مصائب نشستن پشت فرمان خودروي گازسوز
سوختگيري دشوار
جامعه نيازمند شرايط و تسهيلاتي است كه اگر اين تسهيلات فراهم نشود استقبال چنداني از خودروهاي گازسوز در بازار نمي شود. براي مثال ايستگاه هاي سوخت گيري بايد به اندازه كافي در اختيار صاحبان اين خودروها باشد
متولي اصلي اين كار سازمان بهينه سازي مصرف سوخت است كه متاسفانه كارخانجات خودروسازي طبق زمانبندي اعلام شده همكاري نمي كنند
اگرچه همواره تلاش مي شود كه مقدمات گازسوز شدن خودروها فراهم شود اما پاسخ به اين سوال كه آيا بايد ابتدا جايگاهها احداث شود تا چشم انداز رفاه نسبي بيشتري براي صاحبان خوردو گازسوز فراهم شود و سپس خودروهاي گازسوز عرضه شود يا بايد به صورت متناسب اين دو رشد كنند؟ پاسخ روشني ندارد. اين انتخاب در شرايطي كه مباحث مالي مطرح مي شود حساسيت بيشتري را بوجود مي آورد.
طبيعي است كه مسوولان اقتصادي كشور تلاش مي كنند كه توازن مناسب را ايجاد كنند و در اين ميان وظيفه هر دستگاه مشخص است . اما زماني كه نتايج عملكرد بعد از چند سال ارائه مي شود مي توان ميزان توجه واقعي نهادهاي مسوول به انجام وظيفه محول شده را برآورد كرد.
براساس برنامه تدوين شده در مرحله فاز يك پروژهCNG سوزكردن خودروهاي كشور كه از سال ۸۲ آغاز و تا سال ۸۵ ادامه مي يابد، خودروسازان كشور بايد ۶۵۴ هزار وسيله نقليه سبك عمومي گازسوز توليدكنند.
اين خبر كه با واكنشهاي متفاوتي روبرو شد با اين بحث تكميل شد كه تعداد خودروهاي سواري را كه در جايگاه هاي احداث شده تهران، كرج و مشهد مي توانند سوختگيري كنند، روزانه بيش از ۱۵ هزار دستگاه اعلام شده است.
خليل عسگري معاون پشتيباني پروژهCNG سازمان بهينه سازي مصرف سوخت، با اعلام اين مطلب كه دو جايگاه سوخت رساني ياغچي آباد و تقي آباد، روزانه ظرفيت سوختگيري يك هزار و ۴۰۰ دستگاه اتوبوس گازسوز را دارند به نوعي نشان داد كه براي استفاده از اتوبوس هاي گازسوز كه چندماهي است در تهران در حال حمل مسافر ديده مي شوند مشكلي وجود ندارد.
اما اين نكته كه با توجه به آمار يادشده ، ظرفيت سوخت رساني جايگاه ها، بيش ازتعدادخودروهاي گازسوز است و تبديل كارخانه اي كند و مقداري از برنامه تعيين شده عقب تر است، از سوي بسياري به عنوان مهمترين نكته اين مصاحبه مورد توجه قرار گرفت.
هرچند عسگري تاكيد كرد كه روند احداث جايگاه هاي سوخت گاز طبيعي در كشورمطلوب است.
بر اساس بند ث تبصره ۱۲ قانون بودجه سال ۸۲، خودروسازان كشور موظف شدند كه نسبت به ظرفيت جايگاه هاي سوختگيري، خودروهاي جايگزين دوگانه(بنزين-گازطبيعي) توليد كنند. همچنين بر اساس مصوبه شوراي عالي محيط زيست، بايستي اتوبوس ها و تاكسي هايي كه وارد ناوگان حمل ونقل عمومي مي شوند گازسوز باشند.
عسگري افزود: تلاش بر اين است كه اين فاصله ( ظرفيت سوخت رساني و تعداد خودروهاي گازسوز) با اجراي طرح تبديل خودروها بهCNG سوز در كارخانجات و كارگاه هاي تبديل حفظ شود.
هم اكنون جايگاه سوختگيري درناوگان اتوبوسراني ياغچي آباد تهران ، روزانه ۶۰۰ دستگاه اتوبوس و يك هزار دستگاه سواري و جايگاه تقي آباد، به ۸۰۰ دستگاه اتوبوس سوخت رساني مي كند.
جايگاه سوختگيري بيهقي، سراج و ابريشم تهران نيز، هر يك روزانه قادر به سوختگيري ۷۵۰ دستگاه خودرو سواري است.
در كرج نيز جايگاه هاي مترو و كاميون داران و در مشهد جايگاه راديو تلويزيون و تاكسيراني هر كدام روزانه قادر به سوختگيري سه هزار دستگاه سواري است.
با راه اندازي ايستگاه هاي جديد،اين ارقام افزايش يافته و تا پايان سال ۸۳ ظرفيت سوختگيري در جايگاه ها به ۲۸۰ هزار دستگاه سواري و۸ هزار دستگاه اتوبوس افزايش مي يابد.
اين درحالي است كه در سوم آذرماه سال گذشته مدير توليد پروژه هاي خودروي گازسوز در ايران خودرو اعلام كرد براساس قرارداد شركت ايران خودرو با سازمان بهينه سازي مصرف سوخت، ۲۵۴ هزار خودروي گازسوز توليد مي شود.
