متمركز نيمه نوع از مديريت
بحران14 از عبور براي تلاش
اعلا مجلس و ايران
سياسي يادداشت
متمركز نيمه نوع از مديريت
1_ اطاعت جواد با گفتوگو در شدن ايالتي طرح و خراسان تقسيم
اظهارنظر براي بهترين ، شايد ششم ، مجلس در زريندشت و داراب مردم نماينده اطاعت جواد
مركز مديركلي تصدي زمان در او خود كه طرحي.باشد "كشوري تقسيمات جامع طرح" درخصوص
آن رساننده سرانجام به و پيگير خرداد دوم از بعد در كشور وزارت سياسي تحقيقات و مطالعات
.است علت بر مزيد نيز سياسي علوم دكتري مقطع در او تخصص.بود
به را "كشوري تقسيمات جامع طرح" ديگر بار مجلس ، گذشته هفته جلسه در خراسان تقسيم بحث
تقسيم از بحث كه معتقدند نمايندگان و كارشناسان از عدهاي كه گونهاي بهآورد ميان
به دولت سوي از چه جامع طرح شدن مطرح بودن حتمي به توجه با ديگري استان هر يا خراسان
در چهاست دوبارهكاري نوعي "طرح" عنوان به مجلس نمايندگان سوي از چه و "لايحه" عنوان
.بود خواهد ما ايالتهاي از يكي بزرگ خراسان هم باز جامع طرح اجراي صورت
كشور شدن ايالتي موضوع طرح باعث كه الزاماتي و كشوري تقسيمات بحث شدن مطرح فلسفه*
چيست؟ گرديده
به كشورها اداره دولتها ، وظايف شرح حجم افزايش و پيچيدگي دليل به مدرن دوره در
فرهنگي ، اقتصادي ، اجتماعي ، _ سياسي بحرانهاي اينكه مضافا.است مشكل بسيار متمركز شيوه
دچار دولت و گرديده علت بر مزيد نيز خارجي تهديدات و (توپوگرافيك) جغرافيايي خاص شرايط
به را شرايطي ويژگيها اين.است شده "Over Load" ميگويند اصطلاحا.ميشود اضافي بار
.ميشود مواجه مشكل با عمل در متمركز شيوه به دولت اداره كه آورده وجود
سمت به و زدند ابتكار به دست دولتها شده افزوده دولتها وظايف شرح حجم به كه مرور به
سمت به متمركز نيمه و متمركز ، نيمه سمت به متمركز دولتهاي.رفتهاند پيش تمركززدايي
"امتيازات واگذاري" به كه شده تحول دچار نيز تمركز عدم امروزه و كردهاند حركت تمركز عدم
و طولي بعد دو در خود كهميشود گفته "Out Sursing" آن به و شده منجر عرضي و طولي
خصوصي بخش يا مردم كه كاري هر اينكه يعني عرضي بعد در.است تبيين و تعريف قابل عرضي
از منظور و باشند نداشته آن انجام در مداخلهاي ديگر دولتها دهند ، انجام ميتوانند
خودداري آن انجام از مركزي دولتهاي است ، محلي مقامات توان در چه هر كه است آن طولي ،
دولتي به حجيم دولت واقع در و كرده پيدا كاهش دولت اضافي بار راهحل ، اين با.كنند
جامع نظام" از بحث امروزه اگر.ميشود متحول است ملي توسعه راهبر كه پويا و مقتدر
ايران دولت كه برميگردد اين به وجودياش فلسفه است ، مطرح ايران در "كشوري تقسيمات
.است ارزيابي و تحليل قابل راستا اين در طرح اين واست ناكارآمد و متورم دولتي
چه در حاضر حال در و گرفته شكل زماني چه از بحث ، مورد "كشوري تقسيمات نظام طرح"*
است؟ مرحلهاي
اولين براي سال 1316 دراست اول پهلوي متمركز نظام مولود ايران كنوني تقسيمات نظام
استان به 10 كشور سال آن در.شد گذاشته اجرا به و تصويب فعلي شيوه به تقسيماتي نظام بار
و داخلي شرايط با متناسب ولي ديده خود به را كمي تغييرات نظام اين مرور به.گرديد تقسيم
به بخشها مرور به كه معنا بدين.است نكرده پيدا كيفي تحول اجتماعي ، _ سياسي تحولات
يك صورت به روند اين متاسفانه و.شدهاند تبديل استانها مراكز به شهرستان و شهرستان
شدن استان مركز داعيه شهر از 43 بيش هماكنون كه گونهاي به آمده در سيريناپذيري غريزه
را دولت و كرده توجه جدي اشكال اين به قانونگذاران توسعه ، دوم برنامه در.دارند را
قرار خود كار دستور در را ،"كشوري تقسيمات جامع طرح" كشور وزارت طريق از كه كردند مكلف
و سازمانها وزارتخانهها ، و گرديد آغاز طرح اين مطالعات سال 76 اواخر از.دهد
