخنان مقابل در كه نميدهد
كارشناسان.بودهايم شاهد گذشته ماه يازده در را كارشناسان طرد اينكه كما !كارشناسان طرد
نظر وجه هيچ به ديگر اينكه يا و كردهاند همكاري قطع سازمان با آنكه يا و رفتهاند يا خبره
.ندارد كشور برنامهريزي براي خوشي عاقبت اين كه نميدهند ارائه را خود كارشناسي
و مديريت سازمان جديد رئيس از سازمان كارشناسي جامعه كه برخوردي آخرين ارتباط همين در
مديريت آموزش مركز و توسعه برنامهريزي در پژوهش عالي موسسه ادغام بود شاهد برنامهريزي
را كشور اقتصادي نخبگان كه پژوهش عالي موسسه مرگ به منجر كه ناهمگوني ادغامبود دولتي
در كشور استخدامي و اداري امور سازمان ادغام كه طور همانشد خواهد است ، كرده جمع خود بهدور
.آورد همراه به را بودجه و برنامه سازمان مرگ بودجه و برنامه سازمان
به ظريفي شد برگزار ستاريفر محمد دكتر معارفه مراسم كه زماني ماه 1380 شهريور اوايل در
سازمان در ميرزاده حضور آثار همانند سازمان در جديد رئيس حضور آثار آيا":گفت خود كناري رفيق
است بوده چنين اين سازمان براي جديد رئيس تبعات و آثار كه ماه يازده گذشت از پس "بود خواهد
سازمان بعدي رئيس آيا ماند؟ خواهد باقي سازمان از چيزي چه آينده سال سه در پرسيد بايد پس
بود؟ خواهد ويرانه يك وارث
توسعه براي الگويي آناتولي ، ببرهاي
طولاني قاسم:ترجمه
محسوب آناتولي افتاده دور مناطق از مهاجران كننده جذب تنها استانبول ديگر پيش مدتها از
آنكارا ، به كار جستوجوي در تهيدست افراد و مهاجران از بسياري اخير دهههاي در.نميشود
آدانا مانند مناطقي در نيز ديگر عدهاي.شدهاند روانه ازمير چون شهرهايي و تركيه پايتخت
اول نسلبودند شده ساخته پنجاه دهه در آنجا در بزرگ كارخانههاي اولين كه شدهاند ساكن
با عمدتا آنها فعاليتبودند نهاده بنيان را كشور اين صنعتي مراكز اولين تركيه صنايع صاحبان
اين در آنها از تركيه دولت داشتند انتظار آنها حتي.ميگرفت صورت داخلي بازارهاي تسخير هدف
اوايل تا را آن اقتصاد و ميكرد اداره متمركز صورت به را كشور اين كه دولتي كند ، حمايت راه
.خارجي اقتصادي روابط با ارتباط در ويژه به داشت ، كنترل تحت شدت به هشتاد دهه
از تازهاي نسل روند اين همراه به شد ، آغاز هشتاد دهه در ابتدا تركيه اقتصادي گشايش روند
كمكهاي راه به چشم ديگر جديد كارخانهداران و صنايع صاحبان.گرفت شكل ترك كارخانهداران
از برخي.بريزد آسيابشان به آب آنكارا در مركزي دولت نداشتند انتظار و نميماندند دولت
بودند ، برخاسته تركيه سنتي اقتصادي مراكز از درواقع دوم نسل صنايع صاحبان و كارخانهداران
آناتولي دورافتاده مناطق در صنعتي واحدهاي تاسيس به اقدام بار اولين براي نيز ديگر عدهاي
شهرهاي روانه آنجا كار نيروهاي از بسياري مناطق اين در شغلي فرصتهاي نبود دليل به.ميكردند
خارجي رقباي مقابل در بايد چگونه كه آموختند جديد كارخانهداران تقدير هر به.ميشدند بزرگ
به ميشد ، تمام آنها زيان به بعضا مركزي دولت دخالتهاي كه شرايطي در و كنند علم قد خود
.دهند ادامه خود حيات
پر و پويا صنعتي شهرهاي به قونيه و قيصريه دنيزلي ، عينتب غازي همچون شهرهايي ترتيب بدين
متوسطي صنعتي شهرهايشد برگزيده برايشان آناتولي ببرهاي عنوان زودي به كه شدند تبديل تحركي
