ماندانا مشايخي 
ظهر روز اول سپتامبر ۱۹۲۳، زلزله ۳/۸ ريشتري منطقه كانتو و آتش سوزي پس از آن چنان مصائبي را بر ژاپني ها نازل كرد كه هنوز نويسنده ها و هنرمندان آثاري به ياد آن خلق مي كنند. در ژاپن اول سپتامبر ياد آنهايي كه از ميان رفتند گرامي داشته مي شود.
در يك ظهر تابستاني تقريبا دلپذير كه باران صبح كمي آن را تلطيف كرده و هوا كم كم روبه گرما رفته است، در منطقه مدرن و روبه پيشرفت توكيو و يوكوهاما، ژاپني هاي فرز و كوچك با عجله مشغول كارند. به شدت تلاش مي كنند تا در اين دهه هاي آغازين قرن بيستم از اروپا و آمريكا عقب نمانند. در محله هاي شلوغ و مركزي توكيو، جمعيت موج مي زند رستوران ها و خانه ها اجاقهاي خود را از ساعتي قبل روشن كرده اند تا خيل كارگران و تكنسين ها و تاجران كه مانند سربازان براي ژاپن تلاش مي كنند را سير كنند.
۲ دقيقه مانده به ظهر زمين منطقه وسيعي را، از خليج ساگامي در جنوب غرب توكيو تا كرانه هاي شلوغ خليج يوكوهاما در شمال شهر توكيو لرزاند. اگرچه اين زلزله بزرگترين زلزله تاريخ ژاپن نبود، اما مجاورت آن با توكيو و يوكوهاما و در برگرفتن نواحي با جمعيت حدود ۲ ميليون نفر، آن را به يكي از فاجعه بارترين حوادث تاريخ ژاپن تبديل كرد. زلزله در همان ۲ دقيقه اول جان پانزده هزار نفر را درجلگه كانتو (منطقه اي كه زلزله رخ داد و شهرها در آن قرار داشت) گرفت اما تمام مصيبت اين نبود. آتش در اجاقهاي خانه و رستورانها روشن بود و وقتي زلزله اتفاق افتاد و خانه هاي چوبي و كاغذي ژاپني ها فروريخت، جهنمي برپا شد كه دو سوم توكيو را سوزاند. در ميانه زلزله وجود مواد قابل اشتعال صنعتي در كارخانه ها و مواد منفجره در كارگاه هاي مهمات سازي به تشديد آتش سوزي كمك مي كرد.
شكسته شدن لوله هاي اصلي آب باعث شد تا آبي براي خاموش كردن آتش وجود نداشته باشد. از طرف ديگر ۵ دقيقه پس از زلزله آب لرزه عظيمي امواجي به بلندي ۳۶ پا به وجود آورد و ترس و وحشت را بيشتر كرد. با اين وجود آتش سوزي دو محله پرجمعيت توكيو در منطقه كانجو كه جمعيتي در حدود ۳۰ هزار نفر را در خود پناه داده بودند فجيع ترين بخش اين حادثه بود. آتش اين محله ها و مردمشان را احاطه كرده بود و اسباب و وسايل بي ارزشي كه همراه مردم بود به سوختي براي آن تبديل شده بود. هنگامي كه آتش تمام منطقه كانجو را فراگرفت دهها هزار نفر بر اثر سوختگي و ياخفگي ناشي از شعله هاي آتش جان باختند.
زلزله منطقه را از دامنه كوههاي ژاپن گرفته تا شمال توكيو ويران كرد و با كشته شدن حدود ۱۰۰ هزار نفر، مفقود الاثري ۴۰ هزار نفر و برجا ماندن صدها هزار بي خانمان، دوازدهمين سال فرمانروايي امپراتور تايشو را به سالي سياه و غم بار بدل كرد.
