يكشنبه ۵ بهمن ۱۳۸۲ - سال يازدهم - شماره ۳۲۹۳
گويي از دل رويا برمي آيد و در گرگ وميش غروب شكل مادي به خود مي گيرد. آينده اي از شكوه، عظمت و افسانه. اين پلنگ است. يك گربه غيرعادي كه در مقابل تهديدهاي بزرگ انسان هنوز پايداري مي كند.
آنكه تنها مي ايستد
پلنگ تنها گربه ساني است كه توانسته در برابر همه تهديدها تاب آورد. جمعيت پلنگ در ايران هنوز قابل قبول است و در اغلب نقاط كشور وجود دارد
002139.jpg
پايان شكار:
سرانجام پلنگ موفق مي شود شكار خود را كه يك ايمپالا است و تقريباً دوبرابر خودش وزن دارد خفه كند، اما آيا خواهد توانست با خيال راحت شام خود را صرف كند؟
در طبيعت، ميهمان ناخوانده فراوان است...
«جنگاوري كه سيلي او افكند به خاك 
چون كودكي نحيف شتر را به ضربتي 
شير است اگر بجويد جز پيل هم نبرد
خون است اگر بنوشد جز آب شربتي»
م-هدي اخوان ثالث، پلنگ را به شعر، چنين توصيف كرد. شب شكاري بي باك كه چون سايه مي آيد و چون نسيم مي رود. گربه ساني شكوهمند، يكه گرد كوهستان و تيزپاي جنگل هاي بكر. نويسنده طبيعي دان آمريكايي، ميت لند  ادي، درباره اش نوشت: «او حيوان تاريكي است و حتي در تاريكي نيز تنها سفر مي كند.»
به مدد همين يكه گردي، هوش و زندگي در ستيغ هاي بلند و دورازدست بوده كه نسل اين گربه سان بزرگ در ايران همچنان پايدار مانده و در اغلب نقاط كوهستاني دورافتاده و بكر، هرجا شكاري از قوچ و ميش و كل و بز به جاي مانده باشد، مي توان او را نيز يافت.
چه بسا طبيعت مردان كه در گذر خويش از سختون هاي مرتفع و دره هاي وهم انگيز، غرش سهمناك اورا شنيده اند و حضورش را حس كرده اند. به گفته اميرخان آهني، مردي كه مي توان او را يكي از قهرمانان طبيعت ايران ناميد كه تمام عمر خود را در نگهداري از گونه كمياب گورخر ايراني صرف كرد و توانست نسل اين پستاندار را در كشور حفظ كند، «وقتي به كوه مي روي، اين تو نيستي كه پلنگ را مي بيني، اوست كه تو را مي بيند. او يك شكارچي است،  يك شكارچي باهوش.»
آنچه مي خوانيد گزارشي است كوتاه درباره يك پلنگ نر ۵ ساله در پناهگاه حيات وحش مالامالا، در آفريقاي جنوبي كه توسط كيم ولهاتر، عكاس و نويسنده حيات وحش تهيه شده است.

