|
داستان نپستر
هنگامي كه RIAA جنگ خود بر عليه نپستر علني كرد و انتظار داشت با سابقه خود حداقل از نظر اخلاقي و افكار عمومي در اين دعوا پيروز شود همه مردم سابقه ميليارد دلاري كمك هاي اين موسسه را در چند ساعت به فراموشي سپردند و جانب نپستر را گرفتند.
|
|
|
حدود ۴ سال پيش يك دانشجوي جوان، تحصيلات دانشگاهي خود را رها كرد تا تمام وقت خود را به برنامه اي اختصاص دهد كه بعدها نپستر نام گرفت. او شايد در ابتداي كار نمي دانست راهي را مي رود كه بيل گيتس و مايكل دل نيز سالها پيش طي كرده بودند، هر چند در انتها سرنوشت او از دو نفر ديگر بسيار غم انگيز تربود. تمامي آنها در يك خصوصيت مشترك بودند. آنها دانشگاه را براي كار رها كرده بودند و هر سه برگي بزرگ در تاريخ رايانه را به خود اختصاص دادند. تمام دوستان شان در دانشگاه او را به نام نپستر صدا مي كردند و به همين دليل او نرم افزار خود را به همين اسم نام گذاري كرد. ايده به اشتراك گذاري فايل ها زماني به ذهن او خطور كرد كه يكي از دوستانش براي يافتن موزيك مورد علاقه اش در اينترنت حسابي به زحمت افتاده است.
تنها پنج ماه كار مداوم منجر به تاسيس شركتي از سوي شان فنينگ شد كه به راحتي ۱۵ ميليون دلار سرمايه را به سوي خود جذب كرد. سرمايه گذاران به راحتي آينده درخشان آنچه در ذهن خلاقشان بود را مي ديدند و حتي براي سرمايه گذاري با هم مسابقه مي دادند. حتي بيل گيتس نيز چنين شروع موفقي نداشت.
مدت زيادي از به راه افتادن نپستر نگذشته بود كه عنوان سريعترين رشد سرمايه در تاريخ اينترنت نصيب اين شركت كوچك شد. روزانه ۶۰ ميليون نفر نپستر را بر روي كامپيوترهاي خود اجرا مي كردند و شان كه هنوز از زمان خروجش از دانشگاه يك سال نمي گذشت براي شركت خود سرمايه اي نزديك به ۱۰۰ ميليون دلار را جمع آوري كرده بود. شايد به همان اندازه كه كاربران اينترنت در جهان به اين تازه وارد خوش آمد گفتند، بسياري از ثروتمندان هاليوود ايده به اشتراك گذاري فايل ها را مقدمه اي براي بدبختي خود مي دانستند.
اما كليومترها دورتر از هاليوود رئيس بزرگ سازمان RIAA هنوز عمق مشكل را درنيافته بود. سازمان او مسئول حفاظت از حقوق ۹۹۱ شركت بسيار قدرتمند ضبط و پخش موسيقي در جهان بود كه اعضايي مانند Sony از نظر ثروت در ميانه فهرست آن قرار داشتند. چه كسي مي توانست منافع آنها را به خطر اندازد؟ ذهن رئيس هنگامي در حاشيه اين مطلب مي چرخيد كه در حال خواندن گزارش معاون خود در باره نپستر و فعاليت هاي آتي آن بود. به نظر او حل اين مشكل به اندازه اي مهم نبود كه وقت خود را زياد به خاطرش تلف كند. پس پرونده را به معاون خود براي پيگيري ارجاع كرد و دوباره مشغول برنامه ريزي براي كمك هاي خيريه سازمان براي مبارزه با ايدز شد. در واقع سالها بود كه سازمان او به قدري پولدار شده بود كه جز كمك هاي هنگفت براي موسسات خيريه راهي براي خرج كردن آن ثروت عظيم پيدا نمي شد. هر چند هنگامي كه RIAA جنگ خود بر عليه نپستر علني كرد و انتظار داشت با سابقه خود حداقل از نظر اخلاقي و افكار عمومي در اين دعوا پيروز شود همه مردم سابقه ميليارد دلاري كمك هاي اين موسسه را در چند ساعت به فراموشي سپردند و جانب نپستر را گرفتند.
