اشاره:
رقابت دو شركت بزرگ صنايع هواپيما سازي بويينگ و ايرباس، از سال ها پيش شروع شده و همچنان ادامه دارد. اخيراً شركت بويينگ با اتهام اين كه مشخصات عملكردي اعلام شده توسط ايرباس براي هواپيماي A380 گمراه كننده و مغشوش است، رويارويي جديدي را در راه بازاريابي اين هواپيما با صنايع هوايي ايرباس آغاز كرده است.
در پي ادعاهاي مطرح شده از طرف بويينگ، مدير بازاريابي هواپيمايي ايرباس A380 درصدد مقابله برآمده و اعلام كرد: بويينگ، سال ها با هواپيماي ۷۴۷ در بازار هواپيماهاي تجاري يكه تازي كرده، اما بايد پذيرفت كه آن دوران سپري شده است. جديدترين رقابت دو غول صنايع هوايي حاوي نكات جالبي است كه آن را از ماهنامه علمي، خبري دفتر همكاري هاي فناوري رياست جمهوري نقل مي كنيم.
شركت بويينگ با اتهام اين كه مشخصات عملكردي اعلام شده توسط ايرباس براي هواپيماي A380 گمراه كننده و مغشوش است رويارويي جديدي را با صنايع هوايي ايرباس در مورد بازاريابي آغاز كرده است. بنابه گفته بوئينگ، ايرباس به طور مرتب در حال افزايش دادن وزن خالي اين هواپيماست به طوري كه وزن در نظر گرفته شده براي اين هواپيما ۴۵۰۰ كيلوگرم بيشتر از وزني است كه در آخرين اصلاحات انجام گرفته در طراحي اين هواپيما تعيين شده است.
به گفته معاون بازاريابي بوئينگ، در سال ۲۰۰۰ ايرباس ادعا كرد وزن خالي هواپيماي A380 حدود ۶۰۸ هزار پوند خواهد بود كه اين رقم در سال ۲۰۰۲ به ۶۱۳ هزار پوند رسيد و در سال گذشته ايرباس اعلام كرد وزن خالي اين هواپيما ۶۱۹ هزار پوند است. به گفته وي با اين روند افزايش وزن در حقيقت ايرباس پذيرفته كه هواپيماي A380 از نظر وزن داراي مشكل بوده و افزايش آن غيرقابل كنترل شده است، به طوري كه پيش بيني مي شود وزن خالي اين هواپيما تا ۶۳۰ هزار پوند نيز برسد.
به دنبال ادعاهاي مطرح شده از طرف بويينگ، مدير بازاريابي هواپيماي ايرباس A380 اعلام كرد بويينگ سالها با هواپيماي ۷۴۷ در بازار هواپيماهاي تجاري يكه تازي كرده ولي بايد پذيرفت كه آن دوران ديگر سپري شده است. به گفته وي اشتباهات ساده انگارانه بويينگ سبب تمسخر اين شركت نزد شركت هايي كه هواپيماي A380 را خريداري كرده اند خواهد شد. وي خاطر نشان كرد وزن ۶۱۹ هزار پوندي وزني است كه با توجه به نظر شركت هاي هواپيمايي با آنان در حال مذاكره هستيم ولي وزن مشخص شده براي اين هواپيما ۵۹۶ هزار پوند خواهد بود كه پيش بيني مي شود وزن ايرباس A380 به هنگام تحويل بسيار بسيار نزديك به اين وزن باشد و در حال حاضر نيز مشتريان اين هواپيما نگراني خاصي از بابت افزايش وزن ندارند.
از طرف ديگر بويينگ و ايرباس در زمينه هزينه هاي عملياتي مورد نظر براي هواپيماي ۷E7 و مقايسه آن با عملكرد نزديك ترين رقيب آن يعني ايرباس۲۰۰ -A330 مواجهه جديدي را آغاز كرده اند. كانون اصلي مجادلات بر روي مدل اصلي هواپيماي ۷E7 است كه قرار شده به همراه مدل كوتاه برد آن در سال ۲۰۰۸ ميلادي وارد خطوط هوايي شود. بنابر ادعاي ايرباس پس از در نظر گرفتن هزينه هاي تعمير و نگهداري، فرود، ناوبري و خدمه پروازي هزينه هاي عملياتي ۷E7 براي هر مسافر ۲/۲ درصد نسبت به هواپيماي۲۰۰ -A330 بيشتر است. البته اين ادعاي ايرباس به طور طبيعي واكنش بويينگ را در پي داشته است، زيرا پيش بيني بويينگ مبني بر اين است كه هزينه هاي عملياتي هواپيماي ۷E7 نسبت به هواپيماهاي B ۷۶۷ و ۲۰۰ -A330 حدود ۱۰ درصد كاهش دارد. ايرباس براي ارزيابي خود مقايسه اي را بين هواپيماي ۷E7 با ۲۱۴ سرنشين و ۷۴۰۰ كيلومتر برد با هواپيماي۲۰۰ -A330 با ۲۴۰ سرنشين انجام داده است. به گفته معاون بازاريابي ايرباس با در نظر گرفتن اين كه هواپيماي ۷E7 در هر سفر ۲۰ درصد سوخت كمتري مصرف كند. هزينه عملياتي اين هواپيما ۹/۳ درصد كمتر از هواپيماي۲۰۰ -A330 خواهدبود ولي صرفه جويي در سوخت اين هواپيما كه به دليل استفاده از پيشرانه هاي پيشرفته به دست آمده با توجه به افزايش ۹/۱۰ درصدي هزينه هاي تعمير و نگهداري بال و بدنه، موتور و سيستم هاي آن مزيتي از نظر عملياتي نسبت به هواپيماي۲۰۰ -A330 نخواهد داشت. به گفته وي سازندگان موتور هواپيما به ايرباس گفته اند انتظار مي رود هزينه تعمير و نگهداري موتورهاي۷E7 بيشتر از هزينه تعمير و نگهداري موتورهايي باشد كه بر روي۲۰۰ -A330 نصب مي شود. يكي از مسئولان بازاريابي بويينگ با رد ادعاهاي ايرباس مي گويد انتظار مي رود مصرف سوخت ۷E7 به ازاي هر مسافر ۲۰ درصد از هواپيماهاي B767و ۲۰۰ -A330 كمتر باشد. به گفته معاون بازاريابي ايرباس ادعاي پايين بودن هزينه هاي عملياتي اين هواپيما با توجه به استفاده گسترده از فناوريهاي جديدي كه تاكنون در هواپيماهاي بويينگ استفاده نشده، صورت گرفته است. مضاف بر اين كه در طراحي اين هواپيما استفاده از زير مجموعه هاي استاندارد و مشترك با هواپيماهاي ديگر مد نظر قرار گرفته است. به طوري كه تنها ۴۰ درصد از بهبود عملكرد اين هواپيما مربوط به موتورهاي آن است.
البته بويينگ اعلام كرده عملكرد اقتصادي ۷E7 با كشيده تر شدن بدنه اين هواپيما در مدل هاي جديدتر بهبود خواهد يافت. علاوه بر اين كه به منظور جذب مشتريان براي خريد مدل اصلي ۷E7، بويينگ برد و قابليت هاي حمل بار اين هواپيما را نيز افزايش داده است.
ظهور رقباي جديد
براي هواپيماهاي بويينگ و ايرباس
شركت هواپيماسازي «ايركوت» روسيه كه سال گذشته به همراه دفتر طراحي ياكولف و شركت هواپيماسازي ايليوشين به عنوان برنده مناقصه طراحي و ساخت جت مسافري بدنه باريك روسيه انتخاب شد، قصد دارد طراحي اوليه اين هواپيما با نام ۲۱-SMHA و ظرفيت حمل ۱۰۰ الي ۱۳۰ مسافر را آغاز كند.
اعتبار اوليه اختصاص يافته براي مرحله طراحي مقدماتي اين هواپيما كه سه سال به طول خواهد انجاميد ۱۰۰ ميليون دلار است كه از طرف وزارت حمل و نقل روسيه تأمين خواهد شد. در صورتي كه ادامه اين پروژه از نظر اقتصادي مقرون به صرفه باشد ۱۰۰ ميليون دلار ديگر از اعتبارات دولتي به منظور تكميل طراحي و ساخت نمونه هاي اوليه در اختيار پروژه قرار خواهد گرفت. به گفته مديرعامل ايركوت برآوردهاي اوليه نشان مي دهد بازار اين هواپيما طي ۲۰ سال آينده در روسيه ۱۳۰ فروند خواهد بود كه صادرات آن به كشورهايي مانند چين و هند مي تواند باعث تقويت اين شركت شود. به گفته وي سؤال اساسي اين است كه آيا بازار كافي براي حضور تجاري موفق چنين هواپيمايي در كنار هواپيماهاي خانواده بويينگ۷E7 و ايرباس A320 وجود دارد يا خير. بنابراين توليد اين هواپيما بستگي به شرايط بازار خواهد داشت.
به عقيده وي در صورتي كه اين هواپيما به توليد نرسد نيز نتايج فعاليت هاي تحقيقاتي و مهندسي صورت گرفته در اين پروژه در طراحي هواپيماهاي جديد بويينگ و ايرباس كه شركت ايركوت در آنها مشاركت دارد مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
چين نيز به منظور پشت سر گذاشتن مراحل اوليه ساخت هواپيماهاي بزرگ جت مسافري مطالعات اوليه بر روي امكان ساخت يك هواپيماي مسافربري ۱۵۰ نفره را آغاز كرده است. دولت چين از هر دو مجموعه بزرگ هواپيماسازي خود خواسته است امكان ساخت هواپيماهاي تجاري بزرگتر كه حداقل ظرفيت ۱۵۰ مسافر را داشته باشند، بررسي كنند.
رئيس نمايندگي شركت ايرباس در چين در مورد اين كه سازنده جديدي بتواند در بازار هواپيماهاي ۱۵۰ نفره با بويينگ و ايرباس رقابت كند اظهار بدبيني كرده و گفته است با توجه به اين كه طي سال هاي اخير سازندگان اين نوع هواپيماها يا از بازار خارج شده و يا در ديگر شركت ها ادغام شده اند ۰به نظر نمي رسد جايي علاوه بر بويينگ و ايرباس در اين بازار وجود داشته باشد. اما به نظر مي رسد چين خود را براي مقابله با چالشهايي كه ممكن است بر سر اجراي اين پروژه با آن مواجه شود آماده كرده و قصد دارد آن را به اجرا درآورد.
