گذشت نمي‌توان دنيا نفت كنار10درصد از
برق تبادل
گذشت نمي‌توان دنيا نفت كنار10درصد از
است شده تبديل شريك‌تجاري‌پرمنفعتي كشورهابه براي‌بسياري‌از اين‌روزها عراق
روسيه سياسي
حمايت جلب منظور به عراق دولت
موافقتنامه متحده ، ايالات نظامي حمله برابر در
دلار ميليارد ارزش40 به اقتصادي همكاري‌هاي
است رسانده امضا به كشور اين با |
روي صدام:آمريكا رئيس‌جمهور معاون چني ،
ديك
.است نشسته جهان نفت ذخاير كل از درصد 10
سادگي به كه است عظيمي ثروت اين
گذشت آن از نمي‌توان |
يونس‌آرا عبدالله
پايگاه‌هاي آمريكايي‌ها.متفاوتند نيز اهداف متفاوتند ، جبهه‌ها.است شده آغاز نبرد
مذاكرات ميزهاي پشت صدام فرستادگان و گرفته‌اند هدف را عراق ضدهوايي دفاع و موشكي
تجاري شريك به كشورها از بسياري براي روزها اين عراق.مي‌دهند امتياز سرعت به اقتصادي
بوش.است قطعي عراق رژيم تغيير كه است كرده اعلام متحده ايالات.است شده تبديل پرمنفعتي
از پس نخست روزهاي همان در بداند لازم تروريسم با مبارزه براي كه را اقدامي هر مجوز
نيروهاي همه از تا است مجاز بوش پرزيدنت".است كرده دريافت كنگره از حملات 11سپتامبر
تروريستي حملات براي وي نظر به كه اشخاصي يا سازمان‌ها كشورها ، عليه ضروري و مناسب
مساعدت آنها به و مي‌شوند تروريستي حملات مرتكب يا و مي‌كنند صادر مجوز و برنامه‌ريزي
كه دارند انتظار بسياري هرچند."كند استفاده مي‌دهند پناه تروريست‌ها به يا و مي‌كنند
جنگ آغاز با مخالفتي كنگره بر حاكم عمومي جو اما شود جلب كنگره مساعد نظر جنگ آغاز براي
از آن آغاز از بعد جنگ مجوز كه است داشته وجود مواردي آمريكا تاريخ در هرچند.ندارد
اثر در كشور اين نظامي پادگان يك.است شده آغاز عراق به هوايي حملات.است شده اخذ كنگره
مدتي آمريكايي مقامات اذعان به نيز نظامي مخفي عملياتاست شده نابود كلي به حملات اين
با عراق به حمله براي نهايي تصميم اتخاذ در كه است كرده اعلام بوش.است شده آغاز كه است
مخالفت صورت در كه نيست آن معني به اين وي گفته به اما كرد خواهد مشورت اروپايي شركاي
.گردد متوقف طرح اين اروپايي شركاي
كه مي‌كنند تعقيب را عراق اقتصادي و سياسي هيات‌هاي جاري روزهاي طي بسياري نگاه‌هاي اما
.مي‌رسانند امضا به را مفصلي اقتصادي موافقتنامه‌هاي و شده وارد ديگر كشور به كشوري از
ايالات حمله برابر در كشور اين از جهاني جامعه حمايت جلب براي بغداد استراتژي واقع در
.است اقتصادي امتيازات اعطاي و كشورها اين با سودآور اقتصادي روابط برقراري متحده ،
و است غيرممكن تقريبا تجاري طرف يك از آنها دريافت امكان عادي شرايط در كه امتيازاتي
.دارد قرار عراق خوشبخت تجاري طرف‌هاي صدر در روسيه ميان اين در
مقامات با روسيه به سفري طي عراق خارجه وزير "صبري ناجي" ميلادي ماه‌جاري اوايل
در صبري حضور روزهاي در رسمي روزنامه‌هاي تيتركرد گفت‌وگو و ديدار كشور اين بلندپايه
