جمعه 3 مرداد ۱۳۸۲ - سال يازدهم - شماره ۳۱۱۷
ييلاقات  تهران، نقشي  در خاطره ها
نگاهي  به  پيشينه  صد ساله  سفرهاي  تابستاني مردم  به  مناطق  ييلاقي  اطراف  تهران
000435.jpg
ييلاق هاي  اطراف  تهران  از ديرباز مامن گرمازدگان  اين  شهر بوده  است . بر پايه اسنادي  كه  از سياحان  قديمي  به جا مانده ،مردم  تهران ، حتي  در همان  نخستين سال هاي  استقرار پايتخت  سلطنت  قاجاريه در اين  شهر، تابستان ها براي  رهايي  از گرماي اين  شهر راهي  مناطق  ييلاقي مي شدند.مناطق  كوهستاني  شميرانات ،رودبار قصران ، كن  و سولقان ، از ييلاق هاي شناخته  شده  شهر تهران  بوده اند. هر چندبخش هاي  وسيعي  از ييلاق هاي  ديروز،امروز به  تهران  بزرگ  پيوسته اند و يا، درقالب  روستا شهر و شهرهاي  جديد كسوت شهري  پوشيده اند. طبق  قديمي ترين  اسناد،يكي  از جهانگردان  بنام  «كلاويخو» كه  درقرن  پانزدهم  ميلادي  از تهران  ديدن  كرده است ، آب  و هواي  اين  شهر را بسيار گرم توصيف  كرده  است . بنابه  نوشته هايي  كه  ازديپلمات هاي  خارجي  در مطبوعات  اروپامنعكس  شده  بود در تابستان  سال  ۱۸۸۳ميلادي  درجه  حرارت  تهران  به  شدت افزايش  يافت . به  طوري  كه  گرماي  هواي تهران  را با درجه  حرارت  صحاري  بي آب  وعلف  مقايسه  مي كردند مردم  تهران  از ديربازبراي  فرار از گرماي  شهر به  مناطق  ييلاقي اطراف ، و بيشتر به  شميران رو مي آوردند.
شميران  قديم ، دست كم  ۱۵ كيلومتر با شهراصلي  تهران  فاصله  داشت . مسير به  طوركلي  خاكي  بود. طبقه  اعيان  و پولدار باكالسكه  و اتومبيل  به  ييلاق  مي رفتند وقشركم  درآمد و فقير نيز با چهارپايان  و ياپاي  پياده  عازم  مناطق  ييلاقي  مي شدند.جهانگردان  و اروپايياني  كه  در گذشته هاي دورتر از شميران  ديدن  كرده اند، درسفرنامه ها و خاطرات  خود، بارها ازروستاهاي  خوش  آب  و هوا، باغ هاي  مصفاو پر از درختان  ميوه  شميران  ياد كرده اند. دريكي  از اين  نوشته ها مي خوانيم : «... درروستاهاي  شميران  باغ هاي  وسيع  و درختان ميوه  و رستني هاي  فراواني  وجود دارد كه  دركمتر نقطه اي  نظاير آنها را مي توان  يافت  وهواي  خنكي  كه  از قلل  البرز مي وزد وجويبارهايي  با آب هاي  زلال  كه  از دامنه هاسرازير مي شود، زيبايي  خاصي  به  آنهامي بخشد.»
به  مرور و با بزرگ  شدن  شهر تهران ، شميران نيز، كسوت  شهري  پوشيد و امروز، انباشته از برج هاي  سر به  فلك  كشيده  است  و كمترمي توان  در اين  منطقه  كه  روزگاري  ازييلاقات  معروف  كشور ما بود، نشاني  ازباغ ها، چشمه ها و كشتزارهاي  وسيع  گذشته يافت . در واقع  امروزه  ساكنان  شميران  نيزبراي  رهايي  از گرما و آلودگي  هواي  تهران  كه تا دامنه هاي  شمالي  و حتي  دره ها نفوذ كرده است ، مجبورند كه  عازم  ييلاق هاي  دوردست  و روستاهاي  دور افتاده  شوند.
منطقه  رودبار قصران ، شامل  لواسانات  وتوابع ، اوشان  فشم  و شمشك  نيز، درمعرض  ساخت  و سازهاي  بسيار گسترده  وبي برنامه  قرار گرفته اند. اما هنوز بسياري  ازمردم  تهران  در اوج  گرماي  تابستان  راهي  اين مناطق  مي شوند. به  گفته  يكي  از مسئولان محلي  در رودبار قصران  با متوقف  شدن فروش  تراكم  در تهران  در اواخر سال  ۱۳۸۱تاكنون ، ساخت  و ساز در اين  منطقه  تا ۷۰درصد رشد داشته  است  و متاسفانه ، بسياري از زمين هاي  كشاورزي ، باغ ها و مزارع  آماج اين  ساخت  و سازهاي  بي رويه  قرارگرفته اند.
ييلاقات  اطراف  تهران  در گذشته اي  نه چندان  دور فضاهاي  كافي  براي  پذيرش  انبوه جمعيت  شهري  داشتند. خانواده ها دردشت هاي  باز و باغ ها، بساط ناهار خود راپهن  مي كردند و از هواي  خنك  و آب  گوارا لذت  مي بردند. اما با گسترش  بي رويه ساخت  و سازها، هر روز اين  باغ ها وفضاهاي  طبيعي ، محدودتر و اختصاصي ترمي شوند و در واقع  حق  برخورداري  ازييلاق  نصيب  كساني  مي شود كه  تمكن ساخت  ويلاهاي  تابستاني  يا حداقل  اجاره خانه  را داشته  باشند. يكي  از معضلات  مهم ،ييلاقات  ديروز و روستا شهرهاي  امروزاطراف  تهران ، مشكل  دفع  بهداشتي فاضلاب  است . براساس  تازه ترين  يافته هاي آماري  در منطقه  لواسانات  و فشم ، فاضلاب ۴۴ آبادي  به  رودخانه  مي ريزد و از آنجا به درياچه  سد لتيان  سرازير مي شود.
با اين  حساب  بايد هر چه  سريع تر براي ساماندهي  و دفع  بهداشتي  فاضلاب ها دراين  مناطق  اقدام  شود.
به  هر حال  از ييلاق هاي  خوش  آب  و هوا وگردشگاه هاي  وسيع  اطراف  تهران ، امروز جايگاه هاي  طبيعي  انگشت شماري  باقي مانده  است  كه  آنها هم  در معرض  ساخت  وساز قرار دارند. لازم  است  براي  حفظ توازن محيط زيست  و حق  برخورداري  مردم  از اين گردشگاه هاي  طبيعي ، تعادل  در ساخت  وساز بر مبناي  حفظ مناطق  ييلاقي  رعايت شود.

