حسن حيدري
رقابت هاي جام ملتهاي اروپا با قدمتي ۴۷ ساله يكي از مهمترين رويدادهاي ورزشي مهم دنيا به شمار مي رود.
دوازدهمين دوره اين بازي ها در سال ۲۰۰۴ در پرتغال برگزار مي شود. در مرحله مقدماتي اين بازيها حدود ۵۰ كشور حضور دارند كه تنها ۱۶ تيم به مرحله نهايي راه مي يابند.
۴۷ سال پيش در اولين دوره اين بازيها تنها ۱۷ تيم حضور داشتند. اين گسترش بي سابقه به دليل رويدادهاي سياسي قرن بيستم است كه باعث بوجود آمدن دگرگوني هاي بسياري در مرزهاي جغرافيايي كشورهاي اروپايي شده است.
فروپاشي اتحاد جماهير شوروي سابق و جدا شدن كشور چك و اسلوواكي و جنگ هاي خونين يوگسلاوي نقش بسزايي در افزايش تيم هاي حاضر در رقابت هاي جام ملتهاي اروپا داشته است.
اولين باري كه فكر برگزاري يك دوره مسابقه فوتبال با شركت تيم هاي اروپايي به ذهن مسئولين فوتبال اروپا خطور كرد روز پنجم ماه فوريه ۱۹۲۷ بود.
در آن روز هنري دلوناي رئيس فدراسيون فوتبال فرانسه در اجلاس فيفا پيشنهاد برگزاري رقابت هاي جام ملتهاي اروپا را مطرح كرد اما فيفا در آن زمان تمام فكر خود را معطوف به برگزاري جام جهاني كرد.
دلوناي براي تحقق آرمان هاي خود مجبور شد تا سال ۱۹۵۴ انتظار بكشد تا در اين سال اتحاديه فوتبال اروپا و يوفا با رياست خود «دلوناي» مقدمات برگزاري جام ملتهاي اروپا را مهيا ساخت. اما دلوناي چند روز قبل از آغاز شروع اولين دوره جام ملتهاي اروپا در سال ۱۹۶۰ ديده از جهان فرو بست و هرگز نتوانست آرزوي ديرينه خود را مشاهده كند.
در آن سال كشورهاي اروپايي تصميم گرفتند كه هر چهار سال يك بار يك دوره رقابت به نام جام (دلوناي) برگزار كنند.
در اولين دوره تنها ۱۷ تيم شركت كردند كه تيم هاي بزرگي چون ايتاليا، آلمان و انگليس غايب بودند.
اولين ديدار رقابت هاي جام ملتهاي اروپا در روز ۲۸ سپتامبر ۱۹۵۸ در ورزشگاه المپيك مسكو ميان دو تيم شوروي و مجارستان برگزار شد كه شوروي با نتيجه (۱-۳) حريف خود را مغلوب كرد.
اولين گل تاريخ اين رقابت ها نيز توسط آناتولي ايل جين هافبك تيم شوروي به ثمر رسيد. از تغييراتي كه بعدها رخ داد از سال ۱۹۸۰ به بعد ديدار رده بندي از اين بازي ها حذف شد و در بين تيم هاي شركت كننده آلمان با ۳ بار قهرماني در سالهاي ۱۹۷۲ ، ۱۹۸۰ و ۱۹۹۶ پرافتخارترين تيم اروپايي است و حالا در آستانه جام دوازدهم قرار داريم.
