بازسازي كوي دانشگاه تهران پس از ۳۰ سال در گفت وگو با دكتر محمد حسين اميد معاون امور دانشجويي دانشگاه تهران
گفت و گو :محدثه قيدي
|
|
|
اشاره: از همان روزي كه خبر ترميم زخمهاي كهنه كوي دانشگاه تهران توسط شهرداري به گوش رسيد و اينكه ظرف ۴۵ روز دست كم ۲ هزار اتاق كوي مفروش و رنگ آميزي شد، دو سالن ورزش جديد احداث، سه مجموعه ورزشي نوسازي و مجهز به انواع تجهيزات بدن سازي و سالن هاي ورزشهاي توپي، كشتي، صخره نوردي شد و ۵ سالن آمفي تئاتر و تئاتر و سينما نوسازي و انواع سيستم هاي نورپردازي و سكوهاي متحرك ويژه تماشاگران و سيستم پخش و تصوير ويدئويي و پرده هاي برقي و مخملي و چه و چه و چه برقرار شد، ناباورانه اقداماتي را به نظاره نشستيم كه با ۳۰ سال تأخير مي شد ظرف ۴۵ روز انجام شود و نشد. دهها هزار دانشجويي كه طي اين سالها از اين همه امكانات مي توانستند استفاده كنند و نشد؛ خاطرات لذت بخشي كه سالهاي سال مي شد با يادآوري آن خوش بود و نشد. بهره هايي كه از آن همه اوقات به بطالت گذشته مي شد برد و نشد حق و حقوقي كه بايد خيلي پيشتر از اينها برآورده مي شد و نشد. غصه زمانها و فرصتها و سرمايه هاي از دست رفته را خوردن چه سود اما در هر حال حرفهايي زده شد، قدمهايي برداشته شد، طلسمي شكسته شد و امكاناتي فراهم شد. تداوم داشته باشد يا نه فرقي نمي كند به حال آن كسي كه شامل حالش مي شد و نشد.
* در مورد چرايي همكاري مشترك شهرداري و دانشگاه تهران كه از بازسازي كوي دانشگاه توسط شهرداري تهران آغاز شد توضيح دهيد؟
- يك توقع بحقي وجود دارد و آن اين است كه دانشگاه تهران محلي است كه بهترينهاي كشور در آن درس مي خوانند، محلي است متشكل از نخبگان كشور و رتبه هاي تك رقمي و دو رقمي و حداكثر سه رقمي كنكور، پس بايد نگاه مسئولين و آحاد جامعه نسبت به دانشگاه با نگاهي كه نسبت به يك مركز تجاري وجود دارد. متفاوت باشد، ممكن است مثلاً در بازار تهران شهرداري دنبال حق و حقوق و عوارض و ماليات خود باشد اما دانشگاهها به عنوان مراكز علمي، تحقيقاتي و آموزشي كه دولت به تنهايي قادر به تأمين نيازهايش حتي در سطح متوسط نيست خوب است توسط شهرداري و بقيه مراكز و نهادها، بخشي از نقايصش رفع شود كه الحمدلله با روي كار آمدن مديريت جديد شهري،مشكلات سابق با اين نهاد برطرف شد و به دليل تفكر جديد حاكم در شهرداري از اين پس دانشگاه هم جزيي از شهر است كه اتفاقاً رسيدگي به آن به دلايل ذكر شده يك اولويت به حساب مي آيد. صحبت ما با دكتر احمدي نژاد قبل از آغاز عمليات بازسازي كوي هم همين بود كه بالاخره شما خودتان عضو جامعه دانشگاهي هستيد. پس بياييد رابطه دانشگاه و شهرداري را اصلاح كنيد، به اين جمع بها دهيد و كمكشان كنيد كه خوشبختانه ايشان هم توجيه بودند و هم از اين قضيه استقبال كردند.