.رساندند انجام به را آن مطالعات و كردند مشاركت طرح اين در مختلفي پژوهشگران
است؟ مرحلهاي چه در حاضر حال در طرح اين*
آغاز با اما شود پيشنهاد مجلس به دولت طرف از لايحه يك صورت به ميتوانست طرح اين
در و خورد گره آن به نيز كشوري تقسيمات جديد مبحث خراسان استان تقسيم لايحه بررسي
قرار مجلس كار دستور در حاضر حال در و رسيده تصويب به طرح اين كليات ملي امنيت كميسيون
.است گرفته
و (انساني) فرهنگي عوامل چيست؟ موجود تقسيماتي نظام اشكالات و ايرادات مهمترين*
بود؟ خواهند توجه مورد ميزان چه تا جديد طرح در (طبيعي) توپوگرافيك
به را كشور زاگرس و البرز جبال سلسله.داريم خاصي وضعيت (طبيعي) توپوگرافيك لحاظ به ما
در ارتباطي تكنولوژي گسترش با امروز.است كرده تقسيم كوهي پشت و كوهي ميان منطقه دو
اثر كم شدت به توپوگرافيك عوامل نقل ، و حمل و ماهوارهاي ارتباطات جمعي ، رسانههاي
.شدهاند
تقسيمات نظام در توپوگرافيك تنگناهاي آن از قبل يا و بيستم قرن اول دهههاي در اگر
با متناسب نيز فرهنگي لحاظ به.ندارد وجود حساسيت آن امروز بوده ، اهميت حائز كشوري
بينالملل نظام در بحث اين از.است شكلگيري حال در فرهنگي ادغام پروسه بيشتر ارتباطات
در فرهنگي تمايزات نيز داخلي سطح در نتيجه در.ميبرند نام "شدن جهاني" فرايند عنوان به
قرار مدنظر كارآمد تقسيماتي نظام بر بايد مسائل اين هنوز حال اين باهستند افول حال
و توازن و تعادل عدم يكي ، كه بگويم بايد فعلي نظام نواقص و ايرادات خصوص در اما.گيرند
مراتب سلسله و وسعت شكل ، لحاظ از فعلي استانهاي.است كشوري تقسيمات واحدهاي شكل تقارن
سطوح مساحت در نسبي توازن و تعادل فقدان ديگر ، مشكل.هستند نامتوازن و ناهماهنگ سطوح
از برخي حاضر حال در.است بخشداري و فرمانداري استاني ، سطوح در كشوري ، تقسيمات
نيافتگي توسعه سطح ناموزوني ديگر بحث.وسيعترند استان يك از ما فرمانداريهاي
تنشهاي و اختلافات وجود ،(نسبي جمعيت) جمعيت تراكم و توزيع در توازن عدم.استانهاست
و برنامهريزي قلمروهاي تنوع و تعدد موجود ، سياسي واحدهاي در فرهنگي و اجتماعي _ سياسي
در اجرايي نهادهاي و سازمانها بين ارگانيك هماهنگي بدون و مشترك رهيافت بدون اجرايي
منفك جزاير مثابه به تقريبا استانها سطوح در مختلف سازمانهاي كه معنا اين بهمنطقه
سطوح ضعيف پيوند.ندارد وجود منطقهاي توسعه خصوص در مشخصي راهبرد و ميكنند عمل هم از
نواري صورت به حاضر حال در كه كشور ، حاشيهاي نواحي در ويژه به كشور تقسيمات عناصر و
فقدان و مركز در اداري تمركز نهايتا و كند پيدا سامان عمقي صورت به بايد كه حالي در است
.ميآيند شمار به فعلي تقسيمات نظام تنگناهاي از برخي منطقهاي ، و محلي سطوح در اختيارات
را كشور باشد بنا اگر واقع در چيست؟ كشوري تقسيمات نظام بر تاثيرگذار عوامل مهمترين*
عوامل اين مهمترين شما نظر بهباشند نظر مد ميبايست عواملي چه كنيم ، تقسيم دوباره
كدامند؟
عوامل جمله از مديريتي و محيطي زيست اقتصادي ، فرهنگي ، اجتماعي ، امنيتي ، سياسي ، عوامل
مهمترين از يكي عنوان به سياسي عوامل توضيح در.هستند كشوري تقسيمات نظام بر تاثيرگذار
با اما است ، زيادي سابقه با ملت _ دولت يك ايران اگرچه كه بگويم بايد عوامل اين
ديگر ، بحث.است منطقهاي و قومي ناحيهگرايي تنگناها اين از يكي.مواجهيم زياد تنگناهاي
بينالمللي ، تحولات بينالملل چهارراه در گرفتن قرار دليل به.است خارجي تهديدات
از ملت ناهمگنترين ما ، كشور اين ، بر علاوه.دارند ما داخلي مسائل بر مستقيمي تاثيرات
در زباني نظر از ما.است اسلام جهان مركزي هسته تشكيلدهنده كشور بين 21 در اجتماعي نظر
.هستيم جهاني ركود داراي همسايگان تعدد نظر از.داريم قرار جهان ناهمگن كشور ده شمار