با اين وجود، هر چند ۷۵ درصد منطقه از بين رفت و آتش سوزي بزرگي كه پس از زلزله سانفرانسيسكو در ۱۹۰۶ دومين آتش سوزي بزرگ قرن لقب گرفت، خانه هاي چوبي و كاغذي اين زردپوستان پرتلاش را به خاكستر بدل كرد، گرچه زلزله مصيبتي بزرگتر از جنگ جهاني ۱۹۴۵ را بر ژاپني ها وارد كرد و با امواجي چندين برابر امواج بمب اتمي ۱۹۴۵ منطقه كانتو را لرزاند، اما ژاپني ها پس از اين حادثه، مثل داستان بچه خوكي كه از بي بنياد بودن خانه خود و محكم بودن خانه برادرش درس عبرت گرفته باشد، توكيو را از نو و اين بار محكم تر ساختند. آنها در فرآيند نوسازي خانه هاي بتي و فلزي به سبك خانه هاي اروپايي ساختند و خيابان هاي محله هاي پرجمعيت را عريض و ماشين رو احداث كردند. سيستم حمل و نقل عمومي را خيلي زود ايجاد كردند و با شتابي بيشتر از پيش پا به دنياي مدرن و پيشرفته گذاشتند.
روز اول سپتامبر در ژاپن به روز مقابله با حوادث غيرمترقبه نامگذاري شد و حادثه هشتاد سال پيش باعث شد ژاپني ها هرچه بيشتر خود را براي مقابله با زلزله آماده كنند.

هر بار كه زلزله اي در گوشه اي از جهان اتفاق مي افتد، تا چندي مطبوعات به زلزله، پيامدهاي آن، اهميت پيشگيري و مباحثي از اين دست مي پردازند و البته پس از چندي ماجرا به دست فراموشي سپرده مي شود.
به هر نحو، آنچه زلزله بم و كرمان به روشني بر ما آشكار مي سازد، لزوم انديشه و عمل توامان در اين راستاست. متاسفانه مناطق زيادي از كشورمان روي گسل هاي زلزله واقع شده و امكان وقوع اين عارضه طبيعي هولناك در شهرها و روستاهاي متعددي - از جمله تهران و شهرهاي اقماري آن - وجود دارد. بي ترديد مسوولان امور مختلف كشوري، به ويژه دست اندركاران ساخت و سازهاي شهري و برنامه ريزي هاي توسعه بيش از همه در اين مهم مسووليت دارند و علاوه بر توجه به ضدزلزله بودن سازه هاي آتي، در اقدام براي مستحكم سازي و برنامه هاي پيشگيرانه در مناطق قديمي شهرها، گسترش امكانات كمك رساني و كاهش ضايعات حاصل از زلزله به كمترين حد ممكن، با تمام توان خواهند كوشيد.
در اين شماره «جهانشهر» شما را با يكي از بزرگترين زلزله هاي تاريخ آمريكا كه تاكنون كمتر به آن پرداخته شده - زلزله ۱۹۰۶ سانفرانسيسكو - تبعات آن، اقداماتي كه در پي آن صورت گرفت و نيز آخرين نظريه كارشناسان در مورد اقداماتي كه بايد پس از زلزله انجام گيرد، آشنا مي كنيم.
زلزله بزرگ سانفرانسيسكو
۱۸ آوريل ۱۹۰۶، زلزله اي در كاليفرنيا به وقوع پيوست كه يكي از مهمترين زلزله هاي تمام دوران ها به شمار مي آيد. امروز، اين زلزله بيشتر از آن روي مهم است كه دانش و آگاهي هاي علمي حاصل از آن در طول اين سال ها، بيشترين تاثير را روي محافل علمي و مراكز تحقيقاتي داشته است. شمالي ترين منطقه رانش اين زلزله در ۴۳۰ كيلومتري سان آندرياس و شمال غربي ترين نقطه آن سان خوان باتيستا تا سه راهي كيپ مندوسينو بود و طول عظيم اين رانش و جابه جايي هاي افقي آن باعث شگفتي زمين شناسان و كارشناسان آن دوره شد. در واقع تا نيم قرن بعد بزرگي شكست و رانش زمين و ابعاد وسيع آن به درستي شناخته نشد. مطالعات و تجزيه و تحليل هايي كه در رابطه با زلزله ۱۹۰۶ و جابه جايي ها وكشش و فشار وارده بر قشر پيراموني مركز زلزله انجام گرفت، سرانجام «لد ريد» را در سال ۱۹۱۰ به كشف و فرمول بندي تئوري معروف خاصيت ارتجاعي منبع زلزله كه تا امروز به عنوان مدل اصلي سيكل زلزله باقي مانده است، هدايت كرد.
