پنج شنبه ۲۴ مهر ۱۳۸۲
شماره ۳۱۹۶- Oct, 16, 2003
سياست
Front Page

نگاهي به موضوعات مطرح شده در دهمين نشست سازمان كنفرانس اسلامي
فرار از تكرار
زير ذره بين
در نشست كارشناسان سازمان كنفرانس اسلامي كه طي روزهاي نوزدهم و بيستم مهرماه برگزار شد موضوعات مختلفي همچون مسئله حمله اسرائيل به سوريه و توسعه گردشگري بين كشورهاي اسلامي به عنوان موضوعات جديد براي گنجاندن در دستور كار نشست سران مورد بحث و بررسي قرار گرفت.
012922.jpg
دهمين نشست سران ۵۷ كشور عضو سازمان كنفرانس اسلامي امروز در شهر پوتراجايا، پايتخت سياسي - اداري مالزي آغاز به كار مي كند. در اين نشست كه تا روز شنبه به طول خواهد انجاميد، سران بيش از ۳۵ كشور عضو سازمان كنفرانس اسلامي از جمله رؤساي جمهور ايران، الجزاير، مصر، اندونزي، پاكستان و سودان حضور دارند. همچنين ولاديمير پوتين و گلوريا آرويو رؤساي جمهوري روسيه و فيليپين نيز كه كشورهاي آنها عضو سازمان كنفرانس اسلامي نيست به عنوان ميهمان ويژه در نشست پوتراجايا حضور خواهند يافت. علاوه بر اين كوفي عنان دبيركل سازمان ملل متحد نيز در دهمين نشست سران سازمان كنفرانس اسلامي حضور خواهد يافت و سخنراني خواهد كرد.
ماهاتير محمد نخست وزير مالزي كه رياست دهمين نشست سران كنفرانس اسلامي را تحت عنوان «پيش به سوي احياي سازمان كنفرانس اسلامي: يك برنامه كار براي صلح و شكوفايي» برعهده دارد سخنراني خواهد كرد.
طي چند روز گذشته نشست هاي كارشناسان و وزيران امور خارجه ۵۷ كشور عضو سازمان كنفرانس اسلامي در پوتراجايا برگزار شد تا موضوعات دستور كار سران را مورد بحث و بررسي قرار دهد و زمينه تصميم گيري نهايي آنها را فراهم كند. آنچه در پي مي آيد گزارشي از اين موضوعات و مباحث است.
نشست كارشناسي
در نشست كارشناسان سازمان كنفرانس اسلامي كه طي روزهاي نوزدهم و بيستم مهرماه برگزار شد موضوعات مختلفي همچون مسئله حمله اسرائيل به سوريه و توسعه گردشگري بين كشورهاي اسلامي به عنوان موضوعات جديد براي گنجاندن در دستور كار نشست سران مورد بحث و بررسي قرار گرفت.
در ابتداي نشست كارشناسان سازمان كنفرانس اسلامي كارشناس ارشد از كشور قطر كه رياست قبلي نشست كارشناسان سازمان كنفرانس اسلامي را برعهده داشت طي سخناني اين نشست را به طور رسمي آغاز كرد و آنگاه رياست دهمين نشست كارشناسان را به مالزي واگذار كرد.
«احمد فوزي عبدالرزاق» دبيركل وزارت امور خارجه مالزي كه رياست ستاد برگزاري دهمين نشست سازمان كنفرانس اسلامي را نيز برعهده دارد از سوي مالزي رياست نشست كارشناسان اين سازمان را برعهده گرفت و در سخناني از تلاش هاي كشورش به عنوان رئيس آينده سازمان كنفرانس اسلامي براي «احياي ساختار» اين سازمان خبر داد.
وي با تأكيد حفظ انسجام در ميان تمامي كشورهاي اسلامي و اهميت آن در پيشبرد اهداف اين سازمان خواستار تغيير «ساختار» دبيرخانه اين سازمان و «اجرايي كردن» قطعنامه هاي آن شد و افزود: سازمان كنفرانس اسلامي بايد عملگراتر باشد و نيازهاي خود را برآورده كنند.
وي افزود: مالزي با در دست گرفتن عنوان رياست سازمان كنفرانس اسلامي، به فرآيند «اصلاحات» در اين سازمان توجه بيشتري كرده و براي تحقق آن تلاش خواهد كرد.
وي گفت: مسئوليت مالزي به عنوان رياست تازه سازمان كنفرانس اسلامي در وهله اول همكاري با جده (مقر دبيرخانه دائمي سازمان كنفرانس اسلامي) براي اطمينان از اجراي قطعنامه هاي تصويبي در نشست دهم اين سازمان است.
دبيركل وزارت خارجه مالزي خاطرنشان كرد كه نخستين گام در راه احياي ساختار سازمان كنفرانس اسلامي شناخت و بررسي ضعف ها و موانع موجود بر سر راه كاربردي تر كردن اين سازمان از سوي دبيرخانه آن است .
وي دومين گام براي انجام اصلاحات در سازمان كنفرانس اسلامي را تقويت روح كار جمعي در اين سازمان بيان كرد.
فوزي عبدالرزاق گفت: هم اكنون زمان آن فرارسيده است تا منشور سازمان كنفرانس اسلامي براي معرفي روش هاي جديد، مورد بازنگري قرار گيرد.
وي يادآور شد كه طي هريك از نشست هاي سازمان كنفرانس اسلامي، حدود ۱۶۰ بند قطعنامه به تصويب رسيده است كه در نشست هاي بعدي مجددا همان ها تنها با ثبت تاريخ جديد، تكرار شده اند.