سياسي خاص شرايط پاسخگوي وجه هيچ به فعلي تقسيمات نظام كه است مطرح حالي در تنگناها اين
.دارند منطقهاي و ملي مديريت در ناچيزي سهم جمعيتشان نسبت به مختلف اقوام.نيست ما
بحران14 از عبور براي تلاش
مشاركت جبهه سوم كنگره بيانيه
خليجفارس _ 5/7
توسط منطقه امنيت حفظ و توسعه ، و ثبات براي همكاري بر مبتني فارس خليج در ما سياست
احيانا و مسايل فصل و حل و همسايه كشورهاي با روابط همهجانبه گسترش و منطقه كشورهاي
سياست توفيق از حاكي فعلي وضعيت از ما برآورد.است دوجانبه مذاكره طريق از سوءتفاهمات
ضرورت.است خليجفارس جنوب همسايگان با مناسبات در چشمگيري پيشرفتهاي حصول و تنشزدايي
گيرد ، انجام پرشتابتري تلاشهاي ميان اين در باقيمانده انگشتشمار مسايل مورد در دارد
منطقه اين همسايگان همه با ايران كامل مشاركت براي لازم زمينه حساسيت كاهش يا حل با تا
غيرضروري هزينههاي كاهش و توسعه و رشد روند افزايش پيشرفتي چنين رهآورد.آيد فراهم
.است شده تحميل منطقه كشورهاي بر گذشته در كه بود ، خواهد
دوستي و صلح درياي _ خزر 6/7
ايران حاضر ، سياسي جغرافياي در كه درياست اين مجاور كشورهاي مشترك ثروت منبع خزر درياي
و ثبات دريا ، اين منافع از منصفانه و عادلانه استفاده.ميكند همسايه كشور چهار با را
بهرهبرداري در زيست محيط رعايت و حفظآن در ساكن ملتهاي به منطقه اين اختصاص و آرامش
در دريانوردي امنيت و آزادي است ، جهاني زيستي ميراث حال عين در كه مشترك ثروت اين از
ويژه به غيرمنطقهاي ، نيروهاي تشنجآفرين حضور از ممانعت.جهان درياچه بزرگترين اين
بايد كه است سياستي كلي خطوط دريا اين ماندن غيرنظامي براي تلاش و بيگانگان نظامي حضور
به جمله از خزر ، درياي ساحلي كشورهاي همه حقوق به احترام.شود دنبال منطقه اين مورد در
و اعتماد آرامش ، حفظ ضروري شرط ديگران حساسيتهاي و ملي منافع و حاكميت و سهم
و روابط بسط جهت در جمعي صورت به كشورها اين تلاشاست منطقه اين ثروت از بهرهبرداري
.ميكند كمك اهداف اين تحقق به خود فيمابين همكاريهاي
عراق _ 7/7
الزامهاي كشور دو پرتنش و خصومتآميز گذشته بهرغم كه است واقعيتي عراق با همسايگي
به مربوط معاهدات و قطعنامهها و نيست مطلوبي وضع هنوز حاضر وضعيت هرچند.دارد را خود
براي كوشش مسئله ، اين نهايي فصل و حل براي تلاش كنار در اما است ، نشده اجرا كامل طور
پارهاي اثر در كشور به آسيب از ممانعت مرزنشين ، ايرانيان زندگي بهبود و عاديسازي
.دارد ضرورت عاديساز آمدهاي و رفت برقراري و خصومت ، دوره از بازمانده جنبي مسائل
.يابد عمق و گسترش بايد شده انجام عرصه اين در كه تلاشهايي
عراق مردم خواست براساس مركزي حكومت استقرار و عراق يكپارچگي از ايران اسلامي جمهوري
خود ، بينالمللي تعهدات به عراق دولت دادن تن ضرورت بر آنكه ضمن.ميكند حمايت
تاكيد كشور آن جانب از بينالمللي عرف و قوانين شمردن محترم و ملل سازمان قطعنامههاي
تروريسم با مبارزه مورد در بهخصوص زمينه ، اين در عراق قاطع و جدي فوري ، اقدام.ميورزد
آنان بهرهبرداري از جلوگيري و دار نشان و نام تروريستهاي طرد و يافته سازمان جنايات و
قوانين رعايت نيز و ترور صدور و ديگر ، كشورهاي به زدن ضربه براي عراق امكانات از
دادن اطمينان و سلاحها اين امحاي و كشتارجمعي سلاحهاي به ناظر معاهدات و بينالمللي
حاضر شرايط در ضرورت اين كه است اين ما برآورد.دارد ضرورت زمينه اين در جهاني جامعه به
.دارد اهميت نيز عراق سياسي حيات منظر از بلكه ايران ملي منافع منظر از فقط نه
فلسطين _ 8/7
قرار دائمي بحران در را خاورميانه منطقه قرن نيم از بيش كه فلسطين غمانگيز داستان
نقض و جنايت ناظر و شاهد قرن نيم اين در كه است بزرگ قدرتهاي پيشاني بر ننگي داغ داده ،