نيز مركزي آناتولي در يوزگات و جروم همچنين و تركيه شرق جنوب در يوفرا و كاراماتمارس مانند
موجب تركيه مختلف مناطق در شدن صنعتي روند چشمگير پيشرفت تقدير هر به.شدند اضافه جمع اين به
.شود متوقف بزرگ شهرهاي به مهاجرت تهديدآميز روند كه شد
.است بوده گستردهاي بسيار ابعاد داراي بزرگ شهرهاي به مهاجرت روند كه ميدهد نشان جروم مورد
يا خودشان يا كه هستند ساكن نفر ميليون نيم حدود آنكارا بزرگ شهر در تنها اكنون زيرا
به جروم ساكنان از ديگر تن هزار يكصدوپنجاه.كردهاند مهاجرت آنكارا به جروم از والدينشان
از دسته آن شمار ترتيب بدينشدهاند ساكن آلمان كشور در آنها اغلب كه كردهاند مهاجرت اروپا
به ميكنند ، زندگي جروم خود در كه كساني از هستند ساكن استان اين از خارج در كه جروم اهالي
اكنون هم جروم.است نفر هزار هشتاد و يكصد حدود جروم خود جمعيت شمار اكنون.است بيشتر مراتب
درياي سواحل به شمال سمت از و قيصريه و آنكارا شهرهاي به جنوب سمت از كه است صنعتي منطقه يك
منطقه يك منطقه اين اينكه با.ميشود محسوب تركيه استان هشتاد از يكي جروم.ميشود ختم سياه
اين سهمهستند شاغل كشاورزي بخش در آن كار نيروهاي سهچهارم هم هنوز ميآيد ، شمار به صنعتي
جروم ساكنان درآمد ميزان به نگاهي با اما.است درصد حدود 7/0 تركيه صنعتي توليد در استان
صنايع توسعه.است داشته خوبي بازده اينجا در شدن صنعتي روند كه برد پي مسئله اين به ميتوان
ميزان چند هر.برسد دلار به 2366 آن ساكنان متوسط درآمد كه است شده باعث جروم منطقه در محلي
از مراتب به جروم ساكنان متوسط درآمد ترتيب بدين و است ، دلار تركيه 3021 در متوسط درآمد
جروم از كه دارد وجود تركيه شرق در شهرستان دو تنها اما.است كمتر تركيه كل متوسط درآمد
.هستند ثروتمندتر
اين در.بود نشده آغاز اصولا سال 1957 از پيش جروم در شدن صنعتي روند كه است حالي در اين
خصوصي شركتهاي كه بود هشتاد دهه در ويژه بهشد احداث منطقه در سيمان توليد كارخانه يك سال
در همچنين.نمودند منطقه اين در صنعتي صورت به آرد توليد كوچك كارخانههاي احداث به اقدام
كل از درصد امروز 45.شدند احداث جروم منطقه در بام سفال و آجر توليد كارخانههاي مدت اين
تركيه در بام سفال و آجر انواع توليد در جروم سهم و ميشود توليد جروم در تركيه آرد محصول
.است پانزدهدرصد حدود
پيشرفت روند":ميگويد انتقادآميز لحني با محلي بازرگاني و صنايع اتاق رئيس مالاتيالي كنان
ارزش جروم استان صنايع كوتاه مدت اين طي "داشت تداوم تا 1990 سال 1984 از تنها ما توسعه و
پيوست "آناتولي ببرهاي" جرگه به جروم ترتيب بديندادند افزايش برابر دو تا را خود افزوده
".شديم تبديل گربه به ما همه سال 1994 از پس":ميگويد مالاتيالي كنان
گزند از را خود توانستهاند شركتهايي از دسته آن تنها جروم منطقه در فعال شركت ميان 218 در
اين جمله از.دارند صادراتي رويكرد كه دهند نجات ميشوند ، ظاهر گاهوبيگاه كه بحرانهايي
مد پيراهنهاي توليد آن كار كه كرد اشاره تكسيتل بيلال هاكي شركت به ميتوان موفق شركتهاي
با غذايي مواد مختلف ششصدگونه حدود كه باكتات شركت.است تركيه معروف موسسه يك براي روز
موفق شركتهاي جمله از ميكند توليد را جروم منطقه كشاورزي محصولات و ميوهها از استفاده
