عليرضا آشوري 
بنابر گزارش ايسنا، چندي پيش روساي دانشكده هاي پزشكي سراسر كشور در دفتر وزير بهداشت حاضر شده خواستار رسيدگي به وضعيت مالي بيمارستان ها و دريافت مطالباتشان از بيمه ها شدند.
درحالي كه بحث بهداشت در جامعه و رسيدگي به امر درمان همواره جزو مهمترين نكات مورد اشاره دولت بوده و هست، متاسفانه هيچگاه توجه جدي و پايه اي به اين مقوله نشده است.
جدا از تمام مشكلات مربوط به توزيع نامناسب نيروي پزشكي در كشور، بيكاري وحشتناك پزشكان و ساير فارغ التحصيلان حرف پزشكي بيمارستان هاي وابسته به دانشگاه هاي پزشكي هم دچار مشكلات عديده اي هستند كه مهمترين آنها كمبود بودجه و به تبع آن كاهش كيفيت آموزشي به خاطر نارضايتي اعضاي هيات علمي و كمبود امكانات لازم است. طبيعي است كه با چنين وضعيتي نه درمان مناسبي مي توان ارايه كرد، نه آموزش دقيق و مناسب.
دكتر پيروي رئيس دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي در گفت وگو با ايسنا گفت: در خريد دارو، تجهيزات و مواد اوليه غذايي دچار مشكل هستيم به گونه اي كه يكي از بيمارستان ها بالغ بر ۹۰ ميليون تومان بدهكار است و پرسنل هم خواهان كارانه خود هستند. او مي افزايد:  «تاكنون تمام تلاش ها و فعاليت هاي خود را كرده ايم ولي ديگر قادر به ادامه راه نيستيم. دولت بايد طبق تعهدات قانوني اش حقوق و مزاياي كارمندان خود را پرداخت كند. ما هنوز در اين زمينه مشكل داريم.»
نكته جالب توجه اينجاست كه بودجه صددرصدي تخصيص يافته براي مراكز درماني هم تكافوي نيازهاي بيمارستان ها را نمي كند. دكتر پيروي مي گويد: «با اين بدهي ها و مطالبات پرداخت نشده اي كه از سازمان بيمه خدمات درماني داريم ديگر روساي دانشگاه هاي علوم پزشكي روي برگشتن به دانشگاه ها را ندارند.»
رياست دانشكده پزشكي دانشگاه شهيد بهشتي مي افزايد:  «درحال حاضر شركت هاي دارويي به دليل عدم پرداخت هزينه هايشان دارو تحويل نمي دهند. پولي نداريم تا حقوق اضافه كار و دستمزد پرسنل خود را پرداخت كنيم و اين درحالي است كه قيمت خدمت ارايه شده در بخش خصوصي ۱۰ برابر بخش دولتي است و ما با يك دهم قيمت بخش خصوصي مشغول به كار هستيم.»
متاسفانه مشكل اين دانشگاه و بقيه دانشگاه هاي پزشكي جز با مشاركت مستقيم دولت قابل حل نيست. بيمارستان هاي آموزشي نمي توانند تعرفه درماني خود را بالاتر ببرند چون در اينصورت بيماران ديگر رغبتي براي مراجعه به اين مراكز از خود نشان نمي دهند. از سوي ديگر هزينه اين بيمارستان ها نه تنها از بخش خصوصي پايين تر نيست بلكه شايد در مواردي بالاتر هم باشد مضاف بر اينكه در بيمارستان هاي آموزشي به خاطر كثرت بيماران، وجود دانشجويان و جو آموزشي و به تبع آن طبق يك سنت كهن درآمد پايين براي استادان و معلمان، فشار كار براي كادر آموزشي بسيار بالاتر است. درحالي كه به تبع اين مشكلات و با افت كيفيت آموزشي وضعيت سلامت جامعه هم با مخاطره روبه رو مي شود و اين مشكل در استان هاي محروم كشور ابعادي وخيم تر مي يابد. دكتر طباطبايي رئيس دانشگاه علوم پزشكي زاهدان مي گويد:  «امسال ازنظر مالي سال بسيار بدي براي دانشگاه هاي علوم پزشكي سراسر كشور بود... به بهانه درآمد بيمارستان ها پرداخت هزينه ها را به عهده بيمه ها مي گذارند.» او مي افزايد: «در سيستان و بلوچستان ۴۵۰ هزار افغاني داريم كه اغلب افراد فقيري هستند كه هيچ كس متولي بار درماني اين جمعيت نيست و عملاً به دوش دانشگاه ها و بيمارستان هاست. درحال حاضر نزديك به يك سال اضافه كار پرسنل بيمارستاني را پرداخت نكرده ايم و بسياري از بيمه ها به ويژه بيمه نيروهاي مسلح بيش از يكسال و نيم مطالبات ما را پرداخت نكرده اند. به سازمان هاي مختلف بدهكاريم و به دليل بدهي برق بيمارستان را قطع مي كنند. وي تاكيد مي كند: «دولت بايد اولويت را به سلامت مردم بدهد. درغيراينصورت توقع بي مورد در مردم ايجاد نكند و به فكر گسترش مراكز بهداشتي و درماني نباشد.
رئيس دانشگاه علوم پزشكي زاهدان مي گويد: «حق به جانب مردم و پرسنل است و بايد خدمت خوب و مناسب به مردم ارايه كرده و هزينه اش را دولت پرداخت كند. واحدهايي نظير تاسيسات و نقليه به بخش خصوصي واگذار شده كه بايد از فصل دو پرداخت شود كه دولت روز به روز فصل دو را كمتر مي كند.» ايشان مي افزايد كه كسري دانشگاه علوم پزشكي زاهدان براي پرداخت حقوق و عيدي پرسنل ۵ ميليارد تومان است.
دكتر رضايي رئيس دانشگاه علوم پزشكي اصفهان نيز در اين زمينه مي گويد: «پرسنل بهداشت و درمان خدوم و زحمتكش هستند. ما نيز موظفيم براساس ضوابط، حقوق و مزاياي آنها را پرداخت كنيم ولي به دليل كاهش نقدينگي قادر به پرداخت نيستيم. براي پرداخت حقوق و عيدي پرسنل امسال به ۵/۴ ميليارد تومان بودجه نياز داريم كه اين جداي از بدهي به شركت هاي دارويي است كه با احتساب آن مجموع كسري ها ۱۱ ميليارد و ۸۰۰ ميليون تومان است.
دكتر رضايي با اشاره به مشكلات و دغدغه هاي روحي ناشي از مشكلات اقتصادي براي پرسنل بهداشت و درمان مي گويد: «توقع كار بي دستمزد را نبايد از پرسنل داشت و اين افراد به دليل نجابت كاري تا اين لحظه به كار خود ادامه داده اند.»

امير حسين حق شناس
حول و حوش خيابان هاي ميرزاي شيرازي و قائم مقام فراهاني بخصوص بخش هاي شمالي آن كه با در نظر گرفتن خيابان هاي شهيد بهشتي و شهيد مطهري يك مربع را تشكيل مي دهد سرشار از مراكز درماني و مطب هاي پزشكاني با تخصص هاي گوناگون است. از پزشكان داخلي، دندانپزشك تا فوق تخصص انواع واقسام بيماري ها كه انشاءالله نصيب هيچ كس نشود. دو بيمارستان تهران كلينيك و توس نيز در اين منطقه واقع شده است البته بيمارستان توس در محدوده بيروني اين مربع است. يك آمپول پني سيلين ۶-۳-۳ دردست دارم. تمام كوچه ها و ساختمان هاي پزشكان را در مي نوردم. دريغ از يك تابلوي تزريقات. بيمارستان تهران كلينيك مي  گويد تزريقات نداريم! مي گوينداگر نسخه ات مربوط به اينجا است تزريق مي كنيم! از يك بيمارستان بزرگ و بخش اورژانس آن حداقل انتظاري كه مي رود حل اولين ضرورت يك بيماري يعني دسترسي به موقعيت مناسب استفاده از داروست. تصور كنيد بيمار از يكي از آن انبوه مطب ها با نسخه اي در دست خارج شود و از چندين داروخانه آن اطراف دارو را تهيه كند ولي نتواند استفاده كند. ديگر چه فايده اي دارد. به بيمارستان توس مي روم. مي گويند پني سيلين نمي زنيم. مي گويم مگر اينجا بيمارستان نيست؟ مي گويند هيچ بيمارستاني پني سيلين نمي زند! مگر يكي از رايج ترين آمپول هاي مورد مصرف بيماران دركشورما پني سيلين نيست؟ سال هاي سال است كه اين آمپول كاربرد دارد. اگر من به يك تزريقاتي كوچك با تزريق كننده مبتدي وتازه فارغ التحصيل شده مي رفتم و شخص مي گفت مي ترسم بزنم، حق داشت ولي يك بيمارستان با انبوهي پرسنل حرفه اي چرا بايد چنين حرفي بزند. كه اگر بدن بيمار مورد تهاجم ديگر ميكروب ها قرار نگيرد. پزشك معالج از در نظر گرفتن آن براي علاج بيمار خودداري مي كند، توسط هيچ بيمارستاني تزريق نمي شود!