حق در صلح پيمانهاي حتي و المللي بين عرف و قوانين معاهدات ، بشر ، حقوق ابتداييترين
و صلح مدعي و قدرتمند كشورهاي مرگبار عملي سكوت با توام شده غارت و آواره ستمديده ، ملتي
كانون واقع به اما گرفته ، نام خاورميانه بحران فلسطين مسئله هرچند.بودهايم انسانيت
.كند تهديد نيز را بينالمللي صلح ميتواند كه است جهاني بحراني
جمله از دلايلي به گرفته ، انجام بحران اين فصل و حل براي سال دهها كه مستمري تلاشهاي
از جهاني قدرتهاي پشتيباني و پيشنهادي راهحلهاي در انصاف و عدالت جنبه به بيتوجهي
اين.است داده كاهش نيز را راهحل به اميد بلكه ننشسته بار به نهفقط تاكنون اسرائيل ،
دولت (سپتامبر 11) شهريور واقعه 20 از حاصل فضاي از سوءاستفاده با كه است درحالي
.است افزوده فلسطين بيپناه ملت عليه جنايت دامنه بر اسرائيل اشغالگر
يك از ميانجي آمريكاي علني و شرط و بيقيد جانبداري است خطرناكتر ميان اين در آنچه
بر را راه بلكه ساخته گشاده را متجاوز دست فقط نه عمل در كه جانبداري:است مناقشه طرف
نيز مناقشه اين در متاسفانه گرچه.است كرده مسدود قبولي قابل راهحل هرگونه پيدايي
ديگر ميانجيهاي مداخله اما.است گرفته را منطق جاي نظامي تفوق كه پيداست ، گذشته مانند
آنچه واقعيت به نسبت آمريكا در خصوص به عمومي افكار ساختن آگاه و اروپا اتحاديه جمله از
جنگ در جمله از مكررا _ را خود كاركرد نيز قبلا كه است ماندهاي جاي بر اميد ميگذرد ،
.است داده نشان _ اسرائيل مورد در جنوبي آفريقاي دوربان اجلاس اخيرا و ويتنام
موخره
پيش چشماندازهاي و فرايندها مسائل ، صادقانه و صريح بيان با اسلامي ايران مشاركت جبهه
است معتقد و دارد وقوف اسلامي ايران مادي و معنوي فراوان توانمنديهاي و ظرفيتها به رو
وارسته نخبگان و روشنفكران و علما ايثارگر ، و آگاه مردم اسلامي ، انقلاب ارزنده تجربه كه
است ، كشور مردمسالارانه جنبش از برآمده كه بينالمللي ممتاز موقعيت و روشنبين و
بلكه بحرانهاست ، و چالشها و تنگناها اين از عبور براي نهتنها عظيمي سرمايههاي
بر گشودن چشم با كه هستيم معتقد ما.است توسعهاي بزرگ تحركهاي براي اساسي مايههاي
و پيشبرد چون داد ، قرار ملي كار دستور در را اصلاحات جنبش پيشبرد ميتوان واقعيتها
و ملي سرافرازي اسلامي ، جمهوري نظام اقتدار موجبات آوردن فراهم يعني اصلاحات پيشرفت
.اسلامي انقلاب تعميق
پايان
اعلا مجلس و ايران
يا شيعي مذهبي حكومت تاسيس از گفتن سخن عراقي جمعيتي بافت و فعلي شرايط به توجه با
است منتفي آنها توسط كشور جمعيت اكثريت احراز بهانه به شيعيان يافتن قدرت
زينلي محمدحسين
از همشهري روزنامه با مصاحبهاي در بار نخستين براي عراق اسلامي انقلاب اعلاي مجلس رئيس
بودن شيعه خاطر به نبايد:گفت و داد خبر عراق در شيعي حكومت تشكيل به مجلس تمايل عدم
مطلق حاكميت معناي به حكومتي در مردم حقيقي مشاركت كه كنيم تصور عراق جمعيت اكثريت
[مورخ 20/4/81 همشهري ، ].است شيعيان
تنهايي به شايد عرب جهان در آن نوع و دموكراسي مسئله به حكيم سيدباقر كلان و تازه نگاه
اكثريت احراز ديدگاه اين در.آورد وجود به ايران در را سياسياي حساسيتهاي ميتوانست
عرب جهان در كه چرا نيست كافي آنها به قدرت تمامي سپردن براي شيعيان توسط عراق كشور در
براي اصلي فاكتور و ميگردند محسوب صوري حدي تا و داخلي مرزهايي كشورها ، ظاهري مرزهاي
شايد.ميباشد كشور يك جمعيتي اندازههاي از فراتر چيزي وسيع ملت اين در اكثريت احراز
در بازدارنده تئوري يك بهعنوان بيترديد عراق ، اعلاي مجلس رهبر سوي از كه تئوري اين
.باشد كرده آب بر نقش را آرزوهايي ميگردد ، مطرح عراق آينده اغتشاشات مقابل
اما نشد ابراز كسي سوي از مستقيما و صراحت با سرخوردگي اين هيچگاه گرچه