* در حالي كه به نظر مي رسد دانشگاهها حداقل در سطح شهر تهران با مشكلات متعدد درگيرند چرا آغاز همياري شهرداري از كوي دانشگاه تهران آغاز شد؟
- كوي دانشگاه تهران يك شرايط ويژه در كل دنيا دارد، مركزي شناخته شده، در داخل و خارج كشور است. خيلي از بزرگان ما كه الان عهده دار مسئوليتهاي مهمي در كشورند در كوي زندگي كردند، حوادث سياسي اخير هم نشان از حساسيت بالاي كوي دارد، نزديك به ۱۰ هزار دانشجو روزانه ۱۵ ساعت از اوقات خود را در اين فضا مي گذرانند ضمن اينكه كوي دانشگاه نه فقط خوابگاه بلكه محل زندگي، درس خواندن و مطالعه و تحقيق و فعاليتهاي سياسي و اجتماعي دانشجويان هم است.
* شما آماري از سرانه هاي لازم رفاهي، تفريحي دانشجويان داريد؟
- بله سرانه فضاي ورزشي مورد نياز براي يك دانشجو در كشورهاي پيشرفته به طور متوسط ۷ متر است اما مال ما زير نيم متر، بنابر استانداردهاي جهاني كوي دانشگاه با ۱۰ هزار دانشجو ۷۰ هزار مترمربع فضاي ورزشي نياز دارد در حالي كه ما با اغماض حداكثر براي هر نفر نيم متر فضاي ورزشي داريم از طرف ديگر از امكانات رفاهي نظير سالن سينما و نمايش و سفرهاي تفريحي و... هم خبري نيست، خوابگاههايمان استاندارد نيستند در زمستانها سرد و در تابستانها گرم و فاقد سيستم تهويه است، خب اين دانشجو كه چهار سال از دوران جواني اش را كه بايد قاعدتاً لذت بخش ترين و خاطره انگيزترين دوران زندگي يك انسان باشد، تحت انواع فشارها و ناراحتي ها و سرخوردگيها سپري مي كند. اگر اين محيط جايي براي تحقير و آزار و اذيت دانشجو باشد به طوري كه نتواند استعدادها و خلاقيتها و انگيزه هاي خود را شكوفا كند، خيلي معلوم نيست در آينده با چه عكس العملهايي از او نسبت به محيط كار و جامعه و حتي خانواده اش مواجه باشيم.
* وضعيت دانشجويان دختر هم لابد بدتر از پسران است؟
- بله. امروزه عمده دانشجويان ما بين ۶۰ تا ۷۰ درصد دختر هستند اما به اندازه يك دهم سرانه خدمات فرهنگي، تفريحي و ورزشي ندارند. اصلاً هيچي ندارند صفر است. سه هزار دانشجوي دختر در كوي دانشگاه به همراه خوابگاههاي ديگر در سطح شهر حتي يك زمين واليبال ندارند. اينها نشان مي دهد كه خواسته ها، طبيعتاً خيلي فراتر از اقداماتي است كه شهرداري تهران در كوي انجام داد. طبق برآوردهاي به عمل آمده از طرف معاون شهردار تهران آقاي مشاعي كه بعد از بازديد ايشان از كوي صورت گرفت ۵ ميليارد تومان نياز بود تا كوي را در حد متوسط سرانه ها ارتقاء بدهند كه البته حدود دو ميليارد تومان آن محقق شد.
* آيا اين سخن شما را بايد نوعي گلايه از شهرداري تهران تلقي كرد؟
- نه هرگز. صادقانه بگويم حقيقتاً فكر نمي كرديم از طرف شهرداري اين قدر با استقبال مواجه شويم. همين جا لازم است اشاره كنم كه ما قبل از شهرداري تهران دست ياري به سوي خيلي ها دراز كرديم. در قدم اول سراغ سازمان برنامه رفتيم. متأسفانه هيچ كمكي نكردند، سراغ معاون اول رئيس جمهوري رفتيم ايشان لطف كردند اخيراً دستور پيگيري به سازمان برنامه دادند تا براي سالهاي بعد كمكهايي صورت گيرد، سراغ بعضي وزراء هم رفتيم از جمله وزير كار كه لطف كردند و مسيري را براي كمك باز كردند اما در ميان همه اينها شهرداري سريع ترين، سهل الوصول ترين و بيشترين كمكها را به ما كرد.
* آيا سازمانها و وزارتخانه هايي كه شما به آنها مراجعه و تقاضاي كمك كرديد قول عملي به شما دادند و آيا اساساً به اين قولها مي شود اعتنا كرد در غير اين صورت آيا لازم نيست شما بودجه اي براي امور دانشجويي پيش بيني و پيشنهاد كنيد؟
- در رابطه با بعضي، در وزارتخانه مقدماتي فراهم شد، وزارت علوم هم با صندوقهاي رفاه صحبت كرد. ما هم يك رقم ۴ ميليارد توماني براي تأمين حداقلها تنها در سطح دانشگاه تهران خدمت رئيس جمهور ارائه كرديم كه ارجاع شد به دكتر عارف و از آنجا هم ارسال شده به سازمان مديريت كه اميدواريم در بودجه سال آينده ما لحاظ شود. اين اعتبار فقط اختصاص به بخش رفاه دانشجويي شامل تربيت بدني، توسعه خدمات مشاوره اي، فرهنگي، فوق برنامه، اردوها، وضعيت غذاي دانشجويان دارد.
* آيا اين رقم پيشنهادي تحقق خواهد يافت؟
- من خيلي خوشبين نيستم، چون امسال هم حدود ۶۰۰ ميليون تومان براي بازسازي كوي به دنبال حوادث ۲۰ خرداد كوي دانشگاه از سازمان مديريت تقاضا كرديم كه عليرغم همه پيگيريهاي صورت گرفته دستمان به جايي نرسيد به همين دليل روي اين بودجه هم حسابي باز نكرديم و اميدواري ما به شهرداري تهران بيش از همه اين قول و قرارها و طرحهاست.
* فكر مي كنيد شهرداري تهران تا كجا و در چه زمينه هاي ديگري مي تواند همكاريهاي خود را با دانشگاه ادامه دهد؟
- در حال حاضر يك مجتمع خوابگاهي شهيد چمران داريم با سه هزاردانشجو كه فاقد امكانات ورزشي است تقاضا داريم يك سالن ورزشي شبيه همان دو سالني كه براي دختران و پسران در كوي ساخته شده است بسازد از طرف ديگر انتظار داريم به ساير خوابگاههاي سطح شهر، هم كمكهايي بكند البته قولهايي داده اند در مورد بازسازي رنگ آميزي و نظافت اتاقها در فصل تابستان كه با توجه به عملكرد شهرداري تاكنون خيلي به اين قول خوشبين هستيم.