من او را «تجولولو» نام گذاردم؛ در زبان سوازي و شانگان يعني: «آنكه تنها مي ايستد.»
تعقيب پلنگ در بيشه، كاري دشوار است اما سالها پيش، پس از اينكه تجولولو در برخورد با يك گراز، زخمي و توسط يك دامپزشك معالجه شد، ماموران پارك ملي كروگر، فرستنده اي به او متصل كردند كه از آن پس ردگيري او امكان پذير شد و من با سابقه اي كه در محيط باني دارم توانستم به راحتي او را تعقيب كنم. گاه آنقدر به او نزديك مي شدم كه صداي ليسيدن دست هايش را مي شنيدم.
در پارك ملي كروگر، صدها پلنگ زندگي مي كنند. آنها از هيچ غذايي صرفنظر نمي كنند ، گوشت تازه، لاشه و حتي حشرات. تجولولو آنقدر قوي است كه با ۱۵۰پوند وزن (حدود ۷۰كيلوگرم) مي تواند حيواني دو برابر وزن خودش را به دندان بگيرد و از درخت بالا رود.
يكي از جالب ترين صحنه هايي كه در تعقيب تجولولو با آن مواجه شدم، شكار يك ايمپالا (حيواني بزرگتر از آهو) بود. او در تاريكي، كوژكرده و با گوش هاي فروخوابيده مدتي در كمين غزال نشست و آنقدر صبر كرد تا حيوان در فاصله اي كه او بتواند با يك جهش بگيردش، رسيد. بعد مثل فنر از جا پريد و از پهلو خود را روي شكار انداخت و گردنش را در ميان دندان هاي نيش نيرومند گرفت و آنقدر صبر كرد تا ايمپالا خفه شد.
جالب اينكه پيش از آنكه تجولولو بتواند از شكارش بهره گيرد، سر و كله يك كفتار گرسنه پيدا شد و بي تعارف سر سفره نشست. پلنگ تصميم گرفت شكارش را از دسترس ميهمان ناخوانده دور كند و روي درخت ببرد، اما كفتار سمج يك پاي ايمپالا را به دندان گرفت و آنقدر كشيد تا سرانجام لاشه به زمين افتاد و مجددا هر دو به سوي آن هجوم بردند و حريصانه به خوردن آن پرداختند. اگر پلنگ بتواند چنين شكاري را بالاي درخت ببرد و براي خود نگه دارد، چند روز او را سير خواهد كرد.
پلنگ ها، چون ديگر گربه سانان، از تهديدهاي مشتركي در رنج اند. شكارچيان قاچاق و نيز شكارچيان ورزشي سهم خود را از جمعيت پلنگ ها مي گيرند، همينطور چوپانان و مزرعه داران كه حيوانات شكارگر را به خاطر حفظ گاو و گوسفند خود مي كشند. از همه اينها بدتر و مرگبارتر نابودي محيط زيست است. پلنگ در ميان گربه سانان بيشترين پراكندگي را دارد و در اغلب نقاط آفريقا، خاورميانه و بخش هايي از آسيا زيست مي كند. اما بيشتر پلنگ ها در حال حاضر در جمعيت هاي جزيي و پراكنده در كنار جمعيت هاي انساني ديده مي شوند. با اين همه جمعيت پلنگ ها در مجموع روبه كاهش است و آينده اين گربه سان نيز مبهم به نظر مي رسد. در ايران نيز، اگرچه پلنگ تنها گربه ساني است كه داراي جمعيت بيش از خط انقراض است، اما با همان مشكل كلي پلنگ ها در سراسر جهان مواجه است؛ شكار قاچاق و نابودي زيستگاه ها.
بي شك حفظ گونه هاي باارزشي چون يوزپلنگ و پلنگ نياز به همتي همه جانبه دارد كه البته از رهگذر آموزش و آگاهي همگاني و ايجاد حساسيت در كليه اقشار جامعه نسبت به محيط زيست و حيات وحش، امكان پذير است. بيش از همه رسانه هاي گروهي در اين رابطه مسووليت دارند. يادمان نرود كه در كشورمان ده ها نشريه و روزنامه سينمايي و ورزشي منتشر مي شود، در حالي كه حتي يك نشريه در زمينه حيات وحش و محيط زيست كه به طور مرتب و منظم منتشر شود، وجود ندارد و صفحه «سفروطبيعت» شايد تنها صفحه اي در روزنامه هاي كشور باشد كه همه روزه و به طور منظم به چاپ مي رسد.
اين را مقايسه كنيد با ضمايم و نشريات اختصاصي حيات وحش در آمريكا و اروپا. البته كه شگفت انگيز است.

ماهي آزاد پرورشي و خطر سرطان
آلودگي هاي زيست محيطي روز به روز مشكلات بيشتري پديد مي آورند. چند روز پيش، دانشمندان اخطار كردند ماهي هاي آزاد مراكز پرورش ماهي اروپا چنان آلوده به مواد شميايي سرطان زا هستند كه بيش از سالي سه بار نبايد خورده شوند. طي يك تحقيق جامع، پژوهشگران آمريكايي و كانادايي نمونه هايي از ۷۰۰ ماهي آزاد وحشي و پرورشي را مورد مطالعه قرار دادند. اين ماهي ها كه در مجموع حدود دو تن بود از فروشگاه هاي شمال و جنوب آمريكا و اروپا خريداري شد. ماهي ها درمورد وجود يا نبود ۱۴ ماده شيميايي سمي سرطان زا - مثل پلي كلرينات بي فنل هاPCB) ها)، ديوكسين ها، ديلدرين و توكسافن - در گوشتشان مورد مطالعه قرار گرفتند. در نتيجه مشخص شد، ماهي هاي آزاد پرورشي اروپايي داراي درصد بالايي از مواد آلوده كننده هستند به طوري كه براي مصرف كننده خطرات جدي به همراه خواهند داشت. ماهي هاي آزاد وحشي چندان خطرناك نيستند. به گزارش ماهنامه «ساينس»،  محل پرورش ماهي در ميزان سموم موجود در بدن او تاثير دارد و در بازار جهاني امكان آگاهي از محلي كه ماهي پرورش يافته بسيار دشوار است. اين مطالعه نشان داد، ماهي هاي پرورش يافته و خريداري شده در اروپا بيش از آمريكاي شمالي و جنوبي آلودگي دارند. مصرف كنندگان آمريكايي مي توانند دوبرابر اروپايي ها ماهي مصرف كنند - تقريباً دو ماه يكبار - به شرط آنكه خود را به لحاظ آمادگي ابتلا به سرطان آزمايش كرده باشند! در ۲۰ سال اخير مزارع پرورش ماهي در طول ساحل ايرلند، اسكاتلند و نروژ به سرعت افزايش يافته و با استفاده از تكنولوژي پيشرفته، تعداد ماهي هاي آزاد در بازار بسيار زياد و قيمت آن كاهش يافته است. بدين ترتيب ماهي آزاد از يك غذاي گرانقيمت به غذايي در دسترس همگان تبديل شده است.
با ماهي آزاد آشنا شويم 
نامSalmo Salar :
محل زندگي: رودخانه هاي بزرگ و سرد با كف سنگي. بيشتر بلغين بزرگ در درياي آزاد زندگي مي كنند.
خوراك: ماهي هاي كوچك استخواني،  پلانكتون و خرچنگ ها. جوان ترها از لارو حشرات تغذيه مي كنند.
اندازه: تا ۵ فوت (۱۵۵ سانتيمتر) طول و ۹۹ پاوند وزن.
علم ثابت كرده، حس بويايي ماهي آزاد هزاربار بيشتر از سگ است.