به ميتوانست كه آمد پديد مذكور مصاحبه مقابل در سختي انفعالات و جدي عكسالعملهاي
.شود تبديل روز سياسي جريان
يكي در "منطقه در جنگ براي آمريكا سناريوي دو بررسي" عنوان تحت مقالهاي راستا اين در
رئيسجمهور ارشد فرزند سخنان از مختصري گزارش ضمن آن در كه رسيد جاپ به روزنامهها از
هم آن عراق به ظريف محمدجواد سفر ايران به نسبت او تهديدات و هشدارها و "صدام عدي" عراق
دفتر رئيس سخنان همچنين مقاله اين در.گرفت قرار تحليل مورد عدي بيانيه صدور زمان در
صدام عدي تهديدهاي گرفتن جدي به ايراني سياستمداران و شده نقل عراق اعلاي مجلس جهادي
.شدهاند تشويق
جملاتي با جنگ ، از قبل افغانستان به عراق كنوني اوضاع تشبيه ضمن همچنين مقاله نويسنده
هم باز و نموده تشبيه حكمتيار گلبدين به را حكيم سيدمحمدباقر بيربط و اغراقآميز
:آورند فراهم ايران از را ايشان اخراج مقدمات كه ميخواهد ايراني مسئولين از تلويحا
است؟ ضروري ايران در برخوردارند امنيت نعمت از و مينوازند را جنگ طبل كه كساني وجود آيا
،...كنيم تجديدنظر ايران در افراد برخي اخراج يا ماندن درباره كه نرسيده آن زمان آيا
[مورخ 24/4/81 اعتماد ، روزنامه]
عنوان تحت مقالهاي همشهري روزنامه در !نصيحت از پر و آشفته بيانيه اين از بعد روز چند
اعلاي مجلس رهبران ابتدا در مقاله اين محترم نويسندهرسيد چاپ به "آيندهايم نگران ما"
به و نموده متهم عربي ارزشهاي احياي سوي به پراگماتيسم چرخشي به را عراق اسلامي انقلاب
روزنامه].ميدهد هشدار بزرگ قدرتهاي با نهاد اين تعاملات مضرات و خطرات پيرامون ايران
[همشهري ، 31/4/81
روزنامههاي از اعلا مجلس خصوصا عراقي معارضين و ايران ميان تنش ايجاد اينجا در
مثال بهعنوان.است داشته مشغول خود به هم را عربي مطبوعات از برخي و رفته فراتر ايراني
بعد عراق و ايران آينده رقابت از آن در كه رسيد چاپ به مقالهاي الاهرام هفتهنامه در
كه است معتقد مقاله اين نويسندهميشود بحث تشيع جهان مرجعيت مسئله سر بر صدام از
تبديل دشمني به عراق رهبر سقوط از بعد است ممكن عراقي معارضين با ايران همراهي و دوستي
در نجف به قم از ديني مرجعيت انتقال از ايران هماكنون از ;ميگويد ادامه در وي.شود
و تضعيف را جهان شيعيان بر ايران سروري است ممكن انتقال اين كه چرا دارد هراس عراق
[الاحمد طالب _ السبوعي الاهرام].نمايد مخدوش
عراق اسلامي انقلاب اعلاي مجلس به ايرانيان برخي سوي از ميان اين در كه ديگري خرده
معتقدند ايران سياسيون از برخي.آمريكاست با نهاد اين ارتباط به مربوط ميشود گرفته
دارند ، قرار كشور اين حمايت تحت و ايران در عراق اعلاي مجلس اصلي دفاتر كه مادامي
.است ايران ملي منافع ضرر به آمريكا با آن نيروهاي غيرمستقيم يا مستقيم ارتباط هرگونه
از آمريكا خارجه امور وزير معاون ،"كراكر رايان" توسط اخيرا كه است حالي در اين
ايجاد براي دعوت اين.است آمده عمل به رسمي دعوت كشور اين به مسافرت براي حكيم محمدباقر
چلبي ، احمد طالباني ، جلال بارزاني ، مسعود اعلا ، مجلس رئيس حضور با آمريكا ، در نشست يك
دعوت اين با ايران در پراكنده مخالفتهاي.است شده انجام عليبنحسين شريف و علاوي اياد
اين در برادرش جاي به حكيم سيدعزيز شركت از غربي روزنامههاي از يكي كه رفت پيش جايي تا
مقامات با مذاكره به منابع برخي سوي از پيشتر كه حكيم سيدعزيز.داد خبر كنفرانس
كه نيست قرار بنده:ميگويد رابطه اين در بود متهم داشته كويت به كه سفري در آمريكايي
شوراي توسط نيز آمريكا به سفر موضوع اساسا و كنم سفر آمريكا به حكيم آيتالله جاي به
.است نشده گرفته مورد اين در تصميمي هم هنوز و است بررسي دست در عراق اعلاي مجلس مركزي
[ايسنا ، 5/5/81]