بازتاب
مشكل  زبان ...
اشاره :
000685.jpg

آيا مي دانيد بيش  از نود درصد «ردي »هاي كنكور سراسري ، حتي  در تحصيلات تكميلي ، به  خاطر عدم  آشنايي  و يا فقدان ذائقه  زباني  در دوران  كودكي  است ؟
شايد به  همين  دليل  است  كه  سعدي  فرموده :«هركه  را در كودكي  ادب  نكنند در بزرگي فلاح  از او برخاست » تحقيقات  و بررسي نشان  داده  است  كه  اگر پدر و مادرها دردوره هاي  ۶ الي  ۱۲ سال  به  كودكان  «زبان »بياموزند (البته  نه  به  شيوه هاي  متداول  درمدارس ، بلكه  با روش  جديد سمعي  وبصري ) در دوره  راهنمايي ، دبيرستان  و دركنكور با نمره  بسيار خوب  موفق  خواهندبود. ذهن  كودك  در هنگام  بازي  براي  پذيرش واژه ها و اصطلاحات  زبان  بسيار مستعداست .
نويسنده  مطلب  زير ضمن  اشاره  به مصاحبه اي  كه  هفته  گذشته با دكتر محمدصنعتي ، روانكاو و روانپزشك  در صفحه  ۶همشهري  جمعه  انجام  شده  بود، با تأكيد بر اينكه  بسياري  از مشكلات  دانش آموزان  ودانشجويان  ايران  به  عدم  توجه  والدين نسبت  به  مهارت ها و نقايص  جسمي  ورواني  كودك  بر مي گردد، بر لزوم  توجه  وشناخت  مسائل  ياد شده  در دوران  كودكي  پامي فشارد. با هم  مي خوانيم :

كنكور سراسري  در سال  ۸۲ همچون سال هاي  گذشته  با نظم  و دقت  و همراه  با اضطراب  و تشويش  هزاران  داوطلب  دخترو پسر، پدر و مادر دلسوز، آموزشگاه ها ومدرسين  و مراكز آموزشي  و مدارس غيرانتفاعي  پايان  يافت  ولي  نكته ها وانتقادات  بر سر جاي  خود باقي  است . براي مثال  آزمون  رشته  تخصصي  زبان  انگليسي ،داوطلبيني  را پاسخگوست  كه  در زمينه هاي زير داراي  مهارت  متوسط باشند:
۱ـ اعتماد به  نفس  (Self Confidence)،عامل  مهم  پاسخ  گفتن  به  سؤالات  كنكوراست . بسياري  از داوطلبين  فاقد اين  مهارت مهم  بوده  و با ترس  و اضطراب  و تشويش در روي  صندلي  نشسته  و ساعت ها طول مي كشد تا بر اعصاب  خود مسلط شده و به سئوالات  پاسخ  گويند. سيستم  آموزش  وپرورش  كشورمان ، تاكنون  در اين  رابطه  دردانش آموزان  مهارت  ايجاد نكرده  است .
۲ـ مهارت  در گوش  دادن  (Listening Skills)،از آنجايي  كه  اكثر دانش آموزان  در دوره كودكي  با زبان  و صوت  و موسيقي  كلام  ازطريق  شعر و داستان گويي  و بازي  درپارك ها با مربيان  برجسته  و مسلط به  زبان انگليسي  آشنا نشده اند، بنابراين  در دوران بزرگسالي ، يعني  در دوره  راهنمايي ،دبيرستان  و دانشگاه ، قدرت  فهم  و درك مطالب  شنيداري  در آنان  ضعيف  بوده  وهمين  نقيصه  موجب  مي شود كه  در هنگام خواندن  «متن  انگليسي » داراي  مشكل  جدي باشند. اين  نكته  را فراموش  نكنيم  كه «خواندن » و «گوش  دادن » كاملا به  هم وابسته اند و ما هنگامي  مي توانيم  متني  رادرست  بخوانيم  كه  قبلا مشابه  آن  را شنيده  ويا ديده  باشيم .
۳ـ مهارت  در صحبت  كردن  (SpeakingSkills)، يكي  از شرايط مهم  در يادگيري  زبان خارجي ، داشتن  دهان  و لب  و دندان  وحنجره  و تارهاي  صوتي  و مجاري  تنفسي سالم  است . به  راستي  چه  تعداد ازدانش آموزان  ما از حيث  دهان  و دندان  سالم هستند؟ بسياري  از دانش آموزان  در كودكي داراي  دندان هاي  «پس  و پيش » و لب  و دهان و لثه  و استخوان  فك  ناهموار و نامناسب بوده  و به  علت  عدم  توجه  والدين  و يا به خاطر بالا بودن  هزينه  درمان ، جرأت مراجعه  به  پزشك  و دندانپزشك  متخصص را به  دست  نياورده اند. در نتيجه ، بسياري  ازكودكان  و نوجوانان  «دانش  زباني » دارند ولي ابزار اجراي  آن  را ندارند. در زبان شناسي كاربردي ، همه  كس  واجد شرايط تعليم  وتربيت  در «علم  زبان » نيست . دو عامل  مهم زير در يادگيري  زبان  دخالت  مستقيم  دارد.
000690.jpg

۱ـ عامل  اول ، توانش  (Competence)، يعني دانش آموز بدون  اينكه  دهان  را باز كند وتلفظ را تقليد و عادت  كند، قادر به  فراگيري مكانيسم  جملات  و كلمات  بوده  و از راه «حافظه » همه  قوانين  نوشتاري  و قرائت  متن بدون  كلام  (Unvocalized) را مي آموزد.
۲ـ عامل  دوم ، اجرا (Performance) است .يعني  آنچه  را كه  از طريق  كتاب  و راديو وتلويزيون  و روزنامه  و كوچه  و بازار از راه گوش  آموخته  است  به  مرحله  «اجرا» درآورد.در اينجا بايد گفت  آيا كساني  كه  داراي  وضع جسمي  و دندان ها، لب ها و تارهاي  صوتي نامناسب  هستند قادر به  تقليد انواع  و اقسام صداها هستند؟ به  طور قطع  پاسخ  منفي است . در قرآن  كريم  يك  سوره  تحت  عنوان «الرحمن » به  «كلام » يا «بيان » و «اجرا» و«شكرگزاري  از نعمت هاي  الهي » اختصاص داده  شده  است . زيرا كساني  كه  از نعمت «زبان » سالم  و از حافظه  خوب  برخوردارند بايد خدا را سپاس  گويند كه  بدون  لكنت زبان  و بدون  احساس  ترس  و تشويش  ازمخزن  و گنجينه هاي  دوران  كودكي  با بهترين وجه  بر زبان  مي رانند.
عده اي  از داوطلبان ، پس  از اينكه  دردانشگاه ها قبول  مي شوند، متوجه  نقص دهاني  و يا «اجرايي » خود شده  و بعضا انصراف  مي دهند و يا در آن  رشته  انتخابي رشد چنداني  ندارند.
به  عقيده  راقم  اين  سطور، هر رشته اي  ازرشته هاي  كنكور سراسري  نياز به  يك سلسله  تمهيدات  و دستورالعمل هاي خاص  براي  گزينش  بهترين  داوطلب  دارد ومسئولين  برگزاري  كنكور بايد با مشورت  ونظرسنجي  با اساتيد اهل  فن ، شيوه هاي آموزش  هر علم  را با دقت  بررسي  و درسئوالات  كنكور گزينش هاي  اصلح  لحاظ كنند.
انتخاب  داوطلبين  رشته  «هنر» (Art) هم چيزي  جداي  از انتخاب  داوطلب  رشته  زبان نيست . هنر نياز به  خلاقيت  (Creation) وابداع  (Innovation) دارد. بديهي  است كساني  كه  داراي  قدرت  بينايي  ضعيف ،حافظه  تصويري  و تجسمي  ناتوان  هستند،در رشته  هنر به  جايي  نخواهند رسيد و بانهايت  تأسف  اين  قبيل  افراد، واژه  «هنر» رامسخره  كرده اند و جاي  عده اي  واجد شرايط را اشغال  كرده اند كه  اين  بي عدالتي ، هرگزقابل  گذشت  نيست !
از اين  رو هر فرد بايد سراغ  رشته هايي  برودكه  از كودكي  نسبت  به  آن  گرايش  داشته  البته بدون  تحميل  يا بدون  القائات  پدر و مادر واطرافيان .
زماني  را به  ياد دارم  كه  پدر و مادرها به فرزندان  خود مي گفتند حتما «پزشك » شوندو در اين  راه  خيلي  هم  هزينه  مي كردند. ولي پزشك  ايده آل  وارد جامعه  نمي شد. واقعااينجانب  تأسف  مي خورد كه  چرا يك دانشجوي  رشته  زبان  انگليسي ، پس  از اخذمدرك  ليسانس ، فوق ليسانس ، دكترا، چرانمي تواند يك  نامه  بدون  غلط به  زبان انگليسي  انشا و تايپ  كند؟!
باور كنيد، عده اي  از پذيرفته شدگان  دركنكور سراسري ، با اينكه  نمره  خام  زبان  آنان بيش  از پنجاه  درصد است ، قادر به  مكالمه به  زبان  نيستند. نه  تنها در مكالمه  قوي نيستند، بلكه  يك  جمله  و يا عبارت  صحيح را بلد نيستند و اين  ضايعه  بزرگي  است  كه نصيب  ما شده  است  و از اين  رو در سركلاس  درس  با دشواري هاي  فراواني  روبه روهستيم . پاره اي  از دانش آموزان  و دانشجويان فقط و فقط براي  يك  تكه  كاغذ پاره  به  نام «ليسانس » روي  صندلي  نشسته اند و نيزگاهي  اوقات  مدرس  زبان  متوجه  «برخوردن » و يا تصادفي  نمره  گرفتن  داوطلبين كنكور شده  و در جلسات  اوليه  متوجه ناتواني  آنان  در اين  رشته  شده  و به  طور خصوصي  به  بحث  و مذاكره  نشسته  وحتي الامكان  سعي  مي كنند، آنان  را از رشته زبان  منصرف  و به  رشته هاي  ديگر گسيل نمايند. معمولا موفقيت  در تغيير رشته بسيار كم  است ، زيرا كه  شانس  قبولي  دركنكور ۱۰درصد است  و براي  اين  تعداد شانس كمي  ريسك  نمي كند.
از اين  رو انتظار مي رود كه  دانشجويان  ودانش آموزان  ما داراي  خصوصيات  زير باشند:
۱ـ اعتماد به  نفس  قوي  ۲ـ مهارت شنيداري  و گفتاري  و خواندني  و نوشتاري متوسط ۳ـ قدرت  تجزيه  و تحليل  مطالب قوي  ۴ـ ذخيره  لغات  بسيار بالا ۵ـ علاقه به  مسايل  اجتماعي  و فرهنگي  ۶ـ مشتاق يادگيري  سطوح  بالاتر و كسب  مهارت هاي زباني  در زمينه  «مترجمي  همزمان »(Simultaneous Translation) كه  به  هر حال كار و كوشش  و سرمايه گذاري  كلان  رامي طلبد.

شهر
000695.jpg
غفلت هاي  كوچك 
غفلت هاي  كوچك  مي تواند پيامدهاي بزرگي  براي  فرزندتان  به  همراه  داشته  باشد.كافي  نيست  شما جزء كساني  باشيد كه مي خواهند جلوي  اين  واقعه  غمناك  رابگيرند مهم  اين  است  كه  خطرات  واقعي  راتشخيص  داده  و آن  را به  حداقل  برسانيد.
۶۵ درصد والدين  درباره  خطرات  بالقوه  درمورد فرزندشان  اظهار نگراني  مي كنند و ۵۴درصد والدين  نگران  بيماري هاي  جدي  درمورد فرزندانشان  هستند.
چگونه  اين  خطرات  را كنترل  كنيم :
مرگ  در اثر تصادف  با اتومبيل 
اتومبيل  شما بزرگ ترين  خطري  است  كه فرزندتان  با آن  روبه رو است . در سال  ۱۹۹۸تصادفات  وسايل  نقليه  موتوري  منجر به مرگ  ۶۰۸ كودك  زير ۳ سال  شده  است . اماتحقيقات  نشان  مي دهد كه  استفاده  مناسب از صندلي هاي  ايمني  اتومبيل ، توانسته  ۶۹درصد مرگ ومير را در كودكان  و ۴۷ درصدمرگ ومير در كودكان  نوپا را كاهش  دهد.
نكته  ديگر اينكه  بررسي هاي  اخير نشان  داده است  كه  از ۸۲ درصد صندلي هاي  اتومبيل ،نادرست  استفاده  مي شود. كودكاني  كه حداقل  يك  سال  دارند و وزني  حدود ۲۰پوند يا بيشتر دارند مي بايستي  در صندلي عقب  اتومبيل  قرار بگيرند تا سروگردن  وكمرشان ، بهترين  محافظ را داشته  باشند.كودكان  بالاي  يك  سال  كه  وزني  بيش  از ۱۰كيلوگرم  دارند بايد روي  صندلي  جلوي اتومبيل  قرار گيرند و تا قبل  از اينكه  وزنشان به  ۲۰ كيلوگرم  برسد يعني  حدود ۴ سالگي آنها را روي  صندلي هاي  كمكي  قرار ندهيد.

حفاظت  در مقابل  آب 
كودكان  نوپايي  كه  سرهاي  بزرگ  و بدن هاي كوچك  دارند، مي توانند به  راحتي  زماني  كه در آب  قرار مي گيرند، واژگون  شوند و زماني كه  صورت شان  در آب  فرو مي رود،نمي توانند از قدرت  دست هايشان  براي نجات  استفاده  كنند.
آنها مي توانند در وان  حمام  حتي  در يك سطل  غرق  شوند از اين رو استخرها براي آنها بيشترين  خطر را دارند. نيمي  از كودكان زير ۴ سال  در استخرها غرق  مي شوند.
پزشكان  توصيه  مي كنند قبل  از ۵ سالگي بچه ها را به  استخر نبريد و اگر مي خواهيداين  كار را بكنيد ابتدا مطمئن  شويد كه اطراف  استخر نرده هاي  محافظ دارد و دراصلي  آن  كاملا بسته  است . در مورد استفاده از تيوپ ها براي  كودكان  نيز هوشيار باشيدچون  ظاهرا به  نظر مي رسد كه  كاملامطمئن اند. اما زماني  كه  بچه ها به  اطراف آب  مي پاشند و جنب  و جوش  زيادي  دارند،به  راحتي  ممكن  است  واژگون  شوند.