تورگوت دولت سالها آن در.شدهاند بنيانگذاري هشتاد دهه در مزبور شركت دو هرميشود محسوب
.ميكرد حمايت تركيه سراسر در صنعتي مراكز احداث از تركيه وقت نخستوزير اوزال ،
استفاده صحيح مسيري در دولتي كمكهاي از تاسيس تازه شركتهاي از بسياري خلاف بر شركت دو اين
كه كرد اشاره آلاپالا اسماعيل به متعلق شركت به ميتوان جروم موفق شركتهاي ديگر از.كردند
شيوههاي و كرده تبديل سهامي شركت به را خود پدر از رسيده ارث به فلزكاري واحد سال 1985 در
اختصاص صنعتي واحد اين به جروم صادرات از نيمي حدود اكنون ترتيب بدين.كرد مدرنيزه را توليد
.دارد
لحن با است ، رسانده پايان به را خود تحصيلات استانبول در كه آلاپالا ، اسماعيل مهندس
صنعتي واحدهاي براي كه دولتي يارانههاي و كمكها توزيع نادرست شيوه ميگويد انتقادآميزي
پيامدهاي از.است گذاشته جاي بر منفي تاثير جروم منطقه توسعه روند بر حداقل شده گرفته درنظر
به كه كرد اشاره واحدهايي و شركتها شكلگيري به ميتوان دولتي يارانههاي تقسيم نادرست شيوه
مرغ پرورش واحد دويست حدود جروم منطقه در اكنون هم مثال عنوان به.ميشود اداره سنتي شيوه
عرصهها برخي در كه است شده موجب بيهدف يارانههاي اين اعطاي ديگر سوي از.شدهاند ثبت
سر بر كننده نابود رقابتي افتادن راه به موجب امر اين كه بگيرد ، شكل حدي از بيش ظرفيتهاي
كه ميدهد توضيح جروم منطقه بازرگاني و صنايع اتاق مديركل اژدراوغلو ، جيهات.است شده قيمتها
او.است داشته همراه به كنندهاي ويران پيامدهاي چه دولتي يارانههاي اعطاي نسنجيده سيستم
ميرسد نظر به كه است پايتخت در مركزي دولت وضعيت اين مسئول تاكنون پيش سال دو از:ميگويد
جدا هم از را آنكارا و جروم كه است كيلومتري تنها 243 از بيشتر مراتب به جروم با آن فاصله
از است موظف دولت آن موجب به كه رساند تصويب به را قانوني سال 1998 در تركيه دولت.ميكند
عراق و ايران مرزي منطقه در واقع جاكاري فقيرنشين استان همچون يوزگات استان در سرمايهگذاري
همسايگي در و آنكارا كيلومتري هشتاد در تنها يوزگات استان كه است حالي در اين.كند حمايت
واحدهاي تمام براي را خارجي تسهيلات تركيه دارايي وزارت آنجا در اما.است واقع جروم استان
به مربوط هزينههاي دولت كه ترتيب بدين.دارند كارگر نفر ده حداقل كه است گرفته نظر در صنعتي
است حالي در اين":ميگويد اژدراغلو.ميشود متقبل را صنعتي واحدهاي گونه اين ماليات و بيمه
هيچ عملا گاهي است ، استانبول همانند جروم در سرمايهگذاري از مركزي دولت حمايت ميزان كه
حتي كه ميآورند روي يوزگات استان به سرمايهگذاران تمام اينرو از ،"نميگيرد صورت حمايتي
.دارند آنكارا با كمتري فاصله
جنگ دليل به كه كند جذب مناطقي به را سرمايهگذاران يارانه پرداخت با دارد قصد آنكارا دولت
شده باعث وضعيتي چنين نداشتهاند ، مناسبي وضعيت اخير سالهاي طي كرد جداييطلبان با داخلي
نشان خود از مناطقي چنين در سرمايهگذاري به چنداني تمايل درگذشته سرمايهگذاران كه است
تاثير تحت مستقيم طور به است ، واقع جروم استان همسايگي در كه يوزگات ، استان چند هر.ندهند
مربوط قانون دادن تعميم ولي نداشت ، قرار اخير سالهاي در تركيه داخلي جنگ از ناشي پيامدهاي
كه شد موجب گرفت ، صورت بعدها كه يوزگات استان به جنگزده استانهاي در اضطراري وضعيت به