ساعت ۱۲/۵ دقيقه صبح (به وقت محلي)، پيش لرزه اي با قدرت كافي روي داد كه در تمام منطقه خليج سانفرانسيسكو كاملا محسوس بود. زلزله بزرگ حدود ۲۰ تا ۲۵ ثانيه بعد روي داد كه مركز اصلي آن نزديك سانفرانسيسكو بود. اين زلزله از جنوب اورگون جنوب لس آنجلس و تا مركز نوادا احساس شد. طول رانش حدود ۸۰كيلومتر ثبت شد. در گزارش لاوسون (۱۹۰۸)، يكي از ويژگي هاي مهم شدت لرزه، رابطه متقابل شدت با شرايط زمين شناسي لايه هاي زيرين، قيد شده بود. مناطقي كه روي تپه هاي رسوبي واقع شده بودند، شدت لرزه بيشتري را نسبت به نواحي صخره اي مجاور تحمل كردند و شديدترين لرزه در مناطقي اتفاق افتاد كه زمين ها از خليج سانفرانسيسكو جدا و احيا شده بود؛ اين زمين ها بسيار سست و در برابر زلزله آسيب پذير بود. تجربيات جديد علمي در مناطق زلزله مشخص ساخته كه شرايط مختلف زمين شناسي رابطه مستقيمي با مخاطرات و تاثيرات ناشي از زلزله دارد.
گزارش لاوسون (۱۹۰۸) راجع به زلزله ۱۹۰۶، هنوز به عنوان يك رفرنس اساسي در مورد زلزله و خسارات ناشي از آن، مشاهدات زمين شناسي رانش و تاثيرات لرزه و ديگر نتايج حاصل از زمين لرزه به شمار مي رود. شايد اين زلزله، در ذهن عموم، بيشتر به خاطر آتش سوزي هاي ناشي از آن مشخص شده باشد. به هر حال، خسارات زمين لرزه در بسياري از جاها با خسارات ناشي از شكست و رانش زمين يكسان و به همان اندازه جدي بود. امروز مشخص شده تلفات ناشي از آن زلزله (كه حدود ۷۰۰ كشته اعلام شد) بسيار بيشتر و سه يا چهار برابر بوده است. اغلب كشته شدگان مربوط به سانفرانسيسكو و حدود ۱۹۰ نفر مربوط به جاهاي ديگر بود. گزارشات تكميلي نشان داد كه تعداد تلفات و خسارات ناشي از زلزله و آتش سوزي هاي بزرگ كه پس از آن اتفاق افتاد، بسيار بيش از اينها بوده است: حداقل ۳ هزار كشته.
سياست مقابله و كاهش خسارات زلزله 
۱۸ آوريل ۲۰۰۶، يكصدمين سالگرد زلزله و آتش سوزي سانفرانسيسكو است. از هم اكنون بحث پيرامون چگونگي برگزاري مراسم و كارهايي كه در اين رابطه بايد انجام شود در جريان است.
ايالت كاليفرنيا بر اين باور است كه از اين مناسبت بايد بيشترين استفاده را در جهت آموزش همگاني و آگاه سازي مردم و بالا بردن سطح آگاهي و هوشياري عمومي نسبت به اين فاجعه طبيعي بنمايد. آماده كردن مردم براي مقابله با زلزله و ضايعات آن از جمله برنامه هايي است كه از هم اكنون در دستور كار شهرداري ها و مراكز ذيربط است.