مهندس عليرضا فيض بخش، گفت: بايد تعداد ۲۵۴ هزار خودروي گازسوز توليد كنيم كه اين ميزان توليدي شامل همه انواع خودروها به غير از پژو ۲۰۶ مي شود.
مدير توليد پروژه هاي خودروي گازسوز در ايران خودرو، گفت: در حال حاضر مشغول آماده سازي زير ساخت توليد خودرو با مصرف سوخت گازي هستيم، البته جامعه نيازمند شرايط و تسهيلاتي است كه اگر اين تسهيلات فراهم نشود استقبال چنداني از خودروهاي گازسوز در بازار نمي شود براي مثال ايستگاه هاي سوختگيري بايد به اندازه كافي در اختيار صاحب اين دستگاه خودروها باشد.
مدير توليد پروژه هاي خودروي گازسوز در ايران خودرو، در خصوص علت اصلي گسترش در تغيير سوخت خودروها از بنزين به گاز توضيح داد: در چند سال اخير مصرف بنزين به شدت افزايش يافته كه سالانه مبالغ سنگين صرف واردات بنزين مي شود از طرفي آلودگي بنزين زياد است كه سوخت گاز اينگونه نيست.
وي تصريح كرد البته خودروهاي ما دو سوخته هستند يعني هم بنزين و هم گاز به صورت جداگانه مي توانند مصرف كنند اگر خوب كار كنيم بزودي به عنوان سردمدار اين نوع فنآوري در دنيا به شمار خواهيم رفت. فيض بخش، در پايان اظهار داشت: در صورت استقبال مردم از خودروهاي دو گانه سوز, ايران خودرو توانايي توليد و تجهيز ناوگان حمل و نقل شهري كشور را به اين گونه خودروها دارد.
پايان ناهماهنگي
واقعيتآن است كه در سال گذشته پروژه گازسوز كردن خودروها و يا به عبارت بهتر جايگزيني گاز بجاي فراوده هاي نفتي نتوانست به حد مطلوب خود برسد. اما آيا در سال ۸۳ مي توان به شرايط بهتر اميد داشت و آيا مي توان از متولي اصلي اين طرح يعني سازمان بهينه سازي مصرف سوخت انتظار موفقيت كامل داشت؟آيا ضمن افزايش خودروهاي گاز سوز ميزان مصرف بنزين نيز در حد پيش بيني شده كاهش مي يابد؟ دانش فني متناسب فراگير مي شود؟ آيا براي كاهش نياز به حمايت دولت اقدامي صورت خواهد گرفت؟
به اعتقاد مشاور علوم و فن آوري رئيس جمهوري عدم هماهنگي هاي لازم ميان سياست هاي صنعتي و معيارهاي توسعه شهري , بزرگترين مشكل تعلل در گاز سوزكردن خودروهاست.
دكتر مجيد عباسپور معتقد است كه مهمترين مشكل گاز سوزكردن خودروها عدم هماهنگي ميان سازمان هاي ذيربط است. وي گفت: متولي اصلي اين كار سازمان بهينه سازي مصرف سوخت است كه متاسفانه كارخانجات خودروسازي طبق زمانبندي اعلام شده براي تبديل موتورهاي بنزين سوز به گاز سوز ، با اين نهاد همكاري نمي كنند.
به اعتقاد اين استاد دانشگاه صنايع خودروسازي توليد بيشتر را برنامه اصلي خود قرار داده اند ، در حالي كه به توسعه شهري و توسعه امكانات حمل و نقل عمومي براي كاهش بار ترافيك توجه نمي كنند.
وي گفته است كه: طرح گاز سوز كردن خودروها درحال اجراست ولي از سرعت لازم برخوردار نيست و علت آن تاكيد مسوولان بر استفاده از حداكثر امكانات داخلي است.
اما به نظر مي رسد اين مشكل تنها عامل بازدارنده نباشد. زماني كه مشاور رئيس جموري به عدم هماهنگي اشاره مي كند اين موضوع يكي از نكات مهمي است كه نبايد ازآن غافل شد. نمي توان اين ناهماهنگي را كم اهميت دانست و انتظار داشت كه در شرايطي كه براي رفع ان اقدامي صورت نگرفته آثار زيانبار ان حذف شود.
نكته جالبآن است كه درحالي كه ما تلاش مي كنيم به هر نحو ممكن صادرات غير نفتي را افزايش دهيم از اين ابزار كه مي تواند بسيار كارآمد باشد غفلت مي كنيم.
بارها مطرح شده براي كاهش مصرف سوخت در داخل و افزايش صادرات نفتي، خودروها را گازسوز مي كنيم.
رئيس هيات مديره شركت تحقيقات موتور ايران خودرومعتقد است : نفت را براحتي مي توانيم صادر كنيم در صورتي كه گاز اين گونه نيست و اگر بجاي آنكه نفت را به صورت بنزين و گازوئيل در ايران مصرف كنيم گاز را در خودروها استفاده كنيم، مي توانيم نفت بيشتري صادر كنيم.
مير سليم با بيان اينكه ديزلي سوز كردن خودروها مصرف سوخت را تا ۳۰ درصد كاهش داده و نيز باعث افزايش راندمان موتور مي شود، مدعي است:‡‡ هرچند كه گفته مي شود به دلايل اقتصادي استفاده از گاز در ايران ترجيح داده مي شود، اما اگر از ديزل استفاده مناسب شود نيز آلودگي در حدود زيادي كاهش مي يابد.
|