دولت نادرست سياستهاي البته.شود تبديل تركيه در غلط اقتصادي سياست يك قرباني به جروم استان
نبود را منفي موارد از ديگر يكي آلاپالا اسماعيل مهندس نميشود ، خلاصه يكي همين به آنكارا
به رفتن براي مثال عنوان به":ميگويد او.ميداند جروم استان در مناسب ارتباطي امكانات
بدين.كند پرواز استانبول به آنجا از سپس و برود آنكارا به اتومبيل با نخست بايد استانبول
".كرد طي را استانبول و جروم ميان فاصله ميتوان ساعت هفت در حداقل ترتيب
تايمز فايننشال:منبع
جهان 2002
سبز اجلاس
نصير رضايي غلامرضا:ترجمه
كه ميكنيد فكر مسلما ميانديشيد ، بزرگ مسائل به كه هستيد مردم از دسته آن جزء اگر
در عظيم همايشي منتظر سپتامبر 2002 در اما.است انقراض روبه گونهاي بينالمللي همايشهاي
پايدار توسعه جهاني اجلاس در نمايندگي هيات هزار حدود 5.باشيد جنوبي آفريقاي ژوهانسبورگ
.كرد خواهند شركت
سرپرستي كشورها اول شخص را آنها از نيمي و داشت خواهند حضور اجلاس اين در جهان كشورهاي همه
.كرد خواهند شركت اجلاس اين در قدرت نهايت با نيز هاNGO يا غيردولتي سازمانهاي ;كرد خواهد
بشر حقوق و بيابانها پيشروي تا جهان آبهاي پاكسازي از چيز ، همه درباره نمايندگي هياتهاي
.داد خواهند قرار نظر تبادل و بحث مورد را
امضا گرفته قرار بحث مورد ،"زيستي ايمني" جمله از مختلف ، مسائل مورد در تفاهمي يادداشتهاي
در پيشرفت و ميشود احيا ديگر بار هوايي و آب تغييرات درباره كيوتو ، پروتكل.شد خواهند
شكاف محو ;سال 2015 تا اچآيوي ايدز ، بيماري گسترش كردن متوقف) مختلف اهداف به رسيدن زمينه
نظير اساسي مسائل به كه آنهايي.گرفت خواهد قرار بررسي مورد (سال 2005 تا آموزش در جنسيتي
پاسخگويي ، مورد در زيادي حرفهاي.كشيد خواهند پيش نيز را جهانيسازي بحث نميشوند ، راضي اين
.شنيد خواهيد عدالت و برابري
در مشابهي همايش از سال ده گذشت از پس كه ژوهانسبورگ اجلاس كه اميدوارند زيست محيط فعالان
اين با.كند تعيين آينده دهه براي را جهان محيطي زيست كار دستور ميشود ، برگزار ريودوژانيرو
در كه كساني تمام كردن راضي بودن ناممكن و بحث مورد موضوعات بياندازه آن وسعت است ممكن همه ،
فراخواني دوران شود ، چنين اگر.شود مواجه شكست با قضيه كل كه شود باعث دارند شركت مذاكرات
.آمد سرخواهد اجلاسهايي چنين براي
( تن ميليون) جهان در گازدياكسيدكربن انتشار ميزان
2020 |
2010 |
2005 |
|
1912 |
1798 |
1675 |
صنعتي كشورهاي |
1648 |
1387 |
1154 |
توسعه حال در كشورهاي |
355 |
303 |
261 |
گذار حال در اقتصادهاي |
3915 |
3488 |
3090 |
جهان مجموع |
(World energy Outlook)جهان انرژي چشمانداز:منبع
مطبوعات در
اميد و بيم در اسرائيل اقتصاد
فخرطاولي كوروش
.ميكند حكايت آن در بالا تورم بروز از اسرائيل اقتصاد درباره شده منتشر گزارشهاي آخرين
تاييد كاملا (درصد /1) ژوئن ماه در قيمتها شاخص انتشار با اسرائيل اقتصاد تورمي گرايشات
اسرائيل دولت كه است حالي در اين و ميرسد ، درصد به 6 سال 2002 در تورم نرخ اساس اين برشد
اسرائيل خزانهداري.بود خواهد درصد تا 3 بين 2 كشور سالانه تورم نرخ كه بود كرده پيشبيني
شالوم ، سيلوان گفته به.ميشود بالغ هم درصد به 10 سال 2002 پايان تا تورم نرخ كه كرده اعلام
اولين و ميشود متوقف تدريج به قيمتها افزايش آينده ماه از" اسرائيل ، اقتصاد وزير
وجه هيچ به اقتصادي كارشناسان البته ".شد خواهد هويدا كشور اقتصادي رشد سرگيري از نشانههاي
افزايش آخرين شده اعلام قيمتهاي شاخص.نميكنند نگاه اسرائيل اقتصاد به خوشبينانه چنين
شامل (دولت شده اعلام فهرست طبق بر) را اساسي محصولات ارزش در پيوسته وقوع به قيمتهاي
ماه در قيمت شاخص يافته ، افزايش اخيرا كه ارتباطات و برق نقل ، و حمل هزينههاي.نميشود
به پيش سال هفت از كه ژوئن ماه شده گزارش شاخص احوال ، اين همه با.برد خواهد بالا را آينده
است مشكل كوتاهمدت در.است افكنده كشور بر را دهه 1980 تورمي شبح است ، بالاترين طرف اين
تغيير را گرايش اين بتواند اقتصادي و سياسي حوادث يا دولتي تمهيدات كه كرد پيشبيني بتوان
علاوه به هستند ، نگران كشور اين صادرات رشد كندي از فعلا اسرائيل اقتصادي ناظران.دهد
با.است كاهش روبه پيوسته كشور اين در خارجي سرمايهگذاري و اسرائيل صنعتي توليد نرخ اينكه
:ميكنند اشاره دلگرمكننده نشانه سه به اقتصاددانها اين وجود
دلار جهاني ضعف خاطر به اندازهاي تا اتفاق اين اگرچه:(اسرائيل پول واحد) شكل تقويت - 1
حكايت مليشان ارز به اسرائيليها اعتماد از پول اين گرفتن قوت اين وجود با افتاده ، اتفاق
كاهش زدهاند ، پيوند دلار با را قيمتهايشان بخشها از بسياري كه اقتصادي در وانگهي.ميكند
شكل به نسبت دلار برابري نرخ.كرد خواهد عمل قيمتها كاهش نفع به آمريكايي ، پول برابري ارزش
.رسيد ژوئيه 2002 در 15 شكل به 67/4 و ژوئن 2002 در به 999/4 دسامبر 2001 در شكل از 2/4
قبول بر مبني (OECD) اقتصادي همكاري و توسعه سازمان تصميم:بينالمللي جامعه رفتار - 2
مثبت نشانه يك عنوان به بيتالمقدس سوي از سازمان اين سرمايهگذاري كميته در اسرائيل عضويت
نشانه عنوان به را قضيه اين نيز اسرائيل مالي و تجاري شركاي همچنين اما ;است شده ارزيابي
وانگهي ، .ميكنند تلقي انتفاضه ، از ناشي فعلي مشكلات عليرغم اسرائيل ، اقتصاد آينده به اعتماد
استاندارد مثل بينالمللي بزرگ بورسي آژانسهاي همچنين و پول بينالمللي صندوق جهاني ، بانك
.ميدهند اسرائيل اقتصاد به رضايتبخشي امتيازات همچنان اندپورز ،
انفو.اوريان پروش:منبع
11_ انقلاب از پس صنعت
مالكيت مشكل
جنانصفت محمدصادق
از موجي ميدادند ، انتشار وسيع صورت به انقلاب از پس روزهاي در كه مطالبات از مجموعهاي
و ميبرد كار و كسب مراكز و كارخانهها ادارات ، به را مردم اقشار توسط انقلابي خواستههاي
ويژه به و موقت دولت.بگيرند انقلابي تصميمهاي كه ميكرد ناچار را انقلاب شوراي و دولت
راه سياسي گروههاي تقريبا كه مطالبات بزرگ موج اين مقابل در بازرگان مهدي مهندس مرحوم
مبسوطي سخنراني در وي ".است بيپولتر و بيچارهتر همه از دولت" بگويد شد ناچار بود افتاده
كارگران عمده حرف...است ما همه تاجسر كارگر..":كرد تاكيد داد انجام اسفند 1357 كه 23
همين كه ميگوييد شما فرمودند ، هم آيتالله ميگوييد ، خودتان كرديم ، اعتصاب ما كه است اين
كه هم دولت اين بنابراين ، است ، درست داريد ، حق خب شد ، انقلاب پيروزي باعث كارگران اعتصاب
نيز را ميگرفتيم ماه چهار يا ماه سر مثلا سال هر كه هم سود سهم بدهد ، بايد است انقلاب دولت