رئيس ستاد برگزاري دهمين نشست سران سازمان كنفرانس اسلامي گفت: سران كشورهاي سازمان كنفرانس اسلامي بايد بر روي مسائل اصلي و فراروي كشورهاي عضو تمركز بيشتري كرده و بحث و گفت وگو در مورد نحوه اجراي مصوبات را به وزيران خارجه محول كنند.
سرپرستي هيأت كارشناسي ايران در نشست كارشناسان سازمان كنفرانس اسلامي را «غلامعلي خوشرو» معاون امور بين الملل وزارت امور خارجه برعهده داشت.
دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي در هنگام گشايش نشست كارشناسان اين سازمان بر تعامل جهان اسلام براي رفع مشكلات كشورهاي اسلامي تأكيد كرد و گفت: جهان اسلام در سه سال گذشته با رويدادهاي مهمي مواجه بوده كه اين رويدادها بر كشورهاي اسلامي تأثيرات فراواني گذاشته است.
عبدالعزيز بلقريز جنگ افغانستان، اشغال عراق، انتفاضه دوم فلسطين، انفجار ۱۱ سپتامبر و عواقب آن براي مبارزه با تروريسم و جنگ عليه اسلام و فرهنگ اسلامي را از جمله اين رويدادها دانست.
دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي گفت: هم اكنون در جهان اسلام با مشكلات زيادي از جمله امنيتي روبه رو هستيم و مردم عراق پس از رنج بردن از جنگي طولاني دچار اشغال شده، استقلال خود را از دست داده اند و ناامني و ويراني بر اين كشور سايه افكنده است.
بلقريز در پايان گفت: اين واقعيت ها، تعاملي را براي نجات عراق ضروري مي سازد تا مردم اين كشور از رنج ها و بلايا نجات يابند و مقدمه اين كار خروج نيروهاي بيگانه از كشور عراق و واگذاري اداره آن به سازمان ملل متحد است تا عراق به استقلال و آباداني خود دست يابد.
آنچه اين نشست كارشناسان را با نشست هاي قبلي متفاوت مي كرد ارائه پيشنهادهايي براي عقلاني كردن فعاليت ها و كارآمد كردن سازمان كنفرانس اسلامي به منظور پرهيز از پرداختن به كارهاي غيرضروري و تكراري و توجه به موضوعات مهم بود. اين پيشنهادها كه توجه جدي به آن بدون ترديد مي تواند رهيافت جديدي فراروي سازمان كنفرانس اسلامي قرار دهد در سي امين نشست وزيران خارجه كشورهاي عضو سازمان كنفرانس اسلامي كه طي روزهاي هفتم تا دهم خرداد امسال به رياست جمهوري اسلامي در تهران برگزار شد ارائه گرديد.
اكنون تصويب اين پيشنهاد در دهمين نشست سازمان كنفرانس اسلامي مي تواند فعاليت هاي اين سازمان را معنادار و در عين حال مطابق با واقعيت هاي حاكم بر نظام بين المللي و مناسبات بين كشورهاي عضو اين سازمان كند. آن طوري كه «لئو مايكل توياو» معاون وزير خارجه مالزي در پايان نشست كارشناسان سازمان كنفرانس اسلامي اعلام كرده مسئله احياي سازمان كنفرانس اسلامي در زمينه هاي سياسي، اقتصادي و اجتماعي به صورت قطعنامه اي آماده شده تا براي تصويب به نشست سران ارائه گردد.
نشست وزيران امور خارجه
موضوعاتي از قبيل احياي ساختار كنفرانس اسلامي، استفاده از دينار طلا در معاملات تجاري، افزايش مبادلات تجاري كشورهاي عضو و ترويج علوم و فناوري اطلاعات از جمله محورهاي مورد بحث در نشست وزيران امور خارجه كشورهاي عضو سازمان كنفرانس اسلامي تحت عنوان «دانش و معنويت براي پيشرفت امت اسلامي» ۱۹ كشور از جمله عربستان سعودي، سوريه، قطر، پاكستان، بنگلادش، مغرب، مولداوي، مالي، عمان، فلسطين، تاجيكستان، توگو، اوگانادا ، تونس، ازبكستان، قزاقستان و قرقيزستان در سطح وزير امور خارجه و بقيه در سطح معاون وزير و سفير حضور داشتند. در اين نشست از جمهوري اسلامي ايران نيز معاون امور بين الملل وزير امور خارجه شركت داشت.
نشست وزيران امور خارجه كشورهاي عضو سازمان كنفرانس اسلامي با سخنان شيخ حمد بن جاسم بن جابرالثاني، وزير امور خارجه قطر كه كشورش از نشست قبلي اين سازمان در سه سال پيش رياست آن را برعهده داشته صبح روز دوشنبه آغاز شد.
وي در مراسم افتتاحيه اين نشست با اشاره به اين كه مسئله فلسطين و بيت المقدس اولويت نخست ماست ادامه خشونت رژيم صهيونيستي بر ضد مردم فلسطين و تهاجم هفته قبل اين رژيم به خاك سوريه و نيز ساخت ديوار حائل امنيتي توسط اين رژيم را محكوم كرد.
وزير امورخارجه قطر درباره عراق گفت: وظيفه ماست كه از مردم عراق حمايت لازم را به عمل آوريم و حمايت خود را از يكپارچگي، تماميت ارضي و حق تعيين سرنوشت براي عراقي ها طي يك جدول زماني مشخص به منظور پايان دادن به اشغال نشان دهيم.
وزير امورخارجه قطر پس از سخنراني خود رياست اين نشست را به سيد حامد البار وزير امورخارجه مالزي و رئيس  جديد اين نشست تحويل داد.
وزير امورخارجه مالزي در سخناني در اين نشست با اشاره به بحران و چالش هاي موجود در جهان اسلام گفت:  امروز درحالي تشكيل جلسه مي دهيم كه اوضاع وخيم و رقت بار در فلسطين و حملات نظامي اسرائيل ضدمردم اين سرزمين و فشارها بر نمايندگان مردم فلسطين به ويژه ياسر عرفات تشديد شده و در اين شرايط وظيفه ما مقامات كشورهاي اسلامي بسيار سنگين است.
سيد حامد البار افزود: درحالي كه اين روزها از مبارزه با تروريسم سخن گفته مي شود اسرائيل ياسر عرفات را در محاصره و بدترين شرايط قرار داده است و به طور علني از ترور و قتل وي سخن مي گويد.
وي با اشاره به اوضاع دشوار و خطرناك كنوني در عراق انهدام امكانات و سرمايه هاي مردم اين كشور در حملات نظامي و متحدانش را مشكلي بزرگ براي آينده عراق خواند و از بي ثباتي و ناامني موجود در اين كشور به شدت انتقاد كرد.البار از مقامات كشورهاي اسلامي خواست براي مقابله با اين چالش ها موضع و اقدامي قاطع و هماهنگ اتخاذ كنند.
وي سپس به چالش هاي پيش روي كشورهاي مسلمان در عرصه بين المللي اشاره كرد و افزود: يكسويه روي، جهاني سازي و تروريسم از جمله چالش هايي است كه كشورهاي مسلمان با آن روبرو هستند.
رئيس اجلاس وزيران امورخارجه دهمين نشست سازمان كنفرانس اسلامي همچنين از اينكه كشورهاي مسلمان به حاشيه رانده شده اند و گرفتار درگيري هاي داخلي، بيماري و نبود اراده سياسي شده اند ابراز نگراني كرد و سازمان كنفرانس اسلامي را «مكاني چندسويه براي جهان اسلام» خواند.
وي در پايان سخنان خود از كشورهاي اسلامي خواست تا به طور جمعي به كسب دانش و اراده سياسي بپردازند و در بازسازي اين سازمان با هم همكاري كنند.
وزير امورخارجه مالزي و رئيس نشست وزيران خارجه سازمان كنفرانس اسلامي در پايان اولين روز اين نشست به تشريح بحث هاي مطرح شده پرداخت و گفت پيشبرد برنامه هاي سازمان كنفرانس اسلامي نياز به تلاش دسته جمعي دارد و هيچ كشوري به تنهايي نمي تواند به همه اين برنامه ها جامه  عمل بپوشاند.
سخنان دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي در مراسم آغاز به كار نشست وزيران امورخارجه به نوعي نقدي صريح از وضعيت كنوني جهان اسلام در نظام بين المللي بود و شايد به همين دليل از سوي خبرگزاري هاي خارجي مورد توجه قرار گرفت. خبرگزاري فرانسه در گزارشي تحت عنوان «نشست سازمان كنفرانس اسلامي تصوير تيره از جهان اسلام ترسيم كرد» به انعكاس سخنان دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي پرداخت.
براساس گزارش ارسالي خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي از پوتراجايا محل برگزاري اين نشست «عبدالعزيز بلقزيز» طي سخنان خود در آيين گشايش نشست وزراي خارجه كشورهاي عضو سازمان كنفرانس اسلامي گفت: هم اكنون مسلمانان جهان با انواع مختلف نابرابري و ظلم ازجمله اشغالگري، تهديد، تحريم هاي اقتصادي و تهمت و افتراء مواجه هستند.
وي گفت: باوجود آنكه اقتصاد كشورهاي اسلامي در مقايسه با اقتصاد جهاني همچنان در شرايط ضعيف و شكننده قرار دارد، اما كشورهاي عضو سازمان كنفرانس اسلامي هنوز براي همكاري هاي گسترده اقتصادي كاري انجام نداده اند.
دبيركل سازمان كنفراس اسلامي تأكيد كرد هم اكنون اسلام همراه با تمدن، فرهنگ و پيامهايش در جهان مورد تهمت و افتراء قرارگرفته درحالي كه همه ما بخوبي مي دانيم كه اسلام دين صلح، شكيبايي و اخلاقيات است و هرگز با اين تهمت ها همراه نيست.
وي با اشاره به حمله نظامي و تجاوز به عراق توسط نيروهاي خارجي گفت: ظلم و ستم ۲۰ ساله حاكم بر مردم عراق با تجاوز نظامي به اين كشور و ازدست دادن اقتدار و استقلال آن توسط نيروهاي خارجي به اوج خود رسيد.
«بلقزيز» گفت: مردم فلسطين مشابه ظلمي را كه هم اكنون به عراق روا شده است سالهاست كه با آن مواجه هستند.
وي ابراز اميدواري كرد پيش نويس قطعنامه پاياني نشست اخير كارشناسان سازمان كنفرانس اسلامي بتواند باتوجه و تمركز بر چالش هاي فراروي جهان اسلام، همچنين در گسترش مبادلات اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي نقش موثري داشته باشد.
پيشنهاد هيأت ايراني
سرپرست هيأت ايراني در دومين جلسه ويژه وزيران كشورهاي اسلامي درخصوص موضوعات دستور كار به بحث و تبادل نظر پرداخت.
غلامعلي خوشرو معاون بين الملل وزارت خارجه و رئيس هيأت ايراني در نشست وزيران خارجه روز دوشنبه با اشاره به اهميت روزافزون فناوري اطلاعات و ارتباطات در دنياي امروز، نقش بهره برداري از اين فناوري در شناساندن چهره واقعي اسلامي، تقويت گفتگو و تعامل برابر و مقابله با تلاش هاي مرموز به منظور خدشه دار كردن اسلام را تشريح كرد.