ميان در خود نقش و جايگاه ميتوانست نه كه اعلا مجلس رئيس جبههگيريها ، اين از بعد
يك به دست گردد ، خود ايراني دوستان تحريك موجب نه و بگيرد ناديده را عراقي معارضين
مورد در عراق اسلامي انقلاب اعلاي مجلس تصميمات كه كرد اعلام و زد جبري جداسازي و تفكيك
ارتباطي هيچگونه و است عراقي كاملا موضوع يك غربي ديگر دولت هر با و آمريكا با مذاكره
دور فضايي در نيز آصفي حميدرضا كه بود موضعگيري اين از بعدندارد ايران سياستهاي با
عراقي معارضين بر را خود اعتقادات و نظرات ايران كه داشت اعلام مطبوعاتي تنشهاي از
وزارت مسئولان و معارضين نمايندگان ميان گفتوگو هرگونه و نميكند تحميل ايران در مستقر
و است معارضين مختص مسئله عراق ، رئيسجمهور صدامحسين براندازي مورد در آمريكا خارجه
الاسبوعي الاهرام) ندارد عراق به آمريكا حمله پيرامون ايران مواضع به ارتباطي هيچگونه
(طالبالاحمد _
فعلي شرايط در و عراق اعلاي مجلس چندساله مبارزات رساندن ثمر به براي حكيم آيتالله
با است مساوي بالطبع امر اين كه بكشد بيرون معارضين حلقه از را خود پاي نميتواند
.آمريكا نظاميان از برخي حتي و ديپلماتها با وي شدن رودررو
و دموكراسي ماهيت درباره وي كه تازهاي تئوري كه بدانيم بايد ايرانيان ما ديگر سوي از
كه هراسي قبال در طبيعي است عكسالعملي بوده آن مبتكر خود و داشته اكثريت واقعي تعريف
.دارند دل در عراقي شيعيان رسيدن قدرت به از عربي كشورهاي اكثر در عرب بلندپايه شيوخ
كه است اندازهاي تا اخير مورد اين در آمريكا حتي و معارضين به عربي كشورهاي فشار
نيست قومي و شيعي حكومتي خواستار عراق اعلاي مجلس:ميگويد اعراب به خطاب حكيم سيدباقر
استقرار عدم مورد در ما..شود تعيين كشور اين مردم توسط بايد عراق آينده حكومت بلكه
[ايسنا ، 1/5/81].نميدهيم همسايه كشورهاي به حقايق بيان جز ضمانتي عراق در شيعي حكومت
نابودي براي كه است خواسته ايران از كسي حال به تا آيا چيست؟ در ايران منفعت راستي به
اعلاي مجلس موسسين و اعضا گيرد؟ قرار واحد جبهه دريك و شده متحد و همسو آمريكا با صدام
شوند؟ خطرساز ما براي ميتوانند شرايطي چه در و هستند كساني چه عراق اسلامي انقلاب
.ميآيد پيش هركس براي مطبوعاتي بزرگ چندان نه جنجال يك از بعد كه است سوالاتي اينها
از صفحاتي و برگرديم عقب به كمي باشيم مجبور پرسشها اين به درست پاسخ يافتن براي شايد
كار روي چگونگي.كنيم تورق دوباره تنبيه و تدبير سرانگشتان با را منطقه تنش از پر تاريخ
نه شدند متحمل پديده اين بابت منطقه كشورهاي تمام كه كلاني هزينه و عراق بعث حزب آمدن
از كه است باستاني چندان نه و باشد لذتبخش آن واگويه كه است شيريني حكايت و داستان
.باشد رفته يادمان
گلوله و چكمه با روزي كه پيامي.كردهايم درك و شنيدهايم را صدام پيام كه است سال سي
بدون ايراني ديپلمات يك از "صدام عدي" استقبال با ديگر روزي و ميشود ابلاغ تانك و
تنها دو اين قدرت ، يا ضعف.باشد داشته هم با فرقي كوچكترين پيام دو اين ماهيت اينكه
چرتكه و محاسبه هنگام به ديگر سوي از.است ديگران با عراق روابط نوع تعيينكننده عوامل
اندكي كه است خوب اعلا ، مجلس جمله از عراقي معارضين و عراق ايران ، رابطه درباره انداختن
.نماييم دقت كشور دو ميان سنتهاي و انساني جغرافياي تاريخ ، به
قالب در ديگر سوي از ايران تمام و يكسو از نجف ميان كه مذهبي روابط نوع به توجه بدون
قضاوت حكيم آقاي شخص و اعلا مجلس درباره نميتوانيم هست ، و بوده برقرار ديني مرجعيت
يك با و است جهان و ايران شيعيان تقليد مراجع از يكي فرزند حكيم باقر سيدمحمد.كنيم
قابل ميشود نزديك ايران به گاهي خود كوتاهمدت منابع واسطه به جز كه افغاني وهابي
.نيست مقايسه