نگاهي به گذشته و بررسي و تحليل روش هايي كه طي آن رخدادهاي طبيعي بر زندگي، فرهنگ، اقتصاد و توسعه كاليفرنياي شمالي تاثير مي گذارند، از جمله برنامه هايي است كه در محافل علمي و تخصصي در دست انجام قرار دارد.اتحاديه صدمين سالگرد زلزله ۱۹۰۶ براي كمك به هماهنگ سازي تلاش ها و فعاليت هاي سازمان ها و ارگان هاي گوناگون شكل گرفته و ضمن برگزاري مراسم خاطره اين واقعه، مي كوشد از اين مصيبت حداكثر بهره برداري را براي جلوگيري از تكرار و كاهش ابعاد آن داشته باشد. اتحاديه در نظر دارد سياستمداران، دانشمندان، مهندسان، تاريخ دانان، نويسندگان، معلمان و مسوولان پزشكي و اورژانس را گردآورده و در جهت نوشتن مقالات و ساخت فيلم و ديگر ابزار آموزشي براي بازنمايي درس هايي كه اين زلزله آموخته و راه هاي به حداقل رساندن زلزله هاي آينده، آنان را هدايت و هماهنگ كند.تهيه و توزيع بروشورهاي مختلف، نمايشگاه ها و موزه هاي عمومي، اجتماعات دانشجويي،  سمينارها، سفرهاي آموزشي به مناطق زلزله زده، سخنراني هاي عمومي، ايجاد سايت هاي اينترنتي، و ده ها برنامه ديگر از سوي اتحاديه در نظر گرفته شده است.يك شعار كلي از سوي مسوولان اين اتحاديه مطرح مي شود و آن «زنده نگاهداشتن و تكرار هر روزه خاطره زلزله ۱۹۰۶ براي هوشياري و آمادگي عمومي» است

در سانفرانسيسكو از سوي مقامات دولتي، شهرداري ها و ديگر مراكز مرتبط با مسايل شهروندي، فرم هايي چاپ شده و دراختيار اقشار مختلف مردم، اعم از دانش آموزان، دانشجويان، كارمندان، زن هاي خانه دار و...، قرار گرفته كه طي آن نحوه كاهش خسارات ناشي از زلزله - درصورت وقوع - به شرح زير اعلام شده است:
ابتدا خود را وارسي كنيد، ببينيد زخمي هستيد يانه. درصورت زخمي بودن وضع مصدوميت خود را كاملاً درك كنيد. به ياد داشته باشيد، در شرايط هيجان انگيز و تكان دهنده ناشي از زلزله، بسياري از مردم بدون آنكه وضع خود را بدانند و از شدت وخامت زخم و صدمه خود مطلع باشند به سراغ ديگر مصدومان مي روند. اگر زخمي نيستيد، يا كمك هاي اوليه دريافت كرده ايد، فوراً به كمك ديگران بشتابيد.
با پوشيدن شلوار بلند، پيراهن آستين بلند، كفش يا پوتين محكم و دستكش كار، خود را از خطرات آتي مصون سازيد. اين تمهيدات بدن شما را در برابر اشياي شكسته و تيز حفاظت مي كند.
پس از مراقبت از خود و آماده شدن براي كار، به كمك افراد زخمي يا گرفتار در زير آوار برويد.از تكان دادن افرادي كه صدمه شديد ديده اند پرهيز كنيد، مگر آنكه احتمال خطر بيشتر يا مرگ، آنها را تهديد كند.
به دنبال آتش هاي كوچك بگرديد و آنها را خاموش كنيد. هر عاملي كه ممكن است ايجاد آتش سوزي كند را از بين ببريد. خاموش كردن سريع آتشهاي كوچك از سرايت و گسترش آنها جلوگيري مي كند.آتش سوزي از شايع ترين خطراتي است كه پس از زلزله پيش مي آيد و جان بسياري از انسان ها را به خطر مي اندازد.
از دست زدن به شيرهاي اصلي گاز خودداري كنيد، مگر اينكه بوي گاز به مشامتان برسد يا حس كنيد نشتي گاز وجود دارد. انفجارهاي زيادي در اثر دست زدن به شيرهاي گاز توسط افراد ناوارد به وقوع پيوسته است.
