Hamshahri Newspaper

مهتاب صفرزاده خسروشاهي
بعضي كوچك بودن را عيب مي دانند، اما اگر اين كوچك غني باشد، جاي بحثي باقي نمي گذارد! «اتريش» كشوري كوچك واقع در جنوب اروپاي مركزي، با وسعتي برابر ۸۴ هزار كيلومتر مربع و ۸ ميليون نفر جمعيت، شايد كوچكي غني باشد كه تحصيل در آن خالي از لطف نباشد. زبان رسمي اين كشور «آلماني» است و ۹۸ درصد مردم آن به اين زبان سخن مي گويند. بنابراين براي ورود به اين كشور، دانستن و البته تسلط به زبان آلماني، به ويژه اگر به قصد تحصيل باشد، ضروري است. تحصيلات از سال ۱۷۷۴ ميلادي در اتريش اجباري اعلام شد و طبق آخرين آمار سال ۱۹۹۸ بيش از ۲۱۰ هزار دانشجو در ۱۹ مركز آموزشي مشغول به تحصيل اند.
«اتريش»، ۱۲ دانشگاه دولتي دارد كه از نظر وسعت و تنوع رشته هاي ارائه شده و ساختار علمي، بسيار غني هستند. دانشگاههاي اتريش به دو گروه تقسيم مي شوند:
۱- دانشگاه هاي بزرگ، معروف و بسيار معتبر، كه رشته هاي متنوع و مهمي دارند مثل دانشگاه «وين» (پايتخت اتريش) و ۲- دانشگاه هاي كوچك و كم اهميت تر كه فقط بعضي رشته ها در آنها ارائه مي شود مثل، دانشكده اقتصاد وين و دانشكده بازرگاني وين، دانشگاه هاي گروه دوم، در سال ۱۹۹۳ توسط «دولت اتريش» تأسيس شد و در واقع حكم «مدرسه عالي» را دارند. اين دانشگاه ها از جهت قوانين و هزينه تحصيلي، كمي با دانشگاه هاي گروه اول متفاوتند.
براي ورود به دانشگاه هاي اتريش، امتحان ورودي وجود ندارد و هر شخص، براساس نمرات «ديپلم» خود، مي تواند رشته اي را انتخاب كند. نمرات بالاتر براي رشته هاي پزشكي و دندانپزشكي و مهندسي است و به تدريج هر چه نمرات كمتر باشد، شانس دانش آموز براي انتخاب رشته كمتر مي شود.
از آنجايي كه «دولت اتريش»، هر ساله ۴ درصد از «بودجه دولت» را به امر تحصيل اختصاص مي دهد تحصيلات دانشگاهي در اتريش «رايگان» است.
اما براي تحصيل در اتريش، تسلط به زبان «آلماني» الزامي است چرا كه «زبان آلماني» زبان رسمي كشور بوده و در همه مقاطع تحصيلي دروس به زبان آلماني ارائه مي شود (البته در مقاطع قبل از دانشگاه؛ زبان انگليسي يا فرانسه و يا زبان ديگري به عنوان زبان دوم تدريس مي شود ولي زبان رسمي كشور آلماني است).
اما ببينيم پس از دوران ابتدايي و دبيرستان (دوره راهنمايي در سيستم آموزشي اتريش وجود ندارد)؛ ادامه تحصيل به چه صورت ميسر است؟ اولين گزينش، «مدارس فني- حرفه اي يا همان مدارس عالي» بوده و گزينش بعدي «دانشگاه» است.
مراكز فني- حرفه اي (مدرسه عالي)
مراكز فني و حرفه اي اتريش اگرچه معتبرند، اما از جهت رشته هاي تحصيلي متنوع نبوده و محدود به رشته هايي مثل، «مهارت هاي فني ابتدايي (تكنسين)، اقتصاد، گردشگري و راهنمايي تور(ليدر) و كترينگ ( كنترل و سرپرستي سرو غذا در هواپيمايي ها، قطارها و...) است. اين مراكز تحت نظر «دولت اتريش» اداره شده و رايگان هستند.
دانشگاه
براي ورود به دانشگاه؛ الزاماتي وجود دارد:
۱- انتخاب راه ورود به دانشگاه از سال اول دبيرستان (براي دانش آموزان بومي)
۲- كسب حد نصاب نمره خوب براي ورود به رشته هاي مختلف، در مقطع ديپلم
۳- تسلط به زبان آلماني (البته براي دانش آموزان خارجي)
۴- تطابق مدرك ديپلم دانش آموزان خارجي با قوانين تحصيل و مراحل تحصيل در اتريش. براي دانش آموزان خارجي پس از فراهم شدن شرايط فوق، دانش آموزان مي توانند رشته مورد علاقه خود را با توجه به نمره «ديپلم» خود انتخاب كرده و وارد دانشگاه شده و سرگرم تحصيل بشوند.
ضوابط و مراحل تحصيل
در دانشگاههاي اتريش
۱- مقطع كارشناسي(ليسانس): تحصيلات در مقطع ليسانس، بين۶ تا ۸ ترم (۳ تا ۴ سال) متغير است و اين بسته به رشته تحصيلي و فعاليت دانشجو دارد. پس از كسب مهارت هايي در اين مدت، دانشجويان موظف به گذراندن دو امتحان هستند. يكي از امتحانات براي كسب «مدرك تحصيلي» و ديگري براي كسب «عنوان تحصيلي» است (البته در رشته هايي مثل مهندسي). افرادي كه در هر دو امتحان موفق شوند، «مدرك» و عنوان تحصيلي را دريافت مي كنند. پس از اين مرحله علاقه مندان مي توانند در مقطع بعدي ادامه تحصيل بدهند.
۲- مقطع كارشناسي ارشد (فوق ليسانس): در اين مقطع، دانشجويان بايد در مدت يك يا دو سال، دروسي را كه انتخاب كرده اند با موفقيت بگذرانند. اما گاه در بعضي رشته ها، مدت تحصيل طولاني تر مي شود. مثلاً در رشته هاي مهندسي، مقطع كارشناسي ارشد؛ ۸ تا ۱۰ ترم (معادل ۴ تا ۵ سال) به طول مي انجامد. اما در رشته هاي «پزشكي»،«دندانپزشكي»، «دامپزشكي» و «هنر» مدت تحصيل در اين مقطع ۱۲ ترم (۶ سال) است! پس از اتمام دوره تمام رشته ها، با هر مدت زماني، دانشجويان بايد پايان نامه (تز) ارائه كرده و با موفقيت از آن «دفاع» كنند. پس از آن مي توانند مدرك تحصيلي دريافت كنند. براي كسب «عنوان» نيز امتحان ديگري از آن به عمل مي آيد.
۳- دكترا: در واقع آخرين مرحله تحصيل در دانشگاه است. مدت اين مقطع ۱ سال (۴ ترم) است. در پايان دوره دانشجويان بايد «پايان نامه(تز)» ارائه كرده و از آن دفاع كنند.
۴- فوق دكترا (معروف به پروفسورا): دانشجوياني مي توانند وارد اين مقطع شوند كه در طول دوران تحصيل خود تحقيق و پژوهش هايي در زمينه رشته تحصيلي شان ارائه داده باشند: در واقع اين مقطع؛ مقطع تحصيلي نيست و امتحاني از دانشجو به عمل نمي آيد؛ بلكه فقط مدركي «افتخاري» به پاس كوشش هاي دانشجو به او ارائه مي شود.
آموزش مكاتبه اي
«آموزش مكاتبه اي» يا «تحصيل از راه دور» از سال ۱۹۷۹ در اتريش پايه گذاري شد. اغلب كارمندان و يا افرادي كه نمي توانند به هر دليل وارد دانشگاه بشوند؛ از اين روش براي تحصيل استفاده مي كنند افرادي كه از اين روش براي ادامه تحصيل بهره مي برند؛ مي توانند در يكي از رشته هاي بازرگاني، مديريت،اقتصاد، رياضيات،كامپيوتر، مهندسي الكترونيك، برنامه ريزي يا تكنولوژي آموزشي، علوم اجتماعي،علوم سياسي، فلسفه، ادبيات، تاريخ و روانشناسي عمومي به تحصيل بپردازند. مدارك و عناوين تحصيلي اين افراد تفاوتي با افرادي كه به دانشگاه رفته اند ندارد، اما براي امتحان به همه دانشجويان بايد به سه دانشگاه معتبر و اصلي در سه شهر «لينز»، «بريجنز» و «وين» مراجعه كنند.
كنسرواتوار يا دانشكده موسيقي «وين»
از آنجايي كه «موسيقي» جايگاه ويژه اي در اتريش دارد، پر واضح است كه بسياري از دانش آموزان علاقه به ادامه تحصيل در زمينه موسيقي داشته باشند. «وين» (پايتخت اتريش) شهري است كه بزرگان موسيقي جهان مثل «موتسارت»، «بتهوون»، «شوبرت» و «برامز» در آن زندگي و فعاليت كرده اند. بنابراين «اتريشي ها» نسبت به موسيقي حساسيت و علاقه اي خاص دارند و شايد يكي از دلايل امنيت و آرامش نسبي «وين» را بتوان به اين امر نسبت داد....
«كنسرواتوار» يا «دانشكده موسيقي وين»؛ يكي از معتبرترين مراكز موسيقي جهان است. دانش آموزان مي توانند از سن ۱۶ سالگي وارد اين مركز شده و در رشته «موسيقي» ادامه تحصيل بدهند. افرادي كه از اين مركز فارغ التحصيل مي شوند، «آزموده ترين» افراد در موسيقي اند.
اين مركز، در قلب شهر «وين» نزديك به سالن «اپراي وين» و منطقه بلودر است. محل تشكيل كلاسها در همين مركز بوده و تأكيد اصلي اين مركز بر «آموزش اصولي و علمي» موسيقي است. علاوه بر آن دانشجويان با «زبان» و «فرهنگ» ملت اتريش نيز آشنا مي شوند.
آشنايي با برنامه هاي مركز
فراگيري زبان آلماني (براي دانشجويان خارجي) به مدت ۴ هفته تا ۱۲ ماه، به علاوه آموزش فرهنگ و تمدن اتريش (كه براي دانشجويان خارجي و بومي يكسان است). اين واحدها مخصوص نوبت صبح بوده و بعدازظهرها هر دانشجو بسته به «آلت موسيقي» كه انتخاب كرده به تمرين و آموش مي پردازد (اغلب دانشجويان «پيانو» را به عنوان آلت موسيقي خود انتخاب مي كنند).
اما واحدهاي درسي اين مركز موسيقي شامل موارد زير است:
۱- واحدهاي عملي: شامل آشنايي با «آلت موسيقي» انتخاب و استفاده صحيح از آن از ابتدايي ترين مرحله تا تسلط كامل دانشجو به آلت موسيقي اختصاصي اش. در واقع تمرين و تكرار و تسلط كامل دانشجو به «ساز» هدف اصلي واحد عملي است.
۲- واحدهاي تئوري: شامل تاريخ موسيقي، آهنگسازي، آكوستيك، نت خواني، سولفژ و تئوري موسيقي است.
۳- آزمون ها: شامل حضور دانشجويان در كنسرت هاي رسمي و داخلي و حضور در كنسرت هاي داخلي كنسرواتوار است. موفقيت در اجراها، نمره دانشجو را تشكيل مي دهد.
اما علاوه بر اين آموزشها؛ بازديد از مراكز فرهنگي- هنري؛ آثار باستاني، شركت در كنسرتهاي موسيقي و تورهاي داخلي و خارجي براي آشنايي با موسيقي كشورهاي مختلف (اغلب كشورهاي همسايه اتريش) نيز جزء برنامه هاي اين مركز است. مدرك تحصيلي، پس از اتمام دوره تحصيلي بوده و قبولي دانشجو در تمام واحدهاي درسي تئوري و عملي لازمه كسب مدرك است. اين مركز دانشگاهي نيز مقاطع مختلف تحصيلي داشته و اولين مدرك اعطايي، «ديپلم موسيقي» است. (در واقع ديپلم موسيقي يك عنوان و مدرك تحصيلي بوده و با ديپلم دبيرستان كاملاً متفاوت است.)