پرهيز از حرارت 
هر ساله ، ۲۵۰ كودك  زير سه  سال  در اثرسوختگي  جان  خود را از دست  مي دهند وهزاران  نفر در اثر سوختگي  راهي بيمارستان ها مي شوند. اغلب  والدين  ازخطر كبريت  و ضرورت  وجود آژير خطرآگاه  هستند، اما با وجود اين ، سوختگي  بامايعات ، رايج ترين  نوع  سوختگي  بين كودكان  است . كساني  كه  در مقايسه  باكودكان  بزرگ تر و بزرگ ترها، پوست  نازك ترو ظريف تري  دارند هرگز اگر در دست  قهوه داغ  داريد با دست  ديگر كودك  را بغل  نكنيد.

سرگرمي هاي  خطرناك 
در سال  ۱۹۹۸، اسباب بازي ها باعث  بيش  از۱۵۳ هزار جراحت   شديد در بچه هاشده اند. تقريبا نيمي  از اين  بچه ها زير ۵سال  بوده اند. اين  اسباب بازي ها در اين  سال منجر به  مرگ  ۱۴ كودك  شده  است . بيشتربچه ها ديگر از خراشيدگي هاي  سطحي  رنج نمي برند بلكه  ناراحت  كبودي ها و زخم هاهستند. طبق  قوانين ، اسباب بازي هايي  كه حتي  قسمت هايي  از آنها براي  بچه هاي  زير۳ سال  خطرناك  باشند، بايد علائم هشداردهنده  داشته  باشند. بنابراين برچسب هاي  هشداردهنده  روي اسباب بازي ها را بخوانيد. قسمت هايي  ازاسباب بازي ها مثل  دگمه ها و چشم هاي عروسك ها به  راحتي  مي تواند در مجراي تنفسي  كودك  قرار گيرد. توپ ها و ديگراشياي  گرد ديگر هم  خطرناكند.
قبل  از اينكه  اين  اسباب بازي ها را دردسترس  كودكان  قرار دهيد توجه  كنيد كه قطر آنها از ۵ سانتي متر بيشتر باشد.اسباب بازي هاي  بچه هاي  بزرگ تر را درجعبه  جداگانه اي  نگهداري  كنيد.
خيلي  مراقب  بادكنك ها باشيد چون  عامل نيمي  از خفگي ها بادكنك ها هستند.
غذاهايي  مانند ذرت ، آب نبات هاي  گرد،بادام  زميني ، انگور و تكه هاي  خام  هويج  وسيب  براي  كودكان  زير ۴ سال  خطرناك هستند. سوسيس  كوكتل  كاملا قالب  راه تنفسي  كودكان  است  و اگر در گلو گير كند،براي  بيرون  آوردن  آن  نمي توانيد كاري  انجام دهيد.

نشانه گذاري  تپه هاي  تاريخي  فيروزكوه
تپه هاي  باستاني  و محوطه هاي  تاريخي شهرستان  فيروزكوه ، گمانه زني ، تعيين  حريم و نشانه گذاري  شد.
براي  اجراي  اين  پروژه ، كه  در تابستان  ۱۳۸۱شروع  شد، طي  حدود ۶ ماه  فعاليت  ميداني و كتابخانه اي  و صرف  جمع شصت  ميليون ريال  اعتبار، ۸ تپه  تاريخي  فيروزكوه گمانه زني ، تعيين  حريم  و نشانه گذاري  شد وچگونگي  استقرارهاي  منطقه ، لايه نگاري محوطه هاي  باستاني  و ويژگي ها و ساختاراين  لايه ها مورد بررسي  و مطالعه  قرارگرفت  و آثار به  دست  آمده  كه  شامل  آثارمنقول  (اشياء فلزي ، گچي ، چوبي ، شيشه اي و سفال ) و غيرمنقول  (آثار معماري ) است تعيين  قدمت ، آسيب زدايي ، استحكام بخشي و مستندسازي  شد.
تپه هاي  مذكور شامل  تپه  و قلعه  باستاني  پيركمر، تپه  باستاني  ارو، تپه  سوته  لووار،تپه هاي  باستاني  گور سفيد (تپه  شرقي )، تپه باستاني  كله  منار، تپه  باستاني  ميرآشكاربزرگ  (سرمه جا) تپه  باستاني  ميرآشكاركوچك  (گردتپه ) تپه  غربي  گور سفيد است .
لازم  به  ذكر است  در طول  مدت  پيدايش  علم باستان شناسي  و ايجاد تشكيلات  آن  دركشور، هيچ  توجه  و اقدامي  در زمينه هاي مطالعات  تاريخي ، پژوهش ، حفظ، احيا ومرمت  يا معرفي  مواريث  فرهنگي  فيروزكوه صورت  نگرفته  بود و موارد انجام  شده ،گام هاي  اوليه  در اين  خصوص  است .
سرپرستي  هيأت  پروژه  گمانه زني ، تعيين حريم  و نشانه گذاري  تپه هاي  تاريخي فيروزكوه ، بر عهده    ناصر پازوكي طرودي ، كارشناس  ارشد باستان شناسي  ومدير كل  ميراث  فرهنگي  استان  تهران  بوده است  و علي  فرحاني  كارشناس  ارشدباستان شناسي  و عضو هيأت  علمي  اداره  كل ميراث  فرهنگي  و احمد حيدري ،فوق ليسانس  باستان شناسي ، در انجام  آن نهايت  همكاري  را داشته اند.

بحران  كمبود آب  شيرين  و پيامدهاي  آن
طلوع  قرن  تشنه
000470.jpg
منابع  آب  جهان  محدود است . تمامي موجودات  زنده  كره  زمين  كه  در منابع  سهيم هستند، بر اثر بروز هر گونه  كمبودي  درمنابع  آب ، آسيب  خواهند ديد. در حال حاضر ۴ درصد جمعيت  جهان  با كمبود آب مواجه  است  و افرادي  كه  بر اثر مصرف  آب آلوده  و يا به  دليل  غير قابل  شرب  تخت هاي بيمارستاني  را اشغال  مي كنند، رو به  افزايش است . بيماري هايي  كه  توسط آب  منتقل مي شود، در هر ۸ ثانيه  جان  يك  كودك  را مي گيرد. واقعيت  اين  است  كه  تنها حدود دوو نيم  درصد آب  جهان  شيرين  است  و دوسوم  همين  آب  شيرين  نيز در كوه ها ويخ هاي  قطبي  محبوس  است . از آنچه  باقي مي ماند حدود ۲۰ درصد در نواحي  دورافتاده  قرار دارد و باقي  آن  به  صورت  توفان  وسيل  در زمان  و مكان  مناسب  ظاهر مي شود. اكنون  مردم  كره  زمين  به  كمتر از ۸۰درصد آب  شيرين  زمين  دسترسي  دارند، اماانتظار مي رود در دو دهه  آينده  استفاده  از آب ۴۰ درصد افزايش  يابد. برنامه  محيط زيست سازمان  ملل  متحد در سال  ۱۹۹۹ ميلادي طي  گزارشي  كه  از سوي  ۲۰۰ دانشمند تهيه شده  بود كمبود آب  را به  عنوان  يكي  ازبحران هاي  جدي  هزاره  جديد مطرح  كرد. درحال  حاضر ۷۰ درصد از آب  شيرين  جهان صرف  فعاليت هاي  كشاورزي  مي شود، امابدون  ترديد مي توان  با تلاش  بيشتر مصرف آب  را در اين  بخش  بهينه  كرد. يكي  ازراه هاي  كاهش  مصرف  آب  و صرفه جويي  ازاين  منابع  حياتي ، ترويج  فرهنگ صرفه جويي  است  در بسياري  از كشورهاروي آوري  به  روش هاي  ذخيره سازي  سنتي آب ، احياء شده  است ، زيرا اين  روش  هم سازگار با محيط زيست  است  و هم  نتايج  به مراتب  بهتري  دارد. اگر نياموزيم  چگونه  ازمنابع  آب  استفاده  كنيم ، علاوه  بر تشنگي گرفتار گرسنگي  نيز خواهيم  شد.
اميررضا فريور

كودكان در خطرند
000700.jpg
بيمار شدن  به  هر حال  بخشي  از زندگي كودكان  است  اما والدين  مي توانند ازبسياري  از عفونت هاي  مرگبار جلوگيري كنند. بچه ها به  غذاهاي  آلوده  خيلي  حساس هستند. بنابراين  قبل  از پخت  و پزدست هايتان  را بشوييد و هرگز از گوشت نپخته  و شير، آبميوه  و پنير غيرپاستوريزه استفاده  نكنيد.
احتياط هاي  ساده ، از بيماري هاي  تنفسي جلوگيري  مي كند. در دو دهه  اخير از ميان بيماري  كودكان ، آسم ، افزايش  چشمگيري داشته  است . بچه هايي  كه  از شير مادر تغذيه مي كنند كمتر در معرض  خطر بيماري هاي تنفسي  قرار مي گيرند. ممكن  است  آلودگي سرب  را يك  تهديد پايان  يافته  تصور كنيد.از سال  ۱۹۷۰ تعداد اين  موارد ۸۰ درصدكاهش  يافته  است  اما يك  ميليون  كودك آمريكايي  دچار آشفتگي  رشد مغزي  و IQپايين  شد و همچنين  خطر مشكلات اخلاقي  در آنها افزايش  يافته  است .
همان  طور كه  شما با اين  خطرات  مواجه هستيد، اعضاي  مراكز بهداشتي  هم  دچار اين مشكلات  هستند، نبايد انتظار داشته  باشيدكه  كودكان  امكان  به  خاطر سپردن  قوانين  رادارند و به  راحتي  قادرند از خود محافظت كنند. به  هر حال  آنها كنجكاوند و براي همين  است  كه  دوستشان  داريم  و در نهايت ،به  مراقبت  ما نياز دارند.
شماهر كاري  كه  از دست تان  برمي آيد براي مراقبت  از فرزندتان  انجام  مي دهيد اما باوجود اين  اتفاقات  عجيبي  مي افتد. در واقع چيزهاي  بي اهميتي  مثل  دانه  بو نداده  ذرت مي تواند باعث  مرگ  كسي  شود. بنابراين متوجه  هستيد كه  بچه ها چقدر حساس  وآسيب پذيرند. بچه  دزدي ها و ويروس هاي كشنده ، عناوين  خبري  را پر كرده  است . اماآسيب ديدگي هاي  غيرعمدي  كه  در خانه اتفاق  مي افتد، تهديدهاي  واقعي  براي فرزندان تان  محسوب  مي شود و دليل  آن رشد جسماني  و فكري  بچه ها است . چون بچه هاي  نوپا و نوزادان  به  آساني  تعادل  خودرا از دست  داده  و زمين  مي خورند وسروگردنشان  به  راحتي  آسيب  مي بيند. درهمين  زمان  مهارت هاي  حركتي  بچه ها،سريع تر از آنچه  والدين  بفهمند، گسترش پيدا مي كند. بيشتر بچه ها مي توانندشماره گير تلفن  و دستگيره  در را با مهارت كنترل  كنند، قبل  از اينكه  تشخيص  دهنداينها خطرناك  هستند.
جراحت هاي  مهم  ازسال  ۱۹۸۰ سريعا كاهش  يافته  است  اماتصادفات  همچنان  خطر اصلي  براي  بچه هامحسوب  مي شود.