از طرف ديگر اخيراً طي نامه اي به شهردار تهران درخواستي را مطرح كردم كه هنوز جوابي دريافت نكردم. ببينيد در غرب مثلاً همين انگلستان كه خودم در آن تحصيل كردم دانشجو به صرف اينكه دانشجوست از يك احترام ويژه اي برخوردار است و باز به صرف دانشجو بودن از همه خدمات مثل مترو ، قطار، اتوبوس، هواپيما، مراكز تفريحي، هنري، موزه ها و... با همان كارت دانشجويي از تخفيف هاي بالا استفاده مي كند. بنابراين در نامه خودم از شهردار تهران خواهش كردم شروع كننده خدماتي از اين دست براي دانشجويان باشد . ما مي توانيم مشتركاً با شهرداري فقط در مقوله حمل و نقل كارت اياب و ذهاب براي دانشجويان صادر كنيم، صدور اين كارت از آنجايي كه بخشي از هزينه ها توسط آموزش عالي و بخشي شهرداري و بخشي از طرف خود دانشجو تأمين مي شود موجب مي شود هزينه ها بر دوش يك نفر سنگيني نكند ضمن اينكه موجب بروز احساس تشخص و مورد احترام بودن در دانشجو مي شود. اگر شهرداري تهران اين حركت را آغاز كند تا ابد اين حركت ارزشمند به نام او ثبت خواهد شد. در مراحل بعد هم مي توان اين طرح را به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي تعميم داد و كارتهاي مشابهي براي استفاده از اماكن فرهنگي تفريحي، امكانات جهانگردي، سينمايي تحت پوشش اين وزارتخانه با تخفيف ويژه براي دانشجويان صادر كرد. در ضمن ما خودمان هم در دانشگاه پيگير عضويت در يك سازمان بين المللي هستيم تا كارت هاي دانشجويي بين المللي براي دانشجويان سراسر كشور صادر كنيم كه متعاقب آن دانشجويان اگر به هر دليلي به يك كشور اروپايي گذارشان افتاد مي توانند از تخفيف هاي ويژه اي در امور مختلف بهره مند شوند.
|
|
|
* آيا اين اقدام موجب فرار مغزها نمي شود يا اين حس را تقويت نمي كند كه چون در كشور خودش اين امتيازات وجود ندارد به جايي ديگر مهاجرت كند؟
- استفاده نكردن از اين ابزار هم نمي تواند عاملي براي نگهداري دانشجويان در كشور باشد. بايد براي حل مشكلات دانشجويان راه حل هاي ديگر پيدا كرد. دانشجوي ما اگر سرخوردگي هاي داخلي اش تمام شود، اگر اميدواري به آينده داشته باشد و اطمينان پيدا كند كه ارزش گذاري در كشور براساس شايستگي هاي فردي و توانمندي هاي افراد است نه روابط علاقه مند مي شود و مي ماند.
* در كشورهاي مترقي كه مشكل تأمين اعتبار در بخش آموزش عالي ندارند اين گونه امتيازات از جانب شهرداري ها يا وزارتخانه ها و يا ساير مراكز چه توجيهي دارد؟
- در دنيا همه سازمان ها به دانشگاه و دانشجو كمك مي كنند و اين گونه كمك ها جنبه توجه و نشان دهنده احترامي است كه جامعه براي اين قشر قائلند اما در ايران اين طور نيست.
* پس شايد در ايران دانشگاهي بودن شهردار تهران باعث چنين حركتي در كوي دانشگاه شد؟
- بله بسيار مؤثر بوده، من معتقدم بازتاب فعاليت هاي شهرداري تهران در كوي دانشگاه خيلي زياد بود، به هر حال اين اقدام در نوع خود بي نظير و نخستين نمونه همكاري شهرداري با يك مركز دانشگاهي بود در ميان دانشجويان هم اين طرح بازخورد مثبتي داشت، ما مدت هاست نيازهايمان را با مراكز مختلف دولتي در ميان گذاشته ايم همه از مشكلات ما باخبر هستند اما ارتباط نزديك آقاي احمدي نژاد با دانشجويان باعث شد مشتاقانه به ما كمك كنند و حتي اين همكاري ها را ادامه دهند من شنيدم تقريباً همه دانشگاهها از جمله خواجه نصير، الزهرا، علوم پزشكي، دامپزشكي، تربيت معلم، علامه طباطبايي همه در نوبت اقدامات عمراني، فضاي سبز و فرهنگي شهرداري اند. در واقع اين نويدي است براي جامعه دانشگاهي كه روند توجه خاص به بخش رفاهي و صنفي آنها در سال ۸۳ هم با شدت بيشتري ادامه خواهد يافت.
* چقدر از عمر خوابگاههاي دانشجويي شما مي گذرد؟
- عمدتاً بالاي ۳۰ سال.
* شما مي دانيد كه زلزله تهران را تهديد مي كند و باز بهتر مي دانيد كه سرمايه هاي ارزشمند كشورمان در اين خوابگاههاي فرسوده و غيرمقاوم مستقرند و وقوع زلزله در اين شرايط خداي ناكرده يعني محروم ماندن كشور از با استعداد ترين نيروهاي آينده ساز كشور. آيا به تأمين امنيت و بازسازي خوابگاهها انديشيده ايد؟
- به نكته خوبي اشاره كرديد، ما بعد از اتفاق غمناك زلزله بم كه چندصد دانشجوي ارزشمند ما هم در اثر آن از دست رفتند مكاتبه اي كرديم با سازمان مديريت و هشدار داديم نسبت به وضعيتي كه شما هم به آن اشاره كرديد. به آنها گفتيم، از آنجا كه ما جاي ديگري نداريم و نمي توانيم دانشجويان را از اين خوابگاهها به جايي ديگر منتقل كنيم براي شروع كار از سال ۸۳ يك ميليارد تومان اعتبار براي ايمن سازي خوابگاههاي در معرض خطر به ما اختصاص دهند تا از آن ابتدا براي ايمن سازي خوابگاههاي كوي دانشگاه كه ۱۰ هزار نفر از دانشجو را در خود جاي داده است استفاده شود.
* آيا تحقيقي به طور مستدل انجام شده است كه نتايج كمبودهاي دانشجويان بر روي روحيات، كارآيي، رفتارها و حتي افت تحصيلي آنان را بيان كرده باشد و به واقع به نوعي مسئولان دانشگاه را به اين اعتقاد عميق رسانده باشد كه بالاخره لازم است سرانه هاي خدماتي، رفاهي دانشجويان هم مورد توجه، رسيدگي و تأمين قرار گيرد؟
- اين اعتقاد عميق در سطح آموزش عالي وجود دارد به همين دليل هم باب گفت وگو را با ساير دستگاهها باز كرديم، ما عميقاً اعتقاد داريم به عواقب اين كمبودها اما اطمينان هم داريم كه خودمان با اين بودجه و اعتبار نمي توانيم حتي سيستم گرما و سرماي دانشجويان را تأمين كنيم. براساس گزارش هاي مركز مشاوره دانشجويي ما كه قوي ترين مركز در نوع خود در كل كشور است. افسردگي ها و نگراني ها و سرخوردگي ها در مجموعه دانشجويي رو به فزوني است. به ويژه در ميان دانشجويان دانشگاه تهران كه خودشان را جزء بهترين ها مي دانند اما شرايط و امكانات در اختيارشان مناسب بهترين ها نيست و يا محيط دانشگاه آرام نيست تا بتواند راحت فكر و مطالعه كنند چون همه چيزش از محل خواب و غذا گرفته تا تفريح و ورزش و... همه ناجور است البته در كنار اين نارسائي ها دلمشغولي هاي ديگري هم دارد كه ما در قبال آن مسئول نيستم مثل نگراني هاي شغلي، ازدواج، مشكلات خانوادگي، سياسي و اجتماعي، همه اينها ما را به انديشه تشكيل يك تيم قوي مطالعاتي و ارائه طرح ساماندهي در امور دانشجويي سوق داد.
* در مورد اين تيم مطالعاتي اهداف و برنامه هاي آن توضيح دهيد؟
- خبر دقيق اين قضيه را نمي توانم بگويم چون هنوز به جمع بندي نرسيديم. بحث اين است كه يك مقدار آسيب شناسي و نياز سنجي شود و مسايل و مشكلات دانشجويي را از زاويه ديد خودمان و دانشجويان ارزيابي كنيم. در واقع نتيجه تحقيق، وضع موجود را ارزيابي و وضع مطلوب را ترسيم و راه رسيدن از وضع موجود به مطلوب را مشخص مي كند و بالاخره اينكه با محدوديت ها و اعتبارات موجود به چه بخش هايي بيشتر بپردازيم.