عدم پراكندگي صحيح مراكزي كه به هم ارتباط دارند مهمترين عامل و معضل در سرگرداني مردم و ايجاد ترافيك ناخواسته است. از طرفي ديگر عدم سرويس دهي مناسب و شايسته از سوي مراكز قانوني و رسمي سبب مراجعه از سرناچاري مردم به مراكز ديگر امكانات و تخصص هاي محدود مي شود كه چه بسا ممكن است خطرات و ضررهاي بسيار با اهميت و مهمي را هم در پي داشته باشد.
پيامدهاي خطرناك تزريق پني سيلين و شوك احتمالي ناشي از آن براي برخي بيماران ضرورت حضور اشخاص متخصص و پزشك حاذق و دستگاه هاي اورژانسي مثل اكسيژن درمراكز تزريقاتي را بيشتر مي كند. اميداست مراكز رسمي درمان، نظير بيمارستان ها از پذيرش چنين بيماران و مراجعه كنندگاني خودداري نورزند.
نخستين جشنواره «بهداشت خانواده»
نخستين جشنواره «بهداشت خانواده» به همت جهاد دانشگاهي علوم پزشكي ايران، آذرماه سال آينده برگزار مي شود.
علاقه مندان مقالات خود را با موضوعات بهداشت با گرايش مادر و كودك، محيط و حرفه اي، پوست، بيماري هاي عفوني، بهداشت دهان و دندان، اپيدميولوژي، آموزش بهداشت، مديريت خدمات بهداشتي، ميكروبيولوژي، پزشكي اجتماعي، تغذيه و داروسازي تا پايان خردادماه ۱۳۸۳ به نشاني تهران، ميدان ونك، نبش خيابان گاندي جنوبي، جهاد دانشگاهي علوم پزشكي ايران، طبقه دوم دبيرخانه جشنواره «بهداشت و خانواده» بفرستند.

تقسيم كار و استفاده از همكاري ديگران در جابه جايي اشياي سنگين بهترين راه كاهش كمردردهاي مكانيكي به ويژه در زنان خانه دار طي روزهاي نوروز است.به گفته دكتر محمد شريفي كه هم اكنون رياست انجمن بررسي و مطالعه درد ايران را برعهده دارد، درمان كمردرد از پرهزينه ترين درمان ها در كلينيك درد است و با نزديك شدن به فصل خانه تكاني مراجعه بيماران با شكايت دردهاي ستون فقرات و كمردرد، افزايش مي يابد و براي همين هم توصيه مي شود كه تا حد امكان از جابه جايي اشياي سنگين و وضعيت هاي ناجور بدني حين كار خودداري شود.وي با اشاره به اينكه گرم شدن عضلات حين كار و در معرض هواي سرد قرار گرفتن از ديگر علل كمردرد است، گفت: «اسپاسم و گرفتگي عضلات ناحيه كمر از ديگر علل درد در اين ناحيه است كه با استفاده از يك داروي شل كننده، گرم كردن عضله و استراحت قابل درمان است.»

بهره هوشي كم در اغلب موارد اكتسابي بوده و عوامل اجتماعي و فرهنگي نقش موثري در بروز آن دارند.بر اساس پژوهشي كه توسط دكتر ناهيد قطبي، دكتر منيژه حيدرپور و دكتر عبدالكريم افخم زاده انجام شده، تاخير تكامل كه شامل عقب ماندگي ذهني و بهره هوشي مرزي است، شيوع آن در ميان كودكان، يك تا دو درصد است كه بيشتر آنها دچار بهره هوشي كم هستند.يافته هاي اين پژوهش نشان داد كه بهره هوشي كم با عواملي چون ازدواج فاميلي، وزن هنگام تولد، نحوه تولد، سابقه پرتوگيري هنگام حاملگي و تشنج رابطه معني داري ندارد. بي سوادي پدر و مادر، مرتبه تولد، طبقه اقتصادي و اجتماعي پايين، خطر بهره هوشي كم را افزايش مي دهد.