سرعين ، توسعه گردشگران
در نهمين جلسه كميته تخصصي گردشگري وميراث فرهنگي استان اردبيل كه در هتل لاله سرعين با حضور استاندار اردبيل و اعضاي شوراي شهر برگزار شد، استاندار با تاكيد بر اولويت خاص گردشگري جهت توسعه استان، بر لزوم انجام فعاليت هاي فرابخشي توسط دستگاه هاي اجرايي تاكيد كرد. در اين جلسه راهكارهاي توسعه گردشگري سرعين به طور همه جانبه اي مطرح شد و برنامه چهارساله آتي اين شهر توريستي مورد بررسي قرار گرفت و اين كميته خواستار واگذاري آب هاي گرم ومعدني سرعين به سرمايه گذاران بخش خصوصي جهت احداث مجتمع ها و كلينيك هاي آبدرماني مدرن، ايجاد جاده گردشگري سرداربه به سرعين ، احداث آموزشكده آب هاي درماني و گياهان دارويي و ... شد.

هتل سازي در سوريه
رئيس سازمان ايرانگردي و جهانگردي كه با هيات همراهش براي شركت در نمايشگاه بين المللي بيروت از طريق كشور سوريه عازم لبنان شده بود، طي توقف يك روزه در دمشق با مدير عامل شركت ترانسو، سرمايه گذار و مجري پروژه هتل السفير حضرت زينب ديدار و گفت و گو كرد. به گزارش خبرگزاري مهر، عبدخدايي باتوجه به مذاكرات خود با مظاهري -وزير اقتصاد و دارايي- در خصوص بهره گيري از اعتبار ارزي ناشي از فروش نفت به كشور سوريه كه نزد بانك مركزي نگهداري مي شود، آمادگي سازمان خود را جهت مشاركت فاز دوم و سوم هتل السفير اعلام كرد و ضمن تاكيد بر روابط فرهنگي و مردمي دو كشور گفت:چنانچه اقدامات كارشناسي در اين زمينه معمول شود ايران حضوري فعال در عرصه سياحتي كشور سوريه پيدا خواهد كرد.

كارگاه بين المللي يوزپلنگ آسيايي
كارگاه سه روزه حفاظت از يوزپلنگ آسيايي بدون حضور نمايندگان جامعه مدني برگزار شد. اين كارگاه كه با حضور معاون محيط طبيعي سازمان حفاظت محيط زيست،  انجمن حمايت از حيات وحش آمريكا، اتحاديه آكادمي علوم روسيه، نماينده صندوق تسهيلات محيط زيست جهاني و حدود ۱۰۰ نفر كار شناس و متخصص بين المللي از روز سي ام دي آغاز و دوم بهمن ماه خاتمه يافت واين در شرايطي است كه هيچ يك از خبرنگاران جامعه محيط زيست كشور و نمايندگانNGO  هاي متخصص به اين جمع دعوت نشده بودند . يكي از مسوولان در جواب خبرنگار معترض گفت: ترجيح داده اند كه اين كارگاه به دور از هياهو برگزار شود!

سفر و طبيعت
ايرانشهر
تهرانشهر
جهانشهر
حوادث
در شهر
درمانگاه
زيبـاشـهر
|  ايرانشهر  |  تهرانشهر  |  جهانشهر  |  حوادث  |  در شهر  |  درمانگاه  |  زيبـاشـهر  |  سفر و طبيعت  |
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |