دوشنبه ۲۱ مهر ۱۳۸۲- سا ل يازدهم - شماره ۳۱۹۳ - Oct.13, 2003
اجتماعي
Front Page

كودكان متهم تحت حمايت قرار مي گيرند
گروه اجتماعي: كودكاني  كه  به  دليل  ناتواني  در پرداخت  وثيقه  يا نداشتن  ضامن  براي قبول  كفالت  آنان ، روانه  زندانها مي شوند مورد حمايت  مالي  قرار مي گيرند.
انجمن  حاميان  حقوق  كودك  اعلام  كرد كه  در«طرح  فرشته  مهر صندوق»  مهراين  انجمن  براي  جلوگيري  از راهي  شدن  كودكان  به  زندان ، با اعتبار ۵۰۰ميليون  ريال  راه اندازي  مي شود.
براساس  گزارش  انجمن  حاميان  حقوق  كودك ، بررسي  آمار متهمان  زير ۱۸ سال  بيانگر اين  موضوع  است  كه  حدود ۲۰ درصد آنان  به  علت  ناتواني  از سپردن  وثيقه  يا عجز از ارايه  كفيل  يا ضامن  براي  ۱۰ روز در بازداشت  به  سرمي برند.
توديع  وثيقه  يا معرفي  كفيل  و ضامن ، از جمله  راهكارهايي  است  كه  انجمن حاميان  حقوق  كودك  تصميم  دارد با توسل  به  آنها از ورود كودكان  به  بازداشتگاه ها جلوگيري  به  عمل  آورد.
روابط عمومي  كانون  پرورش  فكري  كودكان  و نوجوانان  به  نقل  از انجمن  حاميان  حقوق  كودك  تصريح  كرد: پس  از مشخص شدن  عجز متهم  از معرفي  كفيل  يا توديع  وثيقه  يا ضامن ، اين  افراد با هماهنگي  مراجع  قضائي  به  انجمن ، معرفي  وانجمن  از صندوق  ملي  خود وجوه  آنها را پرداخت  و اطفال  را تا زمان  محاكمه  آزاد مي كند.
چنانچه  اطفال  در صورت  تامين  قرار يا كفالت  جايي  را براي  سكونت  نداشته  باشند به  مراكز نگهداري  كودكان  معرفي  و در اين  مدت  نيز تحت  حمايت  مشاوره اي  انجمن  قرار مي گيرند.

نمايشگاهي از آثار نقاشي كودكان جهان در تهران
گروه اجتماعي: نمايشگاهي  از آثار برگزيده  سومين  مسابقه  بين المللي  نقاشي  كودكان  تهران  از ۲۱ مهرماه  در مركز آفرينش هاي  فرهنگي  هنري  كانون  پرورش  فكري  كودكان  و نوجوانان  اين  شهر گشايش  مي يابد.
به  گزارش  روابط  عمومي كانون  پرورش  فكري  كودكان  و نوجوانان ، در اين  نمايشگاه  بيش  از هزار اثر هنري  از ايران  و جهان  با موضوع هاي  طبيعت  سرزمين  من  و آداب  و رسوم  سرزمين  من  شركت  دارند.هيات  داوران  سومين  مسابقه  بين المللي  نقاشي  كودكان  تهران ، از ميان  ۱۵ هزار اثر ارايه  شده  در اين  مسابقه ، ۳۹۰ اثر از ايران  و ۶۲۲ اثر از كشورهاي  ديگر را براي  ارايه  در نمايشگاه  برگزيده  است .

دفتر «گلستان ايران» رفع پلمب شد
ايسنا: سردبير روزنامه توقيف شده گلستان ايران از رفع پلمب دفتر اين روزنامه خبر داد.امين بزرگيان گفت: در مهرماه سال گذشته به دنبال توقيف روزنامه گلستان ايران، دفتر آن نيز پلمب شد اما بعد از آزادي محمدمحسن سازگارا در هفته گذشته دفتر اين روزنامه نيز رفع پلمب شد.

مضرات  سيگار  واحد درسي  دانشكده هاي  پزشكي  جهان
ايرنا: موضوع  درسي  مضرات  اعتياد به  سيگار توسط يك  پروفسور استراليايي  دردانشكده هاي  پزشكي  سراسر دنيا ارايه  شده  است .
روزنامه  سيدني  مورنينگ  هرالد روز يكشنبه  در اين  باره  نوشت : برنامه آموزش  شناسايي  افراد معتاد در دانشكده هاي  پزشكي  به  سيگار توسط پروفسوررابين  ريچموند از دانشگاه  نيوساوت  ولز سيدني  آغاز شده  است  تا ميزان اعتياد سيگار را در بين  دانشجويان  پزشكي  كاهش  داده  و پزشكان  آينده  را درمورد خطرات  سيگار كشيدن  آموزش  دهد.
اين  بررسي  به  عنوان  يك  واحد درسي  ارايه  مي شود و از اين  پس  گذراندن  اين  واحد درسي  براي  دانشجويان  پزشكي  اين  دانشگاه  اجباري  است .
اين  روزنامه  به نقل  از پرفسور ريچموند نوشت : سيگار كشيدن  يكي  از بزرگترين  مشكلات  سيستم  بهداشت  استراليا است  كه  سالانه  ۱۹ هزار استراليايي را مي كشد و هزينه  اجتماعي  سالانه  آن  ۳۱ ميليارد دلار استراليا و معادل  ۲۰ميليارد و ۵۸۰ ميليون  دلار آمريكاست . وي  عنوان  مي كند كه  اعتياد به  سيگار باعث  اشغال  يك  ميليون  روز تخت  درسال  در بيمارستان هاي  استراليا مي شود.
پروفسور ريچموند كه  در آموزش  ضد اعتياد به  سيگار يكي  از معروفترين استادان جهان  است ، گفت : سازمان  جهاني  بهداشت  از برنامه  وي  حمايت  مي كند.

۲۰۰ كودك ربوده شده افغانستان به عربستان انتقال يافته اند
۲۰۰ كودك  و نوجوان  ۷ تا ۱۴ ساله  ربوده  شــده  از يــك  ولايـت  افغانستان ،توسط باندهاي  آدم ربا ازطريق  پاكستان  به  عربستان  سعودي  انتقال  داده  شده اندو هم اكنون  در وضعيت  فاجعه باري  در اين  كشور به  سر مي برند.
اطلاعات  غيررسمي كه  ديروز در اختيار ايرنا قرار گرفت ، حاكيست ، اين گروه  از كودكان  توســط بـاندهاي  آدم ربا به  كارهاي  سخت  و طاقت فرسا از جمله دزدي ، گدايي  و ... وادار شده  و تمامي درآمدهاي  آنان  يكجا توسط اين  باندهادريافت  مي شود،بدون آنكه  به  وضعيت  تغذيه  مناسب ، پوشاك  و ساير نيازهاي  اساسي آنان  توجهي  شود و حتي  سرپناه  در اختيار آنان  قرار گيرد.
بر اساس  اين  اطلاعات ، پليس  عربستان  اخيرا بيش  از ۵۰ نفر از اين  گروه  ازكودكان  ربوده  شده  و خياباني  را كه  وضعيــت  زننده اي  در سطح  برخي  از شهرهاي اين  كشور از جمله  مكه  و جده  ايجاد كرده اند، شناسايي  و جمع آوري  كرده  است .

شيرين عبادي:
تمام اصول و مباني دين اسلام در جهت ارتقاي ارزش هاي انساني و حقوق بشر است
ايرنا - شيرين  عبادي  وكيل  ايراني  و برنده  جايزه  صلح  نوبل  گفت : تمام  اصول  ومباني  دين  مبين  اسلام  در جهت  ارتقاي  ارزشهاي  انساني  و منافع  حقوق  بشر است .
وي  روز يكشنبه  در گفت  و گوي  اختصاصي  با خبرنگار ايرنا در پاريس  افزود: اسلام  با اعمال  تروريستي  و كشتار مخالف  است  و كساني  كه  به  اين  امرمبادرت  مي كنند بطور حتم  مسلمان  نيستند.
عبادي  گفت : متاسفانه  كشورهاي  غربي  برخي  از اقدامهاي  مسلمانان  را به  پاي دين  اسلام  مي گذارند در صورتي  كه  هستند بسياري  از مسيحياني  كه  دست  به كشتار واعمال  تروريستي  مي زنند اما ما اقدامهاي  آنان را  به  پاي  دين  مسيح  نمي گذاريم .
اين  وكيل  ايراني  در پاسخ  به  سوالي  در مورد احتمال  سياسي  بودن  اعطاي جايزه  نوبل  به  وي  گفت : به  عقيده  من  اين  يك  مسئله  سياسي  نيست  ومن  به  عنوان  يك  زن  مسلمان  براي  دريافت  اين  جايزه  انتخاب  شدم .
وي  كه  به  منظور شركت  در همايش  «سيماي  شهر تهران  در پاريس» به  فرانسه سفر كرده  است  در بخش  ديگري  از اين  مصاحبه  در خصوص  وضعيت  زنان  در ايران افزود: شرايط و وضعيت  زنان  در كشورمان  درسال  ۱۳۸۲ نسبت  به  سال  ۱۳۶۲ بهترشده  است  اما وضعيت  حقوقي  آنان  هنوز مطلوب  نيست .
اين  وكيل  ايراني  گفت : هنوز برخي از قوانين  در كشورمان  در خصوص  حقوق زنان  نياز به  بازنگري  دارد و بايد در اين  خصوص  به  حل  و فصل  تضادهاپرداخت .
وي  افزود: متاسفانه  ما در ايران  حقوق  سياسي  را براي  زنان  بر حقوق  مدني مقدم  دانستيم ، در صورتي  كه  بايد ابتدا حقوق  مدني  را براي  آنان  در نظر گرفت و بعد حقوق  سياسي  را مورد توجه  قرار داد.
برنده  جايزه  صلح  نوبل  سال  ۲۰۰۳ گفت : در ايران  بخصوص  بعد از انتخاب آقاي  خاتمي به  عنوان  رئيس جمهوري ، اصلاحاتي  در خصوص  وضعيت  زنان  انجام شد اما اين  اصلاحات  كافي  نيست  و تاكنون  تنها يك  لايحه  «الحاق  ايران  به كنوانسيون  رفع  تبعيض  از زنان» از سوي دولت
ارا ئه شده  است .
وي  افزود: پيروزي  آقاي  خاتمي بدون  حضور زنان  امكان پذير نبود بنابراين ما انتظار داريم  كه  رئيس جمهوري  لوايح  بيشتري  را در خصوص  بهبود وضعيت زنان  به  مجلس  ارايه  كند.
وي  افزود: دين  مبين  اسلام  ارزشهاي  زن  را به  خوبي  مشخص  كرده  است  واگر زنان  ايران  مذهب  را خوب  بشناسند و قرآن  را مطالعه  كنند به  راحتي خواهند توانست  اسلام  واقعي  را از خرافات  جدا كنند.
شيرين  عبادي  گفت : متاسفانه  وضعيت  زنان  در كشورهاي  اسلامي نيز چندان  خوب نيست  و آنچه  كه  موجب  اين  تضادها شده  فرهنگ  مردسالار در كشورها است .وي  افزود: فرهنگ  مردسالار در تمام  موارد قرائت  خود را ارايه  مي دهد و متاسفانه  عده اي  در بسياري  از زمينه ها از جمله  روانشناسي ، پزشكي  و حتي مذهب  مردان  را از زنان  بالاتر مي دانند.
اين  وكيل  و قاضي  ايراني  گفت : برهمين  اساس  براي  دستيابي  به  حقوق  واقعي زن  در ايران  تنها بايد به  ارتقاي  سطح  آگاهي  آنان  پرداخت .

ناپديدشدن ۱۵۰ مسافر دريايي در نيجريه
سخنگوي  صليب  سرخ  نيجريه  ديروز  گفت : درپي  واژگون  شدن  يك  قايق  در شرق  نيجريه  در روز پنجشنبه  بيش  از ۱۵۰ نفر از مسافران  آن  ناپديد شدند.
پايگاه  اينترنتي  سي .ان .ان  به  نقل  از اومو اوكون  افزود: تلاش  براي يافتن  اجساد اين  كشتي  همچنان  ادامه  دارد.
به  گفته  وي  قايق  مزبور كه  از مسير نومان  در ايالت  آدماوا به  سوي جن  درايالت  تارابا در حركت  بود پس از برخورد با ستون  پل  نومان  واژگون  شد.
برپايه  اين  گزارش  مسيرهاي  آبي  و زميني  دراين  كشور هميشه  صحنه  حوادث  بوده  و بسياري  از مسافران  بخاطر شرايط نامطلوب  قايق ها و جاده ها جان خود را از دست  مي دهند.
ايرنا از مادريد نيز خبرداد يك  اتوبوس  مسافربري  به  ژرفاي  يك  دره  در پرو فرو افتاد و به  زندگي  ۳۰ نفر پايان  داد.
خبرگزاري  پرو ديروز (يكشنبه)  گزارش  داد كه  در اين  حادثه  ۱۷ تن  از سرنشينان اتوبوس  نيز به  شدت  زخمي  شدند.
اين  حادثه  در جاده اي  كوهستاني  واقع  در ۲۴۰ كيلومتري  شمال  ليما پايتخت  اين  كشور به  وقوع  پيوست  و طي  آن  اتوبوس  مزبور به  عمق  ۳۰۰ متري  يك  دره  سقوط كرد.
پليس  محلي  اعلام  كرد كه  اين  حادثه  احتمالا به  دليل  سرعت  زياد اتوبوس  و يا خرابي  ناگهاني  در اين  وسيله  نقليه  روي  داده  است .
نيروهاي  آتش  نشاني ، سربازان  و پليس  مستقر در منطقه  تاكنون  اكثر زخميان  را از دره  خارج  و به  بيمارستان  انتقال  دادند.

چراغاني نيمه شعبان سيماي شهر را دگرگون كرد
تهران در جشن انتظار
گروه اجتماعي: در نيمه  شعبان ، سالروز ميلاد با سعادت  منجي  عالم  بشريت ، شهر تهران  درميان  آذين  چراغ ها، اشعار معنوي  و پوسترهاي  رنگارنگ  جلوه اي  ديگر به  خود گرفت .
016888.jpg

در محلات  مختلف  محافل  و مجالس جشن  ومولودي  برپا شد، شهر در زيرنور چراغ هاي الوان  خوش  درخشيد.
شهروندان  تهراني  از چند روز مانده  به  اين  عيد بزرگ  با آذين  بندي  خيابان  ها و سر درمنازل  و مراكز تجاري  و فرهنگي  به استقبال  اين  روزخجسته  رفتند.
خيابان ها و كوچه هاي  تهران  شب  گذشته  حالت  ديگري  داشت  و كوچك  و بزرگ  درجشن هاي  مردمي  شعبانيه  شركت كرده  و با فرستادن  هزار صلوات  و ختم  قرآن  مجيدبراي  سلامتي  و تعجيل  در فرج  آن  حضرت  دعا كرده  وبرنامه هاي  شاد اين  شب  را به فضاي  معنوي  آن  پيوند زدند.
مصلي ، مهديه ، مساجد و ديگر اماكن  مذهبي  پايتخت  نيز مملو از مشتاقان ظهور منادي  صلح  بود كه  در سالروز تولدش  به  جشن  پرداختند.
فرهنگسراهاي  تهران  از اول  ماه  شعبان  به  مناسبت  اعياد اين  ماه  و نيمه شعبان  برنامه هاي  گوناگون  فرهنگي  و هنري  تدارك  ديدند و سراسر خيابان  ولي عصر(عج ) نيز به  مراكزي  براي  حضور مردم  و مشاركت  شهروندان  در جشن  اين  عيد بزرگ  تبديل  شد.
جشن ولادت عشق
جشن  ولادت  عشق ، جشن  بزرگ  انتظار، برنامه  جمعه  ايراني  همايش تربيت  مهدي  و مفهوم  انتظار و نمايشگاه هاي  بزرگ  كتاب  نيز به  مناسبت  نيمه شعبان  در تهران  برگزار شد.
به  مناسبت  گراميداشت  ماه  شعبان  و اعياد فرخنده  شعبانيه  جشنواره  بزرگ
 فرهنگي  - هنري  نيز در تهران  برگزار شد.
اين  جشنواره  شامل  برپايي  ايستگاه هاي  صلواتي ، اجراي  تئاتر، شعبده بازي ، برگزاري  مسابقات  ورزشي  و اولين  جشنواره  برترين ها ويژه  تهيه كنندگان  كيك  است .
برنامه هاي  اين  جشنواره  در ميدان  وليعصر(عج ) و بوستان  لاله  برگزار و با مراسم  نورافشاني  به  مناسبت  ميلاد يگانه  منجي  عالم  بشريت  حضرت  مهدي  عج همراه  بود.
اعياد شعبانيه  ۲۵ سال  پياپي  پس  از انقلاب  است  كه  جشن  گرفته  مي شود وامسال  به اين  بهانه  ۲۵ كيك  بزرگ  به  وزن  پنج  تن  در مناطق  مختلف  تهران  توزيع شد.
برگزاري  مراسم  اعياد شعبانيه  هرساله  بر عهده  ستاد اين  جشنها و كمكهاي مردمي  بوده  است ، اما امسال  شهرداري ها و فرهنگسراهاي  تهران  براي  برگزاري  اين  جشن  به  رقابت  نشستند.
همچنين  معابر پايتخت  به اين  مناسبت  شستشو و ايستگاههاي  اتوبوس  و ميني بوس  نيز و ديوارهاي  بوستانها لكه گيري  شد.
016884.jpg

۲۸ نمايشگاه  فرهنگي - هنري  در ۱۴ فرهنگسرا و ۱۴ مكان  در خيابان  وليعصر(عج ) تهران  نيز با عنوان  سايبان  منتظران  برپا شد.
درسراسر پايتخت  پلاكاردهايي  با مضامين  ظهور و انتظار نيز نصب  شد.
بسياري  از ارگان ها و سازمان هاي  فرهنگي  هنري  نيز به  مناسبت  نيمه  شعبان به  افرادي  كه  داراي  اسامي  مهدي  و نرگس  بوده  جوايزي  اهدا كردند.
به گزارش خبرنگار ما اغلب حسينيه ها،تكايا ،مساجد و فضاهاي عمومي شهر مملو از مشتاقان مهدي موعود بود كه در رثاي دوازدهمين امام شيعيان به شادي و سرور پرداختند.
برپايي ايستگاه صلواتي، اجراي موسيقي زنده، مسابقات فرهنگي و مراسم نورافشاني از جمله برنامه هاي گراميداشت خجسته زادروز حضرت قائم بود.
۵۰ ايستگاه اعياد شعبانيه
در شمال شرق تهران ۵۰ ايستگاه شعبانيه تدارك شد كه در اين ايستگاه ها برنامه هاي متنوع فرهنگي، هنري و اجتماعي شامل مولودي خواني توسط مداحان اهل بيت (ع) شعرخواني اجراي موسيقي، مسابقات فرهنگي، مسابقه بزرگ در انتظار موعود اجرا شد.
با مشاركت ستاد شعبانيه در اين ايستگاهها شامل بوستان ها و تقاطع هاي اصلي ديروزمردم از ساعت ۱۶ تا ۱۸ با مشاركت در برنامه هاي ويژه به جشن و سرور و شادماني پرداختند.
جشن ميلاد حضرت مهدي (ع) در ساير كشورها
شيعيان ساكن كشورهاي آسيايي و اروپايي نيز آيين شادي و سرور را در برخي از كشورها برگزار كردند.
ايرانيان مقيم شهر دوشنبه در تاجيكستان، شيعيان و محبان اهل بيت (ع) به ويژه زائران ايراني و غيرايراني در سوريه نيز آيين جشن و سرور برپا كردند.
به گزارش ايرنا از لندن شيعيان ساكن اين شهر نيز ميلاد منجي عالم بشريت را جشن گرفتند.
از هندوستان نيز خبر رسيده مراسم با شكوهي به همين مناسبت برگزار شده است.
جشن ميلاد مسعود حضرت قائم در شهرهاي آتن يونان، ابوظبي امارات و كويت نيز برگزار شده است.

گفت وگو با دكتر محسن ايماني
نوجوان و بحران هويت
016848.jpg
مريم غفاري
اشاره؛  نوجواني دوران شور و نشاط، فعاليت و انرژي و اميد و آرزو از يك سو و ترديد و تزلزل و يأس و دلمردگي و شك و دو دلي از سوي ديگر است. اين كش و قوس و رفت و برگشت از عدم شكل گيري شخصيت  و ناپايداري و عدم ثبات آن خبر مي دهد، طولاني شدن اين درگيري و به سرانجام نرسيدن آن به مسأله و مشكلي مي انجامد كه از آن به عنوان «بحران هويت» ياد مي شود. بحران و سردرگمي در معيارهايي كه مشخص مي كند كه هستيم،  كجا هستيم و به كجا مي رويم. موضوع بحران هويت و چند و چون آن را در گفت وگو با دكتر محسن ايماني استاديار دانشگاه تربيت مدرس مورد بررسي قرار داده ايم كه در ادامه از نظرتان مي گذرد.
* قبل از ورود به بحث بحران هويت و علل و عوامل آن بهتر است تعريفي از هويت و بحران هويت داشته باشيم، شما هويت و بحران هويت را چگونه تعريف مي كنيد؟
- «هويت» يعني اعتقاد به اينكه ما فردي متمايز از ديگران و همچنين مهم و باارزش هستيم. به عبارت ديگر هويت عبارت از افتراق و تميزي است كه فرد بين خود و ديگران مي گذارد، هويت شخصي يك ساختار رواني اجتماعي است يعني هم شامل طرز تفكرها و عقايد مي شود كه معرف فرد است و هم نحوه ارتباط فرد با ديگران را مي رساند.
«بحران هويت» نيز عدم موفقيت يك فرد در شكل دادن به هويت فردي خود است، اعم از اينكه به علت تجارب نامطلوب كودكي باشد يا شرايط نامساعد فعلي، بحران هويت يا گمگشتگي تلقي مي شود.
ما درشناخت خودمان دچار مشكل مي شويم، به طوري كه نمي دانيم كه هستيم و كجا مي خواهيم برويم؟ در چنين شرايطي شناختي كه فرد مي تواند از خودش پيدا كند دشوار است. لذا ممكن است خطاهايي صورت بگيرد و اين خطاها اگر فراوان و متعدد باشد مي تواند زمينه ساز بحران و به تعبير «اريكسون» منجر به تعليق رواني در جوان شود. اساساً فرد در هر جامعه اي كه زندگي مي  كند فرآيند اجتماعي كردنش بايد به گونه اي شكل بگيرد كه متناسب با همان جامعه باشد، به همين دليل در جامعه شناسي مكانيسم هايي براي تحقق هويت اجتماعي مطرح مي كنند نظير: «كنترل اجتماعي.»
كنترل اجتماعي به دو شيوه ميسر است: يكي شيوه اغنايي كه خود شامل روش هايي مثل: آموزش، نكوهش و ... مثلاً وقتي در جامعه رفتاري مغاير با هنجارهاي اجتماعي باشد مردم ابتدا از طريق آموزش، اگر تحقق پيدا نكرد با نكوهش واكنش نشان مي دهند و در نهايت ممكن است به تمسخر نيز منجر شود. بحث ديگر مسأله فشارهاي اجتماعي است. زماني كه فرد عملي مغاير با هنجارهاي اجتماعي مرتكب مي شود تحت فشارهاي اجتماعي قرار مي گيرد. مثلاً : اگر كسي زباله هايش را به جاي اينكه در كيسه زباله بريزد و رأس ساعت ۹ شب جلوي درب منزلش بگذارد، آنها را در سطح خيابان پخش كند با چشم غره اطرافيان مواجه خواهد شد كه اين همان فشار اجتماعي است. اما گروهي هستند كه فشارهاي اجتماعي بر روي آنها خيلي كارساز نيست. در اين مرحله جامعه شناسان معتقدند كنترل هاي اجباري بايد مطرح شود. لذا جامعه از مكانيسم هاي كنترل استفاده مي كند تا افراد را متناسب با هنجارهاي خود بار بياورد. در اين شرايط گروههاي مرجع جامعه بايد نقش خودشان را خوب ايفا كنند تا بتوانند پذيرش اجتماعي لازم را داشته باشند و در هنجارسازي، روحيات و خلقيات مطلوب و مثبت ،جوانها را نيز در نظر بگيرند.
* دوره نوجواني، دوره اي است كه فرد به دليل تعدد نقش ها و انتظارات دچار ابهام در خودشناسي مي شود. چگونه مي توان به احراز هويت در نوجوانان جهت داد به نوعي كه منجر به ازخودبيگانگي نشود؟
- در خصوص احراز هويت و پراكندگي نقش در رشد اجتماعي نوجوانان، اريكسون معتقد است: بررسي روند زندگي كودك نشان مي دهد تا وقتي كه او كودك است كمتر به شناخت خود مي پردازد و نيازهاي فعلي و  آني برايش مطرح است و به قول «پياژه» آنان دچار مسائل اينجا و اكنون هستند، اما نوجوان به تفكر انتزاعي دست مي يابد و به درك منطق قضايا،دست يافتن به مفهوم كلي، جدا كردن شكل از محتوا و انجام عمليات تركيبي و استنتاجي نائل مي شود. وقتي نوجوان به اين مرحله مي رسد، افق انديشه اش وسعت مي گيرد، مي تواند به آينده اي كه هنوز برايش اتفاق نيفتاده فكر كند و تخيلاتي از خود نشان دهد،بنابراين امكان به وجود آمدن نگراني هايي براي او هست، مثل: تحصيل، ازدواج، آينده. اين افكار و انديشه ها، احساس اميدواري و نااميدي را به دنبال مي آورد و مي تواند در فرايند زندگي نوجوان تأثيرات خود را نشان دهد، لذا در صدد خودشناسي دقيق تري برمي آيد.
كودك در بدو تولد تمايزي بين خود و مادرش قائل نيست. تصورش اين است كه همه عالم فقط براي او آفريده شده و حالت «خود ميان بيني» دارد، ولي نوجوان بيشتر دنبال خودشناسي است و مي خواهد خود را از دريچه چشم ديگران بنگرد. شايد در دوره دبيرستان، دفترچه اي را كه نوجوانان دبيرستاني تحت عنوان «من از نظر شما» دست به دست مي گردانيدند، ديده باشيد. اين از خصايص ويژه اين دوره است. نوجوان دوست دارد خود را از نظر ديگران بشناسد و ارزيابي  كند. اريكسون مي گويد: ما چگونه مي توانيم تصوري از خودمان پيدا كنيم و تمايز بين خود و سايرين را دريابيم،تفاوت اين تصور با بحث هويت كه حالت يكتايي دارد وجه تمايز فرد را مشخص مي كند در چيست؟
ما تصوراتي از خود داريم و ديگران نيز تصوراتي از ما به ما مي دهند. اين دو تصور وقتي كه با هم پيوند مي خورد، دقيق تر مي تواند تصور ما را از خودمان روشن كند. در همين رابطه «هربرت ميد» مي  گويد:  ما مفهوم « خود» را از طريق تماس با ديگران پيدا مي كنيم. ارتباطات اجتماعي، ما را به كسب مفهوم هويت اجتماعي مي رساند. نظر اريكسون اين است كه: فرد در نوجواني دچار ابهام در خودشناسي است و اين سؤال  ها برايش مطرح است: من، كه هستم؟ از كجا آمده ام؟ به كجا مي روم و كجا قرار دا رم؟ پس يكي از مشكلاتي كه سر راه نوجوانان وجود دارد، اين است كه بدانند كي هستند، لذا به دنبال خودشناسي مي باشند و در اين رابطه گاه با كسي كه خودي نيست، خويشي پيدا مي كنند. مفهوم «از خود بيگانگي» در اينجا خود را نشان مي دهد، اين مرحله اي است كه نوجوان خودي خودش را از ياد مي برد. اما نوجواني كه رو به اجراي نقش هاي مختلف مي آورد و سرانجام نمي داند كدام نقش را بايد ايفا كند دچار پراكندگي نقش شده و آن كسي كه از خلال اجراي نقش هاي متعدد به نقش قابل قبولي دست مي يابد و از آن احساس رضايت مي كند به احراز هويت دست مي يابد.
* در رفتار با نوجوانان چگونه عمل كنيم تا بازتاب آن در خود انگاره آنها نقشي مثبت ايفا كند؟
- وقتي كه عملي از نوجوان سر مي  زند، بازتاب آن در رفتار ديگران به آنها انديشه نو و پاسخ سؤال شما را مي دهد. اگر آن عمل، تقدير از سوي ديگران را به دنبال داشت، خود انگاره و خود پنداره فرد از خود و باورها و گرايش ها و اعتقادات او تعالي مي يابد. اما اگر رفتار و عمل مهم قلمداد نشود مفهوم خود در نزد آنان پايين مي آيد و احساس حقارت مي كنند. اينجاست كه گاه به جرايم روي مي آورند. زيرا وقتي فرد احساس حقارت مي كند، در صدد جبران برمي آيد و جبران گاه مثبت است و گاه منفي. وقتي فردي تحقير شود،  نااميدي او را فرا مي گيرد. در اين موقعيت از دو طريق مي تواند اين احساس را جبران كند.
۱- از طريق سازندگي و سوق يافتن به سمت ارزشمند بودن و پرداختن به كارهاي مفيد. ۲- از طريق رفتن به سمت مسير نامطلوب و به انحراف كشيده شدن. او مي تواند اين طور فكر كند حال كه به او توجهي نشده، از طريق خلاف و ناصواب، كمبود ش را جبران كند. لذا فرد اگر از هويت مثبت و مناسب برخوردار شد كمتر به سمت انحرافات كشيده مي شود. در اين رابطه «اريكسون» مي گويد: نوجوان در صدد بررسي نقش هاي مختلف برمي آيد تا نقش برتر را پيدا كند، وقتي توانست به نقش واحدي برسد، احراز هويت مي كند و از پراكندگي نقش ها دوري مي جويد و قطب هاي چندگانه را به يك قطب يگانه مبدل مي كند. مشكلي كه وجود دارد اين است كه اگر فرد هويتي را احراز نكند، بعدها و در آينده در تحصيل و ازدواج موفقيتي نخواهد داشت و دچار مشكل مي شود،  چرا كه اگر نوجوان هويت واحدي نداشته، راه  حل مشكل او پس از ازدواج تنها تلاش براي تغيير در رفتار همسر وي نيست، بلكه راه حل اساسي، كمك به ا و است تا از پراكندگي نقش به در آيد.
* گسترش روز افزون فناوري اطلاعات ،پديده اينترنت و ماهواره با تشديد تغيير و تحولات فرهنگي به بحران هويت بيشتر دامن مي زند، چشم انداز اين مسأله را چگونه مي بينيد؟
- امروزه مسأله هويت جوانان با دشواري ها و بحران هاي بيشتري روبه رو شده است و تعدد روز افزون نقش ها و الگوها و مدل هاي وارداتي، جوانان ما را دچار بحران هاي هويتي بيشتري كرده است.
آنچه كه از اهميت بيشتري برخوردار است، بحث هويت فرهنگي مي باشد كه با گسترش روز افزون فناوري هاي اطلاعات و پديده اينترنت و ماهواره و شبكه هاي قوي اطلاعاتي، شكل حادتري پيدا كرده است. بحران هويت بحثي است كه امروزه در كشورهاي پيشرفته نيز مطرح است. صاحب نظران مي گويند: مشكل افراد در كشورهاي جهان سوم، از نظر هويتي اين است كه چه نقش هايي را بايد ايفا كنند. جامعه مي تواند نقش هاي مختلفي را به افراد خود محول كند. تنوع و تعدد نقش ها وقتي زيادتر شد،  مسلماً  فرد بايد آمادگي لازم را براي ايفاي آنها پيدا كند. لذا وظيفه نهاد تعليم و تربيت، وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم دشوار مي شود. چرا كه افراد در پذيرفتن نقش هاي جديد و متنوع و متحول دچار مشكل مي شوند و در فضايي كه مرتب از طرف ابزارها و فرايندهاي مختلف مربوط به تكنولوژي، بمباران اطلاعاتي مي شود، به مرحله اي مي رسد كه مدام از خود سئوال مي كند چه نقش  هايي را بايد ايفا كنم؟ اينجاست كه وظيفه نهادهاي تربيتي سنگين تر مي شود، چرا كه مدام بايد افراد را براي ايفاي نقش هاي متحول آماده كنند.
در اينجا بحث ديگري كه مطرح مي شود مسئله «جابجايي فرهنگي» است، يعني عنصر فرهنگي بيگانه وارد فرهنگ ما مي شود.مرحوم جلال آل احمد سخني دارد كه:« غربزدگي يعني مجموع عوارضي كه در زندگي، فرهنگ، تمدن و روش انديشه مردمان اين سوي عالم حادث شده است. بي هيچ زمينه تاريخي و بي هيچ سنتي به عنوان تكيه گاه و فقط به عنوان سوغات ماشين.» يعني مشكل ما اين است كه بدون توجه به اينكه جامعه پذيرش و بستر لازم را براي ورود عناصر فرهنگي بيگانه داشته باشد، به تبليغ آن عناصر و ورود آن به جامعه خود مي پردازيم و در چنين صورتي است كه جابجايي فرهنگي صورت مي گيرد. يعني افكار جاي ديگر را در كشور ما تسري مي دهند بدون آنكه با هنجارهاي حاكم بر نظام اجتماعي ما هم خواني داشته باشد. «پس افتادگي فرهنگي» هم به دنبال جابجايي فرهنگي اتفاق مي افتد. يكي از تاثيراتي كه سيطره تكنولوژي مي تواند داشته باشد، همين تغييرات سريع است كه ما را با بحران هويت روبرو مي سازد. بايد بررسي كرد چه اقدامي براي مقابله با آن بايد انجام شود تا چنين وضعيتي منجر به شكاف ميان نسل ها نشود.
* به مسئله شكاف بين نسلها اشاره كرديد، تعدد و تنوع منابع و كالاهاي فرهنگي مورد مصرف نسل جوان بويژه فعاليت هاي رو به رشد اينترنتي و رايج شدن وب گردي باعث شده تا والدين و فرزندان از نظر نگرشي متفاوت شده و از درك يكديگر عاجز شوند. شما نحوه مواجهه با اين مساله را چگونه تحليل مي كنيد؟
- در تعريفي كه از تعليم و تربيت توسط«دوركيم» ارائه شده است، تعليم و تربيت شامل اقداماتي است كه نسل بالغ در مورد نسل نوخاسته و نوباوه به عمل مي آورد. در فرايند اجتماعي كردن تا جامعه دچار تغيير سريع نشده است، مي توان كودك را به راحتي با عناصر فرهنگي خود آشنا كرد. ولي وقتي منابع اطلاعاتي گسترده باشد و انواع فعاليت هاي اينترنتي و وب گردي رايج شد، خود به خود شكافي بين نسل قديم و نسل جديد ايجاد مي شود.
اينجاست كه پدران و مادران شكايت دارند كه فرزندانمان ما را درك نمي كنند و از طرف ديگر، فرزندان نيز اعتراض دارند كه والدين از درك آنان عاجزند. واضح است هر اندازه فضاي تكنولوژي گسترش بيشتري پيدا كند، شكاف نسل ها بيشتر مي شود و ثمره آن نيز مي تواند پديد آمدن وضعيتي باشد كه در آن نسل نوخاسته در شناخت هويت خود دچار مشكل بيشتري مي شود. پدر و مادر معمولاً دوست دارند كودك خود را با آرمان هاي خودشان يعني آرمان هاي ايراني - اسلامي تربيت كنند، ولي پديده جهاني شدن و هجوم عناصر فرهنگي بيگانه به فرهنگ  هاي بومي و منطقه اي مشكل بوجود مي آورد. چرا كه فرزندان از فرهنگ بيگانه متاثر مي شوند و تنوع پيام هاي فرهنگي و الگوهاي غير بومي موجب بروز مشكل در مسئله هويت يابي آنها مي گردد. امروزه شاهد گرايش عده قابل ملاحظه اي از جوانان به مدهاي غربي و نيز تاثير آنها از الگوهاي وارداتي هستيم كه اين امر بيانگر وجود بحران در هويت فرهنگي جوانان است. در اين ميان براي مقابله با عناصر نامطلوب فرهنگي بيگانه بايد عناصر فرهنگي خودي را قدرت ببخشيم و يك بازنگري در عناصر فرهنگي خود داشته باشيم. آنها كه نامناسب و نامطلوب است را كنار بگذاريم و عناصر تازه فرهنگي را كه مي تواند مطلوب باشد و با فرهنگ ما سنخيتي دارد، بپذيريم و از تعصب بيجا دوري كنيم . بايد تلاش كنيم تا شخصيت هاي ممتاز و برتر فرهنگ خود را بيشتر معرفي كنيم. كودكان و فرزندان خود را با هويت فرهنگي، ملي، مذهبي خود بيشتر آشنا كنيم، چرا كه مشكل جدي ما اين است كه عناصر فرهنگي ايراني خيلي براي فرزندان ما شناخته شده نيست و حتي در برخي موارد ما براي تمايز فرزندان خود از فرزندان فرهنگ مناطق ديگر دچار مشكل مي شويم. يعني گاه عده اي از فرزندان ما تا آنجا دچار از خودبيگانگي فرهنگي مي شوند و به پيروي از فرهنگ هاي بيگانه مبادرت مي كنند كه آدمي را به تعجب وامي دارد. لذا بايد عناصر فرهنگي خود را تبليغ كنيم با استفاده از سيطره تكنولوژي. اگر چه امكانات ما با امكانات بيگانگان برابر نيست، اما از معدود كشورهايي هستيم كه داري تمدن گسترده و عميق هستيم و اين پشتوانه بسيار غني و خوبي است بايد آن را با شناساندن هرچه بيشتر قدرت ببخشيم تا جوانان ما هويت خودي خود را پيدا كنند و دلباخته فرهنگ ديگري نباشند.
* يكي از عناصر مهم هويت فرهنگي، بعد ديني و اعتقادي است، جوانان ما از اين لحاظ چگونه اند و ما چطور مي توانيم باورهاي ديني جوانان را تقويت و تحكيم كنيم؟
- فرهنگ ما فرهنگي ايراني - اسلامي است كه آشنايي جوانان با هر دو عنصر ضروري است. در خانواده ها تا چه حدودي روي اين مسئله كار شده است؟ يكي از دلبستگي هاي قوي نسبت به كشور از طريق خانواده و آموزش اعتقادات ديني شكل مي گيرد. بايد روي عناصر اعتقادي كار شود. بايد باورهاي ديني اعتقادي را با جذابيت بيشتري تبليغ نمود زيرا در چنين حالتي است كه از نظر رواني آرامش فرزندان ما و نيز خود ما تامين مي شود. پايبندي به اعتقادات يكي از شيوه هاي مبارزه با استرس ها و اضطراب هاست. از اين طريق است كه آنها دچار انحراف و معضلات اخلاقي نمي شوند.
جوانان ما به لحاظ اعتقادي آن اصالت و پاكي را در وجودشان دارند ولي در اين زمينه بايد كمي همفكري و روشن گري شود. با گفتگوي صميمانه با جوانان آگاهي هاي فرهنگي و اعتقادي آنها را افزايش دهيم.
شما شاهد هستيد مثلاً در حرم امام رضا(ع) جوانان را مي بيني كه آرايش موهايشان از مدلهاي غربي گرفته شده ولي خالصانه در حال زيارت هستند و نماز و دعا مي خوانند. به نظر من در القاي باورهاي مذهبي بايد كمي هم از خود جوانان كمك بگيريم شايد كارسازتر باشد. از آنها نظر خواهي كنيم و از آن گروهي كه به لحاظ اعتقادي جلوتر و قوي تر هستند براي انتقال پيامها كمك بگيريم چون دين زمينه فطري دارد، لذا شيوه شكوفا كردن آن مهم است، بايد كمي قوي تر عمل كنيم.
امروزه دامنه و محدوده ارتباط دختران و پسران بازتر و گسترده تر شده است و اين امر در شكل بخشي به زندگي آينده و زندگي خانوادگي آنها ضرر مي رساند. خانواده هاي متزلزل، بالا رفتن سن ازدواج و افزايش آمار طلاق، از پيامدهاي عدم رسوخ مطلوب اعتقادات مذهبي در خانواده هاست. لذا نوجواني كه دين را به عنوان عنصر هويت فرهنگي در وجود خود پذيرفته است، كمتر به سمت انحراف مي رود . اگر ازدواج خوب صورت نگيرد و بنيادهاي آن بر پايه تفكرات عميق ديني و مذهبي نباشد و هوسبازي هاي قبل از ازدواج ،دختران و پسران را در دام شهوت قرار دهد، مانع تعالي آنان شده است. لذا بايد در احيا و تكميل مسائل اعتقادي جوانان به عنوان يكي از اصول بنيادين هويت فرهنگي جوانان، كوشش كنيم.

|   اجتماعي    |    اقتصادي    |    انديشه    |    خارجي    |    سياسي    |    شهري    |
|   علمي فرهنگي    |    محيط زيست    |    ورزش    |    ورزش جهان    |    يادداشت    |    صفحه آخر    |

|    صفحه اول    |    آرشيو    |    شناسنامه    |    بازگشت    |