منبع: مجله برنامه جهاني غذا
برگردان: مونا مشهدي رجبي
در سال ۱۹۶۰ تقريباً يك سوم كودكاني كه در كشورهاي در حال توسعه زندگي مي كردند پيش از سن ۵ سالگي در اثر سوءتغذيه و بيماري هاي عفوني جان خود را از دست مي دادند. ۴۰ سال بعد يعني در سال ۲۰۰۰ با افزايش عرضه غذا به كشورهاي فقير دنيا و ارسال امكانات بهداشتي به آنها سطح فقر در دنيا كاهش يافت و آمار مرگ و مير كودكان پيش از ۵ سالگي به ده درصد كاهش يافت. علاوه بر اين فعاليتهاي مراكز مبارزه با فقر بين المللي اثرات و پيامدهاي مثبت ديگري هم به همراه داشت. ازجمله اين كه آمار بزرگسالان مبتلا به سوءتغذيه از ۹۵۰ ميليون نفر در سال ۱۹۷۰ به ۸۱۵ ميليون نفر در سال ۲۰۰۰ رسيد. همچنين تعداد كودكان مبتلا به كاهش وزن از ۲۲۱ ميليون نفر در سال ۱۹۸۰ به ۱۶۰ ميليون در سال ۲۰۰۰ تقليل يافت و انتظار مي رود اين روند كاهشي تا مرز ۱۲۰ ميليون كودك در سال ۲۰۲۰ ادامه پيدا كند. با وجود پيش بيني هاي موجود مبني بر دوبرابر شدن جمعيت كره زمين تا سال ۲۰۲۰، تحقق اين وضعيت موفقيت چشمگيري محسوب خواهد شد. پژوهشگران اعلام كرده اند با استفاده از دانه هاي گياهي مي توان به كاهش سوء تغذيه در جهان اميدوار بود، زيرا علاوه بر اينكه حبوبات تمام مواد غذايي مورد نياز بدن انسانها را تأمين مي كند هزينه اندكي هم به آنها تحميل مي كند.
به دنبال اعلام اين فرضيه طي ۴۰ سال گذشته توليد حبوبات در سطح جهان افزايش يافته است و شايد يكي از عوامل كاهش گرسنگي در دنيا هم همين مسئله باشد. حبوبات يك منبع غني و بسيار مفيد غذايي است و مي تواند انرژي و مواد معدني مورد نياز بدن انسانها را فراهم كند، در حالي كه هزينه بسيار اندكي را به خانوار تحميل مي كند. در گزارش ها آمده است حبوبات در سال ۱۹۶۱ حدود ۲۲۵۵ كيلو كالري انرژي براي هر فرد تأمين مي كرد در حالي كه با افزايش توليد اين محصول در سال ۱۹۹۸ سطح كالري تأمين شده توسط حبوبات براي هر فرد به ۲۸۰۰ كيلوكالري رسيد.
پژوهشگران اعلام كرده اند در صورت ادامه روند حبوبات تا سال ۲۰۲۰ براي هر فرد ۳۰۱۵ كيلوكالري انرژي تأمين مي كند.
البته يك مشكل عمده هم در راه رسيدن به اين هدف وجود دارد. آن هم كاهش حاصلخيزي يا بهره وري زمين است كه منجر به كاهش توليد و افزايش مشكل فقر و گرسنگي در جهان خواهد شد. پس روشن است كه عرضه مواد غذايي در سالهاي آينده نه تنها آسان نخواهد بود بلكه فراهم كردن غذاي جمعيت كره زمين مشكلات زيادي را هم براي دست اندركاران اين صنعت به همراه خواهد داشت. دانشمندان براي حل اين معضل، بهبود وضعيت خاك و استفاده از فناوري هاي روز دنيا در زمينه كشاورزي و صنعتي را توصيه كردند.
علاوه بر آن در صورت بروز اين مشكل آمار كودكاني كه از سوءتغذيه پيش از رسيدن به ۵ سالگي جان خود را از دست مي دهند به ۱۲ ميليون نفر هم خواهد رسيد. در اين ميان تغذيه نامناسب بسياري از خانوارهاي ساكن در كشورهاي در حال توسعه باعث كمبود ويتامين بدن آنها و بيماري هاي ناشي از اين عارضه مي شود. پژوهشگران اعلام كرده اند رژيم هاي نامناسب غذايي ويتامين و موادمعدني موردنياز بدن را تأمين نمي كند و افراد از كمبود آهن، يد، روي، كلسيم و ويتامين A رنج خواهند برد. اما اين وضعيت بيشتر از اينكه براي بزرگسالان مضر باشد به كودكان آسيب وارد مي كند. پژوهشگران اعلام كرده اند تغذيه نامناسب در كنار وضعيت بهداشتي نامطلوب احتمال ابتلا به بيماري هاي عفوني را در كودكان افزايش مي دهد. همچنين باعث ايجاد اختلال در روند رشد جسمي و ذهني كودك شده و يادگيري او را با مشكل روبرو مي كند.
علاوه بر آن كودكان مبتلا به سوء تغذيه در راه رفتن و انجام كارهاي روزمره با مشكل روبرو خواهند شد و نخواهند توانست روند معمولي رشد از قبيل حرف زدن، رويش دندانها و ديگر اعمال طبيعي را به راحتي پشت سر بگذارند.
رژيم غذايي نامناسب موجب ايجاد بيماري هاي قلبي و عروقي، ديابت و چاقي حاصل از گرسنگي در بزرگسالان مي شود و كارايي كارگران مزارع را كاهش مي دهد. بدون ترديد كاهش كارايي كارگران باعث تضعيف بيشتر وضعيت اقتصادي خانوار و جامعه مي شود و امكان استفاده از فناوري هاي روز دنيا نيز به وجود نخواهد آمد و به دنبال همه اينها مشكل غذاي مردم همچنان پابرجا باقي خواهد ماند.پس بايد عجله كنيم. هيچ زماني براي از دست دادن دراختيار نداريم. شايد شما عقيده داشته باشيد چه كسي از آينده خبر دارد. شايد وضعيت جوي و ديگر مسائل تأثيرگذار روي فقر و گرسنگي مردم جهان تغيير كرد اما اين شما هستيد كه اين طور فكر مي كنيد. شمايي كه شبها به راحتي مي خوابيد و هرگز گرسنگي را تجربه نكرده ايد.
گرسنگان و فقراي دنيا به راحتي مي توانند آينده خود را ببينند. آينده اي سياه كه چاره اي جز پذيرفتن آن ندارند. آينده آنها شامل فقر بيشتر، گرسنگي شديدتر، مرگ كودكان و مرگ زودهنگام بزرگسالان در كنار روزهاي پردرد و رنج حاصل از سوءتغذيه و مشكلات مربوط به آن است. پس به پا خيزيد و براي حل بحران موجود تلاش كنيد.
ادعاي پاكستان
برنج پاكستاني به دليل ارزان بودن و همچنين ويژگي هاي غذايي در بازار ايران جاي پاي محكمي باز كرده است. برنج پاكستاني عمدتاً از مرزهاي شرقي به صورت قاچاق به بازار ايران راه مي يابد.
يك مقام پاكستاني ادعا كرده است: قاچاق برنج پاكستان به ايران در مقايسه با سال گذشته۱۰ درصد افزايش يافته است.
مطبوعات پاكستان نوشته اند: قائم مقام اداره صادرات برنج پاكستان مدعي شد؛ سال گذشته تجارت غيرقانوني قاچاق برنج به ايران جمعاً ۱۴۰ هزار تن بود، اما امسال مقدار آن به۱۷۰ هزار تن رسيده است.
عبدالرحيم جانو گفت: به علت نبود تجارت قانوني برنج بين دو كشور، اداره ماليات پاكستان هم متضرر مي شود.
به زودي هيأت پاكستاني براي گفت وگو در اين زمينه و جلوگيري از قاچاق برنج پاكستان به ايران سفر خواهد كرد.
وي گفت: چند ماه پيش نيز هيأتي از پاكستان به ايران سفر كرد و از مقامهاي آن كشور خواست براي جلوگيري از قاچاق برنج پاكستان به ايران اقدام كنند.