داروها، سفيدكننده ها، بنزين و ديگر مواد قابل اشتعال ريخته را جمع كنيد.
در گنجه، كابينت و امثال آن را با احتياط باز كنيد. ممكن است محتويات آنها در اثر لرزه افتاده باشد و به هنگام بازكردن در به زمين  پرت شود و خسارات بيشتري به بار آورد.
خانه خود را براي خسارت بررسي كنيد. اگر خانه ناامن است، همه را بيرون ببريد. پس لرزه ها ممكن است خانه هاي نامطمئن را فروريزد. اگر خانه خسارت ديده، قبل از وقوع پس لرزه آن را ترك كنيد.
به همسايگاني كه احتمالاً كمك هاي خاصي نياز دارند، كمك كنيد. افراد مسن يا معلول نياز به كمك بيشتري دارند.
يك راديو كوچك به همراه داشته باشيد و مرتباً اخبار را گوش كنيد. اگر برق رفته باشد،  راديو ترانزيستوري (با باتري) تنها منبع كسب اطلاع است. به توصيه هاي راديو كه توسط مسوولان داده مي شود، توجه كنيد.
هر لحظه منتظر پس لرزه باشيد. پس لرزه ها مكررا در دقايق، روزها،  هفته ها و ماه ها پس از زلزله اتفاق مي افتند.
مواظب سيم هاي برق افتاده يا خطوط گاز قطع شده باشيد. مخاطرات ناشي از زلزله اغلب به آساني ديده نمي شوند و شما در جريان كمك به ديگران، هر لحظه در معرض خطر قرار داريد، پس كاملاً مراقب باشيد.
چراغ قوه يا وسيله روشنايي ديگري همراه داشته باشيد، هر لحظه ممكن است به آن نياز پيدا كنيد.
لوله ها و دودكش هاي ساختمان را بررسي كنيد. وجود شكستگي و خرابي در آنها خطرناك است و ممكن است ريزش قطعات يا آتش سوزي ناشي از دودكش هاي آسيب ديده - حتي سالها بعد - خطرات جاني به همراه داشته باشد.
دوربين عكاسي را فراموش نكنيد.
از روشن كردن سيگار در داخل ساختمان ها خودداري كنيد.
در داخل ساختمان ها هر قدم را با احتياط برداريد.
هر ديوار، سقف، در، كف، پلكان و پنجره را بررسي كنيد تا مطمئن شويد ساختمان در معرض فروريختن نيست.
نشت گاز را بررسي كنيد. اگر بوي گاز حس مي كنيد يا صدايي مشكوك به گوشتان مي رسد فوراً پنجره ها را باز كنيد. گاز را (ترجيحاً اگر مي توانيد شير بيرون ساختمان را) ببنديد و به شركت گاز اطلاع دهيد.
خسارات وارده بر سيم كشي برق را كنترل كنيد. درصورت مشاهده هرگونه جرقه يا بوي سوختگي سيم يا امثال آن كنتور را قطع كنيد. مواظب باشيد اگر زير پايتان آب است، قطع فيوز يا كنتور خطرناك خواهد بود.
لوله هاي آب را بررسي كنيد.
از تلفن فقط براي مكالمات ضروري استفاده كنيد.
رفتار حيوانات اهلي، مثل سگ و گربه ممكن است در هنگام وقوع زلزله عوض شود و ناگهان حالت حمله و دفاع به خود بگيرند.

مهمترين زلزله هاي جهان در دهه گذشته كمابيش ابعادي شبيه زلزله بم در ايران داشته اند، اما متاسفيم كه تفاوت قربانيان حوادث خارجي با چيزي كه تا امروز درباره ازدست رفتگان بم اعلام شده، چشمگير است:
۱۲ دسامبر ۱۹۹۲، اندونزي - زلزله اي با شدت ۸/۶ ريشتر، مرگ ۲۲۰۰ نفر از ساكنان مجمع الجزاير نوساتنگاران شرقي را باعث مي شود.
۳۰ سپتامبر ۱۹۹۳، هند - چند زمين لرزه پياپي در غرب و جنوب هند ده هزار قرباني مي گيرد. شدت اولين زلزله ۴/۶ ريشتر است.
۶ ژوئن ۱۹۹۴ كلمبيا - هزار كشته. شدت زلزله ۲/۶ ريشتر.
۱۷ ژانويه ۱۹۹۵ ژاپن - زلزله ۲/۷ ريشتري «كوبه» را ويران مي كند و ۶۴۳۰ قرباني مي گيرد.
۲۸ مي ۱۹۹۵، روسيه - شديدترين زلزله تاريخ روسيه با شدت ۵/۷ ريشتر. ۱۹۸۹ نفر مي ميرند.
۲۸ فوريه ۱۹۹۷، ايران - شدت زلزله ۵/۵ ريشتر است اما هزار نفر مي ميرند.
۱۰ مي ۱۹۹۷، ايران- ۱/۷ ريشتر زلزله و ۱۵۶۰ قرباني.
۴ فوريه ۱۹۹۸، افغانستان ۹/۶ ريشتر و ۴۰۰۰نفر قرباني.
۱۷ جولاي ۱۹۹۸، گينه نو - زلزله زيردريايي با شدت ۱/۷ ريشتر موج هاي وحشتناكي درست مي كند كه باعث مرگ ۲۱۰۰ نفر مي شود.
۲۵ ژانويه ۱۹۹۹، كلمبيا - شدت زلزله ۳/۶ ريشتر و تعداد كشته ۱۱۷۰ نفر.
۱۷ آگوست ۱۹۹۹، تركيه - شبيه ايران، ۱۷۸۰۰ كشته در زلزله ۴/۷ ريشتري ازمير.
۲۱ سپتامبر ۱۹۹۹، تايوان- ۲ هزار كشته و هزاران بي خانمان در اثر زلزله ۶/۷ ريشتري در قلب تايوان .
۲۶ جولاي ۲۰۰۱، هند - زلزله ۷/۷ ريشتري گجرات يك فاجعه اساسي است. ۱۹۷۰۰ كشته و ۹/۱۵ ميليون آسيب ديده در شهر و ويران شدن ۷۹۰۴ روستا. پناه بر خدا.
۲۱ مي ۲۰۰۲، الجزاير - الجزيره و شهرهاي نزديك در اثر زلزله ۷/۶ ريشتري ۲۲۵۱ كشته مي دهند. اين زلزله ۱۰۲۴۳ مجروح نيز برجاي گذاشت.

شبكهtve براي ماهواره داران ايراني (بلانسبت) شبكه اي آشناست. تلويزيون ملي اسپانيا، جمعه شب گزارش مفصلي از زمين لرزه بم را در ابتداي بخش خبري خود پخش كرد و همچنين گفتگويي را با مرتضي الويري سفير ايران در اسپانيا ترتيب داد.
مجري اخبارtve با صدايي غمبار گفت: «ايران در سه دهه گذشته زلزله هاي دردناكي را تجربه كرده است، اما اين زلزله جدا از اينكه فاجعه اي انساني است، باعث تخريب ارگ بم، يكي از مهمترين ميراث هاي باستاني جهان شده است.»

سگ ها هميشه موجوداتي وفادار و همراه انسان بوده اند. در زلزله ها نيز سگ ها نقش زيادي در يافتن مجروحان و اجساد در زير آوار دارند. غريزه قوي و متمايز آنها به گونه اي است كه در اوج حادثه و ويراني كه عقل و سنجيدگي كاربرد چنداني ندارد و همه در عصبيت و اضطرابي كنترل ناپذيرند، مي تواند نقش اصلي را ايفا كند.خرد سگ ها، خردي غريزي و شهودي است. آنها شامه قوي شان را به كار مي اندازند تا زندگي را در زير خروارها آوار كشف كنند. بسياري از نجات يافتگان زلزله، زندگي شان را مديون سگ هايي هستند كه پيگيرانه از زير خروارها آوار آنها را بيرون كشيده اند. آرواره هاي قوي سگ ها به گونه اي است كه مي توانند اجسام سنگين نجات يافتگان را به تنهايي از زير آوار بيرون بكشند.

هنگامي كه به خبرهاي زلزله گوش مي كنيد به دنبال  آن هستيد تا شدت آن را بدانيد. ريشتر كه واحد سنجش سرعت زلزله است معروف ترين مقياسي است كه به وسيله آن مي توان به خفيف بودن يا شديد بودن زلزله پي برد.
با وجود اينكه بسياري گمان مي كنند عدد ريشتر هر زلزله بر اساس ميزان خسارت و شدت ويراني اعلام مي شود، اما در واقع اين عدد بر اساس ميزان انرژي كه موجب زلزله و تكان هاي شديد مي شود به دست مي آيد.
البته مي توان بر اساس انرژي آزاد شده در زلزله و عدد ريشتر آن حدسهايي زد. مثلا زلزله ۴ تا ۹/۴ ريشتر خسارات متوسط دارد. ۵ تا ۹/۵ مخرب است و ۶ تا ۹/۶ ويران كننده. ۷ تا ۹/۷ زلزله اي مصيبت آميز ناميده شده و ۵/۷ تا ۸ فاجعه آفرين.

زلزله ژاپن گرچه ويرانگر بود اما دستاورد مهمي در پي داشت. به دنبال اين زلزله بود كه اولين امدادرساني بين المللي به يك كشور زلزله زده اتفاق افتاد و اين نبود مگر به خاطر پيشرفت تكنولوژي.گرچه ارتباط ژاپن با تمام دنيا قطع شده بود اما كلمه فاجعه خيلي زود با كشورهاي ديگر ارتباط برقرار كرد. مانيتورهاي مراكز زلزله سنج در تمام دنيا به كارشناسان اعلام كردند كه در ژاپن چه اتفاقي افتاده است. خبر بلافاصله پيچيد، كشتي هاي خارجي اخبار زلزله را منتقل كردند و بعضي از آنها به بنادر رفتند تا به مجروحان و خارجي هايي كه قصد خروج داشتند كمك كنند.كمك هاي جهاني ژاپن را، كه جلگه  حاصلخيز كانتو در آن نابود شده بود، از قحطي بزرگي نجات داد.

زلزله مكزيك را بزرگ ترين و فاجعه بارترين زلزله براي يك شهر بزرگ و مدرن مي دانند. اين زلزله در ۱۹ سپتامبر ۱۹۸۵ با قدرت ۱/۸ ريشتر مكزيكوسيتي پايتخت مكزيك را لرزاند. زلزله مكزيك يك سال پيش از برگزاري جام جهاني در اين كشور ۹۵۰۰ نفر كشته روي دست مقامات اين كشور گذاشت.
ساختمان هاي هفت، هشت طبقه فرو ريختند و ۳۶ ساعت بعد از زلزله اول، زلزله اي با شدت ۵/۷ ريشتر، ۳ دقيقه شهر را لرزاند.
اين زلزله حدود ۴ ميليارد دلار خسارت به مكزيك وارد كرد و ساختمان هاي وزارتخانه هايي چون دفاع، آموزش و پرورش، ارتباطات، توسعه شهري و كار را ويران كرد.

كمربند زلزله، ژاپن را نيز دربرمي گيرد. ژاپن زلزله خيزترين منطقه جهان است و ۱۰ درصد زلزله هاي جهان در اين منطقه اتفاق مي افتد.
كمربند زلزله از شيلي شروع مي شود و پس از عبور از مكزيك و آمريكاي مركزي به شمال آمريكا و سواحل غربي آن يعني سانفرانسيسكو كشيده مي شود.
اين كمربند بخش جنوبي آلاسكا و ژاپن را دربرمي گيرد و بعد به سمت جنوب يعني فيليپين و گينه نو و نيوزيلند كشيده مي شود.
بر اين اساس حدود ۸۰ درصد زلزله هاي جهان در منطقه اقيانوس آرام اتفاق مي افتد و در ميان اين كشورها تنها ژاپن است كه از قرن ۱۲ ميلادي به لرزه نگاري علمي پرداخته است.