هم فروش هيچي ، نكرده كه سود خوابيده ، كارخانهها اين كه است ماه چهار اما...بگيريم بايد
خب ميگوييم بخورد ، سوهان نبايد هم گوشهاش يك ما سهم ميگويند ولي برده ، زيان يعني نكرده ،
و خوردند كه كلفتها گردن ميگوييم كلفت ، گردن كارفرماهاي اين از ميگويند بگيريم ، كجا از
كه است درست داداش خب ماندهاند ، شماها مثل كمابيش فرماهاي كار عده يك...رفتند و بردند
او گلوي كه بود تو اعتصاب خوب ، بسيار ميبوسيم ، را پايت ميبوسيم ، را دستت كردهاي ، اعتصاب
اينها نه اما..گرفتهايد را دستمزدتان شما ميدانيم هم خودمان آخر اما كرد ، خفه را
اجتماع ، حربه اعتصاب ، حربه دارند ، دست در قوي حربه وقت آن هم بعد دارد پا يك مرغ ميگويند
مادرش پستان جز پستاني هيچ كه بچه مثل اينها...ميكنند تصرف را شهرري كار اداره ميآيند
"...ميكنند پنچر هم را چرخمان ميخواهند ، ما از ميآورند ، دولت به روي نميشناسد را
عمل در درنظر ، آرا ، تشتت
.شد مواجه پرشماري منازعات با بهمن 1357 در انقلاب پيروزي از پس كشور ، اقتصادي ساختار تجديد
خارجي ، تكنيسينهاي ماهر ، كار نيروي كار ، و كسب مديران باتجربه ، اداري مديران ناگهاني خروج
حياتي نيروي دادن دست از.كرد تشديد را انقلاب از حاصل بحرانهاي متخصصان ، ساير و بانكداران
را اوضاع واردات ، كاهش اثر در نيمساخته كالاهاي و يدكي لوازم خام ، مواد كمبود با همراه
كه معادن و صنايع وزير هروي محمدزاده اقتصادي مسائل بررسي سمينار در كه طوري به.كرد وخيمتر
صنايع گفت وي.كرد تشريح سرفصل تحت 12 را صنايع بخش در مشكلاتداشت برعهده را جلسه رياست
.هستند مواجه زير شرح به مشكل با 12 اكنون كشور
.مرغوبيت و كيفيت بودن پايين فني ، آموزشهاي فقدان - 1
.پايين كارايي و بالا ضايعات - 2
.خارج به و دولت به صنايع وابستگي - 3
موسسههاي عمل در ولي هستند طبيعي عليالظاهر نه كه موسسههايي از رويه بدون حمايت - 4
.ميشوند محسوب بازرگاني
.صنايع در ابتكارات تشويق و توجه عدم - 5
.صنعتي واحدهاي در غلط مديريت - 6
.خانواده چند در صنعتي مالكيت امور تمركز - 7
.مختلف صنايع بين ارگانيك پيوندهاي فقدان - 8
.واردات و توليد انحصار تمركز - 9
.كشور در صنعتي آمارهاي فقدان - 10
.صنعتي واحدهاي ناسالم و نادرست مالي ساختمان - 11
.صنايع مالي موقعيت و اوليه مواد مشكلات اثر در صنعتي توليد كاهش - 12
ميافزود صنعت در و اقتصاد در نابسامانيها بر كه مسئلهاي مهمترين اما ميرسد ، نظر به
و مديريت شيوههاي صنايع ، بر مالكيت مثل عرصههايي در انقلاب مسئولان و رهبران آراي تشتت
موقت نخستوزير بازرگان مهدي مهندس.بود صنعت و اقتصاد به نسبت ايدئولوژيك ديدگاههاي
به را آن و نداشتند قبول را مديريت انقلابي شيوههاي كابينه ، در همكارانش از برخي و انقلاب
بيشتر شدن آشكار به منجر كه سمينار اين در بازرگان.نميكردند عمل اقتصاد عرصه در ويژه
برنامه كه ميآمد نظر به..." كرد بيان صراحت به شد كشور اول تراز مسئولان فكري تفاوتهاي
واژگون و كند بيرون را استبدادي شاهنشاهي طاغوتي رژيم و شاه كه است اين كارش و انقلاب اين
و ميشود حل ديگر مسائل شود ساقط نظام و برود او كه همانقدر كه بود اين تصور و انتظار.نمايد
به دولت ، دستگاه تصرف روز يا 5 در 4 دادند موقت دولت به امام كه ماموريتي.نداريم ديگري كار
و انقلاب شوراي به كه بود روحيهاي اين بود اساسي قانون تدوين رفراندوم و مملكت ، انداختن راه
ريشه از چيز همه بايد كه شد انقلابي يك واقعا انقلاب اين.ميكرد حكومت ما به و امام شخص
به وقتي.شود عوض بايد صنعت شود ، دگرگون بايد اجارهداري نحوه شد ، عوض مالكيت شكل شود ، عوض
سند با..همه شكايتهايشان دقودليهايشان ، عقدههايشان ، كه ميبينيم ميرويم شهرستانها
كينه و عداوت حالت چرا ميكنيد؟ نگاه ما به بد چشم با قدر اين چرا بدهيد ، فرصت ميگوييماست
گرسنگي با بلوچستان و سيستان در شما اگر نيستيم ، مقصر كه ما داريد ، دستگاه اين به نسبت
نميآيد ، بالا آبش و زدهايد عميق چاه خودتان قول به يا داريد ، ناامني و هستيد روبهرو
در و شود برآورده عقدهها اين كه ميخواهند داشتهاند مدت اين در عقده چه هر...است بيچارگي
كردم ، عرض بنده كه بيتيغه چاقوي مثال همان گرفتهاند ، ما دست از هم را امكانات همه حال عين
".بيتيغه چاقوي با اما ميخواهند ، برش و قاطعيت
به كه طوري به بود زياد بسيار انقلابي رهبران و دولتي مسئولان بين روشها و ديدگاهها اختلاف
با ماه 1358 فروردين اول نيمه در دارايي و اقتصادي امور وزير اردلان كه حالي در مثال ، طور
به شركتها سهام و كند ملي را شركتها ندارد نظر در ايران دولت...":بود كرده اعلام صراحت
به آنها قرض و هستند ورشكسته شركتها اين اكثر چند هر.ماند خواهند باقي قبلي مالكين نام
".است آنها داراييهاي ميزان از بيش دولت
طرفدار روحانيون اما.شدند ملي صنايع اما.(فروردين 1358 پنجشنبه 9 - اطلاعات روزنامه در)
از باهنر محمدجواد شهيد كه طوري به.داشتند جدي ناسازگار تفكرات اين با ،(ره) خميني امام
علني را خود انتقاد سمينار همان در انقلاب شوراي موثر اعضاي از و اسلامي جمهوري حزب رهبران
پاسخ خير؟ يا دارد ايدئولوژيك بعد ما انقلاب آيا خير؟ يا كردهايم انقلاب ما آيا":گفت و كرد
"...كند حل غربي و قديمي قالبهاي در را اقتصاد مشكلات ميكند تلاش دولت اما.است مثبت
اقتصادي يادداشت
برنامهريزي پايان
زرگر عباس
فلسفه خود خاطرات كتاب در _ بودجه و برنامه سازمان اوليه روساي از يكي _ ابتهاج ابوالحسن
فراوان ، انساني نيازهاي و محدودند اقتصادي منابع":ميدهد شرح اينگونه را مذكور سازمان تشكيل
مهمتر نيازهاي انتخاب طريق از نامحدود نيازهاي اين و محدود منابع اين بين بايد دليل همين به
بايد.محدودند اقتصادي منابع مقابل در نيز كشور نيازهاي اينكه دليل به كرد ، برقرار موازنهاي
به محدود منابع اختصاص و كشور فوري و مهم نيازهاي گزينش و انتخاب كارش تا شود تشكيل سازماني
".باشد آنها
(اول جلد _ ابتهاج ابوالحسن خاطرات)
از پيش تا ابتهاج زمان از كشور اقتصادي برنامهريزان تمامي فكري سنت گفت ميتوان جرات به
شيوه اين براساساست ميكرده پيروي فكري استدلال و الگو همين از توسعه سوم برنامه تدوين
با بتواند كه دارند را سازماني تشكيل پتانسيل و توانايي كه بودند مطمئن برنامهريزان نگرش ،
محدود منابع و كرده پيشبيني را ضرورتها اين مهمترين كشور ضرورتهاي و نيازها همه پيشبيني
دهه تا گذشته ميلادي قرن اوايل از كه تفكر الگوي اين.دهد اختصاص آنها به را كشور مشخص و
مشكل دو با عملا بود تفوق داراي جهان در اقتصادي تصميمسازي نظامهاي اكثر بر ميلادي 1990
و ضرورتها همه شناخت براي مركزي و متمركز سيستم يك ناتواني اول مشكل.شد روبهرو
ناكارآمد سيستمهاي از كه ايران همانند كشورهايي در مشكل اين.بود كشور يك نيازمنديهاي
بيش بود كشور از بخشي در متمركز نظامي معمولا آنها اداري نظام و بودند برخوردار اطلاعرساني
گروههاي مطالبات و نيازها به اندكي توجه معمولا سيستم دراين.ميكند نمايان را خود پيش از
منابع خود سليقه به ميتوانند مجريان يا سازمان يك مديران و ميشود مركز از خارج جمعيتي
ميتوانند تنهايي به كارشناس گروهي كه تفكر اين امروزه.كنند تزريق گوناگون نقاط به را مختلف
فكري چالشهاي با بزنند مناسبي انتخاب به دست آنها ميان در و بشناسند را كشور نيازهاي همه
.است مواجه گوناگوني
به را ريزي برنامه نظام همواره بيروني متغيرهاي بودن پيشبيني غيرقابل و نامشخص ديگر سوي از
را ايران در اقتصادي توسعه برنامههاي از بسياري انحراف يا و شكست دلايل.است طلبيده چالش
در است ، نفتي سرشار درآمدهاي بر متكي اقتصادي ايران اقتصادكرد خلاصه مسئله همين در ميتوان
در.ميشود كشور اقتصادي سياستهاي تغيير به منجر درآمدها اين در تحولي و تغيير هرگونه نتيجه
اين يكساله پيشبيني كه گونهاي به هستند گوناگوني عوامل از متاثر نفتي بازارهاي عمل
.است غيرممكن تقريبا سالها از بسياري در درآمدها
اين كنار در.بودهاند روبهرو منابع تغيير چالش به همواره اقتصادي برنامههاي نتيجه در
سياسي تغييرات نتيجه در كشور يك اقتصادي شرايط در كه بنياديني تغييرات به ميتوان مسائل
سياستهاي اتخاذ به منجر كه تغييراتيكرد اشاره ميآيند ، وجود به بينالمللي و داخلي
بهخصوص _ اقتصادي برنامههاي شكست دلايل از ديگر يكي.ميشوند محدود سالهايي ظرف گوناگوني
برنامه طراحان نتيجه در.است بوده برنامهها اين مجريان و سياستمداران خودكامگي _ ايران در
نظر در به را برنامه طراحان مجريان ، و آنها كارشناسانه نظرات رعايت عدم به را مجريان همواره
شكلگيري به منجر فوق مسائل همه.ميكردهاند متهم اقتصادي واقعيتهاي و روز شرايط نگرفتن
گوناگون دلايل به برنامهريزي نظام منظر اين از.است شده اقتصادي مسائل به جديد نگرش نوعي
با درسي اقتصاد علم در تحصيلي مقاطع برخي در كه است سال چندين.است شكست به محكوم و ناكارآمد
كارشناسي توان حداكثر نگرش اين براساس.ميشود تدريس دانشجويان به "برنامهريزي شكست" عنوان
بايد را كشور اقتصادي مشكلات حل و است اقتصادي عرصه در كلان و كلي سياستهاي تنظيم كشور يك
از بايد كه ميكند ثابت بسياري عملي تجربههاي درهرحال.سپرد يكساله كوتاهمدت برنامههاي به
سازمان يك كارشناسان به انتخاب قدرت دادن جاي به و گزيد دوري ابتهاج مرحوم قديمي و سنتي نگاه
واگذاردن جز راهي كار اين.داد انتخاب قدرت كشور يك فكري توان و كارشناسان تمامي به بايد خاص
تعقل و انتخاب قوه در دخالت از دولت گزيدن دوري و غيردولتي اقتصادي فعالان به "انتخاب قدرت"
نيازهاي و ميافتد برون پرده از كشور واقعي نسبي مزيتهاي شرايط اين در.ندارد شهروندان
عرصه در هم و عمل عرصه در هم برنامهريزي نظام اكنونمينمايانند را خود شهروندان ، واقعي
.است خورده شكست نظر
|