رقابت هاي مقدماتي به نيمه راه رسيده و براي آگاهي بيشتر علاقه مندان جدول كامل مسابقات و برنامه بازيها ي آينده را در زير مي خوانيد:
نتايج بازيهاي گروه اول
قبرس يك - فرانسه ۲
اسلووني ۳- مالت صفر
مالت صفر- اسرائيل ۲
فرانسه ۵- اسلووني صفر
مالت صفر- فرانسه ۴
قبرس ۲- مالت يك
قبرس يك - اسرائيل يك
فرانسه ۶- مالت صفر
اسلووني ۴- قبرس يك
اسرائيل يك - فرانسه ۲
مالت يك - اسلووني ۳
اسرائيل ۲- قبرس صفر
برنامه بازيهاي گروه اول
۱۷ خرداد
اسرائيل- اسلووني
مالت - قبرس
۱۵ شهريور
اسلووني- اسرائيل
۱۹ شهريور
اسرائيل - مالت
اسلووني - فرانسه
۱۹ مهر
فرانسه- اسرائيل
قبرس- اسلووني
نتايج بازيهاي گروه دوم
نروژ ۲- دانمارك ۲
بوسني صفر- روماني ۳
روماني صفر- نروژ يك
دانمارك ۲- لوكزامبورگ صفر
نروژ ۲- بوسني صفر
لوكزامبورگ صفر- روماني ۷
روماني ۲- دانمارك ۵
بوسني ۲- لوكزامبورگ صفر
دانمارك صفر- بوسني ۲
لوكزامبورگ صفر- نروژ ۲
برنامه بازيهاي گروه دوم
۱۷ خرداد
روماني - بوسني
دانمارك - نروژ
۲۱ خرداد
نروژ- روماني
لوكزامبورگ- دانمارك
۱۵ شهريور
روماني - لوكزامبورگ
بوسني- نروژ
۱۹ شهريور
دانمارك - روماني
لوكزامبورگ - بوسني
۱۹ مهر
بوسني - دانمارك
نروژ- لوكزامبورگ
نتايج بازي گروه سوم
اتريش ۲- مولداوي صفر
هلند ۳- بلاروس صفر
مولداوي صفر- چك ۲
بلاروس صفر- اتريش ۲
چك ۲- بلاروس صفر
اتريش صفر- هلند ۳
بلاروس ۲- مولداوي يك
هلند يك - چك يك
مولداوي يك - هلند ۲
جمهوري چك ۴- اتريش صفر
برنامه بازيهاي گروه سوم
۱۷ خرداد
مولداوي - اتريش
بلاروس - هلند
۲۱ خرداد
چك - مولداوي
اتريش - بلاروس
۱۵ شهريور
بلاروس - جمهوري چك
هلند - اتريش
۱۹ شهريور
چك - هلند
مولداوي- بلاروس
۱۹ مهر
بوسني - دانمارك
نروژ - لواكزامبورگ
نتايج بازيهاي گروه چهارم
لتوني صفر- سوئد صفر
سن مارينو صفر- لهستان ۲
سوئد يك - مجارستان يك
لهستان صفر- لتوني يك
مجارستان ۳- سن مارينو صفر
لهستان صفر- مجارستان صفر
لهستان ۵- سن مارينو صفر
مجارستان يك - سوئد ۲
لتوني ۳- سن مارينو صفر
برنامه بازيهاي گروه چهارم
۱۷ خرداد
سن مارينو- سوئد
مجارستان - لتوني
۲۱ خرداد
سوئد - لهستان
سن مارينو- مجارستان
۱۵ شهريور
سوئد- سن مارينو
لتوني - لهستان
۱۹ شهريور
لهستان- سوئد
لتوني- مجارستان
۱۹ مهر
سوئد- لتوني
نتايج بازي هاي گروه پنجم
جزاير فارو ۲- اسكاتلند ۲
ليتواني صفر- آلمان ۲
ايسلند صفر- اسكاتلند ۲
ليتواني ۲- جزاير فارو صفر
ايسلند ۳- ليتواني صفر
آلمان ۲- جزاير فارو يك
اسكاتلند ۲- ايسلند يك
آلمان يك- ليتواني يك
ليتواني يك- اسكاتلند صفر
برنامه بازي هاي گروه پنجم
۱۷خرداد
ايسلند- جزايرفارو
اسكاتلند- آلمان
۲۱ خرداد
جزاير فارو- آلمان
ليتواني- ايسلند
۲۹ مرداد
جزاير فارو- ايسلند
۱۶ شهريور
ليتواني- آلمان
۱۹ شهريور
آلمان- اسكاتلند
جزاير فارو- ليتواني
۱۹ مهر
آلمان- ايسلند
نتايج بازي هاي گروه ششم
ارمنستان ۲- اوكراين ۲
يونان صفر- اسپانيا ۲
اوكراين ۲- يونان صفر
اسپانيا ۳- ايرلند شمالي صفر
يونان ۲- ارمنستان صفر
ايرلند شمالي صفر- اوكراين صفر
ارمنستان يك- ايرلند شمالي صفر
اوكراين ۲- اسپانيا۲
ايرلند شمالي صفر- يونان ۲
اسپانيا ۳- ارمنستان صفر
برنامه بازي هاي گروه ششم
۱۷خرداد
اوكراين- ارمنستان
۲۱ خرداد
ايرلند شمالي- اسپانيا
يونان- اوكراين
۱۵ شهريور
روماني- لوكزامبورگ
بوسني- نروژ
۱۹ شهريور
اسپانيا- اوكراين
ايرلند شمالي- ارمنستان
۱۹ مهر
ارمنستان- اسپانيا
يونان- ايرلند شمالي
نتايج بازي هاي گروه هفتم
تركيه ۳- اسلواكي صفر
ليختن اشتاين يك- مقدونيه يك
مقدونيه يك- تركيه ۲
اسلواكي يك- انگليس ۲
تركيه ۵- ليختن اشتاين صفر
انگليس ۲- مقدونيه ۲
ليختن اشتاين صفر- انگليس ۲
مقدونيه صفر- اسلواكي ۲
اسلواكي ۴- ليختن اشتاين صفر
انگليس ۲- تركيه صفر
برنامه بازي هاي گروه هفتم
۱۷ خرداد
مقدونيه- ليختن اشتاين
اسلوواكي- تركيه
۲۱ خرداد
تركيه- مقدونيه
انگليس- اسلوواكي
۱۵ شهريور
ليختن اشتاين- تركيه
مقدونيه - انگليس
۱۶ شهريور
تركيه- انگليس
۱۹ شهريور
انگليس- ليختن اشتاين
اسلوواكي- مقدونيه
۱۹ مهر
ليختن اشتاين- اسلوواكي
نتايج بازي هاي گروه هشتم
كرواسي صفر- استوني صفر
بلژيك صفر- بلغارستان ۲
بلغارستان ۲- كرواسي صفر
اندورا صفر- بلژيك يك
بلغارستان ۲- اندورا يك
استوني صفر- بلژيك يك
كرواسي ۴- بلژيك صفر
استوني صفر- بلغارستان صفر
كرواسي ۲- اندورا صفر
اندورا صفر- استوني ۲
برنامه بازي هاي گروه هشتم
۱۷ خرداد
استوني- اندورا
بلغارستان- بلژيك
۲۱ خرداد
بلژيك- اندورا
استوني- كرواسي
۱۵ شهريور
اندورا- كرواسي
بلغارستان- استوني
۱۹ شهريور
بلژيك- كرواسي
اندورا- بلغارستان
۱۹ مهر
بلژيك- استوني
نتايج بازي هاي گروه نهم
فنلاند صفر- ولز ۲
آذربايجان صفر- ايتاليا ۲
فنلاند ۳- آذربايجان صفر
ايتاليا يك- يوگسلاوي يك
يوگسلاوي ۲- فنلاند صفر
ولز ۲- ايتاليا يك
آذربايجان صفر- ولز ۲
يوگسلاوي ۲- آذربايجان ۲
ولز ۴- آذربايجان صفر
ايتاليا ۲- فنلاند صفر
۱۷ خرداد
فنلاند- صربستان
۲۱ خرداد
فنلاند- ايتاليا
آذربايجان- صربستان
۲۹ مرداد
صربستان- ولز
۱۵ شهريور
ايتاليا- ولز
آذربايجان- فنلاند
۱۹ شهريور
صربستان- ايتاليا
ولز- فنلاند
۱۹ مهرماه
ايتاليا- آذربايجان
ولز- آذربايجان
نتايج بازي هاي گروه دهم
روسيه ۴- جمهوري ايرلند ۲
سوئيس ۴- گرجستان يك
آلباني يك- سوئيس يك
روسيه ۴- آلباني يك
ايرلند يك- سوئيس ۲
گرجستان يك- ايرلند ۲
آلباني ۳- روسيه يك
گرجستان صفر- سوئيس صفر
آلباني صفر- ايرلند صفر
برنامه بازي هاي گروه دهم
۱۷ خرداد
ايرلند- آلباني
سوئيس- روسيه
۲۱ خرداد
ايرلند- گرجستان
سوئيس- آلباني
۱۵ شهريور
ايرلند- روسيه
گرجستان- آلباني
۱۹ شهريور
روسيه- سوئيس
آلباني- گرجستان
۱۹ مهر
سوئيس- جمهوري ايرلند
روسيه- گرجستان