كارا صوفي - مانالقماني 
يك روز در معيت دوستي - كه اتفاقا دچار اين بيماري نيز هست - به واحد لوپوس بيمارستان شريعتي رفته بودم، از روي كنجكاوي تصميم گرفتم با چند تن از مراجعان به اين مركز گفت وگو كنم. يكي از آنها كه از اواخر تابستان ۷۸ به اين بيماري دچار شده بود، مي گفت: «در آن زمان مدتي بود كه هنگام برخاستن از خواب، درد آزاردهنده اي را در مفاصل انگشتانم حس مي كردم و اوايل تصورم اين بود كه شايد شب ها بد مي خوابم؛ اما پس از سرايت كردن درد به ساير نقاط بدن با دادن آزمايش متوجه بيماري شدم.»
خانم ديگري كه هم اكنون مقيم كاناداست نيز برايم توضيح داد كه از سال ۵۷ درگير اين بيماري است و به دليل ناشناخته بودن آن در زمان ابتلا، درست آن را تشخيص ندادند.
وي به رغم اينكه در جريان بيماري وحملات مكرر آن دچار «نفريت لوپوسي» شده است، مي گويد كه از زمان اقامت دائمش در كانادا بهبود كامل يافته و معتقد است كه تغيير آب و هوا و كاهش استرس نيز مي تواند تاثير بسزايي در بهبود بيماري داشته باشد.
معمولا وقتي از بيمار و بيماري گفته مي شود، تصويري از فردي بي حال در تخت خواب (حال در خانه يا در مريض خانه!) در مخيله فرد نقش مي بندد، به خصوص اگر بيماري چندان شناخته شده نبوده و درماني هم براي آن تثبيت نشده باشد و شايد بيمار هم بميرد. گرچه بيمار موضوع اين مقاله كه همان فرد مبتلا به لوپوس سيستميك است، الزاما محكوم به مرگ نيست.
«لوپوس» در زبان لاتين يعني «گرگ». از قرن ۱۸ اين واژه براي توصيف تظاهرات پوستي گوناگون به كار برده شد. چرا كه عمده اين ضايعات در نگاه اول شبيه زخم هاي ناشي ازگازگرفتگي گرگ است. اين بيماري بر دو نوع است: لوپوس ديسكو ئيد (كه شامل تظاهرات پوستي است) و لوپوس منتشر.
بيماري لوپوس نمونه كلاسيك يك بيماري سيستميك اتوايمون بوده كه از جنبه هاي گوناگون اهميت پيدا مي كند. آنچه امروزه از اين بيماري شناخته شده، حاصل تحقيقاتي در طول ۱۵۰ سال گذشته است. اما براي فهم كامل آن هنوز راهي طولاني در پيش است.
اهميت ديگر لوپوس، مولتي سيستم بودن اين بيماري و پتانسيل آن در درگيري سيستم هاي گوناگون بدن است كه آن را در زمره معدود بيماري هاي طب داخلي - از جمله روماتولوژي - قرار داده است.
تفاوت چهره بيماري در بيماران گوناگون و حتي در يك بيمار، در طول زمان سبب شده است كه بيماري لوپوس از ديرباز به عنوان يك بيماري «هزار چهره» شناخته شود و اين است كه هرگز كسي نمي تواند ادعا كند كه تمام چهره هاي بيماري را ديده است.
اين بيماري در نتيجه ناهنجاري هاي ايمونولوژيك اتوآنتي بادي هاي مختلفي عليه اجزاي سلول ها به وجود مي آيد و در نتيجه واكنش هاي گوناگون ايمونولوژيك و التهاب ناشي از آنها، تخريب سلولي و بافتي در سيستم هاي گوناگون ايجاد مي شود. به زبان ساده تر، اين بيماري مظهر نوعي برادركشي است كه طي آن گلبول هاي سفيد - كه به منزله سيستم دفاعي بدن هستند - شروع به از بين بردن يكديگر و در مراحل پيشرفته بافت هاي گوناگون بدن مي كنند و در نتيجه تعداد آنها كاهش يافته و شدت بيماري را سبب مي شوند.
شيوع، منشا، پيشگيري 
لوپوس در سراسر جهان ديده شده و شيوع آن را در آمريكا بين ۱۵ تا ۵۰ مورد در هر صد هزار نفر تخمين زده اند، در حالي كه شيوع آن در ساير نقاط جهان متفاوت است. اما بيشتر در ميان سياه پوستان و آسيايي ها به ويژه نژاد قفقازي شايع است و ۹۰ درصد مبتلايان، زنان در سن باروري هستند؛ اما در عين حال مردان، كودكان و افراد سالخورده هم از اين بيماري در امان نيستند.
شايع ترين سن ابتلا به به لوپوس طبق مطالعات دانشگاه علوم پزشكي تهران، ۲۴تا۲۵ سال و نسبت ابتلاي زنان به مردان ۸/۸ به يك بوده است. بيماري البته منشا دقيق و مشخصي ندارد؛ اما عواملي چند تاكنون در به وجودآمدن آن گفته شده است كه از جمله آنها مي توان به عوامل محيطي (اشعه ماورا بنفش خورشيد) رژيم غذايي (جوانه هاي غذايي حاوي ال - كاناوانين) و عوامل عفونيDNA) باكتريايي و ريترو ويروس هاي انساني)اشاره كرد.
در مورد پيشگيري از بيماري بايد گفت كه اين بيماري در حال حاضر پيشگيري خاصي نداشته، اما مي توان با محافظت پوست از نور آفتاب و مصرف منظم دارو از شدت آن كاست.
بروز نشانه هاي بيماري 
اينكه بيماري براي نخستين بار چگونه خود را نمايان مي كند، در افراد گوناگون متفاوت است؛ اما نشانه هايي چون بثورات پوستي كه معمولا به روي گونه ها ظاهر مي شود (برخي آن را ضايعه بال پروانه اي مي نامند)، افزايش حساسيت نسبت به آفتاب، درد مفاصل همراه با قرمزي اما بدون تخريب و تغيير شكل مفصلي، ريزش مو، دگرگوني هاي رواني از قبيل روان پريشي، كم خوني و ... در بيشتر بيماران به صورت مشترك ديده شده است. اين بيماري در ايران نادر نبوده و تعداد قابل توجهي از مبتلايان به آن از مراكز و بيمارستان هاي سراسر ايران به واحد لوپوس مركز تحقيقات روماتولوژي بيمارستان دكتر شريعتي معرفي مي شوند و پس از بررسي و تشخيص تحت درمان قرار مي گيرند.
بيشتر اين بيماران در سنين بالاي ۱۷ سال متوجه چنين مشكلي در خود شده اند.
امكان انتقال - مراقبت از خود
اين بيماري برخلاف بيماري هاي ويروسي و ميكروبي تقريبا امكان انتقال ندارد، اما بر بيمار لوپوسي واجب است در مقابل بيماري هاي عفوني و ساير بيماري ها از خود مراقبت كند؛ چرا كه به دليل ضعف ايمني بدن، اگر مجالي براي فعاليت «بيماري ها و عفونت هاي فرصت طلب» فراهم آيد، امكان مرگ زودرس را افزايش خواهد داد.
بارداري 
يك متخصص روماتولوژي معتقد است كه بيماري لوپوس اريتماتوسيستميك بيماري خانم هاي جواني است كه در سن باروري هستند و حاملگي در آنها شايع است. سير حاملگي در ۴۰ سال گذشته تغييرات عمده اي در لوپوس داشته است.
در دهه ۱۹۵۰، حاملگي معمولا با شعله ور شدن نشانه هاي بيماري و مرگ و مير بالاي جنين و بعضا مادر همراه بود. به تازگي و به ويژه در۱۵ -۱۰سال گذشته حاملگي در اين بيماري بهتر اداره مي شود و به وضوح از مرگ و مير جنين كاسته شده است. بنابراين به خانم هاي جوان مبتلا به لوپوس موكدا توصيه شده پيش از اينكه تصميم به باردار شدن بگيرند، با پزشك خود مشورت كنند.
درمان و عوارض جانبي داروها
درباره چگونگي درمان، نظر چند پزشك داخلي را جويا شديم و همگي آنها در وهله نخست معتقد بودند كه به جز درمان دارويي و انجام آزمايش هاي خون و... بايد بيمار را از تابش نور آفتاب دور نگه داشت و براي اطمينان، استفاده از پوشش هاي محافظ و كرم هاي ضدآفتاب با عيار محافظتي۰۳SPF) )به بالا و تجديد هر سه ساعت يك بار آن توصيه مي شود.
