دكتر لاله ميراسكندري 
موها تقريبا در تمام نقاط بدن بغير از كف دست و پا يافت مي شوند و ساختمان و چرخه رشد آن در تمام نقاط بدن يكسان است. اصطلاح پزشكي براي ريزش مو «آلوپسي» است. ريزش مو وقتي خيلي شديد باشد، بر جبنه هاي مختلف زندگي شخص تاثير مي گذارد و حتي باعث كاهش اعتماد بنفس مي شود.
ريزش مو اغلب با علايمي از اين قبيل نمايان مي شود: نازك شدن و كم پشت شدن مو در تمام نقاط سر و ريزش خفيف در وسط سر و فرق بين موها.
ريزش مو در زنان معمولا از موهاي گيجگاه شروع مي شود و كم كم يك شكل حرفM انگليسي در دو طرف سر ايجاد مي كند موهاي وسط سر هم كم پشت شده و در رئوس حرفM به نواحي كم پشت گيجگاهي مي پيوندد.
در اين حالت، مو نازكتر شده و رشد آن مثل سابق نيست. بعد از مدتي مو به صورت نعل اسبي دراطراف سر كم مي شود و موهاي باقيمانده در اين نواحي بي رنگ و نازك و كوتاه مي شوند.
ريزش مو در زنان معمولادر سنين ۳۰ سالگي آغاز مي شود و بعد از يائسگي به اوج خود مي رسد. ريزش مو در زنان با كم حجم شدن كلي موها (۲تار مو به جاي۵ تار موي قبلي) و يك منطقه طاس در وسط سر يا يك خط پهن در فرق بين موها نمايان مي شود.
مطالعات ميكروسكوپي نشان مي دهد كه در ۸۰درصد زنان با موهاي كم پشت يا ريزش مو، تجمع آلودگي يا باكتريايي در ريشه مو وجود دارد. اين امر به علت مواد چسبنده اي است كه در آرايش مو استفاده مي شوند و آلودگي را جذب مي كنند. اين توده هاي آلودگي بايد برداشته شوند.
علل اصل ريزش مو درزنان نسبت به مردان پيچيده تر است و توسط مطالعات ميكروسكوپي مشخص مي شود:
- ريزش مو بر اثر هورمون دي هيدروتستوسترون (آلوپسي آندروژنيك)
-ريزش مو بر اثر ايجاد كيسه هاي چربي در ريشه مو.
- ريزش مو وابسته به استرس، فشار فيزيكي و رواني و اشكالات رژيم غذايي.
-ريزش مو بر اثر تجمع آلودگي و باكتري در قسمت تكثير مو.
خوشبختانه با مطالعات ابتدايي مي توان قبل از جدي شدن مشكل، جلو آن را گرفت. به يادداشته باشيد كه مو از ريشه رشدمي كند و ۹۵ درصد مشكلات مو از ريشه آغاز مي شود.
شايع ترين نوع ريزش مو آلوپسي آندروژنيك است كه به آن ريزش مو با الگوي مردانه هم گفته مي شود در اين نوع ريزش مو، هورمون مردانه تستوسترون به دي هيدروتستوسترون تبديل مي شود كه اين هورمون با اتصال به گيرنده هاي فوليكول مو باعث كوچك شدن فوليكول مو و در نتيجه نازك شدن و ريزش مو مي شود. درمان اين نوع ريزش موتوسط داروهاي آنتي آندروژن (ضد هورمون مردانه ) مثل سيپروترون استات( CPA ) به همراه هورمون هاي زنانه  مثل اتينيل استراديول، استفاده مي شود.
استفاده از اين دو دارو در مردان باعث سركوب خصوصيات مردانه مي شود ولي در زنان، مصرف اين داروها اشكالي ايجاد نمي كند. درمان با آنتي آندروژن ها بايد حداقل ۱۲ ماه انجام گيرد.
حتي گاهي اوقات به دليل كوچك شدن بيش از حد فوليكول ها، طول درمان تا ۲ سال هم به طول مي انجامد. ميزان پاسخ شخص بستگي به سن و مدت زمان طاسي دارد، به طور كلي درمان از اين طريق بسيار موثر است. ولي قطع درمان خودسرانه مي تواند حتي باعث وسعت يافتن طاسي شود.
در اين ميان درمان هاي غيرهورموني براي پاسخ درماني كامل ضروري است. اگر بدن فردي دچار كمبود آهن و انواع ويتامين ها به خصوص ويتامين هاي گروهB است، بايد نسبت به درمان اين وضعيت اقدام كند.
كاهش رشد مو در زنان عارضه ديگري است و اكثر زنان را گرفتار مي كند.
كليد رشد سريع تر مو، تغذيه مناسب است. بدن هر فردي يك حداكثر سرعت رشد مشخص دارد، اين سرعت رشد فقط هنگامي كه بدن در شرايط مناسب است و ۱۰۰ درصد مواد غذايي لازم را دريافت مي كند، حاصل مي شود. ولي اكثر تحقيقات نشان مي دهد كه ۸۰ درصد مردم رژيم غذايي مناسبي ندارند.
در اينجا روش هايي را براي كاهش ريزش مو، تسهيل رويش مو و درخشنده شدن مو، شرح مي دهيم:
- روزانه كف سر را توسط نوك انگشتان (نه با ناخن ها) ماساژ دهيد، اين كار باعث تحريك جريان خون پوست سر شده و باعث كاهش ريزش مو و افزايش رشد مو مي شود.
- صبح و شب، موها را به آرامي با ۱۰۰ تا ۲۰۰ حركت شانه بزنيد، اين عمل باعث شكسته شدن گلوله هاي چربي موجود در فوليكول مو مي شود. اين كار به تنهايي باعث تحريك رشد مو مي شود.
- از انواع كرم، لوسيون و ژل هاي مو استفاده نكنيد و هيچگاه مستقيما روي كف سر اسپري نكنيد. چون باعث ايجاد گلوله هاي چربي و آلودگي در محل فوليكول مي شود. اگر مجبور شديد، از اسپري هاي ملايم استفاده كنيد.
- هنگام استفاده از سشوار، هميشه آن را در فاصله مناسب نگه داريد، از حرارت دادن بيش از حد پوست سر جلوگيري كنيد. حرارت زياد باعث افزايش ريزش مو مي شود.
- بعد از شنا در اولين فرصت موها را با شامپو بشوييد تا موها كاملا از بقاياي كلر پاك شوند، كلر به شدت به مو آسيب مي رساند.
- موهاي خود را از باد و خورشيد مستقيم محافظت كنيد. محافظت طولاني مدت از مو حتما جواب مي دهد.
- استرس زياد باعث واكنش بدن و تغيير سطح هورمون ها مي شود. تغييرات هورموني باعث افزايش ترشح چربي و در نتيجه افزايش ريزش مو مي شود.
- حاملگي، يائسگي و حتي استفاده از قرص هاي ضدحاملگي، تغييرات قابل ملاحظه اي در نيازهاي تغذيه اي سطوح هورموني ايجاد مي كند.
- و در انتها غذاهاي مغذي به همراه ويتامين و مواد معدني مناسب، كليد داشتن پوست و موي خوب و سالم است.

يك متخصص اعصاب و روان به خانواده ها توصيه كرد كه ناراحتي هاي روحي - رواني دوران بلوغ نوجوانان را جدي بگيرند.
دكتر سعيدقاضي سعيدي اعتقاد دارد كه ناراحتي هاي روحي - رواني در اين دوره باعث عقب ماندگي تحصيلي شده و اين مساله حس نااميدي و احساس شكست را در آنان به وجود مي آورد و مانع پيشرفت آنها مي شود.
حالات هيجاني در دوران بلوغ از دوره هاي ديگر زندگي شديدتر بوده و گاهي به صورت حساسيت شديد بروز كرده و ميل به بحث درباره علايق و عقايد در نوجوانان افزايش مي يابد.

روزانه بيش از ده هزار تماس تلفني براي درخواست امدادرساني به اورژانس ۱۱۵ تهران وجود دارد كه تنها منجر به ۵۰۰ ماموريت و اعزام نيرو به محل مي شود.
به گفته دكتر رضا دهقان پور- معاون پزشكي اورژانس تهران- با توجه به آگاهي بخشي عمومي در حال حاضر ميزان مزاحمت هاي تلفني به شدت كاهش يافته است و اگرچه همچنان ادامه دارد ولي مشهود نيست. روزانه حدود ده هزار تماس ناشي از ناآشنايي مردم از عملكردهاي اورژانس ۱۱۵ صورت مي گيرد كه تنها ۵۰۰ مورد آنها نياز به ارسال كمك دارند.

مبتلايان به سندرم روده تحريك پذير، از مصرف قهوه، حبوبات و كلم اجتناب كنند.
به گفته دكتر ليلا كاسپور فكري، براي درمان دارويي، مي توان ازداروهاي ضد اسپاسم (نيم ساعت پيش از مصرف غذا) و داروهاي ضدافسردگي استفاده كرده و شيوه هاي جراحي براي مبتلايان توصيه نمي شود.
اين بيماران بايد از استرس هاي رواني و هيجانات شديد پرهيز كرده وبايد تشويق شوند كه هر نوع ماده غذايي را كه سبب بروز علايم بيماري يا شدت آن مي شود از رژيم غذايي خود حذف كنند.