وي گفت كه اين فناوري همچنين زمينه مناسبي را براي توسعه اقتصادي و گسترش تجارت فراهم مي كند.
خوشرو افزود: از جمله اين چالش ها تضمين دسترسي به فناوري ارتباطات و بهره مندي از مزاياي آن و جبران عقب افتادگي ديجيتالي و اطلاعاتي كشورهاي اسلامي است. بدين منظور امت اسلامي بايد به صورت فعالانه در فرآيند مذاكرات مربوط به اجلاس سران جامعه اطلاعاتي مشاركت كرده و تمامي تلاش هاي خود را در جهت گنجاندن نظرات و تضمين منافع خود به عمل آورد.
رئيس هيأت ايراني گفت: در اين خصوص لازم است ابتدا در ميان خود به اجماع رسيده و نظرات واحدي را ارائه كنيم، در اين ميان حفظ هويت فرهنگي و ملي و تنوع فرهنگي از اهميت ويژه اي برخوردار است.

آشنايي با سازمان كنفرانس اسلامي
012928.jpg

۵۷ عضو سازمان در ۴ قاره جهان پراكنده اند. جز آلباني كه كشوري اروپايي است و تركيه كه خود را كشوري اروپايي به حساب مي آورد و سورينام كه عضو آمريكايي سازمان است،  ديگر اعضاي سازمان از قاره آسيا يا آفريقا هستند. همچنين، اعضاء براساس نوعي تقسيم بندي رسمي، به سه گروه عرب، آفريقايي و آسيايي تعلق دارند. گروه عرب و به ويژه كشورهاي عرب عضو شوراي همكاري خليج فارس، كانون اصلي قدرت در سازمان به شمار مي آيند. سازمان كنفرانس اسلامي از زمان نخستين اجلاس سران در سال ۱۹۶۹ (رباط - مراكش) تاكنون ۹ اجلاس در سطح سران و ۳۰ اجلاس عادي در سطح وزيران خارجه برگزار كرده است. اجلاس وزيران خارجه، هرسال و اجلاس سران، هر سه سال يك بار، برگزار مي شود. ميزباني هر كشور بايد از سوي اجلاس رسمي مورد تأييد قرار گيرد.
كشور ميزبان براي يك دوره زماني كه تا برگزاري اجلاس بعدي به طول خواهد انجاميد، رياست سازمان را برعهده خواهد داشت. در اجلاس وزيران خارجه و سران، موارد موجود در دستور كار سازمان كه شامل امور سياسي، اقتصادي، فرهنگي، اداري و مالي است، مورد بررسي قرار مي گيرد و تصميمات سازمان درباره آنها طي قطعنامه هايي منتشر مي گردد. تعداد كل قطعنامه هاي اجلاس هاي عادي، بيش از ۱۰۰ مورد است.
همچنين در پايان اجلاس سران يا وزيران خارجه، بيانيه اي مشتمل بر نكات اصلي طرح شده در اجلاس و خلاصه تصميمات انتشار مي يابد. اجلاس سران عاليترين مرجع تصميم گيري در سازمان است اما اجلاس وزيران خارجه، عملا مركز عمده تصميم گيري به شمار مي آيد.
اهداف سازمان
اهداف سازمان كنفرانس اسلامي هفت مورد است كه به ترتيب زير در منشور آن مشخص شده است:
۱ - ارتقاء همبستگي اسلامي ميان كشورهاي عضو.
۲ - حمايت از همكاري ميان كشورهاي عضو در زمينه هاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، علمي و ديگر موارد اساسي و مشورت ميان كشورهاي عضو در سازمان هاي بين المللي.
۳ - تلاش در جهت محو تبعيض نژادي و خاتمه بخشيدن به استعمار در تمام اشكال آن.
۴ - اتخاذ تدابير لازم براي پشتيباني از صلح و امنيت بين المللي مبتني بر عدالت.
۵ - هماهنگ كردن تلاش ها به منظور حفاظت از اماكن مقدس و آزادسازي آنها و پشتيباني از مبارزه ملت فلسطين و كمك به اين ملت درجهت بازپس گرفتن حقوق [خود] و آزادنمودن سرزمينش.
۶ - پشتيباني از مبارزه تمام ملل اسلامي در راه حفاظت از كرامت، استقلال و حقوق ملي شان.
۷ - ايجاد جوي به منظور ارتقاء همكاري و تفاهم ميان كشورهاي اسلامي و ديگر كشورها.
آئين نامه اي نيز درمورد شيوه جريان امور و تصميم گيري در جلسات رسمي سازمان تهيه شده است كه تصميم گيري در سازمان بر پايه آن صورت مي گيرد. همچنين تصميم گيري در سازمان، براساس رأي گيري اكثريت است اما در عمل، تصميمات سازمان طي جلسات رسمي، با اجماع اتخاذ مي شود.
ريشه هاي فكري سازمان كنفرانس اسلامي
گستره عضويت سازمان كنفرانس اسلامي عموما شامل كشورهايي است كه از يك رشته وجوه مشترك يا نزديك هاي تاريخي، جغرافيايي، فرهنگي و... برخوردارند. محور رسمي تجمع آنها، نقطه اشتراكي است كه در اعتقادات ديني دارند. تاريخ اسلامي نيز منع الهام انديشمندان مسلمان و مايه حركت در ميان نيروهاي سياسي جوامع اسلامي است. درواقع، بر مبناي مقايسه اي ساده ميان اوضاع وخيم مسلمانان در عصر حاضر و اقتدار و عظمت آنان در طول نزديك به ۱۳ قرن، نظري واحد در جوامع اسلامي پديد آمده است كه علت ضعف كنوني كشورهاي اسلامي را در تفرقه و پراكندگي آنها مي داند و راه اساسي رهايي از نابساماني هاي فعلي را در تمسك به «اتحاد اسلامي» و رشد فرايند «همبستگي اسلامي» مي بيند. اعتقاد به «اتحاد» كه از زمان ظهور اسلام در جزيرةالعرب به عنوان يك انديشه بر جوامع اسلامي حاكم بود، از ارزش هاي سياسي ريشه مي گيرد كه پايه اي ديني دارد. در واقع، قرآن كريم، يگانه راهنماي جاودانه مسلمانان، شامل اشارات و تصريحاتي است كه ارزش هاي سياسي خاص را در اين زمينه منعكس مي سازد.
تاريخچه تشكيل سازمان كنفرانس اسلامي
با شروع جنگ جهاني دوم، دوره پي گيري افكار
پان اسلاميست كه در آنها احياي خلاقيت اسلامي نيز مورد توجه بود، به پايان رسيد و جهان اسلام، وارد دوره جديدي از حيات سياسي خود شد. واقعيات اين دوره، اثرات عميقي بر افكار سياسي مسلمانان برجاي گذاشت. اهم اين واقعيت ها عبارت بودند از:
- شكست مسلمانان در جنگ ۱۹۴۸ در فلسطين و تأسيس دولت صهيونيستي؛
- تأسيس كشور اسلامي پاكستان در بخش هاي مسلمان نشين هند؛
- آغاز عصر استعمارزدايي و استقلال تدريجي كشورهاي اسلامي در منطقه؛
- ظهور ناسيوناليسم به عنوان يك نيروي مهم سياسي؛
بر اين اساس، نيروهاي اسلام گرا در جهان اسلام خواهان تشكيل جبهه اي متحد از كشورهاي اسلامي، در نظام موجود بين المللي بودند. حضور اين نيرو، با تشكيل سازمان كنفرانس اسلامي، به نتيجه مشخص و ملموسي انجاميد اما تلاش هاي معاصر جهت تحقق اين هدف، به دهه ۱۹۵۰ بازمي گردد. تشكيل «كنفرانس عمومي اسلامي» كه با كوشش مصر، عربستان و پاكستان در ۱۹۵۲ صورت پذيرفت، يكي از اولين اقدامات كشورهاي اسلامي در اين رابطه بود.
شكست ۱۹۶۷ ميلادي اعراب از اسرائيل و نيز هم زمان با آن، آتش سوزي در مسجدالاقصي (در ۲۱ اوت ۱۹۶۹)، زمينه را براي عملي ساختن طرح برپايي كنفرانس سران اسلامي فراهم ساخت و موجي از خشم و بدبيني نسبت به يهوديان در جهان اسلام پديد آورد.
با برپايي اين كنفرانس در رباط (مراكش) بود كه اين حركت صورت عملي به خود گرفت. در پايان اين كنفرانس، اعلاميه اي منتشر شد كه در آن آمده بود كه «دولت ها و ملت هاي آنها مصمم اند هرگونه راه حلي درمورد مسئله فلسطين را كه متضمن بازگشت قدس به وضع پيش از ژوئن ۱۹۶۷ نباشد، رد كنند» و نيز اجلاس هاي بعدي را تنظيم كردند كه در اجلاس سوم وزيران خارجه كه (مارس ۱۹۷۲) در جده برگزار شد، منشور سازمان مورد تصويب قرار گرفت و به اين ترتيب سازمان كنفرانس اسلامي، رسما موجوديت يافت.
به نقل از كتاب: ايران و سازمان هاي بين المللي
تأليف: دكتر سيد داوود آقايي

خبرنامه كنفرانس

دبيرخانه بانوان
رئيس  انجمن  مشورتي  زنان  مالزي  گفت  كه  اين  انجمن  از فرصت  تشكيل  اجلاس سازمان  كنفرانس  اسلامي درمالزي  براي  تشكيل  دبيرخانه  بانوان  استفاده  خواهدكرد.
«كامليا ابراهيم» درجمع  خبرنگاران  گفت  كه پيشنهاد تشكيل  دبيرخانه  بانوان  به  دفتر «ماهاتير محمد» نخست وزير مالزي كه  رياست  آينده  سازمان  كنفرانس  اسلامي را برعهده  دارد، ارايه  شده  است .
رئيس  انجمن  مشورتي  زنان  مالزي  افزود: اين  پيشنهاد در راستاي  خواست سران  كشورها و دولتهاي  عضو سازمان  كنفرانس  اسلامي براي  توسعه  امور زنان مسلمان  كشورهاي  عضو اين  سازمان  ارايه  شده  است .به  گفته  وي  اين  خواست  سران  كشورها در نشستهاي  ششم ، هفتم  و نهم سازمان  كنفرانس  اسلامي مطرح  شده  است .
اين  فعال  امور زنان  در مالزي  افزود كه  دبيرخانه  بانوان  براي  ارتباط وانسجام  مجامع  زنان  در جهان  اسلام ، يك  شبكه  اطلاع رساني  ايجاد خواهد كرد.وي  خاطرنشان  كرد: سازمان  كنفرانس  اسلامي بايد يك  بخش  ويژه  براي  امورزنان  تشكيل  دهد تا ساز و كار تحقق  بخشيدن  به  نيازهاي  آنان  را برآورده كند.
كتاب راهنما
012924.jpg

انتشار راهنماي  تجارت  سازمان  كنفرانس  اسلامي فرصت  بسيار بزرگي  براي  شركت كنندگان  دراجلاس  سازمان  كنفرانس  اسلامي است  تا به  بازارهاي  جهاني  دسترسي پيدا كنند.
«رجا محمد» ناشر راهنماي  تجارت  سازمان  كنفرانس  اسلامي گفت : اين  راهنما فرصت  بزرگي  را براي  كليه  بازرگانان  جهت  نفوذ به بازارهاي  جهاني  فراهم  خواهد كرد.
وي  گفت : اين  راهنما به  عنوان  يك  شبكه ، آفريقاي  شمالي ، اروپاي  شرقي ،خاورميانه ، آسياي  ميانه ، هند و جنوب  شرق  آسيا را به  هم  پيوند مي دهد.
رجا محمد افزود: شمارگان  اين  راهنما ۱۰ هزار نسخه  است  كه  به  همراه  ۱۵۰۰نسخه  اطلاعات  تكميلي  در اختيار وزارت  امورخارجه  مالزي  قرار خواهد گرفت  تابين  همه  سفارتخانه ها، اتاق هاي  بازرگاني  و كميسارياي  عالي  كشورها قرارگيرد.
وي  با اشاره  به  اينكه  اين  راهنما در اختيار كليه  هيات هاي  شركت كننده در دهمين  اجلاس  سازمان  كنفرانس  اسلامي قرار خواهد گرفت ، تأكيد كرد: ۱۰۰۰نسخه  از اين  مجموعه  نيز در نمايشگاه  «اكسپو ۲۰۰۳» سازمان  كنفرانس  اسلامي در اختيار بازديدكنندگان  قرار مي گيرد.
براساس  اين  كتاب  راهنما، حجم  مبادلات  تجاري  بين  كشورهاي  عضو سازمان كنفرانس  اسلامي در سال  ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۱ ميلادي  ۹۱۸ ميليارد دلار بوده  است .
تدابير امنيتي
012926.jpg

پوتراجايا محل  برگزاري  دهمين  نشست  سران  كشورهاي  عضو سازمان  كنفرانس اسلامي تحت  تدابير شديد امنيتي  قرار گرفته  است .
با آغاز به كار نشست سران، نيروهاي  امنيتي  مراقبت هاي  امنيتي  خود را نسبت  به روزهاي  گذشته  چند برابر افزايش  داده  اند.براي  مراقبت  و تحت  نظارت  داشتن  محل  برگزاري  نشست ، صدها نيروي  مسلح امنيتي  و چندين  فروند بالگرد به  كار گمارده  شده اند.
«محمد مودا» معاون  امنيتي  پوتراجايا گفت  كه  چندين  فروند قايق  نيز دردرياچه هاي  اطراف  پوتراجايا كه  ۶۳۰ هكتار وسعت  دارند به  گشت  زني  مشغول شده  اند.وي  تأكيد كرد كه  نمي خواهيم  هيچيك  از شركت كنندگان  در اين  نشست  در معرض خطر قرار گيرند.شهر پوتراجايا كه  از كوالالامپور ۳۵ كيلومتر فاصله  دارد، ۴ هزار و ۹۳۱هكتار وسعت  دارد و براي  پايتخت  سياسي  و ستادي  مالزي  طراحي  شده  است .
در مجموع  ۸ هزار نيروي  امنيتي  در سراسر كوالالامپور و پوتراجايا امنيت اين  نشست  را بر عهده  دارند.
خودروهاي سران
۶۷ دستگاه  خودرو مجهز سواري ، كار جابه  جايي  هياتهاي  شركت كننده  دردهمين  نشست  سازمان  كنفرانس  اسلامي را به  عهده  دارند.«الياس  محمد» رئيس  اجرايي  تجارت  خودرو مالزي  گفت  كه  اين خودروهاي  كاملا مجهز در اختيار «عزمي هاشم» نماينده  نيروهاي  مسلح  مالزي قرار گرفته  است  تا براي  جابه  جايي  هيات هاي  شركت كننده  مورد استفاده قرارگيرد.
اين  خودروها مقامات  بلندپايه  شركت كننده  در اجلاس  را بين  كوالالامپورمحل  اقامت  آنان  و پوتراجايا،مركز برگزاري  دهمين  اجلاس  سازمان  كنفرانس اسلامي جابه  جا خواهند كرد.
كتابخانه ديجيتال
۱۷ ميليون  اطلاعات  مربوط به  اسلام  در كتابخانه  ديجيتال  اسلامي مالزي گردآوري  شده  است .
شركت  مالزيايي  «آشتك» كه  فراهم  آورنده  اين  كتابخانه  الكترونيكي  است اعلام  كرد كه  كليه  كشورهاي  اسلامي مي توانند از يافته هاي  اين  مركز استفاده كنند.
به  گزارش  ايرنا، «جسلي  مات» مدير اجرايي  اين  شركت  در جمع خبرنگاران  گفت : دانشگاه ها و دولت هاي  اسلامي بايد از اين  خدمات  و امكانات استفاده  بهينه  كنند.
وي  گفت : استفاده  از اينترنت  و كتابخانه  ديجيتال  بسيار سريعتر از قرض گرفتن  كتاب  از كتابخانه  است .به  گفته  وي ، مراحل  تهيه  و گردآوري  اين  اطلاعات  از سوي  ۴ هزار دانشجو از جمله  دانشجويان  دانشگاه  الازهر مصر فراهم  شده  است .
ركاب زني براي صلح
ركاب زنان  مالزي  همزمان  با برگزاري  دهمين  نشست  كارشناسان  سازمان كنفرانس  اسلامي يك  تور ۱۰ مرحله اي  را آغاز كردند.
«سيد حامدالبار» وزير امور خارجه  مالزي  با حضور در مركزرسانه اي  مركز همايش  «پوتراجايا»، گفت  كه  تور دوچرخه سواري  مالزي  براي  كمك به  اهداف  سازمان  كنفرانس  اسلامي مبني  بر استقرار صلح  و ثبات  درجهان  برگزارمي شود.
وي  گفت : اين  تور از روز شنبه  همزمان  با آغاز نشست  كارشناسان  ارشدسازمان  كنفرانس  اسلامي در راستاي  اهداف  اين  سازمان  براي  گسترش  صلح  متوازن و سالم  در جوامع  برگزار مي شود.البار تأكيد كرد كه  مالزي  تا سرحد امكان  تلاش  خواهد كرد همزمان  بابرگزاري  دهمين  نشست  سازمان  كنفرانس  اسلامي ، مراسم  متعددي  كه  با اهداف اين  سازمان  همخواني  دارد، برپا كند.تور دوچرخه سواري  مالزي  متشكل  از ۱۸ تيم  از ايالتهاي  مختلف  اين  كشوراست  و طي  ۱۰ مرحله  از شهر «آلواستار» در شمال  آغاز شده  و به  «ترنگانو» درجنوب  ختم  خواهد شد.

نگاه
مسلمانان و جايگاه شايسته جهاني
سخنراني سيد محمد خاتمي در سي امين اجلاس وزراي خارجه كشورهاي اسلامي

سي امين نشست وزراي امور خارجه كشورهاي عضو سازمان كنفرانس اسلامي  خرداد ماه امسال در تهران برگزار شد. هدف اين نشست بحث و بررسي موضوعات دستور كار دهمين نشست سران اين سازمان كه اكنون در مالزي در جريان است، بود.
آقاي سيد محمد خاتمي،رياست جمهوري اسلامي ايران در اين نشست سخناني ايراد كرد كه به دليل اهميت مسائل و موضوعات مطروحه در آن در دستور كار نشست سران قرار گرفت. گزيده اين سخنان از نظرتان  مي گذرد:
اسلام هم مايه همبستگي و يگانگي امت ماست وهم موجب همزيستي و مودت ما با امت هاي ديگر،پس اكنون همه بايد به تعبير قرآن كريم، امت اسلام را يگانه و دين اسلام را پردامنه،با دامنه اي به وسعت رحمت و مهر خداوند بخواهيم :ان هذه امتكم امه واحده و انا ربكم، فاعبدون (انبيا ا/۹۲) زمان آن است كه قدرت ايمان و ظرفيت فاهمه انسان مسلمان را در تنگناهاي سخت و پرصعوبت جهان معاصر بيازماييم و به يقين عرصه سياست روابط بين المللي از مهمترين حوزه هاي اين آزمون براي ملت ها و دولت هاي مسلمان است . دنياي امروز به رغم دستاوردها ي بزرگي كه داشته و دارد، دنياي واهمه و وحشت است و جهان در ترس از خشونت، تبعيض، تروريسم، فقر، ناامني و جنگ به سر مي برد. آيا نبايد و نمي توان از توان اسلام كه دين دانايي و آيين اخلاق است براي خروج جهان از موقعيت هراس انگيز كنوني بهره هاي وافر برد؟
اسلام دين را براي انسان مي خواهد و نه انسان را براي دين، پس مي تواند براي سوق دادن جهان به سوي همزيستي پايدار و صلح مبتني بر عدالت، حرفها و تجربه هاي تمدني راهگشاي خويش را باز هم عرضه دارد. اميد آن كه ما بتوانيم اين ظرفيت را در هرجا ازجمله سازمان كنفرانس اسلامي به كارگيريم .
اسلام همگان را به ايما ن و امنيت فرا مي خواند و از بيم و وحشت دور مي كند. تعليمات ديني ما و سابقه تاريخي تمدن ما بر حكمت و گفت وگو استوار است . آيين، اساس ارتباط ميان انسان ها را نه زور، بلكه منطق مي داند و خرد را كه منبع و منشا منطق است گرامي مي دارد. آيا نبايد و نمي توان اين تصوير محبوب و مطلوب براي جهان وحشت زده امروز را به عرصه سياست و در روابط ميان ملت ها و دولت ها نيز گستراند؟
جهان وامدار تمدن عظيم اسلامي است. تمدني كه حتي غرب را به گذشته فلسفي و تاريخي خويش آشنا كرد و مدارا و تسامح را به آنان آموخت . امروز نيز هما ن حوزه تمدني مي تواند و مي بايد سخن از گفت وگو براي پايداركردن موقعيت همزيستي و صلح جهاني بزند. قرآن كريم كه معجزه گفتار و كلام است، سندي روشن در ابتناي فرهنگ اسلامي بر گفت و گوست .
دوزخيان و اهل عذاب آنانند كه از نعمت شنيدن حقايق و خردورزيدن محروم بودند: لوكنا نسمع او نعقل ما كنا في اصحاب السعير(ملك ۱۰/).
هم اكنون پيشنهاد گفت و گوي تمدن ها مورد تأييد جهانيان قرارگرفته است . پس بكوشيم كه براي خروج از دايره تنگ و وحشت بار حوزه مسئوليت دولتها و ملت ها ي مسلمان درآوريم.
ما موظفيم به نام اسلامي كه در پي تحقق آزادي، عدالت، اخلاق و مردم سالاري است از اين دو چهره هراس آور جهان كنوني يعني تروريسم و يكجانبه گرايي دور شويم .
من به صراحت در اينجا اعلام مي كنم كه هر بينش و گرايشي كه تبعيض، تنفر، خشونت و سركوب را توجيه و تبليغ كند، با روح و حقيقت اسلام بيگانه است، چنان كه هر قدرتي كه خواسته ها، استقلال و حق حاكميت ملت ها را با توسل به زور زير پا نهد،از آزادي و مدنيت به دور است . خوشحالم كه اين اجلاس با تكيه بر «وحدت» و «عزت» مسلمانان در پي آن است كه راهبردي يگانه در برابر اين وضع دوگانه و رعب انگيز جهان بيابد.
براي نيل به اين مهم بايد به تحرك، نوآوري و كارآمدي سازمان كنفرانس اسلامي بيش از پيش انديشيد. جهان اسلام اگر از تفرقه و تشتت دور شود، به صلح، عدالت و آزادي در تمامي جهان كمك كرده است و اگر بينش ها و روش هاي افراطي و تنگ نظرانه را از خود براند، به عزت و اقتدار اسلام در دنيا ي معاصر مدد رسانيده است و اگر بر استقلال از سلطه  بيگانه و بهره گيري از امكانات فراوان معنوي و مادي خود اهتمام كند، جايگاه والاي خود را در جهان امروز و فردا پيدا خواهد كرد.
ما در اين چشم انداز،مسايل مشخصي پيش رو داريم . امروز تامين حق آزادي مردم فلسطين در تعيين سرنوشت از مهمترين مسايل پيش روي ملت هاي مسلمان است . بيت المقدس نه تنها از جايگاه رفيع مذهبي درميان مسلما نان برخوردار است، بلكه نماد آزاديخواهي، عدالت، دادخواهي و مدارا در جهان ماست .
چنانكه تاريخ نشان مي دهد، مسلمانان از همان دوران نخست حضور و حاكميت خود در بيت المقدس، حقوق تمامي پيروان اديان ديگر را محترم شمرده اند. اما در برابر آن تجربه افتخارآميز، اكنون رژيم صهيونيستي با كشتار پياپي و غارت مسلمانان مظلوم فلسطين و اشغال سرزمين هاي آنان دوره اي سياه و طولاني از وحشت و سركوب را به نمايش گذارده است .
ما وظيفه داريم در اين اجلاس همچنان حمايت بي دريغ خود را از مقاومت مردم فلسطين اعلام كنيم و آن را مصداق عيني مبارزه آزادي بخش در برابر تروريسم سازمان يافته دولتي بدانيم .
ملت مظلوم عراق نيز در اين مرحله مهم از زندگي اجتماعي و سياسي خود به كمك بي دريغ همه دولتها ملت هاي مسلمان و آزاده جهان نياز دارد. ما بار ديگر «ائتلاف براي صلح بر پايه عدالت» را به جاي تلاش براي كشانيدن همه كشورها به جنگ توصيه مي كنيم.
جنگ ادامه سياست است. سياستي كه بر مدار خشونت، خودمداري و خودكامگي بچرخد سر از جنگ در مي آورد.
پس براي خشكانيدن جنگ، ريشه هاي آن را بخشكانيم و براي رفع محروميت، مقابله استبداد و دفاع از استقلال همه ملت ها و كشورها چاره  انديشي كنيم. امروز بسياري از كشورهاي مسلما ن از مشكل توسعه نيافتگي همه جانبه رنج مي برند.
بسياري از مسايلي كه داراي اولويت سياسي هستند و در دستور كار بين المللي قرار دارند، به گونه اي به كشورهاي اسلامي مربوط مي شوند. سازمان كنفرانس اسلامي بايد و مي تواند با ارائه طرح ها و اقدامات عملي، براي حل اين مسايل در سطح جهاني فعالانه تر گام بردارد. درعين حال بايد بپذيريم كه تلاش در عرصه هماهنگي سياسي هرچند امري بسيار مهم است، اما تنها مي تواند بخشي از وظايف گسترده اين سازمان قلمداد شود.
تقويت همكاري هاي مالي اقتصادي، گمركي و گسترش همكاري هاي اجتماعي و فرهنگي زمينه هاي مهمي براي تا مين اهداف مشترك كشورهاي اسلامي بشمار مي آيد. امروز در بسياري از اين عرصه ها، ساز و كارهايي در سازمان ايجاد شده اند.
وجود نهادهاي موثري چون بانك توسعه اسلامي، سازمان راديو و تلويزيون اسلامي، خبرگزاري اسلامي، طرح سازمان فرهنگي و علمي اسلامي، طرح مشترك ماهواره اسلامي و ابتكارهايي از اين دست مي تواند زمينه هاي لازم را براي شكل گيري يك توانمندي جديد براي تمامي كشورهاي اسلامي فراهم كند.
اين در صورتي است كه همه خود را متعهد به فعال كردن اين ساز و كارها و نهادها بدانيم و اراده لازم را براي حمايت، تقويت و بكارگيري جدي و كامل از اين امكانات در همه سطوح ملي و دولتي ايجاد كنيم . ما براي آنكه بتوانيم توانا ييهاي ملي و بين المللي خود را ارتقا دهيم و به مكانتي شايسته آيين رهايي بخش خويش نزديك شويم، چاره اي جز همكاري و گسترش روابط همه جانبه  ميان خود نداريم .

|  ادبيات  |   اقتصاد  |   روزنت  |   سفر و طبيعت  |   سياست  |   فرهنگ   |
|  ورزش  |   هنر  |

|   صفحه اول   |   آرشيو   |   بازگشت   |