طبق اعلام رسمي راه آهن جمهوري اسلامي پس از آنكه واگن هاي باري به ايستگاه خيام نيشابور رسيد، نخست واگن هاي گوگرد دچار آتش سوزي شد و گروه هايي از سازمان آتش نشاني و هلال احمر با حضور در محل، عمليات اطفاي حريق را آغاز كردند.
«مجيد بيات» فرمانده عملياتي آتش نشاني تهران در رابطه با آتش گرفتن گوگرد مي گويد: «در صورتي كه گوگرد موجود در يك مخزن دچار حريق شود به صورت پودر در مي آيد و در هوا پخش مي شود و اين در حالي است كه پودر گوگرد خاصيت «شعله وري ناگهاني» دارد و مي تواند حادثه ساز شود.»
هر چند نخستين حادثه در واگن هاي حامل گوگرد روي داد اما فاجعه، زماني به وقوع پيوست كه واگن هاي نفت ناگهان منفجر شد.
«بيات» درباره چگونگي وقوع حادثه توضيح مي دهد: «زماني كه يك ماده سوختي داخل مخزن كاملا پوشيده است و فقط در بخشي از آن شكاف و دريچه ايجاد شده و ماده از آن نشت مي كند به طور طبيعي مايع نشتي دچار حريق مي شود و در اين حالت كل بدنه مخزن تحت حرارت قرار مي گيرد و بهترين راه حل اين است كه به وسيله آب، حرارت مخزن را كم كرد تا آتش سوزي ناشي از نشت ماده سوختي تحت كنترل درآيد. البته اين كار نياز به تعداد زيادي سرلوله، مقدار زيادي آب، كف و فوم آتش نشاني دارد.»
وي مي افزايد: «در چنين شرايطي علاوه بر حرارتي كه به مخزن هاي سوختي وارد مي شود مشكل ديگر هم وجود دارد كه به اصطلاح به آن«BLEVE« مي گويند. به اين معنا كه مخزن مايعات سوختي تحت فشار قرار مي گيرد. در حادثه نيشابور نيز پس از آتش سوزي اوليه، حرارت زيادي به مخزن هاي سوختي وارد شد و از آنجا كه احتمالا برخي مخازن كاملا سالم و سوپاپ ها و دريچه هاي آن نيز بسته بودند تحت فشار زيادي قرار گرفتند و اين در حالي بود كه به دليل نبود مجراي خروج، فشار، داخل مخازن ذخيره مي شد. در اين ميان از بين رفتن مقاومت مخازن بر اثر حرارت و افزايش همزمان فشار داخلي آنها باعث انفجار و بر اثر آن مقدار عظيمي بخار نفت به صورت بخار درآمد و در هوا آزاد شد و آتش سوزي مهيبي روي داد.»
فرمانده آتش نشاني تهران درباره وسعت جغرافيايي حادثه و تخريب ۵ روستاي اطراف ايستگاه خيام خاطرنشان كرد: «حريق بنزيني كه به صورت گاز درآمده، مانند بمب اتم از نوع حريق قارچي است و ارتفاع زيادي دارد، از سويي قدرت انفجار برخي فرآورده هاي نفتي مثل بنزين چندين برابر (تي.ان.تي) است.» حال با توجه به اين كه حجم زيادي از ماده اوليه بنزين داخل مخازن بود، حادثه انفجار، شعاع حرارتي وحشتناكي ايجاد كرد كه ارتفاع دار بودن آتش نيز سبب تشديد آن شد و به طور طبيعي در چنين اوضاعي هر چه كه در شعاع حرارت باشد از بين مي رود و در واقع همين عامل باعث خرابي خانه ها، اتومبيل ها و مرگ و جراحت افراد شده است. بنا به آخرين اخبار در حال حاضر تحقيقات براي بررسي علمي - فني حادثه از سوي كارشناسان آتش نشاني خراسان آغاز شده است و به گفته بيات تا زماني كه اين بررسي ها به اتمام نرسد نمي توان درباره آن نظر قطعي داد.

انفجار روز چهارشنبه در ۲۰ كيلومتري شرق نيشابور، تقريبا ۵ روستا را ويران كرد و گودالي به عمق ۱۶ متر بر جا گذاشت. اين انفجار شيشه هاي پنجره منازل اطراف را تا شعاع ۹ كيلومتري خرد كرد و باعث شد كه زلزله نگارهاي ايراني يك زلزله ۶/۳ ريشتري را گزارش كنند!
سيدحسين سربخشيان عكاسAP مي گويد: «اكثر خانه هاي اطراف محل حادثه، خشتي هستند و به همين علت اكثرا ويران شده اند، انگار زلزله آمده است.» بيشترين صدمات به روستاهاي هاشم آباد، ده نو و عبدل آباد وارد شده است كه از اين ميان روستاي ده نو كه در ۵ كيلومتري محل انفجار قرار دارد، ۹۰ درصد ويران شده است. به علت وقوع انفجار چند ساعت بعد از خروج از ريل، تعداد زيادي از مردم و آتش نشان ها هم علاوه بر ساكنان منطقه جان خود را از دست دادند. محمد مقدوري، رئيس عمليات اورژانس منطقه مي گويد: «آتش نشان ها كه البته تجربه كمي در آتش سوزي ناشي از مواد شيميايي صنعتي داشتند تقريبا ۹۰ درصد آتش را خاموش كردند.»
سيد مجيد تقي زاده رئيس بيمارستان ۲۲ بهمن اعلام كرد: «۸۰ درصد جراحات، ناشي از ويراني منازل است و بقيه ناشي از سوختگي يا صدمه خود انفجار بوده است.»
نيشابور مركز يك منطقه وسيع كشاورزي (پنبه، ميوه و غلات) و صنعتي (فرش، سفالگري و چرم) است اين شهر باستاني از سال ۴۰۰ بعد از ميلاد، يكي از مراكز فرهنگي مهم ايران به شمار مي آيد.

شنبه صبح، در مراسم تشييع جنازه مسوولان راه آهن، اتفاقات متاثركننده اي افتاد. آنجا كه به دليل مفقودالاثر شدن بسياري از قربانيان، تابوت آنها با لباس هاي آنان پر شده بود. تا بعدازظهر شنبه هنوز اثري از جسد مهندس حجتي نژاد رئيس راه آهن خراسان نيز يافت نشد و اين يكي از ۵۰ جسدي است كه بقايايي از آنها باقي نمانده است.

سالهاست كه از بحران وضعيت گردشگري در ايران سخن مي گوييم. سالهاست كه آمارهايي ميخكوب كننده ارايه مي كنيم دال بر اينكه گردشگري مي تواند چه سودهاي هنگفتي نصيب مان كند. سالهاست كه دلايل سياسي فراواني براي ركود صنعت گردشگري اعلام مي كنيم، اما هيچگاه بر اين واقعيت ملموس و عيني توجه نمي كنيم كه رخ دادن حوادثي كه عامل آن اشتباهات عظيم انساني هستند چه نقش تعيين كننده در ركود صنعت گردشگري داشته است.
در يك هفته گذشته دو حادثه سقوط هواپيما و ايستگاه قطار نيشابور، بار ديگر ما را با اين واقعيت تلخ روبه رو كرد كه چقدر در حفظ امنيت جان شهروندان مان كوتاهي مي كنيم. اعلام آمار تصادفات جاده اي كه رقمي وحشتناك است، به همراه سقوط سالانه هواپيماها و اتفاقاتي عجيب نظير حادثه ايستگاه نيشابور، بيشتر مبين اين نكته اند كه در كشور ما اتفاقا حادثه خبر مي كند. اگرچه ما لجوجانه و شايد براي در رفتن از زير بار اين تعهد، هميشه در بوق اعلام مي كنيم كه حادثه خبر نمي كند!

يك واگن فراري كه با حداكثر سرعت خود در يكي از شلوغ ترين خطوط راه آهن بريتانيا درحال حركت بود، با تعدادي از كاركنان راه آهن كه در تاريكي مشغول كار بودند برخورد كرد كه چهار نفر كشته و سه نفر ديگر مجروح شدند.
واگن از يك قطار ساكن در ايستگاهي در شمال غربي انگلستان جدا شد و به گروهي ۱۰ نفره از كارگران راه آهن كه ساعت ۶ صبح مشغول كار بودند برخورد كرد. واگن پس از برخورد با كارگران در ۱ كيلومتر پايين تر متوقف شد.
پليس ويژه حمل و نقل انگلستان به دنبال اين حادثه، خط اصلي راه آهن ساحل غربي كشور را بسته و تحقيقات سريع و ويژه اي براي بررسي امنيت خطوط فوق صورت گرفت.
پيتر دويس يكي از مقامات پليس ويژه حمل و نقل گفت: «ما به دنبال كشف علت وقوع اين حادثه تراژيك هستيم.» او افزود: «واگن هنگام برخورد با كارگران با سرعتي بين ۴۸ تا ۶۴ كيلومتر در ساعت حركت مي كرده است. كارگران در تاريكي كار مي كردند و باتوجه به آزادبودن ترمز ايمني، احتمالاً هيچ صدايي را نشنيده اند. كارگران، آن موقع درحال جابه جاكردن خط، براي عبور قطار جديد پندولينو بودند. اين قطار مي تواند به سرعت ۲۴۰ كيلومتر در ساعت برسد.» او مي افزايد:  «كشته شدگان اين حادثه از كارگران بومي همان منطقه بوده اند و سركارگر آنها دستور فوري براي تعويض سريع خط دريافت كرده بود.» باب كراو يكي از مسوولان راه آهن انگلستان مي گويد:  «اداره حمل و نقل و راه آهن انگلستان عميق ترين پيام همدردي خود را به خانواده كشته شدگان حادثه ابراز مي دارد و از هر طريق ممكن آنها را حمايت خواهد كرد.» او مي افزايد ما درمورد اين حادثه به يك تحقيق عمومي علاوه بر تحقيقات رايج نيازمنديم. تا روشن نشدن نتايج اين تحقيق مي بايست كار راه آهن در مناطق مشابه به حال تعليق درآيد.
در حادثه مشابهي در ماه مه سال :۲۰۰۲ به دنبال خارج شدن يك ترن مسافربري از خط و برخورد آن با سكو ايستگاه پاترزبار در شمال لندن، ۷ نفر كشته و بالغ بر ۷۰ نفر مجروح شدند.

پوشش رخدادهاي حادثه دلخراش نيشابور نيز حكايتي است. نخستين عكاس محلي كه توانسته بود در همان دقايق اوليه حادثه خود را به محل برساند، يك قطعه عكس اش را به قيمت ۵۰ هزار تومان فروخت. از سوي ديگر نكته جالب اينكه خبرنگاران و عكاس هاي آژانس ها و خبرگزاري ها خيلي سريع خود را به محل حادثه رسانده بودند؛ خيلي زودتر از خبرنگاران روزنامه ها. شايد اين نكته خود گواهي باشد بر اين وابستگي هميشگي روزنامه ها و مطبوعات به خبرگزاري ها و آژانس ها.
AFP، رويتر،AP سه خبرگزاري مهمي بودند كه اخبارشان در هزاران نشريه مختلف در سراسر دنيا چاپ شد.

در حالي كه جامعه ايران در تب و تاب انتخابات مهم مجلس شوراي اسلامي بود و در حالي كه افكار جهاني نيز ايران را در چارچوب مسايل انتخابات ارزيابي مي كرد، اتفاق بسيار ناگوار و تكان دهنده نيشابور، ۴۸ ساعت پيش از برگزاري انتخابات، فضاي اجتماعي- سياسي ايران را تغييرداد. بازهم سهل انگاري هاي هميشگي، حادثه اي خلق كرد كه ديگر دست طبيعت در آن دخيل نبود. اينچنين شد كه افكار جهاني علاوه بر انتخابات، اين حادثه فجيع را نيز در كانون اخبار خود قرار داد. هفته پيش از آن نيز در حالي كه فضاي اجتماعي ايران خود را آماده راهپيمايي مهم ۲۲ بهمن مي كرد، حادثه سقوط هواپيماي كيش اير، بار ديگر اين موج اجتماعي را تحت تاثير قرار داد. اگر امروز به موتورهاي جست  وجوي بزرگ اينترنتي رجوع كنيد، از تعداد روزنامه هايي كه اين واقعه را پوشش داده اند، تعجب مي كنيد!

در بزرگترين تلفات آتش سوزي در اتريش- بعد از جنگ جهاني -۱۰۰ نفر كشته شده اند. مقايسه كنيد و نتيجه بگيريد!
... و اما خبر. روز شنبه دادگاه اتريش ۱۶ نفر از كساني كه حادثه وحشتناك سال ۲۰۰۰، به دليل سهل انگاري آنها صورت گرفته بود را بخشيد. حكمي كه با اعتراض گسترده مردم مواجه شده است.
اين حادثه زماني رخ داد كه روغن ترمز هيدروليك قطار نشت كرد و قطار درون تونل آتش گرفت. ۹۲اتريشي، ۳۷ آلماني، يك انگليسي، ۱۰ژاپني، ۲هلندي، ۴اسلووينايي ۸، آمريكايي و يك نفر از جمهوري چك در اين حادثه سوختند.
همانطور كه مي بينيد هيچ كدام از قربانيان ايراني نيستند