گستره
طرح از: اسد بيناخواهي
000455.jpg

ديدگاه
صحنه هاي  پرملال 
000450.jpg

اسماعيل  عباسي 
كوه هاي  شمال  تهران ، در اين  روزها به  ويژه در ايام  پنج شنبه  و جمعه ، هزاران  نفر ازمشتاقان  طبيعت  را به  سوي  خود مي كشاند.راهيان  كوه  از سپيده دم ، در گروه هاي چندنفري ، اكيپ هاي  خانوادگي ، شهر رابراي  برخورداري  از هواي  سالم  كوهستان  به سوي  ارتفاعات  ترك  مي كنند.
اين  گردشگري  در طبيعت  در حفظ سلامتي مردم  نقش  مهمي  دارد و در رونق  اقتصادي  وتامين  معاش  پيشه وران  و صاحبان رستوران ها و قهوه خانه هايي  كه  در اين  مسيرپذيراي  راهيان  كوه  هستند، نيز بسيار موثراست . اما مسئله اي  كه  در اين  ميان  به  دست فراموشي  سپرده  شده  است ، سير قهقرايي محيط زيست ، در اين  مسيرهاي  كوهستاني است . افراد و گروه  هايي  كه  در طول  يك  روزيا ساعاتي  چند، از طبيعت  كم نظير كوهستان دربند، دركه  يا مناطق  مشابه  برخوردارمي شوند، زباله ها را در دامان  طبيعت  رها مي كنند. انواع  قوطي هاي  فلزي  زنگ زده كنسرو، قوطي هاي  پلاستيكي  نوشابه ،باتري  قلمي ، كيسه هاي  نايلوني  و... كه صحنه هاي  مشمئزكننده اي  در طبيعت  پاك كوهستان  ايجاد كرده اند، براي  بسياري  ازكوهنوردان  و علاقه مندان  به  طبيعت ،صحنه هايي  آشنا اما بسيار ملال آور است .هر روز كه  مي گذرد، زباله هاي  بيشتري  در رود، دره ها و دامنه هاي  كوهستان  انباشته مي شود. در ميان  انبوه  جمعيتي  كه  درروزهاي  پنج شنبه  و جمعه  در اين  مسيرها دررفت وآمد هستند، به ندرت ، به  افراد دلسوزو علاقه مندي  برمي خوريم  كه  در نهايت دقت  سرگرم  جمع آوري  زباله ها و حمل  آنهابه  پايين  دست  كوهستان  هستند، اما اين رويكرد در مقابل  هجوم  بي امان  زباله  به ارتفاعات  شمال  تهران ، بسيار ناكارآمداست ، اگرچه  از ارزشي  والا و بي همتابرخوردار باشد. در بررسي  ريشه هاي  اين مسئله  درمي يابيم  كه  فرهنگ  مراقبت  ازمحيط زيست  هنوز در جامعه  ما نهادينه نشده  است . يعني  بسياري  از مردم  به  ويژه جوانان ، هنوز نمي دانند كه  بي توجهي  آنها به محيط زيست  تا چه  اندازه  مي تواند ايمني زندگي  نسل  كنوني  و نسل هاي  آينده  را باخطر روبه رو كند. زباله هايي  كه  در كوه  رهامي شوند، علاوه  بر آلوده  كردن  طبيعت  به ويژه  آب  زلال ، شيرابه  سمي  را به  رگ هاي زمين  مي فرستند يا همراه  آب  كه  به  مرور ودر مسير آلوده  مي شود وارد نهرهاي  شهرمي شوند. آموزه هاي  زيست محيطي  بايد به عنوان  يك  اولويت  مهم  در صدر برنامه هاي سازمان  حفاظت  محيط زيست  قرار بگيرند و با پوشش  دادن  نسل  جوان  از سطح  آمادگي تا دوره  دانشگاه ، شيوه هاي  مراقبت  از محيط زيست  را در قالب  جذاب ترين  مطالب نوشتاري  و سمعي  و بصري ، به  جامعه جوان  ما آموزش  دهند. هر قدر در اين  موردكوتاهي  شود، دامنه  زيان ها سنگين ترخواهد شد.
000465.jpg

انرژي  باد براي  خانواده ها
با توجه  به  آلودگي  وسيع  سوخت هاي موسوم  به  سوخت  فسيلي  نظير نفت ، بنزين و ...، تلاش  براي  دستيابي  به  سوخت  پاك  وبدون  آلودگي  در جهان  به  شدت  ادامه  دارد.تا كنون ، «هيدروژن » به  عنوان  سوخت جايگزين ، مورد توجه  وسيع  دانشمندان قرار گرفته  است . اما با توجه به  گران  بودن ، تهيه و فراوري  اين  سوخت ، اخيرا استفاده  ازانرژي  باد براي  تامين  سوخت  در بسياري  ازكشورها، از جمله  انگلستان  مورد توجه  واقع شده  است . طبق  خبري  كه  در اين  زمينه انتشار يافته  است  مزارع  برق  بادي  درسواحل  بريتانيا به  زودي  راه اندازي مي شوند. از هر ۶ خانوار انگليسي  يك خانواده  مي تواند براي  بهره برداري  از اين روش  بدون  آلودگي  براي  توليد برق  مجوزدريافت  كند. قرار است  از اين  راه  ۶ گيگاوات (ميلياردوات ) انرژي  جديد تا سال  ۲۰۱۰ درانگليس  توليد شود، كه  براي  تامين  نياز ۱۵درصد از خانوارهاي  انگليسي  كافي  است .

از هفت  گوشه  جهان
هجوم  به  جنگل هاي  نيجريه 
000440.jpg

همزمان  با افزايش  بهاي  سوخت  در نيجريه كه  خود از كشورهاي  نفت خيز جهان  است ،مردم  اين  كشور به  ويژه  افراد فقير براي  تامين سوخت  مورد نياز خود، به  جمع آوري  هيزم روي  آورده اند. تامين  اين  همه  هيزم ، جز باقطع  درختان  جنگلي  ميسر نيست  از اين  رومقامات  نيجريه  با مقايسه ، مابه التفاوت بهاي  سخت  و خسارات  سنگيني  كه  بر اثرنابودي  جنگل ها بروز كرده  است ، درصددند، از بهاي  سوخت  به  نفع  حفظ جنگل ها تجديد نظر كنند. البته  طي  دو هفته اخير، كوشش  مقامات  نيجريه  براي  كنترل قطع  درختان  جنگلي  و جلوگيري  ازروي آوري  مردم  به  جنگل  ها نتيجه  مثبتي  به همراه  نداشته  است .
گروه هاي  طرفدار محيط زيست  در نيجريه  هشدار داده اند، اگر اين كشور در قيمت  سوخت  تجديد نظر نكند،روند نابودي  جنگل ها توسط مردمي  كه  درجست وجوي  هيزم  هستند، خسارات  بسيارسنگين  و جبران  ناپذيري  در پي  خواهد داشت .
000445.jpg

جزاير مرجاني  در سراشيب 
پژوهشگران  دريافته اند: در برخي  مناطق درياي  كارائيب ، ۸۰ درصد تپه هاي  مرجاني  رو به  زوال  رفته اند. اين  بررسي  نشان مي دهد كه  پوشش  مرجاني  به  بعضي  نواحي از ۵۰ درصد طي  ۳ دهه  به  تنها ۱۰ درصدكاهش  يافته  است .
روند نابودي  جزاير مرجاني  با اين  شتاب  درتاريخ  جهان  كم  نظير بوده  است . پيش  از اين دانشمندان  به  اين  نتيجه  رسيده  بودند كه ،آلودگي  وسيع  درياها باعث  بروز تغييرات شيميايي  بسيار سريع  در جزاير مرجاني شده  و اين  موجودات  دريايي  پس  از ازدست  دادن  رنگ  به  مرور، از چرخه  حيات خارج  مي شوند. اما، سرعت  نابودي  جزايرمرجاني  به  صورتي  كه  اكنون  در درياي كارائيب  جريان  دارد، بسيار بي  سابقه  ونگران كننده  توصيف  شده  است .
000460.jpg

بزرگترين  كوسه  نهنگي 
در جنوب  بليزودريك  يك  منطقه  محافظت شده  براي  حفظ گونه  كوسه  نهنگي  كه بزرگترين  ماهي  كره  زمين  است ، به  وجودآمده  است . كوسه هاي  نهنگي  كه  هر بهار در اين  ناحيه  گردهم  مي آيند، تا صد سال  عمر مي كنند، ۱۶ متر طول  و حدود ۱۲۰۰۰كيلو وزن  دارند. بليز بندري  در هندوراس  دركنار درياي  كارائيب  است .
ظاهرا در پي اقدامات  وسيع  و دامنه داري  كه  براي جلوگيري  از شكار كوسه  ماهي ها و حفظ نسل  اين  حيوان  در هندوراس  به  عمل  آمده است ، براي  نخستين  بار، كوسه هاي  نهنگي فرصت  يافته اند در درياي  هندوراس  جمع شوند. برنامه  مراقبت  از اين  گونه  كمياب ،تحت  نظارت  دفتر محيط زيست  سازمان ملل  متحد، به  اجرا در آمده  است .

شهر
ايران
جامعه
رسانه
عكس
علم
ورزش
هنر
صفحه آخر
|  ايران  |  جامعه  |  رسانه  |  شهر  |  عكس  |  علم  |  ورزش  |  هنر  |
|  صفحه آخر  |
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |