اشاره: سوييس در دسامبر ۲۰۰۳ (۱۵ تا ۱۷ آذر ماه ۱۳۸۲) شاهد حضور نمايندگان كشورهايي در اجلاس خواهد بود كه مايلند در انقلاب ارتباطات، حضور موثر داشته باشند. اين اجلاس به رهبري اتحاديه بين المللي ارتباطات راه دور وزير نظارت عالي دبيركل سازمان ملل تشكيل خواهد شد. در مصوبه ۱۸۳/۵۶ مجمع عمومي سازمان ملل متحد توصيه شد «كميته تدارك» پيش نويس بيانيه «اصول» و همچنين پيش نويس «نقشه عمل» را به عهده بگيرد. «نقشه عمل»، آينده انقلاب ارتباطات را ترسيم خواهد كرد.
اتحاديه بين المللي ارتباطات راه دور (International Telecommunication Union) براساس مصوبه شماره ۷۳ (اجلاس سال ۱۹۹۸ در شهر مينياپوليس آمريكا)، از دبير كل اتحاديه خواست تا موضوع برگزاري يك اجلاس جهاني پيرامون جامعه اطلاعاتي را با كميته اجرايي هماهنگي سازمان ملل متحد (ACC) - كه اينك به هيات اجرايي اصلي سازمان ملل متحد (CEB) تغيير نام داده- مطرح كند و نتيجه را به اطلاع شوراي اتحاديه برساند.
دبير كل اتحاديه، در نشست سال ۱۹۹۹ شوراي اتحاديه، گزارش داد كه كميته اجرايي هماهنگي سازمان ملل نسبت به برگزاري اجلاس جهاني جامعه اطلاعاتي (WSIS) واكنش مثبت نشان داده و بسياري از ديگر سازمان ها و موسسات نيز علاقه خود را به همكاري جهت تدارك و برگزاري اين اجلاس ابراز داشته اند. به اين ترتيب، تصميم گرفته شد كه اين اجلاس زير نظارت عالي دبير كل سازمان ملل متحد و با رهبري تداركاتي اتحاديه بين المللي ارتباطات راه دور برگزار شود.
در سال ۲۰۰۱، شوراي اتحاديه بين المللي ارتباطات راه دور تصميم گرفت كه اجلاس جهاني جامعه اطلاعاتي (WSIS) را در دو مرحله برگزار كند: مرحله اول از ۱۰ تا ۱۲ دسامبر سال ۲۰۰۳(۱۵ تا ۱۷ آذر ۱۳۸۲) در شهر ژنو در كشور سوييس و مرحله دوم از ۱۶ تا ۱۸ نوامبر سال ۲۰۰۵ (۲۳ تا ۲۵ آبان ۱۳۸۴) در شهر تونس در كشور تونس.
مجمع عمومي سازمان ملل متحد در مصوبه
۱۸۳/۵۶ از روالي كه شوراي اتحاديه بين المللي ارتباطات راه دور براي برگزاري اجلاس اتخاذ كرده بود، حمايت كرد. در اين مصوبه همچنين از نقش رهبري اتحاديه در برگزاري اجلاس و تدارك و آماده سازي آن، با همكاري ساير سازمان ها و گروه هاي علاقه مند، پشتيباني شده است.
در مصوبه ۱۸۳/۵۶ مجمع عمومي سازمان ملل متحد همچنين توصيه شد كه تدارك برگزاري اجلاس جهاني جامعه اطلاعاتي (WSIS) از طريق يك «كميته تدارك» متشكل از دولت هاي مختلف صورت گيرد. وظيفه اين كميته اين است كه دستور كار اجلاس را تعيين كند، در مورد شركت ديگر گروه هاي ذي نفع در اجلاس تصميم گيري كند و پيش نويس «بيانيه اصول» و همچنين پيش نويس «نقشه عمل» را تهيه كند. در مصوبه ۱۸۳/۵۶ از اتحاديه بين المللي ارتباطات راه دور درخواست شد كه مديريت هيات اجرايي اجلاس را برعهده گيرد و دولت ها را به شركت فعال در مراحل تداركاتي اجلاس و حضور در بالاترين سطح ممكن در خود اجلاس فرا خواند.
در مصوبه ۱۸۳/۵۶ مجمع عمومي سازمان ملل متحد، همچنين همه نهادهاي سازمان ملل كه با اين موضوع مرتبط هستند و همه سازمان هاي بين دولتي، از جمله موسسات بين المللي و منطقه اي، سازمان هاي غيردولتي، جامعه مدني و بخش خصوصي به همياري و مشاركت فعال در تداركات بين دولتي براي برگزاري اجلاس و همچنين شركت در خود اجلاس تشويق شده اند.
چالش ها
جامعه اطلاعاتي جهاني با سرعتي سرسام آور در حال تحول است. ارتباطات راه دور، خبرپراكني چندرسانه اي و فناوري هاي اطلاعاتي و ارتباطاتي با شتابي فزاينده به سوي همگرايي مي روند و در اين مسير، محصولات و خدمات نوين و همچنين شيوه هاي نويني در تجارت و كسب و كار به وجود مي آورند. در اين ميان، شاهد فوران فرصت هاي جديد تجاري، اجتماعي و حرفه اي و گشوده شدن بازارهاي نوين به روي رقابت، سرمايه گذاري و مشاركت هاي خارجي هستيم. در حاليكه جامعه صنعتي قرن بيستم به سرعت جاي خود را به جامعه اطلاعاتي قرن بيست ويكم مي دهد، جهان نوين تحولي بنيادين را از سرمي گذراند. اين تحول پويا نويد يك دگرگوني بنيادين را در تمام جنبه هاي زندگي ما مي دهد؛ دگرگوني و تحول در زمينه هايي همچون: نشر دانش، تعامل اجتماعي، رويه هاي اقتصادي و تجاري، مسايل سياسي، رسانه ها، آموزش و پرورش، بهداشت، تفريحات و سرگرمي و... ما در واقع در ميانه انقلابي قرار گرفته ايم كه شايد بتوان آن را بزرگترين انقلابي دانست كه بشر تاكنون تجربه كرده است براي آنكه جامعه جهاني از اين انقلاب بهره مند شود، لازم است كه رشد موفق و مداوم اين تحول مورد مباحثات جهاني قرار گيرد.
فرصت
اجلاس جهاني جامعه اطلاعاتي (WSIS) فرصتي يگانه براي همه گروه هاي اصلي اثرگذار و اثرپذير جامعه اطلاعاتي است تا در بالاترين سطح گردهم آيند و به درك بهتري از اين انقلاب و اثرات آن بر جامعه بين المللي دست يابند. قصد از برگزاري اين اجلاس گردآوردن سران حكومت ها، روساي موسسات سازمان ملل متحد، رهبران صنايع، سازمان هاي غيردولتي، نمايندگان رسانه ها و جامعه مدني، در يك رويداد واحد بين المللي است تا از اين طريق همه طرف هاي ذي نفع به درك مشتركي از نقش خود برسند؛ نقشي كه تضمين كننده استقرار عملي جامعه اطلاعاتي در سراسر جهان به گونه اي هموار و هماهنگ است.
انتظارات
آنچه انتظار مي رود از اجلاس جهاني جامعه اطلاعاتي (WSIS) به دست آيد، رسيدن به يك اراده سياسي روشن و تصويب يك بيانيه اصولي و يك نقشه مشخص علمي براي دستيابي به هدف هاي جامعه اطلاعاتي است كه منعكس كننده منافع گوناگون همه گروه هاي ذي نفع باشد. به روشني پيداست كه رسيدن به چنين دستاوردي، با اين ماهيت و وسعت بلندپروازانه، مستلزم همكاري و مشاركت همه نهادهاي عمومي و خصوصي است، مشاركتي كه همگان به شدت و فعالانه به آن فراخوانده مي شوند.
كميته عالي سازماندهي اجلاس
يك «كميته عالي سازماندهي اجلاس»، به سرپرستي كوفي عنان، دبيركل ملل متحد و رئيس «هيات اجرايي اصلي هماهنگي سازمان ملل متحد» تشكيل شده است.
كار اين كميته، هماهنگ كردن تلاش هاي بين المللي اعضاي خانواده سازمان ملل متحد در تدارك، سازماندهي و برگزاري اجلاس جهاني جامعه اطلاعاتي است. تمام اعضاي «كميته عالي سازماندهي اجلاس» كوشيده اند تا اطلاعات مشخصي درباره فعاليت هاي خود ارايه دهند كه به روشن تر شدن موضوع هاي اجلاس كمك خواهد كرد. «كميته عالي سازماندهي اجلاس» به طور مستقيم به «هيات اجرايي اصلي هماهنگي هاي سازمان ملل متحد» گزارش مي دهد و بر كار «دبيرخانه اجرايي» اجلاس نظارت دارد.
زمان و مكان اجلاس
اجلاس تحت سرپرستي عالي «كوفي عنان» دبير كل ملل متحد و به رهبري «اتحاديه بين المللي ارتباطات راه دور» و با همكاري ديگر موسسات مرتبط ملل متحد، در دو مرحله برگزار خواهد شد:
مرحله اول، ژنو سال ۱۳۸۲
نخستين مرحله اجلاس جهاني جامعه اطلاعاتي در شهر ژنو و به ميزباني دولت سوييس از تاريخ ۱۰ تا ۱۲ دسامبر سال ۲۰۰۳ (۱۵ تا ۱۷ آذر ۱۳۸۲) برگزار مي شود. در اين اجلاس به طيف وسيعي از موضوع هاي مربوط به جامعه اطلاعاتي پرداخته مي شود و دو سند «بيانيه اصول» و «نقشه عمل» كه در آن انواع موضوع هاي مربوط به جامعه اطلاعاتي طرح خواهد شد، به تصويب مي رسد.
مرحله دوم، تونس ۱۳۸۴
دومين مرحله اجلاس جهاني جامعه اطلاعاتي در شهر تونس و به ميزباني دولت تونس از تاريخ ۱۶ تا ۱۸ نوامبر سال ۲۰۰۵ (۲۳ تا ۲۵ آبان ۱۳۸۴) برگزار مي شود. در اين مرحله، موضوع هاي مربوط به توسعه كانون توجه خواهد بود و در اين اجلاس پيشرفت هايي كه صورت گرفته ارزيابي خواهد شد و در صورت لزوم «نقشه عمل» ديگري به تصويب خواهد رسيد.
كميته ملي اجلاس جهاني جامعه اطلاعاتي چيست و اعضاي آن چه كساني هستند؟
با توجه به اهميت موضوع جامعه اطلاعاتي و چهره جديدي كه در اثر مباني نظري اين موضوع در روابط كشورها پديد خواهد آمد و نظر به تاثير كنفرانس سران در شكل گيري جامعه اطلاعاتي، كميته اي براي بررسي نقطه نظرات ايران در زمينه جامعه اطلاعاتي تشكيل شده است. اين كميته تاكنون پيش نويس نظرات ايران را تهيه و از كليه دست اندركاران درخواست كرده نظرات تكميلي خود را ارايه دهند.
اعضاي كميته ملي اجلاس جهاني جامعه اطلاعاتي عبارتند از:
مهندس جهانگرد، دبير شوراي عالي اطلاع رساني
دكتر توكل، دبير كميسيون ملي يونسكو
دكتر معتمدنژاد، استاد دانشگاه علامه طباطبايي
مهندس انتظاري، مدير دفتر فناوري اطلاعات پژوهشگاه علمي و صنعتي
دكتر غريبي، رئيس مركز اسناد و مدارك علمي
مهدس پازري، دبير كميته
همچنين مسئوليت هماهنگي با اجلاس به عهده وزارت امور خارجه است كه براي اين كار كميته هماهنگي متشكل از مديران و كارشناسان معاونت حقوقي و بين المللي وزارت امور خارجه، دفتر امور اقتصادي و تخصصي و نمايندگي دايم ايران در ژنو تشكيل يافته است.