پزشكان ضمن ارزيابي منظم وضعيت سلامتي بيماران، حتي هنگامي كه ضايعات در مرحله فروكش قرار دارند، براي درمان نيز داروهايي چون انواع كورتون ها به ويژه پردنيزولون (۵ميلي گرم) و كلروكين فسفات (۱۵۰ ميلي گرم) و... تجويز مي كنند كه البته عوارض جانبي اين داروها متفاوت است؛ براي نمونه مصرف كلروكين به مرور بر روي قرنيه چشم تاثير گذاشته و لذا همواره توسط پزشكان توصيه مي شود كه هر شش ماه يكبارنسبت به معاينه چشم خود اقدام كنند.
چند توصيه 
از آنجا كه لوپوس مي تواند از يك بيماري شديد و ناتوان كننده كه به راحتي زندگي را خاتمه مي دهد تا يك ضايعه كوچك و ناچيز پوستي متغير باشد، لذا چند توصيه براي كنترل و جلوگيري از پيشرفت بيماري به بيماران گرامي يادآوري مي شود:
به پزشك خود اعتماد كنيد
در روند بهبود هر بيماري به ويژه لوپوس، آنچه داراي اهميت بوده در وهله اول تشخيص سريع و به موقع بيماري و درمان مناسب و ازپيش تعيين شده است.
در درمان بيشتر بيماري ها معمولا روش مشخصي وجود دارد و لذا بر بيماران واجب است كه به هر آنچه پزشك به آنها توصيه كرده، بي كم وكاست جامه عمل بپوشانند و آگاه باشند كه اگرچه اين بيماري همواره با آنهاست و درمان قطعي هم ندارد اما همكاري آنها با پزشك معالج مي تواند باعث كاهش ناراحتي هاي حاصل از بيماري شود.
اين را هم بدانيد كه اگر در كوتاه مدت از درمان خود نتيجه نگرفتيد، هرگز نااميد نشويد؛ چرا كه درمان اين نوع بيماري ها در بيشتر موارد در درازمدت پاسخگوست. در اين رابطه بايد اضافه كرد: سعي كنيد حتي الامكان به توصيه هاي دلسوزانه اطرافيان مبني بر درمان هاي غيرعلمي، تغيير پزشك معالج يا تغيير دوز داروها عمل نكنيد، چرا كه هيچ كس به جز پزشك شما نمي تواند به درستي شما را درمان كند. يادتان باشد كه براي انجام هر كاري در رابطه با بيماري، نخست با پزشك مشورت كرده و در صورت تاييد وي آن كار را انجام دهيد (به ويژه در هنگام مصرف داروهاي ديگر و عمل هاي جراحي). داروهاي تجويز شده را ناگهان قطع نكنيد زيرا قطع دارو به اين شكل عواقب ناگواري به دنبال داشته و ممكن است سبب مرگ شود.
رژيم غذايي 
به طورمعمول در اين موارد رژيم غذايي خاصي توصيه نمي شود اما به طور عموم افراد مبتلا را از خوردن نمك (براي بيماراني كه مشكل قلب و كليه دارند) منع كرده و در مقابل، آنها را به مصرف شير و لبنيات تازه ترغيب مي كنند.
اجتناب از آفتاب و نور مستقيم آن 
از جمله عوامل فعال كننده لوپوس اشعه ماوراء بنفشي است كه از نورخورشيد فرستاده مي شود و همين امر دست كم تظاهرات پوستي را به ويژه بر روي پوست صورت - كه در افراد داراي پوست سفيد واضح تر است- به دنبال دارد.
توصيه اي كه معمولا از سوي پزشكان صورت مي گيرد، استفاده از كرم هاي ضدآفتاب و تجديد آن در هر دو سه ساعت است. فراموش نكنيد كه حتي در صورت استفاده از اين كرم ها نيز نبايد در معرض آفتاب قرار بگيريد؛ چرا كه اين كرم ها در عين داشتن يك لايه محافظ در برابر آفتاب، هيچ تضمين صددرصدي مبني بر محافظت قطعي از پوست شما ندارند.
ورزش را فراموش نكنيد
ورزش درهر سني و براي هر كسي لازم و مفيد است و براي بيماران لوپوسي چه بسا ضروري تر. از آنجا كه مصرف درازمدت كورتون در درمان اين بيماري عوارضي را ازجمله پوكي استخوان به دنبال دارد و علاوه بر آن، اين بيماري بعضا با ضعف عضلاني همراه است، انجام حركات نرمشي و ورزش هاي سبك - تاكيد مي شود: «سبك»- از جمله پياده روي همراه با آرامش فكري و نرمش صبحگاهي مي تواند مانعي در برابر پيشرفت اين عوارض باشد. يادآوري مي شود كه ورزش كردن شما بايد به طور مداوم و منظم باشد كه در غير اين صورت، نتيجه اي دربر نخواهد داشت.
مراقبت 
از آنجا كه لوپوس سبب اختلال در سيستم ايمني بدن شده و مبتلايان به آن در برابر ساير بيماري ها به ويژه بيماري هاي عفوني ضعيف هستند، لذا پيشنهاد مي شود حتي يك سرماخوردگي ساده را نيز جدي بگيريد و با رعايت نكات بهداشتي از ابتلا به بيماري هاي عفوني پيشگيري كنيد.
در ضمن از سلامت رواني خود نيز غافل نشويد؛ چرا كه بي قراري و ناآرامي هاي بيش ازحد، گاه بر تشديد بيماري بي تاثير نيست.
هميشه شاد و هميشه خوش باشيد...
با بهره گيري از:
۱-لوپوس اريتماتوسيستميك، به كوشش دكتر محمود اكبريان مركز تحقيقات روماتولوژي دانشگاه علوم پزشكي تهران- بهمن ۸۰
۲-روزنامه همشهري، ويژه نامه تهران- سال دوم، شماره ۱۴۰
۳-پايگاه اطلاع رساني سلامت ايرانيان

سارا صرافي زاده-كارشناس تغذيه 
-انجير به شيريني و نرمي معروف است و مي توان همه محتويات آن را خورد.
-دوره تازگي آن كوتاه است و معمولا ۹۰درصد انجيرها به صورت خشك هستند.
ارزش تغذيه اي:
-مواد معدني موجود در انجير شبيه محتويات شيرمادر است.
-انجير محتوي ويتامينA ۱،B۲، B، كلسيم، آهن، فسفر، منيزيم، سديم پتاسيم و كلر است.
-باتوجه به اينكه از نظر مقدار گلوكز در حد بالايي قرار دارد، ولي ارزش تغذيه اي زيادي دارد.
-انجير مقدار ويتامين ۱B بالايي دارد و در تنظيم دستگاه گوارش لازم است. تاثيرات انجير در بدن مشابه كار غلات است.
-انجير حاوي موسين و پكتين است.
-انجير سياه داراي پتاسيم زيادي است.
-انجير خشك يك ماده تغذيه متراكم است.
-انجير خشك غني از فيبر، پتاسيم، كلسيم، منيزيم و آهن بوده و براي شيرين كردن غذا جايگزين خوبي بجاي قند و شكر است.
فوايد انجير در سلامتي:
-انجير اكسيد كننده لاكسيد، ادرارآور، هضم كننده و تصفيه كننده خون است.
-براي كار كبد بسيار مفيد است.
-منبع غني انرژي است.

در علم پزشكي سه شاه درد وجود دارد كه شدت آنها با هيچ درد ديگري قابل قياس نيست:دندان درد، درد رفع سنگ كليه و درد زايمان.
درد زايمان به رغم شدت آن دست كم يك تفاوت با دردهاي ديگر دارد و آن اينكه مادر مي داند در پايان اين درد شيريني ديدار نوزادش، از تلخي اين درد مي كاهد. بنابراين بهترين حالت اين است كه دست كم مادر در محيطي مناسب با امكانات پزشكي مطلوب زايمان كند تا پس از زايمان به خاطر كمبود امكانات و كيفيت پايين خدمات دچار عوارض جدي احتمالي زايمان نشود و درد مضاعفي بر آن شاه درد اول افزوده نشود كه شايد اين عوارض تمام شيريني تولد يك نوزاد را با ازدست رفتن مادر تباه كند.
در راستاي ارائه خدمات بهتر و با كيفيت بالاتر به مادران قرار است طرحي تحت عنوان «بيمارستان هاي دوستدار مادر» به صورت آزمايشي از سال ۸۳ در كشور اجرا و درصورت موفقيت طي سال هاي ۸۴ و ۸۵ سراسري شود.
رييس اداره سلامت ماموران وزارت بهداشت ضمن بيان اين مطلب راه اندازي اين بيمارستان را يكي از اولويت هاي وزارت بهداشت برشمرد و افزود: هم اكنون الگوي مرگ مادران در كشور از الگوي كشورهاي درحال توسعه تغيير و به سمت كشورهاي توسعه يافته پيش مي رود. علت مرگ مادران در كشورهاي درحال توسعه پوشش پايين ارايه خدمات است و مادران كمتر به اين مراكز دسترسي دارند. عمده مرگ مادران نيز در بيماستان اتفاق مي افتد و بيشتر مرگ ها به دليل كيفيت ارايه خدمات است.

دستگاه عمل آب مرواريد به صورت سرپايي و همچنين براي عمل هاي ترميم ويتره (شبكيه) و تخليه رتين (زجاجيه) با نام «فيكوويتركتومي» براي نخستين بار در كشور به همت متخصصان ايراني ساخته شد.
پيشتر عمل آب مرواريد چشم به بستري شدن بيمار و انجام عمل باز روي چشم نياز داشت كه علاوه بر ضايعات احتمالي كه از عواقب عمل جراحي است، عوارض بيهوشي براي بيماران قلبي، ديابتي سلامت آنان را تهديد مي كرد.
با كمك اين دستگاه جديد، در ظرف كمتر از يك دقيقه از طريق ايجاد شكافي ۳ ميلي متري در كنار قرنيه و با بهره گيري از بي حسي موضعي، مي توان لنز فاسد شده را تخليه و لنز مصنوعي را جايگزين آن كرد كه با بهره گيري از دستگاه فيكوويتركتومي سرعت عمل جراحي بالا و عوارض ناشي از عمل و صدمات بعدي پس از عمل كاهش يافته است.
قيمت اين دستگاه ساخت داخل يك سوم مشابه خارجي آن بوده و به غير از صرفه جويي ارزي براي توليد اين دستگاه، سفارش هايي براي صادرات آن داده شده است.

دبير چهارمين جشنواره دندانپزشكي شهيد دكتر احمد هدايت گفت: « به دنبال سخنان اخير رئيس جمهور در جمع پژوهشگران كشور و وعده تخصيص رقم قابل توجهي از رقم بودجه سال ۱۳۸۳ به توسعه علمي، جمعي از دندانپزشكان كشور خواستار افزايش سهم بودجه پژوهش در بخش دندانپزشكي شدند.»
دكتر احمد آخوندي با اعلام اين مطلب افزود: « با وجود اندك بودن سهم بودجه پژوهش نسبت به توليد ناخالص ملي كشور (۷درصد) متاسفانه بخش دندانپزشكي تنها دو درصد بودجه پژوهش كشور را به خود اختصاص داده است.
وي با اشاره به اينكه افزايش سهم بودجه دربخش تحقيقات، به ويژه در گروه پزشكي مي تواند سبب ارتقاي سلامت و بهداشت جامعه شود، خاطر نشان ساخت: هم اكنون ۳۱ درصد پژوهشگران كل كشور در زمينه گروه پزشكي مشغول به فعاليتند كه اميد مي رود، با اختصاص بودجه بيشتر به اين بخش، زمينه  فعاليت هاي پژوهشي گسترش يابد. اين جشنواره ۱۹ اسفند جاري برگزار خواهد شد.

با شروع فصل سرما، بيماري هاي گوناگوني ازجمله آنفلوآنزا نيز به صورت اپيدمي شايع مي شوند و اين خود لزوم وجود واكسن آنفلوآنزا را تاييد مي كند.
دكتر قمرتاج خطا معتقد است كه درحال حاضر فقط براي افراد دچار بيماري هاي قلبي، ريوي، كليوي مزمن و بزرگسالان بالاي ۶۵ سال واكسن آنفلوآنزا تلقيح مي شود.
وي با بيان اينكه واكسن هاي فعلي از كشورهاي ديگر ازجمله سوييس وارد كشور مي شوند، گفت: «واكسن بايدمتناسب با ويروس رايج در منطقه يا كشور خاص تهيه شود.»
خطايي تهيه واكسن مخصوص ويروس آنفلوآنزا در كشور را سبب كاهش عفونت هاي ويروسي عنوان كرد و افزود: «با سردي هوا اين بيماري در بزرگسالان و اطفال رايج مي شود كه پزشكان نبايد سريعا آنتي بيوتيك به بيماران تجويز كنند.»
اين عضو هيات علمي دانشگاه با بيان اين كه عفونت هاي تنفسي فوقاني و در برخي موارد عفونت هاي تنفسي تحتاني در اين فصل رايج مي شود، گفت: «علت شايع آن ويروس سرماخوردگي و پارااينفزلا و حتي عامل برونشيت در شيرخواران است كه نياز به استفاده آنتي بيوتيك ندارد. استفاده از «بوخور» در نوع عفونت هاي تنفسي فوقاني و تحت نظر گرفتن شيرخواران ازجمله درمان هاي آنفلوآنزا است.»