محمد اميري
چند درصد از بينندگان عام و خاص تلويزيوني از مسائل بنيادي فلسطيني و صهيونيستها اطلاع دارند؟ شبكه هاي تلويزيوني در طول سالهاي پس از وقوع انقلاب اسلامي تا چه حدي توانسته اند عطش بينندگان تلويزيوني را در مورد مسائل فلسطيني فرو بنشانند؟ آيا در كنار گفتگو، مصاحبه هاي تلويزيوني زنده و يا حتي تصاوير درگيري خشونت بار خبري صهيونست ها و فلسطينيان، فيلم هاي مستندي در اين زمينه ارائه شده است يا نه؟ انتظار مي رود با توجه به جواني جمعيت ايران و دست اندركاران تلويزيوني در آستانه برگزاري مراسم روز قدس به بازكاوي مسائل موجود بين صهيونيستها و فلسطيني ها بپردازند.
پخش فيلم مستند النارالقادمه بهانه اي شد كه به نوعي مسائل فلسطين را در اين زمينه مرور كنيم.
شبكه دوم سيما در ساعات پاياني شب شنبه ۲۳ آّبان فيلم مستندي را در زمينه درگيري بين فلسطيني ها و يهودي هاي ساكن در شهرك هاي صهيونيستي نشان داد كه از منظر رسانه اي قابل توجه بود.
در ابتداي فيلم از زبان اعراب ساكن در فلسطين و به خصوص كرانه باختري رود اردن نحوه اشغال و بازپس گيري زمين هاي كشاورزي، حقايق قابل ملاحظه اي ارائه شد كه براي بينندگان عادي تلويزيون هم قابل تعمق بود.
در اين فيلم اغلب ساكنان شهرك نشين هاي صهيونيستي در لابلاي تصاوير با عمق كينه اظهار مي كردند: ملت فلسطين، ملت پستي است. آنها يك ملت بيابانگرد و چوپان هستند. لذا صلح با چنين ملتي هرگز معنا ندارد.
زن فلسطيني در زير خيمه اي نحوه غصب اراضي كشاورزي خود را در اطراف نابلس به گونه اي ترحم آميز تشريح مي كرد. به گفته او ابتدا شهرك نشين ها براي احداث جاده آسفالته، او و خانواده اش را از زمين هاي اجدادي بيرون كردند و سپس تمامي زمين ها را غصب كردند.
سازنده فيلم النار القادمه (آتش در راه) اغلب تلاش مي كرد به گونه اي شفاف از زبان دو نسل فلسطيني و يهودي به بازكاوي صلح و ارتباط دو ملت بپردازد،اما تصاوير و گفتار يهوديان صهيونيست نشان مي داد كه آنها هيچگاه به اين نوع صلح فكر نمي كنند.
يكي از خاخام هاي شهرك نشين با غيظ روبه دوربين مي گفت: فلسطيني ها همه قاتل اند!
اما كارگردان فيلم مستند، پس از اين واژه هاي كينه توزانه، به برخوردهاي پليسي و سركوبگرانه صهيونيست ها در مناطق مختلف فلسطيني مي پرداخت.
قبلا فيلم هايي در زمينه فلسطيني ها از طريق شبكه هاي تلويزيوني ديده بوديم، اما تاثيرگذاري اين فيلم مستند را نداشت. تدوين تند و گزنده آن با ريتم مناسب هر تماشاگري را به خود جلب مي كرد. با اين حال سازنده فيلم مي توانست با كاهش زمان آن،اين فيلم را به ۲۰ يا ۲۵دقيقه كاهش دهد. شايد هم به علت تقارن با شب هاي احيا متوليان ناچار شده بودند پخش اين فيلم را در ساعت
۱۰/۱۲ نيمه شب نشان دهند، با اين حال با توجه به نزديكي مراسم برگزاري روز قدس پخش چنين فيلمهايي از تلويزيون مي تواند در عين بالابردن دانش مخاطبان از وضعيت فلسطينيان و ستم صهيونيست ها ، زمينه را براي درك متقابل فراهم كند.
تصاوير با فاصله از شهرك نشين هاي يهودي، از نگاه دوربين، ارائه تصوير سيم خاردار و سربازان مسلح هميشه اين نگرش را در بيننده القا مي كند كه نزديك شدن به اين شهرك ها دشوار است و يا شايد هم جو امنيتي حاكم بر آنها مانع شده بود كه سازندگان فيلم به اين بخش هم مثل ساير مكان ها به راحتي بپردازند. گوينده متن نيز با ارائه اطلاعاتي جالب، زمينه هاي دست يابي به اراضي فلسطينيان را به خوبي مطرح مي كرد.صهيونيست ها براي نشان دادن نظام حكومتي دموكراتيك خود ، در برخي موارد صاحبان اراضي كشاورزي فلسطيني را در پيچ و خم هاي قضايي و اداري درگير مي كردند تا شهرك نشين ها به راحتي بتوانند به ساخت و ساز اراضي آنها بپردازند.
ارائه تصاويري از زبان افراد وابسته به تشكيلات خودگردان فلسطيني نشان مي داد كه اين فيلم شايد به سفارش حكومت خودگردان فلسطين توليد شده باشد. چون در بخش هايي از آن صاحب يك مزرعه پرورش گل فلسطيني را نشان مي داد كه به گفته او راه اندازي اين مجموعه كشاورزي با همياري حكومت خودگردان فلسطيني بوده است.
در طول فيلم هيچ اثري از گفت و گو با ساير سازمان هاي مبارز فلسطيني نبود. حتي در بخش هاي مربوط به متن فيلم هم اشاره اي به آنها نشد، اما پيام غيرمستقيم تبليغ براي نهادهاي تشكيلات خودگردان نشان مي داد كه تا حدودي فيلم با نگاه هاي آنان همگون است.
گذشته از اين، آنچه كه در طول فيلم به خوبي نشان داده مي شد، افراطي گري صهيونيست ها در نگاه به مسئله حق و حقوق فلسطينيان بود. به باور يكي از آنها كه جواني ۲۰ ساله را مي نمود، يهوديان بودند كه زمين هاي خرابه را آباد كردند، آنها صاحبان اين ملك و دولت هستند بنابراين آنها در مقابل تخليه شهرك هاي صهيونيست نشين مقابله خواهند كرد.
يك سونگري سازنده فيلم در بيان دردها و آلام مردم فلسطين تنها به ضبط و مصادره زمين ها خلاصه مي شد و هيچ تصويري از تظاهرات مردم فلسطين در آن نشان داده نمي شد. همچنين سعي شده بود كه تنها از زبان صهيونيستهاي افراطي به موضوع نگاه شود.
«آقاجان، هيچ كس به درد دل هاي ما گوش نمي دهد!» اين كلامي بود كه يكي از مردان سالخورده فلسطيني با عمق كينه به دشمن ابراز مي كرد. او در طي گفتگوي تلويزيوني اشاره كرد كه چگونه زمين هاي كشاورزي او براي احداث جاده دور طولكرم مصادره شده و حالا او به همراه خانواده اش زير چادر زندگي مي كنند.
شايد در طول اين سالها در زمينه آوارگان فلسطيني، جنايات صهيونيست ها و حتي مبارزات فلسطيني ها فيلمهاي زيادي توليد و نمايش داده شده است، اما اين فيلم بر دو محور اصلي تكيه مي كرد: زمين هاي كشاورزي فلسطينيان وآينده همزيستي يهوديان و مسلمانان.
به گفته گوينده متن، وزارت كشاورزي اغلب زمين هاي فلسطيني را براي شهرك سازي مشخص مي كند، ابتدا وزارت مسكن طراحي و اجراي شهرك هاي صهيونيست نشين را به عهده مي گيرد سپس وزارت دفاع براي مبارزه با صاحبان اصلي زمين وارد عمل مي شود، اما هزينه اصلي برپايي اين شهرك هاي يهودي نشين به عهده سازمان جهاني صهيونيزم است!
گفتگوي تلويزيوني با صهيونيستها كينه توزي آنان را به خوبي نشان مي دهد:
«نام آنها بايد از اينجا محو شود، هيچ سازشي بين ما با آنها وجود ندارد. آنها همه قاتل اند! با تكيه بر تورات، عرب ها بايد از اينجا اخراج شوند.» گفتار فوق از زبان يكي از شهرك نشين هاي يهودي ارائه مي شود.
فيلم در ارائه تصوير واقعي از نظام صهيونيست ها تا حد زيادي موفق عمل كرده است. چون در سراسر فيلم هيچ يك از مصاحبه شوندگان صهيونيست صحبتي از صلح، همزيستي مسالمت آميز بين يهوديان و مسلمانان نمي كنند، با اين حال انتظار مي رفت سازندگان فيلم به نوعي آشكار تلاش ساير گروه هاي سياسي فلسطيني را نشان مي دادند.