.آمده‌اند گرفتار آن در بغداد مقامات كه است وضعيتي از روس‌ها دقيق شناخت بيانگر مسكو
از آمريكا برابر در كه مي‌خواهد روسيه از عراق خارجه وزير" نوشت مورد اين در پراودا
ديدار اين در."است بغداد نجات وزير ، هدف" نوشت ويسيماياگازتا نزا."كند دفاع صدام
محور.رسيد انجام به روسيه با دلار ارزش 40ميليارد به اقتصادي قراردادي درخصوص مذاكرات
يك.مي‌گرفت بر در را شيميايي صنايع و حمل‌ونقل انرژي ، شامل مختلفي بخش‌هاي قرارداد اين
طي وسيع ابعادي از عراق و روسيه همكاري موافقتنامه گفت خصوص اين در عراقي ارشد ديپلمات
.بود خواهد برخوردار آينده سال پنج
بدهكار روسيه به دلار ميليارد صدام 8.مي‌شود محسوب روسيه براي خوبي تجاري شريك بغداد
ميليون حدود 700 در رقمي سالانه غذا برابر در نفت برنامه درقالب روسي شركت‌هاي.است
روسي شركت‌هاي به نخست مرحله در نيز عراق صادراتي نفت.مي‌فروشند عراق به كالا دلار
تات نفتگاز ، سايوز نفت ، اسلاو ايمپكس ، نفت )ايمپورت ماشينو (نفتگاز كاليم امركام ، نظير)
بسيار عراق از حمايت براي روس‌ها نظر مورد بهاي ظاهرا اما.مي‌شود فروخته (...و نفت
در را اولويت كه كرد اعلام رسما عراق نفت وزارت اخيرا.است جاري مبالغ از بالاتر
معاون "عبدالشاهين فائز" گفته به.داد خواهد روسيه نفتي شركت‌هاي به خود نفتي طرح‌هاي
بلكه نفت بخش در تنها نه روسيه با تجاري مراودات است اميدوار كشور اين عراق ، نفت وزير
و سياسي شريك يك به‌عنوان روسيه از بردن نام با همچنين وي.يابد گسترش بخش‌ها تمام در
خواهان هوشمند تحريم‌هاي مساله درمورد روسيه موضع‌گيري از پس عراق:گفت دوست كشور يك
طرح صورت در كه بود كرده تهديد روسيه.است روس‌ها براي بيشتر تجاري موقعيت‌هاي ايجاد
وتو را آن ملل سازمان امنيت شوراي در انگلستان و آمريكا سوي از هوشمند تحريم‌هاي مساله
.كرد خواهد
يك سپتامبر 2000 در 15رفته‌اند نشانه پيش مدت‌ها از را عراق طرح‌هاي‌نفتي روس‌ها اما
.بود دارو تن حامل 5 هواپيما اين.نشست زمين به بغداد فرودگاه در روسي ياك42 هواپيماي
عراق مردم به بشردوستانه كمك‌هاي انجام هدف با ملل سازمان سوي از پرواز اين انجام مجوز
عراق مردم براي روسيه نفتي كارشناس همراه 11 بشردوستانه كمك‌هاي اين اما.بود شده صادر
درخصوص را مذاكراتي بغداد در اقامت روز چند طي نفره هيات 11 اين اعضايبود شده ارسال
با ملل سازمان تحريم‌هاي كميته عضو يكرساند انجام به عراق نفتي ميادين توسعه طرح‌هاي
:گفت عراق براي دارويي كمك‌هاي ارسال براي صرفا روسيه سوي از مجوز اخذ به اشاره
انسان‌دوستانه خدمات ارائه‌دهنده هيات‌هاي اعضاي نمي‌توانند نفتي ، كارشناسان مطمئنا
ازجمله كشورها ديگر از برخي نشد ، ختم عراق به تنها روس‌ها اين‌چنيني مواضعباشند
.دربرمي‌گيرد نيز را كره‌شمالي
كشور اين به آمريكا حمله عواقب نگران سخت روزها اين كه است عراق تجاري شريك ديگر تركيه
و است برخوردار بغداد براي ويژه‌اي اهميت از تجاري مراودات در به‌خصوص تركيه.است
عراق تجارت وزير "صالح محمدمهدي".دربرگرفت نيز را تركيه عراق ، اقتصادي هيات‌هاي سفرهاي
وزير.يافت دست كشور اين با مهمي تجاري توافقات به تركيه مقامات با ديداري در اخيرا
متعددي زمينه‌هاي بغداد:گفت تركيه نخست‌وزير "اجويت بلند" با ديدار از عراق‌بعد تجارت
اصولي به‌طور پيشنهادها اين.است كرده پيشنهاد آنكارا به مشترك سرمايه‌گذاري براي را
گفته به.مي‌كنند آغاز متعاقبا را طرح‌ها اين جزئيات درخصوص كار طرف ، دو و شده پذيرفته
افزايش هدف با توافقنامه‌اي طرف دو آن موجب به كه است برنامه‌اي توسعه توافقات مبناي وي
.مي‌رسانند امضا به كشور دو بين تجاري روابط و اقتصادي ارتباطات
پالايشگاه و گاز آن ، استخراج نفت ، درزمينه اقتصادي همكاري‌هاي ابعاد تمام توافقنامه اين
حمل‌ونقل ، برق ، درزمينه‌هاي همكاري توافقنامه اين در صالح گفته به.دربرمي‌گيرد را
.است شده گرفته نظر در نيز ارتباطات و زيرساخت‌ها توسعه بهداشت ، كشاورزي ،
بالغ را عراق دولت عليه تجاري تحريم‌هاي وضع از ناشي كشور اين دولت زيان‌هاي ترك مقامات
در كه عراق با تجارت حجم تركيه كشور وزير گفته به.كرده‌اند عنوان دلار ميليارد بر 35
تركيه شركت‌هاي.است گذشته دلار ميليارد يك مرز از اكنون بود ، رسيده صفر به سال 90
از يكي تركيه و دارند اجرا دست در عراق در دلار ميليارد ارزش 12 به پروژه‌هايي
با ارتباط در تركيه خارجي تجارت وزير.مي‌شود محسوب عراق به كالا صادركنندگان بزرگترين
است روشن و است عراق عليه جنگ بروز نگران كشور اين:گفت عراق به نظامي حمله خطر جدي‌شدن
.زد خواهد آسيب ما به جنگي چنين كه
كشو اين حمايت روي زيادي حساب عراقي مقامات كه است كشورهايي ديگر از نيز هند
نفت وزير "رشيد محمد" با ديدار از بعد اخيرا هند نفت وزير "نايك رام".بازكرده‌اند
:گفت بغداد در هند "سي جي اوان" نفي شركت دفتر قريبالوقوع بازگشايي اعلام ضمن عراق
درحال هندي شركت اين به عراق جنوب نفتي منابع از بهره‌برداري امتياز اعطاي اجرايي روند
ديدار از پس است ، عراق وارداتي كالاهاي تامين‌كنندگان از يكي كشورش كه نايك.است پيشرفت
.است تحريم‌ها اين فوري خاتمه خواهان و است مخالف عراق تحريم با كلي به هند:گفت صدام با
مناسبات بجز هند و عراق:گفت و دانسته استراتژيك شريك يك را هند نيز عراق نفت وزير
آغاز را مشتركي طرح‌هاي نيز بهداشت و صنايع راه‌آهن ، گاز ، و نفت بخش‌هاي در نفتي
تجهيزات برنج ، دارو ، گندم ، هند كشور ، دو بين آمده به‌عمل توافقات اساس بر.كرده‌اند
برنامه چارچوب در كشور دو مبادلات حجم.داد خواهد تحويل عراق به برق توربين و راه‌آهن
الجزاير همراهي با كشور دواست شده بالغ دلار ميليارد يك از بيش به غذا برابر در نفت
در واقع "طوبا" نفتي ميدان در حفاري و اكتشاف درخصوص موافقتنامه‌اي نهايي‌كردن درحال
.هستند عراق جنوب
محل از سرشاري سود اخير سال‌هاي طي به‌ويژه كه است عراق همسايگان ازجمله نيز سوريه
.است زده جيب به ملل سازمان سوي از عراق عليه شده وضع تجاري تحريم‌هاي
به عراق كركوك‌از نفت لوله خط بازگشايي درمورد متعددي گزارش‌هاي سال 2000 نوامبر در
به را عراق نفت بشكه هزار حدود 150 روزانه لوله خط اينشد منتشر مايل طول 552 به سوريه
داخلي مصرف جهت است بصره سبك نفت زياد احتمال به كه نفت ميزان اين.مي‌كند منتقل سوريه
در صادرات براي را بيشتري نفت لذا و گرفته قرار استفاده مورد سوريه پالايشگاه‌هاي در
.مي‌دهد قرار سوريه دولت اختيار
براي ويژه‌اي لطف از آن ، بر ملل سازمان نظارت عدم به‌دليل لوله خط اين از حاصل درآمدهاي
.است برخوردار بغداد ديكتاتور
نياز مورد كالاهاي از بخشي تامين بر علاوه سوريه مي‌دهد نشان خارجي منابع گزارش‌هاي
موافقتنامه‌هاي عراقاست عراق دولت با مبادلاتي داراي نيز تسليحاتي درزمينه بغداد
...و اردن ليبي ، لبنان ، الجزاير ، مصر ، ازجمله عرب كشورهاي ديگر از بسياري با آزاد تجاري
ايالات نظامي حمله برابر در را كشورها اين حمايت كه اميد اين به.است رسانده امضا به
.كند جلب كشورها اين به متحده
آن از بين‌المللي حمايت جلب براي ديكتاتور كه است عاملي تنها عراق نفت منافع ظاهرا
به سفيد كاخ مقامات روزافزون حساسيت واقعي دليل تنها منابع اين كه هرچنداست برخوردار
متمركز عراق در دنيا نفت شده اثبات ذخاير از درصد مي‌دهند100 تشكيل نيز را عراق دولت
تبديل دنيا نفت ذخاير بيشترين دارنده دومين به را عراق ذخاير ، از حجمي چنين وجود و است
ديك" ظاهرا بگذرند؟ ذخايري چنين كنار از مي‌توانند سفيد كاخ نفتي سران آيا.است كرده
كل از درصد روي 10 حسين صدام" است معتقد وي.ندارد اعتقادي چنين رئيس‌جمهور معاون "چني
."گذشت آن از نمي‌توان سادگي به كه است عظيمي ثروت اين.است نشسته جهان نفت ذخاير
برق تبادل
ديدگاه
حمصيان منصوره
در.مي‌شود محسوب كشور در انرژي سياست‌هاي كلان اهداف از يكي كارآمد ، برق بازار تشكيل
عرضه‌كنندگان اصلي هدف اجتماعي ، رفاه حداكثر و توليد فرآيند در كارآيي افزايش بازار اين
آن ارائه در سعي كارآمد ، برق بازار فروشندگان و عرضه‌كنندگان لذا.است برق متقاضيان و
.هستند مشتريان به مشخص استاندارد كيفيت با قيمت حداقل با
برق صادرات و تبادل افزايش شود ، منتهي برق بازار كارآيي به مي‌تواند كه مسائلي از يكي
امر اين.است بين‌المللي شبكه به كشور برق شبكه پيوستن نهايتا و همسايه كشورهاي با
تفاوت و طرف يك از آن كردن ذخيره امكان عدم به‌دليل كه است برق عرضه طبيعي خصلت از ناشي
در برق شده تمام هزينه در تفاوت به منجر سال ، ماه‌هاي و شبانه‌روز مختلف اوقات در تقاضا
اوقات از بالاتر برق شده تمام قيمت پرمصرف اوقات در يعنياست شده مصرف مختلف زمان‌هاي
مختلف ، اقليم‌هاي متنوع ، هواي و آب افق ، اختلاف به باتوجه رو ، اين ازاست مصرف كم
واقعيات از كه تابستان يا زمستان در سالانه پيك متفاوت رخداد و مصرف الگوي نبودن يكسان
و فني مزاياي از برق تبادل با مي‌توان است ، همسايه كشورهاي و ايران مختلف مناطق طبيعي
برق ، توليد واحدهاي كارآيي افزايش:از عبارتند آن مزاياي مهمترين.گرفت بهره آن اقتصادي
توليد ظرفيت ضريب افزايش و برق سيستم اطمينان قابليت افزايش خاموشي‌ها ، كاهش
.پرمصرف اوقات در وواردات مصرف كم زمان‌هاي در برق صادرات طريق از كشور نيروگاه‌هاي
و كشور در برق توليد هزينه كاهش موجب گاز ، و نفت انرژي منابع فراواني آن بر علاوه
ارزش طبيعي گاز و نفت‌خام صادرات با مقايسه در و شد خواهد صادرات در نسبي مزيت نهايتا
.كرد خواهد ايجاد بالاتري افزوده
برق انرژي تبادل و صادرات ميزان
صعودي روند بعد به سال 1372 از برق مرزي بدون فروش ميزان كشور ، برق موجود آمار براساس
ميليون به 722 اول پنج‌ساله برنامه انتهاي در ساعت كيلووات ميليون از 193 و داشته
از دوره اين طي برق فروش كل در صادرات سهم همچنيناست رسيده سال 1379 در ساعت كيلووات
در برق صادرات روند مي‌شود پيش‌بيني و است رسيده سال 1379 در درصد به 8/0 درصد 33/0
فروش از سال ، 8/0 در درصد متوسط 4/3 رشد نرخ با و يابد ادامه نيز سوم پنج‌ساله برنامه
مي‌دهد نشان برق انرژي مرزي بدون فروش و صادرات رونددهد اختصاص خود به را انرژي
به را انرژي فروش كل از درصد يك از كمتر سهمي اخير سال‌هاي طي آن افزايشي روند علي‌رغم
.است داده اختصاص خود
صورت ارمنستان كشور از عمدتا (شهريور تا ارديبهشت) سال پيك ماه‌هاي در برق واردات
.است بوده منفي ماه‌ها دراين انرژي موازنه كه طوري به.است گرفته
انرژي كل موازنه ليكن.مي‌باشد زمستان و پاييز فصل در عمدتا ارمنستان به برق صادرات
.است مثبت لغايت 1379 سال‌هاي 1376 در برق
از پساست (نخجوان) آذربايجان جمهوري به صادرات از سهم بيشترين همسايه كشورهاي ميان در
.(1)گرفته‌اند قرار بعدي رده در ارمنستان و تركيه آن
است برق بخش برون‌مرزي فعاليت محدود حوزه نشان‌دهنده مبادلات مقدار بودن پايين بنابراين
نشده انجام تاكنون بين‌المللي ، شبكه و آسيايي كشورهاي ساير به كشور برق شبكه پيوستن و
اتحاديه عضو كشورهاي برق صادرات سهم كه مي‌دهد نشان برق تبادل بين‌المللي آمار.است
آن توليدي برق عرضه كل درصد حدود 8/7 آنها واردات سهم و برق عرضه كل درصد اروپا 8/6
برابر 3/3 ترتيب به OECD كشورهاي كل براي رقم اين.مي‌دهد تشكيل را سال 1999 در كشورها
(2).است بوده سال اين در درصد و 4/3
و اروپايي كشورهاي با) بين‌المللي و آسيايي برق مبادلات در ايران سهم افزايش منظور به
ساخت چارچوب در اروپايي و منطقه كشورهاي با مشترك سرمايه‌گذاري انجام لزوم (آفريقايي
.است ضروري خارج به انتقال و نيروگاه
:پي‌نوشت‌ها
كشور برق صنعت تفصيلي آمار نيرو ، وزارت -1
سال 1378 انرژي ترازنامه نيرو ، وزارت -2
|