كساني كه كمي از مديران RIAA با هوش تر بودند ، به خوبي متوجه بودند نپستر پديده اي فراتر از يك نرم افزار است. آنها به روشني مي ديدند رفتار نوجوانان و جوانها در برخورد با موسيقي كاملا فرق كرده است. يگ گروه از آينده نگران اينترنت كه نام آنها هميشه به عنوان يكي از دستهاي پشت پرده اينترنت بر سر زبانها بوده است به خوبي آينده اين ايده تحسين برانگيز را پيش بيني كرده بود. مارك موليگان از گروه ژوپيتر از همان روزي كه نپستر را براي اولين بار بر روي لب تاپ خود نصب كرد متوجه شد اتفاقي در حال وقوع است كه بسيار بزرگتر از كم شدن سود ساليانه چند شركت بزرگ ضبط موسيقي است. حرف هاي او بعد از گذشت مدتها از آن روز بسيار شنيدني است. مارك مي گويد فكر مي كند اگر نپستر نبود الان چند نفر با Mp3 Player در خيابان راه مي رفتند؟
تمام شركت هاي توليد چنين ابزاري ميليادها دلار سود خود را از فروش اين دسته وسايل پيشرفته تنها مديون نپستر هستند. نپستر زندگي سريع و موفقي داشت و در عين زيبايي و جواني مرد. هرچند شان بذري را كاشته بود كه به سرعت تبديل به گياهي با شاخ و برگ هاي فراوان شد.
دوران خوشي نپستر به سرعت سپري شد. حريفان قدرتمند حتي اجازه ندادند نپستر تولد يك سالگي خود را جشن بگيرد. در ماه آوريل سال ۲۰۰۰ نماينده حقوقي گروه متاليكا اولين شكايت از نپستر را تقديم قاضي دادگاه فدرال آمريكا كرد و از همان لحظه سيل مشكلات به سوي شان و همكارانش سرازير شد. تلاش هاي RIAA بالاخره نتيجه داد و در ماه جولاي همان سال دادگاه دستور تعطيلي نپستر را صادر كرد، ولي دادگاه نظر سنجي حكم را نپذيرفت و راي دادگاه اول را قابل اجرا ندانست.
ديگر جنگ همه گير شده بود. حقوق دانان آمريكايي كه هميشه با افتخار و تكبر صحبت از دقيق اجرا شدن قوانين كپي رايت در كشور خودشان را مي كردند كاملا صحنه را به يك جوان خوشفكر باخته بودند. حتي سرسخت ترين طرفداران كپي رايت نيز واقعا نمي داستند آنچه نپستر ارائه مي كند قانوني است يا غير قانوني؟
نپستر ديگر مهمان دادگاه هاي آمريكا شده بود. كار به جايي رسيده بود كه هنوز پرونده اول بسته نشده پرونده جديدي براي آن در دادگاه ديگري باز مي شد. بالاخره داستان به انتهاي خود نزديك شد. دادگاه عالي بعد از مدتها بررسي اعلام كرد نپستر قانون ايلات متحده را زير پا گذاشته و بايد مجازات شود. بلافاصله بعد از اعلام حكم دادگاه، وكلاي نپستر كه اين روزها تعدادشان از مهندسان شركت بيشتر شده با يك پيشنهاد عجيب سعي كردند خود را يك شبه برنده اين ماراتن نفس گير كنند. پيشنهاد آنان اين بود كه نپستر يك ميليادر دلار به اعضاي خسارت ديده RIAA بپردازد و آنها دنباله شكايت خود را نگيرند. ولي اين بار ديگر اعضاي طمعكار RIAA به دام نيفتاند و با قبول نكردن پيشنهاد حكم به نابودي نپستر دادند.
براي ادامه دادن كار تنها يك راه وجود داشت و آن تعهد دادن به دادگاه براي مبادله نشدن فايل هاي غير قانوني بود. نپستر به ناچار اين راه حل را پذيرفت و حكم مرگ خود را امضا كرد . در حقيقت از نظر دادگاه تمام فايل هاي رد و بدل شده در شبكه را غيرقانوني مي دانست. بنابراين ۳ ماه بعد از اين واقعه دستور نهايي به شان ابلاغ شد. نپستر بايد تعطيل شود. يك ماه بعد از رسيدن اين نامه به دفتر شان ساعت هشت صبح وكيل ارشد شركت خبر اعلام ورشكستي نپستر را اعلام كرد و اينجا پاياني بر جاه طللبي هاي يك مرد بزرگ با ايده هاي فوق العاده بود.
۱۲۵ روز از اعلام اين خبر تاسف برانگيز مي گذشت كه شان فنينگ وارد دفتر با شكوه Roxio شد. او آمده بود تا نپستر و ثمره تلاش بي پايانش را در دو سال گذشته به شركتي كه نامش بيشتر به خاطر محصول هاي نرم افزاري مانند Easy CD Creator مشهور بود ، بفروشد. با اينكه نپستر ۵ ماه قبل اعلام كرده بود كه توانايي پرداخت يك ميليارد دلار را دارد ولي پيشنهاد مديران Roxio فقط پنج ميليون دلار بود. شان و همكارانش هيچ راه ديگري نداشتند ، شايد اگر Roxio مبلغ كمتري را پيشنهاد مي كرد باز هم چاره اي جز پذيرفتن نبود. ترتيب كارها به سرعت داده شد و قبل از تعطيلات سال نو نپستر ديگر به آقاي فنينگ تعلق نداشت. او براي آخرين بار هنگام ترك Roxio چكي به همراه داشت كه بعد از كسر شدن تمام هزينه ها و سهم همكاران به او رسيده بود. مبلغ چك تنها دويست هزار دلار بود و اين تمام آن چيزي بود كه فنينگ از قبال زحماتش براي نپستر دريافت كرد در حالي كه دايي مزرعه دار او حتي روش ارسال نامه الكترونيكي را نمي دانست از محل سرمايه گذاري در شركت او ميليونها دلار به دست آورده بود.
روز ۲۹ اكتبر يعني در حدود بيست روز ديگر نپستر جديد رسما كار خود را بدون شان آغاز خواهد كرد. البته شرايط آن با نسخه قبلي آن بسيار متفاوت است و به عقيده اكثر كاربران از ايده اوليه فقط نام آن باقي مانده است. براي استفاده از نپستر جديد هر كاربر بايد يك دلار براي هر فايل موسيقي و ده دلار براي يك آلبوم كامل بپردازد و همين مساله به تنهايي باعث خواهد شد نيمي از كابران اوليه نپستر حتي نرم افزار جديد را دانلود هم نكنند.
در حال حاضر نرم افزارهاي به اشتراك گذاري فايل ها بازار خوبي دارند. گرچه شبكه Sharma كه نرم افزار معروف Kazaa را عرضه كرده نيز با مشكلات حقوقي بي پاياني روبرو است.
هر چند كه مدير بسيار زيرك آن خانم هنينگ بر خلاف شان به آساني كوتاه نمي آيد ولي در خبر ها خوانديم كه شايد به زودي مديران Sharman نيز از ارائه خدمات رايگان سر باز زنند. به هر ترتيب ممكن است سازمان هاي مانند RIAA موفق شوند مدتي فعاليت هاي اينچنيني را كنترل كنند . اما آنچه نپستر و خالق آن به اينترنت و كاربرانش هديه دادند ، مهار ناپذير است.
|