عراقي ژنرالهاي به عراق آينده حكومت سپردن گاهي عراق و ايران مرزهاي سوي آن در اكنون
با.ميشود گفته سخت بغداد در هاشميان سلطنتي حكومت احيا از نيز گاهي و ميشود مطرح
قدرت يا شيعي مذهبي حكومت تاسيس از گفتن سخن عراقي جمعيتي بافت و فعلي شرايط به توجه
كه راهي تنها و است منتفي آنها توسط كشور جمعيت اكثريت احراز بهانه به شيعيان يافتن
.است عراق اعلاي مجلس به دادن پر و بال است متصور شيعيان حقوق احقاق براي
سابقه هزاران خود ، بار كوله در ميبرند سر به اروپا و آمريكا در اكنون كه ژنرالهايي
عراقي معارضين ميان در كه الرجالي قحط خاطر به تنها و دارند سركوبگري و كشتار و جنايت
مركزي حكومت با آنها دورادور مخالفت سابقه سالي چند بهانه به و آمده پديد غرب در ساكن
.شود سپرده آنها به عراق مظلوم ملت سرنوشت است ممكن
غربي دولتهاي با تعامل و مذاكره در اعلا مجلس براي كه مانوري قدرت و عمل آزادي پس ،
براي موجود دستاويز تنها بلكه نيست ايران اسلامي جمهوري ضرر به تنها نه ميگردد پيشنهاد
.بود خواهد عراق در ايران هواداران توسط بيشتر كرسيهاي آوردن دست به
سياسي يادداشت
نگرانيها براي پاسخي
شمس حامد
امنيت كميسيون در خراسان استان تقسيم موضوع شدن مطرح با همزمان و گذشته هفتههاي طي
.آمد ميان به نيز "كشوري تقسيمات جامع" طرح از صحبت مجلس خارجي سياست و ملي
طرح به است ، معروف "ايالتي 10 به روزنامهنگاران و نمايندگان ميان در كه طرح اين
برنامههاي طبق كلان جهتگيري براساس كه برميگردد 76_ سال 78 طي دولت شده كارشناسي
شده تدوين مناطق به بيشتر اختيارات واگذاري و تمركززدايي لزوم خصوص در توسعه سوم و دوم
ديدي با تا ساخت فراهم نمايندگان براي را بهانه "خراسان تقسيم" شدن مطرح واقع در.بود
اين تقسيم احتمالي پيامدهاي كاهش ضمن حساس ، موضوع اين به نسبت آيندهنگرتر و جامعتر
.سازد فراهم آينده سوي به راهبردي برنامههاي چارچوب در حركت براي را فرصتي استان ،
سالهاي در ريشه كشوري ، تقسيمات جامع طرح قالب در تمركززدايي اصل به توجه كه هرچند
مذكور طرح كه ميدهد نشان طرح اين تاريخچه در دقت.دارد آن از قبل حتي و انقلاب ابتدايي
به توجه با اوايل در ديگر زبان به.است شده ارائه گذشته نيمهتمام برنامههاي راستاي در
جديد سازمانهاي و نهادها وظايف شرح با شده گذاشته ارث به اداري ساختار انطباق ضرورت
سازمان وقت ، بودجه و برنامه سازمان كشور ، وزارت از متشكل مشتركي كميته انقلابي
اداري ، ساختار مشكلات حل جهت خصوص اين در طرحي ارائه به موظف آمار سازمان و نقشهبرداري
قالب در نيمهمتمركز شيوه به كشور كه بود ، آن كميته بررسي و مطالعه نتيجه كه شد تشكيل
انجام تحقيقات انقلاب ، از پيش در نيز اين از پيش.شود اداره مركز نظارت حفظ با منطقه 10
ميزان نظير جغرافيايي _ طبيعي مختلف شرايط و نسبي جمعيت سرزمين ، آمايش زمينه در شده
تعداد البته كه داشت تاكيد منطقه ، به 14 حداكثر كشور تقسيم بر زلزلهخيزي و بارندگي
درباره سياسي گروههاي اشتراك.بود شده ارزيابي منطقه باز 10 نظر مورد مناطق ايدهال
و ابعاد تمام در توسعه اختاپوسوار نوعي به كه ايران اداري ساختار نارساييهاي و مشكلات
براي مذكور گروههاي حمايت براي قبولي قابل پشتوانه ميتواند گرفته ، بر در را آن مفاهيم
.باشد زمينه اين در "حداكثري اشتراكات" با طرحي اجراي و تصويب
موضوعاتي به اخير سالهاي در مجلس و دولت اشتغال كه دارد آن از حكايت موجود واقعيت
اصلاحات هزينه بودن بالا همچنين و شهروندان حقوق از دفاع و مدني آزاديهاي بسط نظير
امكان اصلاحطلبان روي فرا مشكلات ديگر و پرورش ، و آموزش چون زمينههايي در ساختاري
اجتماعي بستر ايجاداست گرفته مجلس در آن طرفداران و دولت از را ساختاري تغييرات انجام
