منبع: خبرگزاري فرانسه
سالها پيش جاده ابريشم تنها راه تجاري جهان بود و تمام كالاهاي مورد نياز مردم از طريق اين راه بين آسيا و اروپا مبادله مي شد. هنوز هم بسياري از پژوهشگران جاده ابريشم را بدون شترهاي راهرو و تاجراني كه لباسهاي بلند وعمامه هاي سفيد بر تن دارند مي شناسند.
اما دنيا تغيير كرده است و بدون ترديد عملكرد اين راه تجاري هم با تحولاتي روبرو شده است. در گزارشها آمده است ايران مبالغ هنگفتي را براي احداث جاده ها، پل ها و ايستگاههاي سوختگيري در افغانستان سرمايه گذاري كرده است و در نظر دارد راهي را كه قرن ها تنها مسير تبادل كالاها از اروپا به چين بوده است را دوباره راه اندازي كند.
آنها عقيده دارند احياي اين راه باعث افزايش سطح تجارت بين آسيا و اروپا خواهد شد. اما اجراي اين طرحها نيازمند برنامه ريزي منسجم و مناسب است و با توجه به وضعيت نامناسب اقتصاد ايران و سطح بسيار پايين سرمايه گذاري در ايران اجراي اين كار با مشكلات بسياري همراه خواهد بود.
برخي عقيده دارند تاكيد ايران به راه اندازي جاده ابريشم و انتقال كالاها از درياي خزر به خليج فارس تنها راهي براي كاهش سطح كالاهاي مبادله شده از طريق كانال سوئز است. آنها بر اين باورند كه با اين اقدام، ايران در نظر دارد تجارت كانال سوئز را كاهش دهد و به همين دليل روي راه اندازي اين مسير اصرار مي ورزد.
مهدي يكي از كارگران انتقال محموله ها در ايران مي گويد: كالاهايي كه هر روز از شمال ايران به جنوب اين كشور مي رود بسيار زياد است. حجم زياد اين محموله ها همه را به حيرت وامي دارد. تا به حال تنها محموله هاي نفتي در ايران جابجا مي شد اما چندي است علاوه بر محموله هاي نفتي، ماشين آلات، اتومبيل و هر چيز ديگري كه شما فكرش را بكنيد وارد ايران شده و از طريق اين كشور به ديگر بخشهاي دنيا منتقل مي شود. مقامات ايران اطمينان دارند با راه اندازي اين طرح ، كاروانسراها و مسافرخانه هاي ايران مملو از بازرگاناني خواهد شد كه قصد ارسال كالاهايشان را به ديگر نقاط جهان دارند. محمدجواد عطرچيان مدير دولتي ترانزيت كالاها در كريدور شمال - جنوب مي گويد: با استفاده از راه جديد فاصله اي كه كالاها براي انتقال از آسيا به اروپا بايد طي كنند ۵ هزار كيلومتر كمتر مي شود. در گذشته با استفاده از كانال سوئز محموله ها به ديگر نقاط جهان انتقال مي يافت و مدت زمان بيشتر و مسافت طولاني تري براي رسيدن به مقصد صرف مي شد اما راه جديد اين مشكل را حل خواهد كرد.
|
|
وي افزود: انتقال كالاها از راه ايران ۲۰ تا ۳۰ درصد ارزان تر از انتقال از طريق كانال سوئز است. عطرچيان در مورد موقعيت ايران مي گويد: ايران در انتقال كالاها بين آسيا و اروپا موقعيت محوري و مهمي دارد و با راه اندازي دوباره اين راه موقعيت پيشين خود را دوباره بدست خواهد آورد.
تحليلگران عقيده دارند قرار گرفتن ايران در مسير جاده ابريشم و تبديل شدن اين كشور به يك مركز محوري و اصلي در جاده ابريشم يك اقدام سياسي است. تلاشي كه مقامات ايران براي مقابله در برابر تلاشهاي آمريكا مبني بر جداكردن اين كشور از ديگر بخشهاي جهان طراحي كرده اند و در صورت اجراي اين طرح بدون ترديد نتيجه مثبتي را هم به دنبال خواهد داشت.
آمريكا خواهان اجراي طرحهاي خط لوله گاز و نفت بين قاره هاي مختلف براي انتقال سريعتر و آسان تر آنها مي باشد اما با گذراندن اين خط لوله ها از ايران مخالف است.
اين مسئله اي است كه كشورهاي مختلف در ساخت اين خط لوله قاره پيما بايد در نظر داشته باشند و بدانند كه اين طرح وابستگي مردم را به آنها كاهش مي دهد.
پس از مطرح شدن اين نظريه بخش تجارت و صنعت و معدن ايران آماري را منتشر كرد و رشد اين وابستگي اقتصادي را روي عمر دولتها تشريح كرد. در اين گزارش عنوان شده است با انتقال حدود ۲۰ ميليون تن كالا از اين راه، سالانه بيش از ۶ ميليارد دلار نصيب كشورهايي مي شود كه در مسير اين جاده قرار دارند.
سخنگوي اين بخش گفت: ايران خواهد توانست چهار تا پنج درصد از اين ۱۲۰ ميليارد دلار را نصيب خود كند و با استفاده از اين سهم اوضاع اقتصادي خود را سامان دهد.
يك اقتصاد تازه
اين درآمد تازه به دولتمردان ايران اجازه مي دهد كه اقتصاد خود را بهبود بخشند و از وابستگي اقتصاد به ذخاير نفت موجود در كشور بكاهند.
هومن پيماني يك تحليلگر ايراني در مورد تأثير اين جاده بر اقتصاد ايران مي گويد: احداث جاده ابريشم جديد ورود درآمد تازه به اين كشور، به دولت ايران اجازه مي دهد وضعيت اقتصاد تك قطبي و وابسته به نفت را تغيير دهد و بخشهاي ديگري را هم به اين اقتصاد اضافه كند.
بدون ترديد اجراي پروژه هاي زيربنايي و عمراني براي كشوري كه ۱۶ درصد از جمعيت آن بيكار هستند موقعيتي بسيار مناسب است و ممكن است چنين فرصتي ديگر براي آنها پيش نيايد.
مقامات ايران اعلام كردند طي چهار سال گذشته جاده سازي در ايران ۱۰۰ تا ۵۰۰ كيلومتر افزايش پيدا كرده است. بخش اعظم اين جاده در منطقه خراسان است و براي انتقال كالا به هرات و پس از آن به بازارهاي كشور پهناور چين مورد استفاده قرار مي گيرد.