و هزينهها كاهش مقدمات كردن فراهم و نخبگان ويژه به و مردم آگاهيهاي و افزايش طريق از
تا ميتواند بين اين در تاثيرگذار گروههاي دغدغههاي رفع همچنين و اجتماعي پيامدهاي
راستاي در توجهي قابل گام و مديريتي _ اداري يوميه سيستم فراروي مشكلات راهگشاي حدي
.باشد آينده توسعه برنامه تدوين در جهتگيري براي زمينهساز و توسعه سوم برنامه اجراي
و دغدغهها شناخت بدون شهروندان آگاهي افزايش و اجتماعي بستر كردن فراهم از صحبت
اشارهاي ضمن كه شده اين بر سعي اختصار به نوشتار اين در.نيست ميسر مخالفان زواياي
يك در شايد.كنيم موكول ديگري فرصت به را خصوص اين در تفصيلي بحث گذرا و كوتاه
دو در را كشوري جامع تقسيمات طرح اجراي راه سر بر موجود دغدغههاي بتوان كلي تقسيمبندي
زاويه به ديگري و سياسي گروههاي و حكومت موضعگيري به بيشتر اولي كه شد متصور دسته
.مييابد اختصاص شهروندان و نخبگان نگرش
طرح هر قالب در مناطق به اختيارات واگذاري و تمركززدايي خصوص در موجود دغدغه مهمترين
اشتراكي موارد معدود از كه است ايران ارضي تماميت حفظ درباره نگراني شده ارائه برنامه و
خاورميانه چون پرتنشي منطقه در ايران گرفتن قرار.ميباشد فعال سياسي گروههاي بين در
در ايران سرنوشت كه آورده وجود به كارشناسان و سياسي فعالان تمام بين در را نگراني اين
قيد از نگراني اين كه هرچند.شد خواهد چه تمركززدايي و مناطق به اختيارات واگذاري صورت
اخير سالهاي شرايط به توجه با اما بوده اذهان درگيركننده هميشه و نيست برخوردار تازگي
اتحاد فروپاشي و نفت جنگ آغاز مشخصا) بعد به دهه 90 ابتدايي سالهاي از ويژه به منطقه
قدرتهاي با ما _ خاكي _ آبي همسايگان اتفاق به قريب اكثر همپيماني و (شوروي جماهير
و توسعهاي گذار دوران شرايط در ايران گرفتن قرار همچنين.است شده تشديد فرامنطقهاي
علت بر مزيد آسيا غرب در ويژه به _ منحصربهفرد زباني و فرهنگي _ قومي تنوعهاي وجود
از دراز و طول سياههاي داشتن همراه به وجود با تمركزگرايي معتقدند عدهاي.است شده
حال به تا را ايران و بخشيده قوام را ما فرهنگي _ تاريخي وحدت توانسته نواقص و معايب
.بدارد نگه يكپارچه
مسايل پيگيران و نمايندگان جانب از عمدتا تمركززدايي ، نگرانيهاي ديگر روي اما
در خويش هويت شدن كمرنگ از نگران آنان.ميگيرد صورت فرهنگي لعاب و رنگ با منطقهاي
ميتواند جديد تقسيمات در مناطق برخي ادغام كه هراسند اين در و هستند تمركززدايي پروسه
.كند حادتر را خصوص اين در فعلي مشكلات
نظير مقولاتي شكلگيري عدم و مناسب بستر نبود اجتماعي ، نظام ساختاري _ شكلي تفاوتهاي
ما دولت ، كردن مدرنتر سمت به حركت هرگونه زيربناي بهعنوان عمومي حيطه يا مدني جامعه
اجتماعي نوع از ويژه به جبران قابل پيامدهاي با كمهزينهتر راهي يافتن براي كاوش در را
اجراي فايده هزينه مقايسه كرد ، شك آن در نميتوان بين اين در كه آنچه اما.ميدهد سوق
ميزان به را ترازو كفه كشورها ، ساير موفق تجربه به توجه با كه طرحهاست اينگونه
ميزان به شده ثابت تجربه به كه چرا.ميكند سنگينتر فايده سوي به مردم به امور واگذاري
مردم ، خواست اجراي براي دموكراتيك فرآيند ايجاد و محلي مسئولان و مناطق به امور واگذاري
تقويت نظير آن مثبت پيامدهاي و مردم مشاركت دليل به نيز فوق در شده اشاره نگرانيهاي
كامل اجراي.شد خواهد مرتفع ملي امنيت تقويت نهايت در و ملي يكپارچگي و اجتماعي همبستگي
مركز در شوراها عالي مجمع و استانها شوراي تشكيل و روستا و شهر اسلامي شوراهاي قانون
شدن استاني همچنين و است اساسي قانون در مصرح پارلماني دو نظام تحقق راستاي در گاهي كه
سياسي _ اجتماعي بستر ايجاد براي اساسي گام دو ميتواند اسلامي شوراي مجلس انتخابات
.باشد تمركززدايي راستاي در حركت جهت نظر مورد
|